اهدای مجموعه بی‌نظیری از تعزیه به کتابخانه مجلس + فیلم

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا،‌ مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی به تازگی مجموعه نفیسی شامل نسخ خطی‌، کتاب‌ها و فیش‌های تحقیق مرحوم حسن رهاورد درباره تعزیه را به صورت اهدایی از طرف خانواده این پژوهشکر معاصر دریافت کرده است.

علی ططری، رئیس مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی این مجموعه را دارای اهمیت بسیار دانسته و درباره این مجموعه به تسنیم گفت:‌ یکی از مجموعه‌های اهدایی که طی 10 سال گذشته به مجموعه کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی اهدا شده است،‌ مجموعه‌ای شامل اسناد، نسخ خطی و فیش‌های تحقیقی است که توسط مرحوم حسن رهاورد به کتابخانه مجلس اهدا شده است، از مرحوم حسن رهاورد به عنوان نخستین دستیار رسمی علامه دهخدا در تدوین لغتنامه دهخدا می‌توان یاد کرد،‌ وی در تدوین حروفی نظیر «الف» و «ب» بین سال‌های 1317 و 1324 تا 1325 در خدمت دهخدا بود، البته فعالیت‌های دیگری چون حضور در دانشگاه‌، ترجمه و حضور در  انجمن ایران و فرانسه تا سال 1357 داشته است‌، از این رو از رهاورد می‌توان به عنوان یکی از پژوهشگران، محققان و مترجمان تاریخ معاصر کشور یاد کرد.

وی ادامه داد:‌ در سال1387 مرحوم رهاورد که در قید حیات بود، از اهدای مجموعه‌ای به آرشیو مجلس خبر داد‌، ما در خانه وی حضور پیدا کردیم، همان زمان دیدیم یک مجموعه گران سنگ و بی نظیر حاصل یک عمر تلاش با عشق و علاقه در حوزه‌های مختلف پژوهشی چون تعزیه، مطالعات زنان، نمایش‌های بومی در ایران، فتوت، جوانمردی و پهلوانان است.  کمتر کسی که در آن بازه زمانی این اسناد و فیش‌ها را جمع آوری کرده به فکر تحقیق وپژوهش در این حوزه‌ها بوده است،‌ از این رو این مجموعه حائز اهمیت بسیار است.

رئیس مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی ادامه داد:‌  ما تا سال 91 که مرحوم رهاورد در قید حیات بود، توانستیم 5 مجموعه از اسناد، نوشته‌ها و فیش‌های تحقیق ایشان را به صورت اهدایی به آرشیو مجلس منتقل کنیم،‌ پس از فوت وی نیز با وجود جابه‌جایی منزل مرحوم همچنان پیگیر بودیم تا اینکه در بهار سال جاری همسر مرحوم رهاورد تماس گرفته و خبر از اهدای مجموعه جدیدی داد، ما بلافاصه در منزل ایشان حاضر شدیم و شناسایی کردیم و دیدیم نظیر آنچه که قبلا اهدا کرده بود، این مجموعه نیز مجموعه بی‌نظیری از اسناد و فیش‌های تحقیق در حوزه تعزیه است.

 وی ادامه داد: این مجموعه شامل کتاب، پوستر، عکس، نوارریلی، نوار کاست و حتی بریده جراید می‌شود‌، هر آنچه که به عنوان مواد اولیه و فیش تحقیق برای یک پژوهش علمی در پژوهش‌های علمی مدنظر است در بین این مجموعه وجود دارد.

ططری در ارتباط با هنر تعزیه نیز گفت:‌ تعزیه نمایش بومی خاص ایرانیان و یک درام مذهبی است که اگر بخواهم به تاریخچه آن اشاره کنیم، از دوره صفویه شاهد این نمایش مذهبی در ایران شاهد هستیم البته اوج آن در دوره قاجار است و ناصرالدین شاه با احداث تکیه دولت و دیگر تکایا در ایالات و ولایات موجب رشد تعزیه شده است.از ویژگی‌های مجموعه اهدایی مرحوم رهاورد این است که وی با یک سلیقه خاصی در بازه زمانی بین 4 تا 5 دهه هر‌آنچه که مربوط به تعزیه و آیین‌های مذهبی ایرانیان مثل روضه بوده را در انواع و اقسام فیش‌های تحقیقی تقسیم بندی کرده است‌، بخشی از این مجموعه کتاب‌های در ارتباط با تعزیه است،‌ بخشی به عنوان بریده جراید است،‌ وی حتی برخی از نسخه‌های تعزیه را خریداری کرده است.

وی از حضور بیش از 20 نسخه قدیمی تعزیه در این مجموعه خبر داد و گفت:‌ این 20 نسخه در اختیار بخش مرمت برای آفت‌زدایی و مرمت قرار گرفته است.

ططری به 50 عنوان کتاب موجود د راین مجموعه اشاره کرد و افزود:‌ حدود 50 کتاب در حوزه تعزیه در این مجموعه وجود دارد،‌ زمانی که ما این عناوین را با فهرست کتاب‌هایی که در آرشیو مجلس و کتابخانه ملی وجود دارد‌، منطبق کردیم،‌ دیدیم بسیاری از این کتاب‌ها در هیچ یک از کتابخانه‌های عمومی و خصوصی کشور وجود ندارد. شاید در دسترس مردم باشد ولی در دسترس پژوهشگران و محققان نیست. از این منظر می‌شود گفت این مجموعه واقعا بی‌نظیر است. 

وی با اشاره به آرشیو کتابخانه مجلس در حوزه تعزیه گفت:‌ کتابخانه مجلس در زمره معتبرترین کتابخانه‌هایی هست که بیشترین منابع مربوط به تعزیه را دارد، ما در حدود 500 نسخه خطی مرتبط با شبیه نامه‌ها و تعزیه‌ها داریم. در حوزه‌های دیگر مثل چاپ سنگی، کتاب‌های چاپی هم منابع قابل توجهی داریم. مجموعه‌ای که توسط خانواده مرحوم دکتر رهاورد به کتابخانه مجلس اهدا شده است،‌ نیز مکمل دیگر مجموعه‌های ما خواهد بود .

رئیس مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی افزود:‌ یکی از اقدامات ما این است که سریعتر این مجموعه را فهرست نویسی و سازماندهی کنیم تا هرچه سریعتر در اختیار پژوهشگران و محققان قرار بگیرد.

انتهای پیام/