کدام امامزادگان در همدان از نسل امام کاظم(ع) هستند؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، کهن دیار هگمتانه مفتخر به حضور بزرگانی از سلسله جلیله سادات است که همچون ستارگان درخشان بر تارک این شهر خودنمایی می‌کنند.

بنا بر اعلام اداره اوقاف، شهرستان همدان مزین به وجود بیش از 40 امامزاده است که مزارشان مأمن و ملجأ دل‌های بی‌قرار است، امامزادگانی که نسب آن‌ها متفاوت است.

فرارسیدن 20 ذی‌الحجه خجسته سالروز میلاد اختر تابناک آسمان امامت و ولایت امام موسی کاظم(ع) بهانه‌ای شد تا به معرفی امامزادگان بزرگواری از نسل این امام غریب بپردازیم، هرچند با وجود اصلاح تقویم و در کمال تأسف، هنوز بسیاری از این روز بی‌اطلاع بوده و به‌اشتباه 7 صفر را سالروز میلاد امام می‌دانند و می‌طلبد که نهادهای مسئول چون اوقاف، رسانه ملی، ائمه جمعه، بسیج، سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه علمیه و فرهنگ و ارشاد اسلامی برای معرفی این روز و دلیل انتخاب آن اقدامات مؤثری انجام دهند تا غبار غربت از چهره سالروز میلاد امام کاظم(ع) زدوده شود.

امامزاده خانم گرجی(س)

آستان مقدس امامزاده خانم گرجی (س) در نزدیکی میدان آرامگاه باباطاهر واقع‌شده و بر اساس آنچه پژوهشگران معاصر نگاشته‌اند از نوادگان امام موسی بن جعفر (ع) است.

این بقعه شامل اتاق کوچکی است که به صورت چهارطاقی ساخته‌شده و اتاق کوچکی هم در سمت جنوب و متصل به بقعه قرار دارد که مدخل بقعه محسوب می‌شود.

این امامزاده دارای سنگ مرقدی گهواره‌ای از نوع آهکی خاقانی است که قدمت آن به قرن 5 و6 هجری قمری، یعنی نزدیک به 900 سال پیش بازمی‌گردد و بخش‌هایی از متن سنگ در اثر عوامل طبیعی از بین رفته و امکان تعیین هویت، شجره و نام مبارک این آستان مقدس میسر نیست، اما یک مطلب مسلم است که این سنگ مربوط به مدفونی خردسال بوده است. هم‌چنین کرامات و معجزات از این بقعه متبرکه موجود است.

این بنا در بین امامزادگان همدان از نظر معماری وضعیت مناسبی نداشته و در غربت واقع‌شده است، هرچند از سال گذشته بازسازی این بقعه شریف در دستور کار اداره اوقاف قرارگرفته و بخشی از آن انجام‌شده است، اما ادامه کار به دلیل نبود اعتبار متوقف‌شده است.

امامزاده احمد(ع) و عبدالله(ع)

بقعه متبرکه امامزاده عبدالله(ع) نه‌تنها در همدان و غرب کشور بلکه در بین مسلمانان سایر کشورها جایگاه نیز ویژه‌ای داشته و موردتوجه گردشگران خارجی است.

یکی از میدان‌های شهر همدان، میدان امامزاده عبدالله(ع) است. موقعیت جغرافیایی این میدان نسبت به میدان اصلی(میدان امام خمینی) شمال غربی بوده و با اینکه تنها نزدیک به 800 متر با میدان اصلی فاصله دارد از میدان‌های مرکزی شهر همدان محسوب می‌شود.

دلیل نام‌گذاری این میدان، وجود آرامگاه دو نفر از امامزادگان منسوب به امام موسی کاظم(ع) در این میدان است. این آرامگاه دربرگیرنده مزار امامزاده عبدالله(ع) و پدر بزرگوارش امامزاده احمد(ع) بوده و در شجره‌نامه این دو امامزاده بزرگوار چنین آمده است: " جناب عبدالله بن احمد بن محمد بن ابراهیم بن عبیدا... بن موسی الکاظم(ع)".

نقل کرامات این آرامگاه، محدوده‌های جغرافیایی را نیز پشت سر گذاشته و به دیگر استان‌ها رسیده است به طوری که اشخاصی از شهرهای دیگر برای ادای نذورات خود به شهر همدان و زیارت امامزاده عبدالله(ع) می‌آیند.

کرامات شفاهی درباره این امامزاده بسیار است، اما از سخن‌های معتبر در شأن این امامزاده می‌توان به این دو سخن اشاره کرد: "آیت‌الله علی دامغانی به هنگام بامداد، امام عصر(عج) را ملاقات می‌کند، درحالی‌که از این بقعه خارج می‌شده است".

مرحوم حجت‌الاسلام عندلیب زاده نیز نقل کرده است که "پس از فراغت از شناسایی بقعه و نگارش شجره در عالم رؤیا دیدم از کنار این مزار عبور می‌کنم. دو سید بزرگوار را مشاهده کردم که از این بقعه خارج شدند و یک جعبه پر از شیرینی‌های ویژه به من مرحمت فرمودند و دیدم درون شیرینی‌ها جواهراتی بس زیباست".

آستان مقدس امامزاده عبدالله(ع) دارای تعدادی اشیاء قدیمی همچون سنگ قبری با قدمت 400 سال است که با ساخت موزه به این مکان منتقل می‌شود.

مردم همدان به امامزاده عبدالله(ع)، اعتقاد ویژه‌ای دارند به طوری که گشتن دور این بقعه متبرکه در شب عروسی برای نوعروسان و نو دامادان همدانی به یک رسم تبدیل‌شده است.

مردم شهر همدان از دیرباز، آن گونه که نقل‌شده، ارادت خاصی برای این آرامگاه قائل بوده‌ و با جان و دل در حفظ و نگهداری آن می‌کوشیده و برای گرفتن حاجات خود و زیارت به این آرامگاه مشرف می‌شدند.

امامزاده زبیده خاتون(س)

آستان مقدس امامزاده زبیده خاتون(س) از دیگر بقاع متبرکه‌ای است که نسب ایشان به امام کاظم(ع) می‌رسد. این امامزاده دارای بنای آجری ساده مشتمل بر اتاق مربعی با طاق گنبدی کوتاه بود که هم‌اکنون بازسازی‌شده است،

تاریخ‌شناسان بر این عقیده‌اند اصل بنای این بقعه مربوط به عهد مغول بوده و در زمان فتحعلی‌شان قاجار احیا یا تعمیر شده است. آستان مقدس امامزاده زبیده خاتون(س) در محوطه میدان آرامگاه بوعلی، ابتدای بلوار شهید مدنی(ره) و داخل کوچه واقع‌شده است.

امامزاده اسماعیل(ع)

مرقد مطهر امامزاده اسماعیل(ع) در یکی از محله‌های قدیمی همدان که سالیان پیش گورستان قدیمی همدان در آن قرار داشته، واقع‌شده است.

این امامزاده با نقشهٔ مربع شکل به ابعاد هشت در هشت متر ساخته‌شده و گنبد نسبتاً موزونی بر فراز آن قرار دارد. در ضلع غربی آن برجستگی محدبی به صورت نیم استوانه وجود دارد که به دلیل وجود طاق‌نما و صفه است که در داخل بنا وجود دارد. لوحه‌ای از سنگ مرمر در بالای در ورودی نصب‌شده است.

در قسمت مثلت شکل بالای این لوح رقم 1135 و کلمات "یا فتاح" و "یا غفور" به خط نستعلیق برجسته خوش‌نویسی شده است. در حاشیه در ورودی گچ‌بری گل ستاره و اشکال هندسی گچی نقاشی شده و در بالای این حاشیه مقرنس‌کاری یا قطار بندی با گچ تزیین‌شده است.

تنها تزیین داخل حرم، حاشیه‌ای به خط کوفی بنایی به رنگ قرمز بر زمینهٔ سفید است که آیت‌الکرسی را بر آن نقاشی کرده‌اند.

درباره نسب امامزاده برخی پژوهشگران معتقدند که ایشان از فرزندان امام موسی کاظم(ع) بوده و سنگ مزار نیز ایشان را فرزند بلافصل موسی بن جعفر(ع) معرفی می‌کند.

برخی دیگر نیز ایشان را از نوادگان امام حسن مجتبی(ع) می‌دانند و این سید جلیل‌القدر به اجماع علمای نسب از سادات حسنی و از شهدای حسنی در همدان است.

"علامه نسابه ابن طباطبا" از عالمان نسب شناس قرن پنجم به هنگام معرفی سادات مهاجر و متوطن به شهر همدان می‌نویسد:

" ابوعبدالله الحسین بن الحسن البصری ابن القاسم بن محمد البصحانی بن القاسم بن الحسن بن زید بن امام حسن(ع) از بصره به همدان آمد و در آنجا متوطن شد" و ظاهراً در دهه آخر قرن چهارم هجری به دست قرامطه در همدان به شهادت رسیده است. این امامزاده با همین نام(اسماعیل) در اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری خود مزاری معتبر بوده است.

گزارش از سمیه مظاهری

انتهای پیام/ش