چشم امید دانش‌آموزان سیستان و بلوچستان به "دولت و خیران"؛ دانش‌آموزانی در "حسرت حداقل‌ها" + تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از چابهار؛ "همه با هم برای سیستان و بلوچستان مدرسه‌ بسازیم " این فراخوان عالی‌ترین مقام آموزش و پرورش ایران در صحفه‌های مجازیش است که کمبودهای فاحش عمقی، جدی و تاریخی سیستان و بلوچستان در شاخص‌های آموزشی را نشان می‌دهد.

سیدمحمد بطحائی وزیر آموزش و پرورش در فراخوان فرا‌گیر خود که از حدود شش ماه پیش تاکنون به یک هشتگ پربازدید در فضای مجازی تبدیل شده، می‌گوید: "ساخت مدرسه در سیستان و بلوچستان بهترین فرصت برای تحقق آگاهانه، ارزش‌آفرین و ماندگار مسئولیت اجتماعی بنگاه و شرکت‌های اقتصادی است. ایران خودرو احداث یک مدرسه برای دانش‌آموزان در سیستان و بلوچستان را در پاسخ به دعوت من بر عهده گرفت، از همه می‌خواهم همه با هم برای این استان مدرسه بسازیم."

10 هزار کلاس درس سیستان و بلوچستان فاقد استانداردهای ابتدایی

سیستان و بلوچستان محروم‌ترین استان ایران در شاخص کمی و کیفی آموزشی است؛ این استان کمترین مدرسه، کمترین معلم و بیشترین بازمانده از تحصیل را بین 31 استان ایران دارد؛ مدیرکل نوسازی،‌ توسعه و تجهیز مدارس سیستان و بلوچستان در همین ارتباط می‌گوید: شاخص سرانه فضای آموزشی مسقف به ازای هر دانش‌آموز در سیستان و بلوچستان حدود 3 متر است که با شاخص مطلوب کشوری که حدود 5.43 متر است اختلاف زیادی دارد.

علیرضا راشکی می‌افزاید: در سیستان و بلوچستان حدود  6 هزار و 300 مدرسه با 19 هزار کلاس درس وجود دارد که از این مقدار 10 هزار کلاس فاقد استانداردهای ابتدایی برای تحصیل دانش‌آموزان است؛ از این 10 هزار کلاس، 6 هزار کلاس تخریبی است و امکان ریزش آن وجود دارد و حدود 4 هزار کلاس درس نیز هرچند شرایط بهتری دارد اما نیازمند مقام‌سازی است.

سیستان و بلوچستان 12 هزار معلم نیز کمتر از استاندارهای کشوری دارد؛ مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان می‌گوید: سرانه معلم در کشور به ازای هر 12 دانش آموز یک معلم است، این عدد در سیستان و بلوچستان به ازای هر 18 دانش آموز یک معلم است که بیش‌از 12 هزار کمبود معلم را شامل می‌شود.

کمبود جدی معلم و مدرسه در سیستان و بلوچستان موجب شده در بسیاری از روستاهای این استان، دانش‌آموزان در مدارس تخریبی، ناایمن و کپری در کلاس‌های 30 تا 40 نفره درس بخوانند و یک معلم مجبور باشد در دو شیفت مجزا پذیرای 40 دانش‌آموز در یک کلاس درس غیراستاندار باشد.

همچنین کمبودهای عمقی، جدی و تاریخی شاخص‌های کمی و کیفی آموزش و پروش در سیستان و بلوچستان موجب شده بسیاری از دانش‌آموزان در نقاط مختلف روستایی و گاهاً شهری این استان عطای درس خواندن را به لقایش ببخشند و همین موجب شده سیستان و بلوچستان بالاترین نرخ بازمانده از تحصیل را در بین استان‌های ایران داشته باشد.

بنا به بررسی‌های تسنیم و بنا به برخی آمارها که از سوی برخی مدیران استانی در سیستان و بلوچستان بیان می‌شود، این استان بیشترین جمعیت بازمانده از تحصیل را با 190 هزار بازمانده از تحصیل در کشور داشته که در 4 سال گذشته 120 هزار نفر از آن‌ها جذب شدند و 70 هزار نفر دیگر هم در شرف جذب شدن هستند.

سیستان و بلوچستان در صدر نگاه خیران

در چند سال اخیر اما حرکت‌های جدی و جدیدی برای مدرسه‌سازی در سیستان و بلوچستان آغاز شده؛ این استان بنا به آمار سازمان توسعه و نوسازی مدارس ایران از رتبه 28 در جذب اعتبارات خیری در میان 31 استان ایران به رتبه اول در سال 96 ارتقا یافته است. عملیات ساخت حدود 500 مدرسه از سال 96 در این استان به همت خیران آغاز شده؛ علاوه‌ بر آن بنیاد برکت نیز ساخت 88 مدرسه را در این استان تقبل کرده که 8 مهرماه جاری 22 مدرسه از این 88 مدرسه به‌ صورت همزمان با سراسر کشور افتتاح شد.

ارگان‌ها و نهادهای اقتصادی در راستای مسولیت‌های اجتماعی خود علاوه‌ بر ساخت مدرسه در این استان؛ در حرکتی فراگیر و البته با سابقه در سال‌های گذشته، اقدام به توزیع بسته‌های آموزشی در روستاهای محروم این استان کرده‌اند.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار می‌گوید: با کمک، همکاری و همیاری ارگان‌ها، بانک‌ها، فعالان اقتصادی و موسسه‌های مردم نهاد سراسر ایران و همچنین کارمندان و مدیران سازمان منطقه آزاد چابهار، 10 هزار بسته آموزشی به موسسه مردم نهاد سفیر مهربانی هدایت شده و به‌ مراتب تا نیمه مهرماه در روستاها و مناطق محروم سراسر بلوچستان توزیع خواهد شد.

عبدالرحیم کردی با بیان اینکه تاکنون 5 هزار بسته آموزشی توسط "کمپین راه رشد" به چابهار رسیده و در روستاهای محروم در حال توزیع است؛ می‌افزاید: در تلاشیم تا با مشارکت فراگیرتر موسسه‌ها، بانک‌ها و ارگان‌ها، 10 هزار بسته را به 15 هزار بسته افزایش دهیم؛ هر چند محرومیت در بلوچستان و مدارس کپری بیش‌ از این‌هاست و نیاز به نگاه جدی‌تری دارد.

همانطور که مدیرعامل منطقه آزاد چابهار می‌گوید کمبودهای عمقی و تاریخی آموزشی در سیستان و بلوچستان بیش‌ از این‌هاست و نیاز به نگاه جدی‌تری دارد؛ بنا به آمار وزارت آموزش و پروش، سیستان و بلوچستان هر چند در جذب اعتبارات خیران پیشتاز شده اما به‌ دلیل کمبوهای فاحش در این استان و صد البته بیشترین نرخ موالید، همچنان آخرین استان در شاخص‌های آموزشی است و حتی با استان یکی‌ مانده به آخر هم فاصله فراوانی دارد.

وزیر آموزش و پرورش می‌گوید: سیستان و بلوچستان برای ما در اولویت است چرا که وقتی استان‌های کشور را از نظر امکانات و وضعیت آموزش و پروش رتبه‌بندی می‌کنیم آذربایجان غربی جزو ضعیف‌ترین استان‌هاست اما فاصله شاخص‌های سیستان و بلوچستان با آذربایجان غربی بسیار زیاد است و اگر بتوانیم وضعیت آموزش‌ و پرورش سیستان و بلوچستان را به آذربایجان غربی برسانیم، شاهکار کرده‌ایم.

شاخص‌ها تا 10 سال آینده هم به میانگین کشوری نمی‌رسد!

 با توجه به محرومیت‌های عمقی در سیستان و بلوچستان، وزارت آموزش و پروش نیاز به نگاهی نو و شاید تبعیضی مثبت در تخصیص منابع و اعتبارات آموزشی به محروم‌‌ترین استان ایران داشته باشد؛ عبدالغفور ایران‌نژاد نماینده مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: سال‌ها وعده حل مشکلات آموزشی سیستان و بلوچستان داده شده ولی در عمل شاخص‌ها به نصف میانگین کشوری هم نرسیده است.

وی در گفت‌وگو با تسنیم می‌افزاید: برای درک بهتر، حوزه انتخابیه خودم را مثال می‌زنم که شامل بخش مهمی از بلوچستان از جمله چابهار، کنارک، نیکشهر و قصرقند می‌شود؛ در این حوزه انتخابیه با وجود حرکت‌هایی که از آن صحبت‌ می‌شود، برای رسیدن به شاخص‌ مطلوب سرانه فضای آموزشی حداقل 5 هزار و 700 کلاس درس جدید و حداقل 3000 معلم می‌خواهیم.

نماینده مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی تصریح می‌کند: فشار بر معلمان از یک طرف و نبود فضای آموزشی استاندارد در روستاها و حاشیه‌ شهرهای سیستان و بلوچستان دست به دست هم داده‌اند تا کیفیت آموزش در این استان به‌ پایین‌ترین حد برسد؛ همینجا در چابهار 100 مدرسه است که در گرمای طاقت‌فرسا برق ندارد.

ایران‌نژاد خاطرنشان می‌کند: سیستان و بلوچستان نیاز به نگاهی جدی و منابعی خاص برای رسیدن به شاخص‌های مطلوب و میانگین  آموزشی کشوری و نه بیشتر دارد؛ در غیر این صورت تا 10 سال آینده هم به شاخص‌های میانگین و مطلوب کشوری نمی‌رسیم.

نگاه جدی و منابع خاص یک بار با تجربه ناموفق برای سیستان و بلوچستان اتفاق افتاده؛ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در دولت یازدهم 600 میلیارد تومان را در قالب بودجه عمومی کشور در مدت 5 سال به 4 استان اختصاص داد که به‌ دلیل عمق محرومیت در سیستان و بلوچستان، 570 میلیارد تومان به این استان اختصاص یافته؛ اما آمارهای استانی نشان می‌دهد تاکنون تنها 10 درصد این اعتبار تخصیص یافته هرچند 5 سال دارد تمام می‌شود.

هرچه باشد تصویری که نماینده مردم چابهار ترسیم می‌کند عمق محرومیت‌ را با وجود جذب فراگیر و همه‌جانبه خیران در چند سال اخیر نشان می‌دهد؛ راه‌ حل شاید همان قائل شدن تبعیض مثبت در زمینه اعتبارات و منابع آموزشی به این استان تا رسیدن شاخص‌های آن به متوسط کشوری باشد؛ البته تبعیضی که سرنوشت پروژه عدالت آموزشی را پیدا نکند.

گزارش از سیدامیرحسین عظیمی

انتهای پیام/ن