گزارش تسنیم| فرهنگ و آداب و رسوم منحصر بفرد مردم روسیه+تصاویر

مردم روسیه‌ به میراث فرهنگی و سرزمین مادری خود افتخار می‌‌کنند و با وجودیکه می‌دانند زندگی سختی دارند، برای آنکه می‌توانند در چنین شرایط دشواری زندگی کرده و شکوفا شوند، به خود می‌بالند.

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روسیه کشور واقعا منحصر به فردی است که مردمش در کنار فرهنگ پیشرفته و مدرن، سنت‌های ملی قدیمی خود را نیز حفظ کرده‌اند. ریشه این فرهنگ نه تنها در مسیحیت ارتدوکس بوده، بلکه ریشه آن حتی قدیمی‌تر است. فرهنگ مردم روسی ترکیب زیبایی از زندگی اسلاوهای شرق، کلیسای ارتدکس و تا حدودی هم تحت تاثیر فرهنگ اروپایی قرار گرفته که با هنرمندی در کنار یکدیگر قرار و فرهنگ خاص روسی را بوجود آورده است. بدین ترتیب ریشه‌های فرهنگ روسی یک پای در شرق و یک پای در غرب دارد که باعث شده ایجاد فرهنگی بسیار متنوع و منحصر به فرد شده است.

مردم روسیه نمایندگان گروه نژادی اسلاو هستند که بخش اعظم ساکنین سرزمین بزرگ روسیه را تشکیل می‌دهد که در مجموع شامل 110 میلیون نفر شده و 80 درصد از مردم فدراسیون روسیه است و در واقع بزرگترین گروه نژادی در قاره اروپا محسوب می شود.

مردم مهاجر روس نیز حدود 30 میلیون نفر هستند که در کشورهایی مانند اوکراین، قزاقستان و دیگر جمهوری‌های سابق اتحاد جماهیر شوروی، در ایالات متحده آمریکا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا متمرکز هستند. نتیجه تحقیقات اجتماعی مشخص شده که 75 درصد از مردم روس دارای اعتقاد مسیحیت ارتدوکس هستند، بخشی از مردم اعتقاد دینی مشخصی ندارند.‌ بعد از مسیحیت ارتدکس، دین اسلام با 10 تا 15 درصد پیرو در سراسر روسیه، بعنوان دومین دین رایج این کشور شناخته شده است. زبان اصلی بیش از 80  درصد جمعیت 150 میلیون نفری روسیه زبان روسی است. در برخی مناطق زبان ترکی، زبان دوم است. 

 

شهرهای مسکو و سن‌پترزبورگ از گران قیمت‌ترین شهرهای جهان بشمار می‌روند. مسکو یکی از بزرگترین شهرهای حال حاضر اروپا نیز بوده و جمعیت آن به بیش از 13 میلیون نفر رسیده است. گفته می شود، برخی ثروتمندان در شهر مسکو، گاهی اوقات با آمبولانس رانندگی می‌کنند تا از شر ترافیک خلاص شوند. شهر سن‌پترزبورگ، دومین شهر بزرگ روسیه و یکی از مهم ترین شهرهای فرهنگی، علمی و صنعتی روسیه بوده و با داشتن صدها موزه و نمایشگاه  جایگاه خاصی در روسیه و جهان داد.

فرهنگ غنی ادبی روسیه در جهان بی‌نظیر است

لازم به ذکر است، ادبیات روسی را باید به درستی غنی‌ترین ادبیات جهان دانست که دارای شاهکارهای جاودانه و نویسندگان بنامی است. عصر طلایی ادبیات روسی که در دوران پتر کبیر آغاز شده بود، در سال‌های 1815 تا 1830 میلادی به اوج خود رسید و بزرگترین شاعر روسیه "الکساندر پوشکین" و از دیگر شاعران و نویسندگان معروف روسی می‌توان به "نیکولای گوگول"، "ایوان تورگنیف"،" داستایفسکی"،"لئو تولستوی"، "آنتوان چخوف" و"ماکسیم گورکی" اشاره کرد که در آثار ادبی آنها در جهان بی نظیر است.

در دوران اتحاد جماهیر شوروی سابق موضوعات علمی و تاریخی مورد تاکید بسیار قرار داشت و به همین دلیل موزه های بسیار زیادی در زمینه های مختلف در این کشور به وجود آمده و همچنین مردم روسیه به موسیقی و هنرهای نمایشی از جمله تئاتر و اپرا علاقه زیادی دارند. به علاوه سیرک های بزرگی در روسیه وجود دارد که شهرت جهانی دارند.

مردم روسیه‌ به میراث فرهنگی غنی و کشورشان افتخار می‌‌کنند و با وجودیکه می‌دانند در مقایسه با بسیاری کشورها زندگی سختی دارند، برای آنکه می‌توانند در چنین شرایط دشواری زندگی کرده و شکوفا شوند، به خود می‌بالند.

فرهنگ روسیهارزش بسیار زیادی برای سرزمین مادری و خانواده قائل است و بطور کلی نوعی بی اعتمادی نسبت به افراد خارج از چارچوب خانواده و دوستان نزدیک دیده می‌شود.

خانواده‌‌های روسی به تمام اعضای خود وابستگی غیرقابل باوری داشته و کاملا با هم متحد هستند، اکثر خانواده‌‌ها در آپارتمان‌‌های کوچک و گاهی حتی چند نسل در کنار یکدیگر زندگی می کنند، خانواده اکثرا متشکل از پدر، مادر و تنها یک فرزند تشکیل می‌‌شود و گاهی پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها نیز در کنار آنها زندگی می‌کنند. به تازگی قوانینی برای تشویق خانواده‌ها برای داشتن فرزندان بیشتر در نظر گرفته شده است.  

فرهنگ برخوردهای اجتماعی در بین مردم روسیه

سلام و احوال پرسی‌های مردم روس اغلب با یک دست دادن بسیار محکم، به اصطلاح استخوان‌شکن آغاز می شود و ارتباط چشمی مستقیم در کنار عباراتی مودبانه و محترمانه در زمان ملاقات هم رد و بدل می گردد که بامزه است. زمانی که با خانم‌‌ها دست می‌‌دهند، با نزاکت و نرمی برخورد کرده و احترام زیادی برای آنها قائل می‌شوند. مردان موقع دیدن دوستان، یکدیگر را بغل کرده یا به پشت هم می‌‌زنند هم در روسیه به وفور دیده می‌شود. ضمنا از نظر مردم روسیه به‌شدت غیر‌مودبانه است، اگر کسی هنگام ملاقات با دستکش با آنها دست بدهد.

مردم روسیه حتما در مراسم‌‌ مهمی همچون تولدها، سال نو و کریسمس ارتدکسی به هم هدیه می‌دهند، هرچند چیز کوچکی باشد. در روسیه مرسوم است که در صورت دعوت شدن به مهمانی به خانه فردی، حتما هدیه کوچکی همراه می‌برند. مردان بطور مرسوم برای میزبان زن خود گل می‌خرند. البته این گل نباید زرد رنگ باشد و تعداد آنها نیز نباید فرد باشد.

ضمنا مردم روسیه در ابتدا هدیه را قبول نمی‌‌کنند و شخص باید با عباراتی مانند "قابلی ندارد" یا «هدیه‌ای کوچک است» دوباره آن را پیشکش کند. لباس مناسب و رسمی پوشیدن هم برای روس‌ها، نشانه احترام گذاشتن به میزبان است.

در خانه های روسی غالبا دیده می‌شود که فرش‌ها علاوه بر زمین، به دیوار آویزان هستند. این رسم از آنجا بوجود آمده که در گذشته دیوار آپارتمانها به قدری نازک بوده که تمامی صداها از خانه همسایه قابل شنیدن بود. بنابراین مردم برای جلوگیری از این موضوع، به دیوار فرش آویزان می کردند. فرهنگ سرزمین‌های قفقاز و ازبکستان نیز روی این عادت بی‌تاثیر نبوده است. البته این سنت امروزه نیز در خانه‌های روسی وجود دارد.ضمنا اکثر مردم روسیه با کفش‌‌های بیرون وارد خانه نمی‌شوند.

البته ناگفته نماند که مردم روسیه نسبتا خرافاتی هستند. آنها هرگز در ورودی خانه با کسی دست نداده و صحبت نمی‌کنند و چنین کاری را بدیمن می‌دانند. روس‌ها معتقدند در این صورت کار به مشاجره و دعوا ختم خواهد شد.

مردم روسیه هرگز برای نوزاد تازه به دنیا آمده هم هدیه نمی‌برند و این کار بدشگون تلقی می‌شود.

آنها معتقدند هدیه دادن کیف جیبی خالی هم بد شانسی می‌آورد. از نظر آنها چنین هدیه‌ای به معنی آرزوی تهیدستی است و در صورت معمولا پول مختصری برای برکت در کیف گذاشته می‌شود.

روس‌ها قبل از آغاز سفر خود هم چند ثانیه سکوت کرده و برای رویدادهای پیش رو دعا می‌کنند.

مردم روسیه سوت زدن در داخل خانه را نیز بسیار بد دانسته و معتقدند این کار باعث می‌شود ثروت از پنجره خارج شود.

روس ها هنگامی که چیزی را در خانه جا می‌گذارند، هرگز برای آن باز نمی‌گردند. در این شرایط از فرد دیگری درخواست می کنند تا آن را برایشان بیاورد.

ضمنا در روسیه جوک‌هایی زیادی درباره جنسیت، نژاد، مذهب و حتی سیاست شنیده می شود، ولی شوخی و گفتن جوک به هیچ وجه نباید مربوط به اعضای خانواده باشد و این کار بسیار اهانت‌آمیز تلقی می‌شود.

آداب و رسوم ازدواج در روسیه

آداب و رسوم ازدواج به خصوص در کشور روسیه ریشه‌های تاریخی و غنی دارد. ازدواج برای جوانان روس از جایگاه ویژه ای برخوردار است. مانند اکثر مناطق جهان حلقه ازدواج در روسیه نیز نشانه در کنار هم بودن زن و شوهر تا آخرین روز زندگی و شادی‌ها وغم‌هاست، ولی در روسیه  حلقه را به انگشت وسطی دست راست می‌کنند و اگر مرد یا زنی حلقه خود را به دست چپ انگشت وسطی کند، بدین معناست که همسرش فوت شده است.

فرهنگ غذایی مردم روسیه

غذاهای روسی از دیگر خصوصیات ویژه مردم روسیه است. رسوم آشپزی در روسیه محصول تداخل فرهنگ‌های مختلف از دریای بالتیک تا شرق دور می‌شود و خاک حاصلخیز این کشور نیز برای کشت انواع دانه‌ها، سبزی‌ها و میوه‌ها مناسب است. در روسیه گنجینه رنگارنگی از نان‌ها، سالادها، پیش‌غذاها و از همه مهم تر، سوپ‌های متنوع و لذیذ دیده می شود که درهمه جهان با این غذاها آشنایی داشته و مورد علاقه سایر ملل نیز قرار دارد. در ضمن وجود رودها، دریاچه‌ها و دریاهای متنوع در روسیه منبع بی‌نظیری از ماهی‌ها و تنوع غذاهای دریایی شده است.

بانوان روسی بسیار با سلیقه و با افتخار برای مهمانان خود وعده‌های غذایی مفصل و پر نقش و نگار تهیه می کنند. ضمن اینکه دست خالی رفتن به مهمانی، نوعی عدم قدردانی از میزبان محسوب می‌شود.

آداب و رسوم مذهبی مردم روسیه

در روسیه جشن‌های مذهبی بسیار مهمی از جمله جشن عید پاک، کریسمس، جشن غسل تعمید، و چند مراسم مذهبی دیگر بزرگ داشته می‌شود.

جشن کریسمس (میلاد حضرت عیسی علیه السلام) برخلاف کلیساهای کاتولیک غرب که در تاریخ 25 دسامبر جشن گرفته می‌شود، بر اساس عقاید کلیسای ارتدوکس روسیه، در تاریخ 7 ژانویه گرامی داشته می‌شود.

برخی مردم روسیه همچنین به علائم و افسانه‌های زیادی معتقد هستند. یکی از آنها جشن «ایوان کوپالا» است که یکی از مراسم تابستانی مردم اسلاو است که شباهت‌هایی به جشن چهارشنبه سوری ایرانی‌ها دارد.

این جشن باستانی در دوران بت‌پرستی زمانی که مردم به خدایان متعدد و نیروهای طبیعی و جادو اعتقاد داشتند، باز می‌گردد. مردم اسلاو این مراسم را در بلندترین روز سال جشن می گیرند. امروزه این جشن در تاریخ 24 ژوئن گرامی داشته می‌شود.

در روسیه کنونی برخی از جشن‌ها و فستیوال‌های قدیمی همچنان پابرجا مانده، یکی از آن‌ها جشن خداحافظی با زمستان است که به نام «ماسلنیتسا» شهرت دارد که مردم با آن به استقبال بهار می‌روند.

یکی از نمادهای معروف فرهنگ روسیه عروسک‌های تودرتوی "ماتریوشکا" است که اغلب از شش تکه تشکیل شده‌اند که در کنار سایر صنایع دستی چوبی و نفیس این کشور، یکی از سوغات‌های جذاب برای توریست‌های خارجی در روسیه است.

از دیگر نشانه‌های فرهنگی خاص در روسیه وجود ویلاهای شخصی کوچکی در حومه شهرهاست که به «داچا» معروف هستند. به دلیل کوچک بودن خانه‌ها در شهرهای بزرگ، آب و هوای خوب، و همچنین قیمت پایین  زمین در خارج از شهر، مردم روسیه غالبا دارای چنینی ویلاهایی هستند و اواخر هفته و بخصوص تابستان، از هر فرصتی برای پناه بردن به طبیعت، کاشتن گل و گیاه و میوه و سبزیجات، ماهی‌گیری، چیدن قارچ و میوه های بوته ای، کباب درست کردن، شنا و… به آنجا می‌روند. خاطرات دوران تابستان بسیاری از کودکان در روسیه در همین ویلاها شکل می گیرد.

ضمن اینکه بطورکلی در شهرهای کوچک روسیه، خلق وخوی مردم بسیار مهربانتر و گرمتر از شهرهای بزرگ بوده و این مسئله کاملا مشخص است و سردی و خشن بودن مردم کمتر احساس می‌شود.

در روسیه مانند بسیاری از کشورها احترام به سالمندان نیز بخش مهمی از فرهنگ خانواده است. دادن صندلی خود در اتوبوس یا مترو به افراد مسن و یا زن باردار نشانه احترام بوده و غالبا توسط مردم رعایت می‌شود.

در روسیه احترام مردام به زنان نیز یکی از ارزش‌های اجتماعی مهم محسوب می‌شود و همواره از مردان انتظار‌ می‌رود تا نسبت به خانم‌ها جوانمردانه رفتار کنند. به عنوان مثال دست زنی را که از اتوبوس پیاده می شود را بگیرند، در ماشین را باز کنند، او را در حمل وسایل سنگین کمک کنند. مردان روس با چنین برخوردهای ساده‌ای نشان می‌دهند که به بانوان احترام می‌گذارد.

جالب توجه است بدانیم که در روسیه در ازای هر 1000 مرد، 1159 زن وجود دارد. در روستاها این آمار بیشتر هم شده و به 1183 زن برای هر 1000 مرد می‌رسد. ضمنا از هر چهار مرد در روس، یک نفر قبل از 55 سالگی می‌میرد. متوسط عمر مردان در روسیه 64 سال است. روسیه جزو 50 کشوری است که میزان عمر متوسط شان تا این اندازه پایین است. یکی از علل اصلی مرگ زودرس مردان در روسیه، مصرف بیش از حد مشروبات الکلی است.

 

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط