تابستان داغ در کویر؛ خشکسالی در خراسان جنوبی ۲۰ ساله شد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، این روزها صحبت کردن پیرامون قصه دنباله‌دار خشکسالی در خراسان جنوبی تژاژدی دردناکی در کشور بوده که پایانش به محرومیت‌ها و رنج‌های زیادی ختم شده است.

خشکسالی استان کویری خراسان جنوبی برای کسی تازگی ندارد چرا که تاریخ این استان گواه بر این است که کلاف سردرگم خشکسالی و بی آبی از سال‌ها پیش بر پیکره این استان پیچیده و روز به روز گره کور می‌خورد.

باید صریح و شفاف گفت که حتی فردا برای شروع رفع ریشه‌ای مشکل آب روستائیان دیر است چرا که  شاید فردا آن نوجوان و جوان روستایی تصمیم به مهاجرت از روستا گرفته باشد که با رفتن او و هم‌نسلانش باید شاهد روستاهایی خالی از سکنه باشیم، پس باید از همین امروز شروع کرد.

قصه تلخ خشکسالی در خراسان جنوبی همچنان ادامه دارد چراکه به گفته کارشناسان بررسی شاخص‌های خشکسالی نشان‌دهنده تداوم شرایط خشکسالی در استان بوده و همچنان خراسان جنوبی در رتبه شش کشور از نظر بیشترین کاهش میزان بارندگی قرار دارد.

رفع مشکل آب روستائیان نیازمند اعتبارات کلان است

نماینده مردم شهرستان‌های سربیشه و نهبندان در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در بیرجند اظهار کرد: رفع مشکل کمبود آب در روستاهای استان نیازمند بودجه‌های کلان است.

نظر افضلی افزود: با اعتبارات کنونی نمی‌توانیم کار شایسته و اتفاق تاثیرگذاری را برای رفع مشکل کم آبی به ویژه در روستاها رقم بزنیم.

وی بیان کرد: مردم در روستاهای سربیشه و نهبندان از کمبود آب بسیار رنج می‌برند و آب‌رسانی با تانکر هم روش مؤثری نیست.

بیش از 400 روستای خراسان جنوبی با تانکر سیار آبرسانی می‌شوند

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان جنوبی نیز گفت: در حال حاضر 434 روستا در استان به صورت سیار آبرسانی می‌شود.

مهدی صفوی‌نژاد افزود: پیش‌بینی می‌شود با توجه به افزایش گرمای هوا میزان روستاهایی که تحت پوشش آب‌رسانی سیار قرار می‌گیرند، افزایش یابد.

وی نیز با تاکید بر اینکه زنگ خطر جیره‌بندی آب در روستاها به صدا در آمده است گفت: سال‌های گذشته و در حال حاضر مشکل کم آبی در همه شهرستان‌های استان وجود دارد و دلیل اصلی آن نیز خشکسالی است.

خشک شدن قنات‌ها در پی خشکسالی‌های متوالی در استان

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی نیز از ادامه روند خشکسالی در استان خبر داد و گفت: علی‌رغم بارندگی‌های خوبی که در ابتدای سال در استان شاهد بودیم متأسفانه خشکسالی در استان بیشتر شده است.

سیدابوالحسن میرجلیلی به آثار مستقیم خشکسالی اشاره کرد و افزود: خشک شدن قنات‌ها، کم‌آبی و بی‌کیفیت شدن آب شرب از جمله آثار مستقیم خشکسالی بر سیمای استان بوده است.

وی بروز آفات نباتی، ریزگردها و کاهش میزان تولیدات کشاورزی و دامی را از جمله آثار غیرمستقیم کشاورزی بر استان عنوان کرد و گفت: محاسبه برآورد حجم خسارات کشاورزی در مزارع و باغات کار سختی بوده چراکه حجم تولید هرسال متفاوت است.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی جداسازی آب شرب از فضای سبز شهرداری‌ها، اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوان‌داری، تثبیت شن‌های روان و ریزگردها و مبارزه با آفات نباتی را از برنامه‌های دولت برای مبارزه با خشکسالی اعلام کرد.

کاهش 92 درصدی بارندگی‌های در دوره بلند مدت

مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی نیز از کاهش 50 درصدی بارندگی‌ها در پاییز امسال نسبت به سال گذشته خبر داد و گفت: میزان این بارندگی‌ها نسبت به دوره بلند مدت نیز حدود 92 درصد کاهش را نشان می‌دهد.

علیرضا خندان‌رو افزود: از نظر میزان بارندگی خراسان جنوبی در رتبه ششم استان‌های کشور از نظر بیشترین کاهش میزان بارندگی قرار دارد.

وی گفت: حدود 44 درصد از مساحت استان درگیر خشکسالی شدید، 30 درصد خشکسالی متوسط و مابقی نیز درگیر خشکسالی ضعیف است.

مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی ادامه داد: بر اساس شاخص‌های هشت‌ساله منتهی به 94 بخش عظیمی از نقاط شمالی استان از جمله شهرستان‌های فردوس، بشرویه و بخش‌هایی از شهرستان سرایان و طبس درگیر با خشکسالی شدید و بخش دستگردان طبس و ارسک شهرستان بشرویه درگیر خشکسالی بسیار شدید هستند.

وی تصریح کرد: بر اساس این شاخص هشت‌ساله شهرستان‌های بیرجند، سربیشه، درمیان، زیرکوه و بخشی از قاینات درگیر خشکسالی متوسط و شهرستان نهبندان درگیر با خشکسالی ضعیف هستند.

میزان کسری مخازن استان 180 میلیون متر مکعب است

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی نیز اظهار کرد: یکی از تاثیرات مستقیم خشکسالی بر استان کاهش منابع آب تجدید پذیر استان بوده است.

حسین امامی با اشاره به اینکه تخلیه قنوات در سال 78 بالغ بر 600 میلیون مترمکعب بوده است بیان کرد: این میزان در حال حاضر به 200 میلیون متر مکعب یعنی حدود یک سوم کاهش پیدا کرده است.

وی ادامه داد: این در حالی است که طی این سال‌ها برداشت از منابع آبی ثابت بوده و همین امر سبب کسری مخزن شدید منابع آبی استان شده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی، میزان کسری مخازن استان را 180 میلیون متر مکعب عنوان کرد و گفت: با اقدامات انجام شده از جمله کنتورگذاری چاه‌ها و اصلاح شبکه‌ها بخشی از این کسری مخزن جبران شده با این وجود کماکان حدود  127.5  میلیون مترمکعب کسری مخازن آبی را داریم.

امامی ادامه داد: علاوه بر این در سه دهه گذشته بالغ بر 3.3 میلیارد مترمکعب از سفره‌های آب زیرزمینی استان برداشت شده است.

وی به افزایش شوری آب به عنوان یکی دیگر از عوارض خشکسالی در استان اشاره کرد و گفت: با تداوم خشکسالی در استان شوری آب به شدت افزایش پیدا کرده و در برخی از مناطق چاه‌ها نیز به صورت کامل خشک شده‌اند.

تب خشکسالی با انتقال آب به این استان کویری کاهش می‌یابد

کاش متوجه این بودیم که روستایی که خشکسالی، کمبود اعتبار و بسیاری مسائل دیگر باعث شده کشاورزی، دامداری، بهداشت و سلامت روستا در معرض خطر قرار گیرد هر روز در لابه‌لای خبرهایی که به گوشش می‌رسد منتظر راه‌حل‌های مسئولین برای رفع مشکل آبادی‌ خود است.

اما به‌ راستی چرا علی‌رغم اینکه بسیار از این مشکل ناخوشایند و تلخ‌سخن گفته می‌شود اما هنوز به‌صورت جدی و ریشه‌ای این مشکل حل‌نشده و اگر همین تانکرهای آب‌رسانی سیار نباشد روستایی مرزنشینی که امنیت را مدیون بودن او در روستاها هستیم برای آب شرب با مشکل جدی مواجه خواهد شد.

آری آنچه می‌تواند تب خشکسالی و تبعات آن را به این استان کم کند اگرچه انتقال آب به این استان کویری است اما این طرح بلندمدتی است که نیازمند اعتبارات میلیاردی است و تا زمان اجرای آن آثار حیات از این استان رخت بر خواهد بست و باید به فکر برنامه‌های کوتاه‌مدت در این زمینه بود و این راه کوتاه به‌جز مصرف بهینه آب نیست.

به امید روزی که مشکل آب در روستاهای استان برطرف شده و دیگر شاهد خشکسالی در استان نباشیم.

انتهای پیام/ش