نگاهی به سومین دوره جشنواره فیلم مقاومت | وقتی حاتمی‌کیا تازه پا به سینما می‌گذارد و جوایز را درو می‌کند
جشنواره فیلم مقاومت با نگاهی ایدئولوژیک به مقوله فیلم آغاز به فعالیت کرد و باتمام مشکلات پیش‌رو به پانزدهمین دوره خود نزدیک می‌شود.همین موضوع انگیزه‌ای بر بررسی اجمالی ادوار قبلش ایجاد می‌کند که در این نوشته به بررسی سومین دوره جشنواره می‌پردازیم.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، سومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت با سه سال فاصله از دوره قبلش برگزار شد، یعنی پس از آنکه دومین دوره این جشنواره سال 66 برگزار شد، سومین مرحله آن به سال 1369 کشید.
بیشتر بخوانید: نگاهی به نخستین دوره جشنواره فیلم مقاومت |دوربین زیر توپ و تانک
بیشتر بخوانید: نگاهی به دومین دوره جشنواره فیلم مقاومت | دوره‌ای بعد از چهار سال غیبت
این دوره دو تغییر ظاهری بزرگ را در خود داشت، اول دبیر آن بود و سپس زمان آن؛
_«حسین وخشوری» که دو دوره قبل دبیر این رویداد بود، جای خود را به «محمدحسین حقیقی» داد، حقیقی در هر دو جشنواره قبلی جزو هیئت داوران و بازبینان بوده است و همچنین همان سالِ 69 اولین فیلم سینمایی خود را با عنوان «راز خنجر» ساخت.
_زمان جشنواره هم از شهریور و مهر به مناسبت هشتمین سالگرد آزادسازی خرمشهر در خردادماه، به این زمان منتقل شد.
همچنین این فصل از جشنواره میزبان 11 اثر سینمایی، 5کوتاه داستانی و 9 مستند بود که از 28 اردیبهشت الی 3 خردادماه با یکدیگر به رقابت پرداختند.
*هیئت انتخاب
در این دوره «عبدالرسول گلبن‌حقیقی» تهیه کننده و کارگردان سینما که بعدها فیلم «بهشت جای دیگر اسـت» را ساخت و «محمدمهدی عسگرپور» کارگردان سینما که آثاری همچون «پرواز در نهایت، اقلیما، قدمگاه، مهمان داریم» در کارنامه خود دارد و «حمید خاکبازان» کارشناس فرهنگی، کسانی بودند که آثار ارسال شده به جشنواره را بازبینی و انتخاب می‌کردند. آنچه جالب است اینکه عسگرپور هم در همان سال اولین فیلم خودش را (پرواز در نهایت) ساخت.
*هیئت داوران:
«منوچهر عسگری‌نسب» کارگردان و تهیه کننده سینمای ایران که همین چندی پیش خبر درگذشت او به گوش رسید.
«محمد داوودی» فیلمبردار و مدیر فیلمبرداری سینمای ایران که سال قبلش فیلم «تابستان 58» را فیلمبرداری کرده بود.
«مرتضی سرهنگی» نویسنده، داستان‌نویس و روزنامه‌نگار
«سعید صادقی» گرافیست و کاریکاتوریست
«عبدالله اسفندیاری» کارشناس فرهنگی
*برگزیدگان
دوباره این شماره جشنواره شاهد تغییر در نوع انتخاب آثار و داوری بود. منتخبین به صورت قرار گرفتن در دو دسته آثار بلند و کوتاه انتخاب و تقدیر می‌شدند.
*آثار بلند؛
- بهترین فیلم: «دیده‌بان» از ابراهیم حاتمی‌کیا
داستان این فیلم که سال 67 ساخته شده بود عبارت است از آنکه: ارتباط خط کمین با نیروهای خودی توسط دشمن قطع شده و احتمال سقوط منطقه بسیار زیاد است. مقابله و مقاومت نیروها در مقابل دشمن نیازمند حضور دیده بان جهت هدایت آتش سنگین است. عارفی برای پیوستن به خط کمین و دیده بانی باید از مسیری عبور کند که زیر آتش شدید دشمن عراقی قرار دارد.
حاتمی‌کیا 27 ساله همچنین برای این فیلم دو جایزه از هفتمین جشنواره فیلم فجر با خود به خانه برد.
-بهترین کارگردان: ابراهیم حاتمی‌کیا برای فیلم‌های دیده‌بان و مهاجر
همچنین ابراهیم حاتمی‌کیا با مهاجر خود که یک سال پس از فیلم قبلی‌اش یعنی سال 68 ساخته بود هم در این موسم از جشنواره شرکت کرد که این اثرش هم افتخاراتی برای او کسب کرد.
در خلاصه داستان مهاجر آمده است: هواپیماهای بدون سرنشین مهاجر که از روی زمین کنترل می‌شود جهت انجام عملیاتی شناسایی در پشت خطوط دشمن به کار گرفته می‌شوند. به‌دلیل بُرد محدود دستگاه کنترل، خلبانان در دو ایستگاه مقابل، رودرروی هم و در خطوط دشمن مستقر می‌شوند. خلبانی که به خطوط دشمن نفوذ کرده، در حالی که با دشمن درگیر می‌شود، با مهارت عملیات شناسایی را انجام می‌دهد و هواپیما را در هوا تحویل خلبان دوم می‌دهد. در حالی که خود در آخرین لحظات شهید می‌شود.
دومین فیلم حاتمی‌کیا در این دوره از جشنواره 4 جایزه و در هشتمین جشنواره فجر 6 جایزه برای صاحبش به ارمغان آورد.
البت اینکه فیلمسازی در یک جشنواره با دو فیلم شرکت کند و بخاطر هردو فیلمش یک جایزه بهترین کارگردانی را دریافت کند کمی عجیب است، چراکه نمی‌شود دو اثرِ یک فیلمساز در دو بازه زمانی متفاوت، دو داستان و موضوع مختلف و شرایط گوناگون و عوامل متفاوت ساخته شود و هردو در یک اندازه باشد. این مسئله شاید چنین شائبه‌ای را ایجاد کند که‌آن دوره‌ی جشنواره، یا دچار سیاست زدگی شدید بوده که غافل از حفظ ساختار و چارچوب حرفه‌ای فستیوال‌های جهان شده است یا آنکه برگزار کنندگانش با حاتمی‌کیا در رودربایستی و تعارف قرار می‌گیرند و نمی‌توانند یک اثرش را ارجح از تولید دیگرش اعلام کنند.
-بهترین فیلمبردار: محمدتقی پاک‌سیما برای فیلم مهاجر
-بهترین جلوه‌های ویژه: اصغر پورهاجریان برای فیلم مهاجر
همچنین 6 دیپلم افتخار به صورت ذیل اهدا شد:
-لشکر امام حسین(ع) به خاطر همکاری با سازندگان فیلم‌ها
-مرکز گسترش سینمای تجربی و نیمه حرفه‌ای به عنوان حمایت کننده از فیلم‌های دفاع مقدس
- حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی به عنوان تهیه‌کننده شایسته
-کمال تبریزی برای کارگردانی فیلم «عبور»
«عبور» که ابراهیم حاتمی‌کیا تهیه‌کنندگی آن را به عهده داشت داستان «محسن» نامی را روایت می‌کند که در یک اداره دولتی خدمت می‌کند، او پس از شش سال جدایی از دوستش «حسن سلطانی» در پی او به جبهه می‌رود ولی جدایی چند ساله، بین آن دو شکاف فرهنگی به وجود آورده است که همین کشمکش دستمایه داستان این فیلم قرار می‌گیرد.
-مجتبی راعی کارگردان فیلم انسان و اسلحه
خلاصه داستان: نیروهای شناسایی یکی از تیپ های سپاه جهت حمله به مواضع و آزاد سازی مناطقی از خاک کشور مشغول شناسایی می شوند. عملیات مزبور توسط نیروهای نفوذی و ستون پنجم دشمن لو رفته و حمله آنها جهت تخمین امکانات و نفرات نیروهای ایرانی و هم چنین به منظور متوقف نمودن پیشروی سپاه ایران صورت می گیرد. نیروهای دشمن پس از وارد آوردن خسارت به مواضع ایران و به گمان از بین رفتن فرمانده آنها عقب نشینی می کنند. در حالیکه مصطفی فرمانده نیروهای ایرانی در جریان حمله عراقی ها زخمی و به بیمارستان منتقل می شود. ولی با توجه به موقعیت حساس و نیاز مبرم به انجام عملیات، بیمارستان را ترک گفته و حمله در سطح وسیع آغاز می شود. با شروع حمله ناگهانی ایران دشمن غافلگیر شده و عملیات نیروهای ایرانی با موفقیت به پایان می رسد.
گفتنش شاید خالی از لطف نباشد زنده‌یاد «فرج‌الله سلحشور» صاحب سریال یوسف پیامبر در این فیلم نقش‌آفرینی و بازی کرد.
-رسول ملاقلی‌پور کارگردان فیلم افق
«افق» داستان گروهی از غواصان بسیج و سپاه پاسداران است که برای انهدام سکوی الامیه تجهیز می شوند. رزمنده ای به نام نصرت به تنهایی به مأموریت شناسایی و عکس برداری از اسکله می رود. همرزم او، احمد، که می داند نصرت بیمار است به دنبال او روان می شود. آن ها به محاصره ی دشمن درمی آیند…
موسیقی فراموش نشدنی و سحرآمیز محمدرضا لطفی از آنِ این فیلم است که در ذهن تماشاگرانش در آن دوران مانده است، که گفت:
بمیرید بمیرید در این عشق بمیرید
در این عشق چو مردید همه روح پذیرید
بمیرید بمیرید وزین مرگ مترسید
کز این خاک برآیید سماوات بگیرید
بمیرید بمیرید وزین نفس ببرید
که این نفس چو بندست و شما همچو اسیرید
یکی تیشه بگیرید پی حفره زندان
چو زندان بشکستید همه شاه و امیرید
بمیرید بمیرید به پیش شه زیبا
بر شاه چو مردید همه شاه و شهیرید
بمیرید بمیرید وزین ابر برآیید
چو زین ابر برآیید همه بدر منیرید
خموشید خموشید خموشی دم مرگست
هم از زندگی است اینک زخاموش نفیرید
*آثار کوتاه:
-بهترین کارگردان: عزیزالله حمیدنژاد برای فیلم مرثیه حلبچه
حمیدنژاد این مستند نیمه بلند خودش را که چهرمین فیلمش محسوب می شود را سال 1367 جلوی دوربین برد.
-بهترین صدابردار: گروه صدابرداران مجموعه روایت فتح
-لوح تقدیر به واحد جنگ شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی به خاطر تهیه فیلم مرثیه حلبچه
دو موضوع برای جمع‌بندی و بررسی این دوره از جشنواره حائز توجه است، یکی آنکه در این دوره فیلمسازان بیشتری حضور داشتند که یا همان زمان صاحب‌نام و شهرت بودند یا بعداً به زمره این افراد پیوستند. به عبارتی سومین دوره از جشنواره فیلم مقاومت بیش از ادوار پیشش، میزبان شخصیت‌های برجسته‌ای مثل مرحوم ملاقلی‌پور بوده یا محفلی برای معرفی استعدادهایی که بعدا ابراهیم حاتمی‌کیا شدند، بوده است.
مسئله دوم توجه به مراکز و نهادهایی که خانه خلق این آثار بودند و شرایط تولید را برای گروه و عوامل سازنده فیلم مهیا کردند. این موضوع نشان از توجه و درک مسئله مهمی که «کارگروهی» نام دارد هم بوده است. چرا که اساساً فیلمسازی امری است گروهی و متشکل از افرادی متعدد، که باید همگانی اثری را ثبت و ضبط کنند و بدون شک تا فردی، افرادی یا نهادی پشتوانه این حرکت نباشند، اتفاقی نخواهد افتاد.
آنچه باعث شد این موسم از جشنواره بر این مهم توجه کند و گروه یا یک سازمان تولید کننده را مورد تشویقِ خود قرار دهد جای تحسین دارد و امر نیکی است.
"ایمان رنجبر"
انتهای پیام/
