حل مشکل بیکاری روستائیان با استقرار صنایع کوچک در روستاها

زهرا ممتاز قمشه‌ای، کارشناس مسائل اقتصادی در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم،درباره اهمیت روستاییان در کاهش نرخ بیکاری گفت:روستاییان بیشتر به خاطر مشکلات اقتصادی است که از روستا متنفر شده و از آن گریزانند. در مجموع می توان گفت که نقش عوامل دافعه روستـایی در مهـاجرت روستا به شـهر بیشتر از سایر عوامل به خصوص عامل جاذبه شهری است. برخلاف تصور عمومی که زرق و برق شهری را عاملی مهم در مهاجرت روستاییان به شهر می داند، بررسی حاضر، نقش دافعه های روستایی را  تعیین کننده تر دانسته است. به نظر می رسد که مهاجران روستا به شهر، در اثر دافعه های روستایی است که مجـذوب جوامع شهری می شوند  نه اینکه جوامع شهری فی نفسه مجذوب کننـده باشنـد.

 وی ادامه داد:اندرسون فقر روستاییـان را عامل اصلی مهاجرت به شهرها می داند و معتقد است که روستاییان برای فرار از آسیب های نـاشی از فـقـر به شهرهـا مهـاجرت می کنند.دیویس و همکاران در تحقیقی با عنوان مقایسه فعالیت های درآمدزای روستایی بین کشورهـا به مطالعه در نواحی روستایی کشور پرداختند. نتایج نشان داد که در مناطق روستایی بسیاری از کشـورها، بزرگترین سهـم از درآمد، ناشی از فعالیت های خارج از کار کشاورزی است.

 ممتاز با اشاره به مطالعات مرکز آمار درباره رابطه بین کشاورزی و روستا افزود:مرکز آمار ایران بیان می کند که 95 درصد از محصولات کشـاورزی در روستـا و از آن طرف 65 درصد از ارزش افـزوده محصولات کشاورزی در شهرهـا تولید می شود. اینجـاست که روستـا را مترادف با کشـاورزی می دانند. در حالی که قابلیت های اقتصـادی روستا فراتر از این است و ما به عنوان همیاران روستا معتقدیم که روستا می تواند تولید ثروت و شغل داشته باشد بایـد این دیدگاه را اصلاح کنیم و اجـازه ندهیم که این تفکر ادامه یابد.

کارشناس مسائل اقتصادی اجتماعی اظهار داشت: اگـر به مبانی توسعه دیگر کشورها نگاه کنیم دنیا روی دو فاکتور مهم سرمایه گذاری کرده که نخستین آن نیروی انسانی است و دوم توسعـه از کنـار دریـا است. اما در ایـران به نیـروی انسانی ساکن در روستاها و تربیت آن توجه نمی شود و استـان های کنـار آب، به خصوص شهرهای جنوبی کشور را توسعـه نیـافته یـا کمتر توسعه یـافته می بینید. با عنایت به تـاکید رهبـر معظم انقلاب بر توسعـه روستاهـا که فرمودند "روستـا کـانون تــولید و ارزش آفرینی است و نه تنها باید جمعیت ساکن در آن تثبیت شود بلکه باید افزایش نیز داشته باشد"، باید مهاجرت معکوس از شهر به روستا اتفاق بیافتد و توسعه در روستا رخ دهد.

 وی با اشاره به نقش اصلاح قانون کار در توسعه روستا گفت:این حقیقت بسیار روشن است که اگر قانون کار کشور قانونی بر اساس و موازین قوانین کار بین المللی و یا قوانین اسلامی بود ما در طی این سال ها با این هجمه وسیع از بیکاری روبرو نمی شدیم . متأسفانه با وجود این قانون کارفرما هیچ بسته تشویقی جهت حضور موثر در روستا را نخواهد داشت . با توجه به اینکه اگر صنایع کوچک در روستا توسعه یابد قادر خواهد بود باعث توسعه اقتصادی در کشور و جلوگیری از مهاجرت بی رویه از روستاها گردد . با توجه به این مهم که اگر کارفرمای فعال در صنایع کوچک بخواهد حداقل دستمزد را پرداخت نماید ، قیمت تمام شده محصول بالا رفته و قدرت رقابت با محصول مشابه خارجی نخواهد داشت و مصرف کننده ترغیب به خرید کالای وارداتی خواهد شد . نتیجه اینکه ما درحقیقت تمام تلاش خودرا برای تولید و مصرف کالای ایرانی نمی کنیم بلکه حمایت ما از واردات کالاهای بنجل خارجی است یعنی : اقتصاد مقاومتی معنا ندارد بلکه مقاومت در برابر اقتصاد پررنگ می باشد که خلاف سیاست اقتصاد مقاومتی است.

ممتاز اظهار داشت: نتیجه نهایی مهاجرت از روستا به شهر، نابـودی کامل شکوفایی ملی و از دست دادن آزادی است چرا که انحطاط روستا به مثابه انحطاط تمدن است، تمدنی که ضامن قانون شهروندی و حفظ حرمت آزادی انسان است( رولان ماسپتیول به نقل از پیتیه، 1369:44 ) به گزارش مرکز آمار ایران، سالخوردگی روستاها نتیجه مهاجرت به شهرها می باشد. مهیا نبودن شرایط اشتغال موجب کاهش جمعیت، انحطاط و سالخوردگی در روستاها گردیده است. عـامـل اقتصـادی به طـور خـاص بـاعث شـده که تقـریباً هـمه کـارگــران روستــایـی به صــورت غیــر رسمـی(بی بهره از مزایای بیمه و بازنشستگی) مشغول به کار باشند.

 وی ادامه داد: پس از انقلاب اسلامی صنـایع کوچک به وزارت صنـایع منتقل شد و پس از مدتی منحـل گردید. از آن زمان سازمان مخصوص و منحصری با هدف خـاص رشد و توسعـه صنایع کوچک جهت ارائه رهنمـود ها و خط مشی های مشخص با توجه به شرایط خاص صنایع کوچک وجود ندارد (بیک محمدی، 1386). ص25- این آمار تکان دهنده مبین عملکرد ما در روستا می باشد که طبـق گزارش ویژه دولت از اشتغال در مورخه 97.07.13 ، عنوان می کند، تعداد 10.3 میلیون روستایی بیکار هستند.

این کارشناس اقتصادی اجتماعی تنها راه حل ممکن برای مشکلات روستاها را استقرار صنایع کوچک روستایی دانست و گفت: نظریه صنعتی شدن مناطق روستایی به عنوان یک کاتالیزور در جهت ایجاد اشتغال پایدار به عنوان آخرین چاره کار برای حل مشکل فقر منـاطق روستـایی است که هم اینک بخشی بالقوه در جهت حل مشکل بیکـاری و عاملی تسکین دهنـده بـرای منـاطق محـروم روستـایی محسـوب می شود.

ممتاز افزود: صنایع کوچک روستایی به لحاظ توانایی بالایی که در جذب نیروی کار دارند، منابع عمده ای برای کسب درآمد هستند که منجر به کاهش شکاف درآمـدی در سطح روستـا می گردد.  این بخش می تواند برای گروه های کم زمین یا فاقد زمین که درآمد کشاورزی پاسخگوی نیازهایشان نیست، به ویـژه در دوران رکود کشـاورزی (یعنی زمانی که تقاضا برای نیروی کار نسبت به فصل کاری کمتر است) ایجاد اشتغال و درآمد نماید. بی تردید اشتغال  زایی این بخش از خروج نیروی کـار از روستاها که عـامل اصلی رشد ( لجام گسیخته حاشیه شهرهـا و مشکلات عدیده) اقتصادی اجتماعی است، جلوگیری می کند.

انتهای پیام/