فعال حقوقی تاجیک در گفت‌وگو با تسنیم: ۷ سال است که اجازه دیدن دختر کوچکم را ندارم
فعال حقوقی تاجیک می‌گوید دولت تاجیکستان از سال ۲۰۱۴ ضمن اعمال فشارهای مختلف به خانواده‌اش، با جلوگیری از خروج خانواده‌اش از تاجیکستان، اجازه دیدار وی و دخترش را نمی‌دهد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، دولت تاجیکستان طی ماه‌های اخیر بابت موضوعی که مخالفین آن را «گروگان‌گیری سیاسی» می‌نامند مورد انتقادات شدیدی قرار گرفته است. خانواده‌ها و نزدیکان مخالفین سیاسی دولت که در این کشور محبوس شده و دولت به بهانه‌های مختلف مانع از خروج آن‌ها از تاجیکستان می‌شود.
مخالفین می‌گویند از این افراد برخی با ممنوع‌الخروج شدن، برخی به‌واسطه تهدیدات گوناگون و عده‌ای هم از طریق ضبط اسناد و مدارک نمی‌توانند از کشور خارج شده و به اعضای خانواده خود بپیوندند. این مساله به‌ویژه در قبال کودکان خردسال بازخوردهای شدیدتری را از سوی افکار عمومی و سازمان‌های بین‌المللی برانگیخته است.
پس از قضیه حمزه طلازاده (نوه محی‌الدین کبیری که به بیماری سرطان مبتلا شده و دولت از خروج وی و مادرش برای مداوا جلوگیری کرده بود) این بار نوبت به فاطمه دولتوا، دختر 10 ساله شبنم خدای‌دادوا، فعال حقوقی تاجیک رسیده است.
اعتراضات در این زمینه به حدی بود که اخیراً 7 سازمان حقوق بشری بیانیه مشترکی علیه دولت تاجیکستان در این زمینه منتشر کرده‌اند. در همین راستا گفت‌و‌گویی با خانم شبنم خدای‌دادوا، مادر فاطمه که هم اکنون در اروپا به سر می‌برد، ترتیب داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
تسنیم: لطفا بفرمائید چطور شد که از فاطمه جدا افتادید؟ در گزارش‌ها و اخبار رسانه‌ها صرفاً از این گفته شده که شما از سال 2014 در روسیه بودید و فاطمه در تاجیکستان.
خدای‌دادوا: اولاً سلام و درود من به همه آن‌هایی که امروز در این مساله با من هم‌دردی کرده و مرا یاری می‌کنند. هر مادری نیاز دارد که کودکش را در آغوش گرفته و برای او لالایی مادرانه زمزمه کند. متاسفانه خدا این روزها را نصیب من نکرده است. من فاطمه را 7 ماهه باردار بودم که زندگی من با پدر فاطمه به مشکل برخورد و از او جدا شدم. فاطمه در منزل پدر و مادرم به دنیا آمد. پس از تولد فاطمه تصمیم داشتم که در شهر کولاب، کار و فعالیت‌هایم را ادامه دهم، اما متاسفانه نشد.
من فارغ‌التحصیل رشته زبان‌شناسی تاجیک هستم و نتوانستم شغل مناسبی در رشته و تخصص خودم در تاجیکستان پیدا کنم. زندگی مرا وادار کرد که برای آینده فاطمه به روسیه مهاجرت کنم. چون در آن زمان فاطمه خردسال بود، نمی‌توانستم او را با خود همراه کنم، لذا او را نزد مادرم گذاشتم. در سال 2011، زمانی که فاطمه 3 سال داشت او را با مادرم به سنت‌پترزبورگ دعوت کردم. در روسیه این امکان را نداشتم که هم از فاطمه مراقبت کنم و هم سر کار بروم.
تسنیم: مقامات تاجیکستان به اینکه چرا مانع از خروج فاطمه و مادر شما از کشور می‌شوند پاسخی نداده‌اند؟ آیا دادگاه‌ها و مراجع قانونی تاجیکستان حکمی در این زمینه صادر کرده‌اند؟
خدای‌دادوا: مقامات تاجیکستان به مادر و دخترم اجازه خروج از کشور نمی‌دهند و می‌گویند علت آن من هستم! من تاکنون پاسخ دیگری دریافت نکرده‌ام. من هم همچون شما و دیگران همچنان در انتظار پاسخی قانع‌کننده برای این موضوع هستم.
تسنیم: طی این 4 سالی که از فاطمه دور بودید، برای تماس تلفنی یا اینترنتی محدودیتی برای خانواده‌تان وجود نداش؟
خدای‌دادوا:بله، طی این 4 سال البته که در تماس گرفتن با مادر و دخترم هم مشکل داشتم. به هرحال به آن کشور تاجیکستان می‌گویند و مقامات امنیتی همیشه و همه‌جا هستند. اما یک سالی می‌شود که تلفن موبایلی از اینجا برای دختر و مادرم فرستادم تا با آن‌ها از طریق ایمو تماس بگیرم.
تسنیم: پیش از این در گزارش‌ها و مصاحبه‌ها اشاره کرده بودید که به دلیل فشارها مادرتان هم بیمار شده‌اند. چه فشارهایی و از سوی چه کسانی به آن‌ها وارد شده؟
خدای‌دادوا: بله، از سال 2014 فشارهای متعددی از سوی مقامات تاجیکستان به مادرم اعمال شد. در سال 2016 نیز پس از سخنرانی‌ام در لهستان، تظاهراتی به مدت 10 روز اطراف منزل مادرم شکل گرفت (که واضح بود از سوی دولت سازماندهی شده است). در آن زمان همسر برادرم کمک زیادی برای نجات مادرم صورت داده بود. این مساله، فشارها و استرس‌های ناشی از آن باعث شده بیماری فشار خون مادرم تشدید شود. من تصمیم داشتم تا مادرم را همچنین برای مداوا به اینجا (اروپا) دعوت کنم تا وضعیت سلامتی او بهتر شود، اما افسوس که بخت با من یار نبود.
تسنیم: در خبرها آمده که در سال 2015 زمانی که در بلاروس برای 9 ماه بازداشت بودید، با اعتراض سازمان‌های حقوق بشری و پیگیری‌های دولت ایالات متحده آمریکا آزاد شدید. این سازمان‌ها و دولت آمریکا طی این 4 سال اقدام به اعمال فشار به دولت رحمان برای رهایی فاطمه و خروجش از کشور نکردند؟
خدای‌دادوا: بله، من سال 2015 در بلاروس دستگیر شده و پس از 9 ماه با فشارهای دولت آمریکا و سازمان‌های حقوق بشری آزاد شدم. در این سال‌ها هم دولت آلمان و آمریکا تلاش‌هایی برای کمک به من صورت دادند، اما باز هم ما در دام فریب مقامات تاجیکستان افتادیم. سال 2016 و پس از آزاد شدنم از بلاروس می‌خواستم که دخترم را بگیرم و سپس به آمریکا سفر کنم. چون اساساً پناهندگی من در آمریکا بود، نه لهستان.
به خاطر فرزندم در لهستان ماندم تا با فاطمه با هم به آمریکا برویم. در سال 2016 زمانی که دولت تاجیکستان از تصمیم مادر و دختر من برای خروج از تاجیکستان و ملحق شدن به من مطلع شد، سریعاً به سراغ خانواده من رفته و مدارک شناسایی‌شان، به‌ویژه پاسپورت آن‌ها را ضبط کردند. خانواده من برای مدت یک سال بدون مدارک شناسایی بودند. در آن زمان مادرم حتی نمی‌توانست مستمری بازنشستگی‌اش را دریافت کند.
در ژانویه 2018 وکیل گرفتم و با طی فرایندهای حقوقی توانستم مدارک شناسایی آن‌ها را پس بگیرم. بعد از گرفتن مدارک می‌خواستم که به خانواده‌ام بپیوندم، اما باز هم افسوس که نتوانستم. چرا که دست مقامات و رئیس‌جمهور ما بی‌نهایت دراز است. آن‌ها نه نسبت به کودکان و نه زنان سالخورده رحم و شفقتی ندارند.
تسنیم: پس از حواشی روزهای اخیر و بازگردانده شدن فاطمه، دایی و مادربزرگش از هواپیما که فشارها از سوی افکار عمومی و سازمان‌های بین‌المللی علیه دولت تاجیکستان افزایش یافته، محدودیت‌ها و فشارهای بیشتری نسبت به خانواده شما اعمال نشد؟
خدای‌دادوا: من به صورت لحظه‌ای با مادرم در تماس هستم. به دلیل هراس از این که آسیبی از جانب حکومت رحمان و طرفدارانش به دخترم، مادرم و برادرم وارد شود، آن‌ها در دوشنبه مخفی شده‌اند. اصلاً باور ندارم که وضعیت خانواده من در تاجیکستان خوب باشد. اگر وضعیت‌شان بهتر می‌شد، مادرم حتماً به من اطلاع می‌داد.
تسنیم: سخن آخری اگر دارید بفرمائید.
خدای‌دادوا: در پایان می‌خواهم تشکر و قدردانی خودم را از تمام سازمان‌ها و خبرنگاران بین‌المللی، برادران و خواهرانی که در این غم و اندوه با من شریک بودند، اعلام کنم. خداوند یار و یاور همه ما و شما باشد.
انتهای پیام/
