گزارش تسنیم | جنگ تجاری آمریکا-چین؛ ابزاری برای کنترل رشد اقتصادی شرق آسیا

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، پس از پایان جنگ جهانی دوم و برنامه رهبران کشورهای آسیب دیده برای ترمیم خسارات ناشی از یک جنگ بزرگ، سیاست های بازار آزاد و مباحث مربوط به تجارت جهانی به عنوان راهکاری برای افزایش سرعت پیشرفت و تقویت مناسبات کشورها در دستور کار قرار گرفت.

در نتیجه این روند، امروز و پس از گذشت بیش از نیم قرن، دو سوم تجارت جهانی دست کم با عبور از یک مرز صورت می گیرد. لذا تولید بسیاری از کالاها دیگر منحصر به یک کشور نیست و همین مساله توانسته است با پیوند زدن سرنوشت کشورها به یکدیگر، از بروز درگیری های احتمالی نظامی بکاهد.

از این رو هرگونه نوسان در حوزه اقتصاد یک کشور، اقتصاد دیگر کشورها را به صورت دومینو از خود متاثر سازد. در این میان بی تردید آغاز جنگ تجاری میان دو اقتصاد بزرگ دنیا یعنی چین و آمریکا، کشورهای ثالثی را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

تصمیم دونالد ترامپ به تغییر روندهای تجاری آمریکا با دیگر کشورها به ویژه چین زمینه ساز نگرانی هایی در خصوص آینده تجارت آزاد شد. در این رابطه روزنامه گاردین با اشاره به استراتژی صنعتی شی جی پینگ، رئیس جمهوری چین، نوشت: آمریکا بنا دارد تولیدکنندگان حوزه فناوری‌های پیشرفته چین را هدف قرار دهد تا استراتژی جین پینگ با عنوان «ساخت چین 2025» محقق نشود، استراتژی ای که این کشور را تا هفت سال آینده در حوزه هوش مصنوعی در رده های برتر جهانی قرار می دهد.

به گزارش گاردین توانایی اقتصادهای در حال ظهوری مانند چین برای رسیدن به اقتصادی ثروتمند بستگی به قابلیت آنها در دسترسی و تطبیق با بهترین تکنولوژی های جهان دارد. بنابراین ایالات متحده اقدامات تجاری جدیدی را برای مقابله با رویکرد ضعیف پکن در حوزه حقوق مالکیت معنوی به راه انداخته است. هدف از این کار برخورد با شرکت های خارجی خواهد بود که حاضر هستند در ازای دریافت امکان سرمایه گذاری در چین، تکنولوژی را به این کشور انتقال دهند.

بیشتر بخوانید: چین تعرفه های جدید آمریکا را تلافی کرد

در همین راستا ترامپ دستور داد تعرفه های محصولات صنعتی چین در حوزه هوافضا، رباتیک و تولیدات صنایع خودروسازی افزایش یابد. رهبران چین نیز با اعلام اینکه تصمیم آمریکا ناقض قوانین سازمان تجارت جهانی (WTO) و در مغایرت با توافقی است که دو کشور در مذاکرات اقتصادی پیشین به آن دست یافتند، اعلام کردند بر 659 قلم از کالا های وارداتی آمریکا 25 درصد تعرفه گمرکی اضافی با ارزشی بالغ بر 50 میلیارد دلار وضع می کنند.

اما همان طور که اشاره شد شد تاثیرات منفی جنگ تجاری آمریکا و چین محدود به این دو کشور نمی شود. در این رابطه اقتصادهای منطقه شرق آسیا مانند ژاپن، کره جنوبی، تایوان، هنگ کنک، سنگاپور و مالزی  به دلیل صادرات محور بودنشان از این وضعیت لطمه خواهند خورد. زیرا این کشورها تولید کننده قطعاتی هستند که در تولید کالاهای چینی صادراتی به آمریکا استفاده می شود. از این رو هرگونه محدودیت در مسیر تجارت چین اقتصاد این کشورها را متضرر می سازد.

در همین راستا اقتصاددانان بلومبرگ پیش بینی می کنند هر 10 درصد کاهش در صادرات چین، نرخ رشد اقتصاد آسیا را به طور متوسط ​​1.1 درصد تقلیل می دهد اما اقتصاد چین تنها 0.3 درصد افت می کند.

همچنین بانک توسعه آسیا پیش بینی کرده است در نتیجه این شرایط رشد آسیا با کاهش یک دهم درصدی نسبت به سال گذشته، 6 درصد خواهد بود.

ژاپن

در حال حاضر 19 درصد صادرات ژاپن به ایالات متحده و 19 درصد دیگر به چین اختصاص دارد. براین اساس 38 درصد صادرات این کشور به طور مستقیم از افزایش تعرفه ها و جنگ تجاری پکن و واشنگتن تاثیر می پذیرد. در صورتی که تنش های تجاری افزایش پیدا کند ژاپن به طور قابل ملاحظه ای با بی ثباتی بازار سهام، نوسانات ارز و ین روبرو می شود.

تامی وو، اقتصاددان ارشد دانشکده اقتصاد آکسفورد با بیان اینکه ژاپن به عنوان یکی از بزرگترین صادرکنندگان جهان، در معرض خطر است گفت: این کشور در سال گذشته تقریبا 700 میلیارد دلار کالا صادر کند که  چین و ایالات متحده در راس شرکای تجاری و واردکنندگان کالاهای ژاپنی بودند. عمده این صادرات خودرو، کامپیوتر و تجهیزات الکتریکی بود؛ اقلامی که در اختلاف تجاری پکن و واشنگتن با افزایش تعرفه و محدودیت روبرو شده اند.

گفتنی است شرکت های چینی در حال حاضر سالانه 200 میلیارد دلار میکروچیپ وارد می کنند که بیشتر آنها تولید کشورها کره جنوبی، ژاپن و تایوان است. در صورتی که چین بخواهد به آمریکا امتیاز بدهد و ریزتراشه های موردنیازش را از شرکت های آمریکایی تهیه کند، این سه کشور آسیایی به شدت آسیب می بینند.

بیشتر بخوانید: کشورهایی که از تعرفه‌های تجاری چین علیه آمریکا سود می‌برند

از سوی دیگر همان طور که اشاره شد، ژاپن با افزایش تعرفه فولاد و آلومینیوم از سوی آمریکا مواجه است. طبق دستور اخیر ترامپ آمریکا به واردات فولاد تعرفه 25 درصدی و به واردات آلومینیوم تعرفه 10 درصدی اعمال خواهد کرد. اما با فشار متحدان ایالات متحده، برخی از کشورها از این قانون جدید معاف شدند ولی ژاپن کماکان در زمره کشورهایی است که باید این تعرفه جدید را پرداخت کند.

آمریکا بزرگترین وارد کننده فولاد است و در سال 2017 میلادی بیش از 35 میلیون تن فولاد وارد کرده است. از این رقم، کره جنوبی، ژاپن، چین و هند 6.6 میلیون تن را تشکیل داده اند. لذا ژاپن نمی تواند به این مساله بی تفاوت باشد. از این رو توکیو اعلام کرد تعرفه هایی معادل تعرفه های آمریکا به ارزش 409 میلیون دلار روی کالاهای وارداتی از این کشور اعمال خواهد کرد.

در همین خصوص «یوشهیدا سوگا» سخنگوی ارشد دولت ژاپن نیز در مصاحبه ای در توکیو گفت: «تعرفه های فولاد و آلمینیوم می تواند بر صنعت خودرو کشور اثر منفی بگذارد و ما هر اقدامی که لازم باشد بر اساس مقررات سازمان تجارت جهانی  برای حراست از منافع تجاری کشورمان علیه آمریکا انجام می دهیم.»

همچنین برخی کارشناسان از امکان ورود ژاپن به سیاست های تقابلی در حوزه واردات مواد غذایی از ایالات متحده سخن گفته اند که می تواند یک چهار صادرات مواد غذایی آمریکا را متاثر کند.

هنگ کنگ

اقتصاد دیگری که از جنگ تجاری میان آمریکا و چین در معرض خطر قرار می گیرد، هنگ کنگ است. هنگ کنگ دروازه تبادل حجم عظیمی از تجارت میان این دو کشور است.

در همین راستا مقامات هنگ کنگی هشدار داده اند با توجه به افزایش تعرفه های آمریکا در پنل های خورشیدی، ماشین لباسشویی، فولاد و آلومینیوم بر یک یا پنج شغل در هنگ کنک می تواند از این شرایط متاثر شد. زیرا تجارت آزاد اساس موفقیت این کشور است و حدود 22 درصد از تولید ناخالص داخلی هنگ کنگ را این بخش شامل می شود که باعث بکارگیری  730،000 نفر نیروی کار نیز شده است.

کره جنوبی

موسسه تجارت بین الملل، شاخه پژوهشی انجمن تجارت بین المللی کره ارزیابی کرده است اگر آمریکا، چین و اتحادیه اروپا تعرفه های خود را 10 درصد افزایش دهند صادرات کره جنوبی 6.4 درصد کاهش می یابد.

در صورتی که پکن با واشنگتن بر سر واردات ریزتراشه ها از شرکت های این کشور به توافق برسد، صادرات تولیدات نیمه هادی کره جنوبی به چین سالانه 4 میلیارد دلار افت خواهد کرد که 0.7 درصد کل صادرات این کشور را شامل می شود. در حالی که کره جنوبی به عنوان بزرگترین صادر کننده تراشه های نیمه هادی به چین که بیش ازنیمی از این بازار را در دست داشت، در سال 2017 کره جنوبی 65.2 میلیارد دلار به این کشور محصولات نیمه هادی صادر کرد.

علاوه بر این کره جنوبی با آسیب ناشی از افزایش تعرفه های ایالات متحده بر روی محصولاتی نظیر ماشین لباسشویی و پنل ها خورشیدی که در مرحله اول 20 درصد و در مراحل بعدی 30 درصد خواهد بود، نیز مواجه است. در همین راستا وزارت تجارت، صنایع و انرژی این کشور در بیانیه ای اعلام کرده رسماً از آمریکا بابت «افزایش تعرفه روی برخی از واردات محصولات کره ای» به سازمان تجارت جهانی شکایت کرده است.

در این بیانیه تاکید شده سه ماه مذاکرات دوجانبه برای حل این موضوع بی نتیجه مانده و در صورتی که مساله مذکور فیصله نیابد، سئول به میزان 480 میلیون دلار در سال تعرفه هایی روی کالاهای وارداتی از آمریکا وضع می کند تا ضرر خود را به همین میزان جبران کند.

تاثیر جنگ تجاری آمریکا و چین بر آینده رشد اقتصادی شرق آسیا

در حالی که هنوز جنگ تجاری آمریکا و چین در مرحله آغازین خود به سر می برد، ارزش پول کشورهای شرق آسیا از این مساله متاثر شده است. در همین رابطه دلار تایوان از ابتدای سال جاری به میزان 1.7 درصد کاهش یافت. ارزش وون کره جنوبی 4.2 درصد و دلار سنگاپور 1.5 درصد نیز افت کرده است که براین اساس ارزش این ارزها در پایین ترین سطح خود در هفت ماه اخیر در برابر دلار آمریکا قرار دارد.

در همین خصوص بانک توسعه آسیا با اشاره به تنش های تجاری پیشرو پیش بینی کرده است چین به عنوان بزرگترین اقتصاد منطقه که تقریبا دو سوم کل تولیدات این حوزه جغرافیایی را دارا است، در حالی که سال 2017 این کشور دارای رشد 6.9 درصدی بود، در سال 2018 به 6.6 درصد و در سال آینده 6.4 درصد خواهد بود.

از نگاه اقتصاد دان های بانک توسعه آسیا علت این مساله به رویکرد اقتصادی چین برمی گردد که براساس آن سیاست های پکن بیش از آنکه بر تشویق سرمایه گذاری متمرکز باشد بر ثبات مالی و پایداری رشد تاکید دارد. بر همین منوال به دلیل افت رشد اقتصادی چین، رشد شرق آسیا که در سال 2017 به 6.3 درصد رسیده بود، در سال جاری به 6 و در سال 2019 هم به 5.8 درصد می رسد.

در ادامه این روند، رشد اقتصادی جنوب شرقی آسیا به دلیل کاهش رشد صادرات، در سال جاری 2.5 درصد باقی می ماند.

انتهای پیام/