تورج منصوری:خانه سینما به امور دیگر بپردازد، نه شیوه برگزاری جشن/ چرا جشن خانه سینما به انجمن عالی هنرها و فنون سینمایی سپرده شد؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویامدتی است اخباری منتشر شده مبنی بر تأسیس انجمنی به نام انجمن «عالی هنرها و فنون سینمایی» و قرار است جشن خانه سینما، که هر ساله توسط خودِ خانه سینما برگزار می‌شد را به عهده بگیرد و از آن پس انجمن عالی، جشن خانه سینما را برگزار کند.

اما لزوم این واگذاری و تاسیس این انجمن عالی هنرها و فنون نمایشی موضوعی بود که تا کنون بدان پرداخته نشده بود، در همین زمینه «تورج منصوری» رئیس انجمن صنفی فیلمبرداران سینمای ایران و از اعضایِ موسس این انجمن، در گفت‌وگویی با خبرگزاری تسنیم به تشریح این موضوع پرداخت که در ادامه می‌خوانید:

*از چه زمانی فکر تاسیس چنین انجمن «عالی هنرها و فنون سینمایی» شکل گرفت؟

حدوداً سه سال قبل از تعطیل شدن خانه سینما (حدودا سال‌های 87-88) هیئت مدیره وقت خانه سینما به این نتیجه رسید که با توجه به مسائلی که پیش آمده بود از قبیل اعتراضاتی که گاهی اوقات به شیوه داوری‌ها میشد، یا شیوه برگزاری جشن و... تصمیم به راه اندازی کمیته‌ای گرفتند. وظیفه‌ی کمیته این بود که از آن پس به جای هیئت مدیره، برنامه‌ریزی‌های مربوط به برگزاری این جشن را انجام دهد. در همین راستا هفت نفر بر اساس سوابق صنفی و شغلی و... دعوت شدند که من هم جزء آنها بودم.

حدود دو سال‌ونیم این کمیته مشغول برگزاری جلسات بودند، صحبت‌های زیادی هم شد و مباحثی مثل بررسی شباهت‌های جشن خانه سینما با جشن‌های مشابه در کشورهای دیگر را بررسی کردند. در این بررسی آکادمی‌های سینمایی که وظیفه برگزاری جشن‌ها را بعهده داشتند، بعلاوه شیوه برگزاری مراسم و داوری آثار مورد مطالعه قرار گرفت.

همچنین در همان روزهایی که در این موضوع بحث می‌کردیم، تعدادی از سینماگران آمریکایی که از جمله افراد مسئول در برگزاری این نوع مراسم‌ها در آمریکا بودند، برای یک برنامه‌ای به ایران دعوت شدند، ماهم از آن فرصت استفاده کردیم و چندین جلسه با آنها در مورد همین شیوه برگزاری جشن‌هایشان برگزار کردیم و مجموع گفت‌وگوهایمان حدود700-800 صفحه شد و توانست کمک زیادی به ما بکند.

پس از اتمام این گفت‌وگوها به این نتیجه رسیدیم نیاز به یک اساسنامه داریم، بخش‌هایی از این اساسنامه الهام گرفته شده بود از مضامین اساسنامه‌ آکادمی‌های بزرگ جهان، بخش‌هایی از آن هم بومی سازی شده بود و خودمان به آن پرداختیم.  این اساسنامه قبل از تعطیلی خانه سینما به هیئت مدیره وقت تحویل داده شد، هیئت مدیره آن وقت هم فرصت تصویب آن را پیدا نکرد و بعد هم این موضوع بین درگیری‌های خانه سینما با وزارت ارشاد و صنوف سینمایی و... گم شد و بعد هم که خانه سینما کلاً تعطیل شد. بعد از حدود دوسال که خانه سینما دوباره بازگشایی شد در هجدهمین جشن خانه سینما، کمیته‌ای تأسیس شد که آیین‌نامه‌ای برای این مراسم تدوین کنند، بعد در یک جلسه ای از تمام صنوف سینمایی دعوت کردند تا درباره آیین‌نامه نوشته شده، نظر دهند. تمام صنوف هم نسبت به مفاد آن اعتراض کردند و ایرادات بسیاری داشتند که وارد کردند.

 در همان جلسه تصمیم گرفته شد به آن اساسنامه ای که قبل از تعطیلی خانه سینما، ما به نگارش در آورده بودیم، رجوع شود و قرار شد مجددا بر روی موضوع تاسیس آکادمی برای جشن خانه سینما بحث و گفت‌وگو شود. در همان جلسه به این نتیجه رسیدیم آیین‌نامه دوره هجدهم جشن را بنویسیم و دوره نوزدهم به بعد این جشن به آکادمی سپرده شود (که متأسفانه نه برای آن دوره و نه دوره بیستم که در پیش داریم، این برنامه شکل نگرفت و امیدواریم برای سالهای بعد و دوره‌های بعد این اتفاق بیفتد).

سپس از صنوف سینمایی درخواست شد هرکدام نماینده تام‌الاختیار خودشان را برای شرکت در جلسات تدوین اساسنامه این انجمن عالی هنرها و فنون سینمایی معرفی نمایند، در نتیجه گروهی متشکل از 15 نفر از صنوفی که در این جشن به رقابت می‌پردازند و برگزیدگانشان جایزه کسب می‌نمایند، به علاوه یک نماینده از هیئت مدیره خانه سینما و مدیرعامل خانه سینما تشکیل شد و شروع به کار کردند.

این گروه در ابتدا آیین نامه جشن نوزدهم را نوشتند، علاوه بر آن ماموریت تدوین اساسنامه جدید را هم به خودشان دادند، سپس بعد جلسات متعدد آن اساسنامه‌ای که در گذشته نوشته شده بود بازخوانی و اصلاح شد و به تایید تمام اعضا رسید، سپس به هیئت مدیره خانه سینما جهت تصویب آن، تحویل داده شد.

*در حال حاضر روند این انجمن به کجا رسیده است؟ و در چه مرحله‌ای است؟

در حال حاضر اساسنامه‌ی آن برای تصویب مراحل قانونی به خانه سینما تحویل داده شده است و خانه سینما هم پی‌گیر اقدامات قانونی آن است و ما منتظریم هرچه زودتر این پروسه تمام شود و انجمن کار خودش را آغاز کند.

وقتی این انجمن دایر شد، کارش را به عهده می‌گیرد و امیدواریم در سال جاری مراحل قانونی‌اش تمام شود و از این پس، مراسم برگزاری جشن به انجمن عالی هنرها و فنون سینمایی سپرده شود.

خانه سینما به امور دیگر بپردازد، نه شیوه برگزاری جشن 

*نیازهای اصلی که باعث تشکیل این انجمن شد چه بود و پیرو چه هدفی شکل گرفت؟ و این انجمن چه دستاوردهایی می‌تواند داشته باشد؟

در هدف کلی می‌توان گفت: ارتقاء سطح کیفی سینمای کشور مدنظر است، ولی اگر بخواهیم جزئی‌تر به‌ آن بپردازیم، یکی از اهدافش این است، به جای آنکه خانه سینما که مکانی برای امور صنفی است، به امور کیفی مثل ساز و کارِ این قضاوت و داوری‌ها، بپردازد. جایگاه دیگری مثل انجمن عالی هنرها و فنون سینمایی به این امر بپردازد.

همچنین تلاش شود مسائلی که استاندارد سازی هررشته‌ای را مشخص می‌کند، بصورت مدوّن درآید و نه شکل سیاسی بگیرد و نه مسائل مادی بر آن تاثیر بگذارد، موارد کیفی و استاندارد سازی هر رشته و تخصصی مثل سینما و تمام شاخه‌هایش، بدست اهل فن آن سپرده شد و نظام‌بندی مشخص و تدوین شده‌ای داشته باشند و از مراکزی که شاید دامن بزنند به این سیاسی شدن یا مادی‌گرایی شدن، فاصله گرفت.

به عبارت دیگر وظایفی که در اساسنامه برای این انجمن تصویب شده است، ایجاد فضای گفت‌وگو و رشد سینماست که ممکن است گاهی شامل مسائل آموزشی و... هم بشود، اما در قدم اول وظیفه‌اش قضاوت پانزده رشته سینمایی است برای انتخاب بهترین‌ها در طول یک سال به منظور تشویق عوامل موثر است. اما  هر سال با توجه به شرایط موجود آیین‌نامه اجرایی جشن همان سال تدوین می‌شود و انجمن در صدد اقدام آن برخواهد آمد.

* فکر می‌کنید این اهداف چه زمانی بدست بیاید؟

این نیازها چیزی است که در طول زمان بدست آمده و احساس شده است، سالهای متمادی بود که جشن یا با شکوه برگزار می شدند ولی داوری‌ها دچار نقص بودند، یا داوری‌ها شایسته بودند ولی شیوه برگزاری جشن در خورِ شأن نبود، مهم‌ترین علّتش هم تغییر برگزار کنندگان جشن بوده است، که هر سال توسط افراد متفاوتی شکل می‌گرفت.

 در این اساسنامه سعی شده است طوری برنامه ریزی شود تا برگزار کنندگان این جشن افراد ثابت‌تر و تیم با دوام‌تری سرکار بیایند تا هم شکوه و زیبایی جشن حفظ شود و هم داوری ها به حق باشد.

به همین دلیل برای بررسی دستاورهای آن‌هم نیاز به زمان است و باید اجازه دهیم زمان بگذرد و در آینده در مورد ان قضاوت کنیم.

شیوه داوریِ آثار در انجمن عالی، همان فرمولی است که تمام دنیا بر اساس آن فیلم‌ها را قضاوت می‌کنند

*چرا عنوان «انجمن عالی هنرها و فنون سینمایی» برای این انجمن انتخاب شد؟ همچنین بگویید در آن اساسنامه شیوه داوری آثار جشن‌ خانه سینما به چه شکل تصمیم گیری شده است تا همان اختلافات و اعتراضات دوباره تکرار نشود؟

در مراحل قانونی نمی‌توانسیم از کلمه آکادمی استفاده کنیم و اگر می‌خواستیم به فارسی ترجمه کنیم هم‌معنای «فرهنگستان» میشد، از طرف دیگر «فرهنگستان» هم واژه‌ای نبود که بتوان به سینما اطلاق کرد، در نتیجه با مشورت‌هایی که با دوستان و وکلا و شخصیت های حقوقی انجام شد عنوان «انجمن عالی هنرها و فنون » انتخاب شد.

شیوه داوری آن هم به این شکل است که از 15 رشته و شاخه سینمایی مثل فیلمنامه نویسی، کارگردانی، بازیگری، فیلمبرداری، صدابرداری، تدوین، موسیقی و.... از هرکدام سه نفر توسط اعضای همان صنف انتخاب شوند. بعد این افراد فیلم‌هایی که در طول سال اکران شده‌اند را بررسی می‌کنند و بهترین آن  را انتخاب می‌کنند.

این فیلم‌ها را تمام اعضای آن شاخه‌ها تماشا می‌کنند و در رشته تخصصی خودشان به آن فیلم رأی می‌دهند، یعنی فیلم‌برداران به فیلم‌برداری فیلم رأی می‌دهند، نویسندگان به فیلمنامه فیلم، کارگردانان به کارگردانی فیلم، بازیگران به بازی‌ها و.... رأی می‌دهند. در نهایت توسط یک کمیته سه نفره که رئیس جشن سرپرست آن است، آرا شمارش می‌شود و نتیجه آن به کمیته صیانت از آرا تحویل داده می‌شود و 5 نفر اول هر کدام از رشته‌ها که بیشترین رأی را آورده باشند بعنوان کاندید در آن رشته معرفی می‌شوند.

در ادامه این فیلم‌ها وارد مرحله دوم داوری می شود و داوران در این مرحله فیلم‌ها را مجدد می‌بینند و در تمام رشته‌ها رأی خودشان را اعلام می‌کنند. یعنی در مرحله اول متخصصین هر رشته کاندیدها را انتخاب می‌کنند و سپس داوران منتخب تمام آثار را در تمامی رشته‌ها داوری می‌کنند، در پایان داوران، گزینه‌های برترِ این کاندیداها را معرفی کرده و جوایزشان اهدا می‌شود.

این شیوه‌ی، داوری فرمولی است که تقریبا در تمام جشن‌های نظیر این جشن، در تمام دنیا اتخاذ می‌شود و شیوه‌ای است که در اساسنامه انجمن عالی هنرها و فنون سینمایی ایران، پیش بینی شده است. قرار هم هست در جشن بیستم خانه سینما که در پیش رو داریم از همین شیوه پی روی شود. امسال هم 75 فیلم درخواست شرکت در جشنواره را داده‌اند که 519 نفر داوری این آثار را بعهده دارند.

در پایان دوباره باید یادآور شوم انشالله هرچه زودتر این انجمن مراحل قانونی‌اش طی شود و دوستان موانع را رفع نمایند و همکاری کنند تا سریع‌تر انجمن عالی هنرها و فنون سینمایی تاسیس شود تا بتواند وظایف تعریف شده‌اش مثل برگزاری جشن خانه سینما و... را زودتر بدست بگیرد و همچنین در طول زمان و تجربه نواقصش هم اصلاح شود، تا بتوانیم جهت ساخت آینده‌ای بهتر برای سینمای کشورمان، قدم‌های بعدی را محکم‌تر و نظام‌بندی شده‌تر برداریم.

انتهای پیام/