میزگرد خبری|هویت گمشده اردبیل کجاست؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، میزگرد تخصصی بررسی معضلات محیط زیست شهری با هدف طرح موضوع و بررسی معضلات محیط زیست در شهرهای استان اردبیل برگزار شد و اساتید دانشگاه به همراه برخی مسئولان به اجماع با اذعان به وجود معضلات عدیده در مدیریت محیط زیست شهرها برخی ناگفته‌ها در این حوزه را تشریح کردند.

به اعتقاد کارشناسان نه تنها در برنامه‌ریزی‌ها به موضوع سلامت محیط‌ زیست در شهرها توجهی نشده بلکه ضعف قوانین و تفسیر به نفع آن به معضلات دامن‌زده است.

اما در پاسخ به این سوال که کدام نهاد و حوزه‌ای نقش کلیدی در این معضلات داشته و با چه راهکاری باید به جنگ با مشکلات زیست محیطی شهرها رفت، جویای نظرات حسن قاسم‌پور معاون نظارت و پایش اداره کل محیط زیست استان اردبیل، سخاوت شیدا مدیر مشارکت و سرمایه‌گذاری شهرداری اردبیل، علی جوان فروزنده عضو هیئت علمی دانشگاه و بازرس نظام مهندسی ساختمان استان اردبیل و حجت مجرد کارشناس ارشد گرافیک و مدرس دانشگاه شدیم.

تسنیم|ما در سطح شهرها با برخی معضلات زیست محیطی مانند آلودگی بصری، ساخت و سازهای ناهمگون، آلودگی آب، آلودگی هوا، ترافیک و پسماند مواجه هستیم.به اعتقاد شما دلیل تشدید این معضلات در سطح شهرهای اردبیل چیست؟

جوان‌فروزنده: برخی معضلات ما کلان و مربوط به شهرهای مختلف کشور است. از جمله آب و پسماند. از سویی در حوزه ساخت و سازها ما با اغتشاشاتی مواجه هستیم که به نوع نگاه در ساخت و سازها باز می‌گردد. به عنوان مثال در برخی مواقع حتی روند قانونی ساخت و ساز طی شده اما افراد به دلایل اقتصادی به مشکلات دامن می زنند و می توان گفت در برخی مواقع ساخت و سازهای شهری با کلاف سردرگمی از تصمیم گیری و سیاست گذاری ها مواجه است.

شیدا:به اعتقاد بنده برخی اغتشاشات به کالبد شهرها از نوع تفکر وارد شده است. به عنوان مثال ما طرح‌های جامع و تفضیلی الگوبرداری شده داریم در حالی که همین طرح ها به اقتضائات توجهی نداشته است.ما در ساخت و سازهای شهری با دو دیدگاه مذهبی و ساختمان سازی مواجه هستیم و در برخی مواقع این دو دیدگاه همتراز و همساز نبوده و با سبک زندگی که به سمت مدرن شدن گام برمی‌دارد نیز متعارض است. در حالی که در گذشته این دو دیدگاه در خانه‌های قدیمی رعایت و همساز شده بود. در برخی مواقع ضرورت های اقتصادی و نوع تفکر غالب نیز به اغتشاشات لطمه وارد می‌سازد.

مجرد: متاسفانه باید به جرئت گفت که در منظر شهری ما گرفتار بی‌هویتی هستیم و در خود مدیریت منظر شهری اغتشاشاتی مشاهده می‌شود.افرادی که در راس تصمیم گیری‌ها هستند یا از دانش کافی برخوردار نبوده و یا در ارتقا آموزش سهمی ندارند. شهر در بافت خود بی هویت است. به عنوان مثال نگاهی به تابلوهای اطلاع‌رسانی در سطح شهرها نشان می‌دهد که شهر با مشکل مواجه است و حتی در رعایت استانداردها توجهی به محیط زیست شهری سالم نشده است.

قاسم پور: حفظ محیط زیست به سختی انجام می شود. ما در شهرها با معضلاتی از جمله پسماند، آب های سطحی، ترافیک، آلودگی صوتی، آلودگی هوا، آلودگی خاک و حتی سگ های ولگرد مواجه هستیم.در عین حال علاوه بر اینکه در ساخت و سازها مشکل منظر و آسیب‌های بصری داریم در تعریف کاربری‌ها نیز مسیر اشتباهی طی شده است. به عنوان مثال بسیاری از صنوف مزاحم مطابق قوانین محیط‌زیستی باید خارج از شهر دایر شود اما در خود شهر اردبیل شاهد فعالیت همین صنوف در سطح شهر هستیم.

تسنیم|در کنار دغدغه هایی که مطرح کردید، ضعف های قانونی مواجه با معضلات زیست محیطی در شهرها چیست؟

قاسم پور: مدیریت محیط زیست شهری در محدودیه وظایف شهری تعریف شده است و به عنوان مثال در کمیته ساماندهی مشاغل مزاحم خود اداره محیط زیست عضو نیست و یا در ماده 5 و کمیته تغییر کاربری محیط زیست حق رای ندارد. از سویی مدیران شهری چندان دغدغه محیط زیستی ندارند و به جای محیط زیست اقتصاد در ساخت و سازها اهمیت دارد.

شیدا: به اعتقاد بنده ابتدا باید شهر و وضعیت فعلی آن را شناخت. ما دو مفهوم ساختار فضایی شامل مصالح ساخت و ساز و سازمان فضایی شامل ساختار به همراه تفکر را داریم. تفکر زمانی خود را نشان می‌دهد که به اصل تبدیل شود. قبل از طرح معضلات محیط زیست باید توجه داشت که تفکر حاکم بر ساخت و سازها چیست؟ به عنوان مثال در طراحی شهرک های مسکونی به تعداد قطعات بها داده می‌شود و دلیل آن سود اقتصادی است. در شهری که بده بستان حاکم باشد رفع آشفتگی به سختی امکان پذیر است.

جوان‌فروزنده:به اعتقاد بنده ما ضعف قانون نداریم و در مقابل روند اجرای قانون باید مورد توجه قرار گیرد. ما در قانون محدودیت تعداد طبقات را به فراخور منطقه خاص شهری تعریف کردیم اما در عمل شاهد آن هستیم که به عنوان مثال فرد با پرداخت جریمه طبقات بیشتری را می تواند احداث کند. چرا که باز منافع اقتصادی مطرح است.

مجرد: بیشتر از ضعف قوانین نوع نگاه به قانون باید مورد توجه باشد. به عنوان مثال نمای رومی به منظور حفظ هویت شهری در برخی شهرها ممنوع شده است اما آیا در خود اردبیل جایگزین مناسبی برای آن تعریف کرده ایم؟ متاسفانه در ساخت و سازها دلال موفق تر از دانشمند است و حتی برخی تخلفات با پرداخت جریمه رفع و رجوع می شود.

تسنیم|به اعتقاد شما حل معضلات محیط زیستی شهرها نیازمند کارگروه منسجم است و یا روند اجرای قوانین باید تغییر یابد؟

قاسم پور:به اعتقاد بنده به حد کفایت کارگروه و جلسات ستادی تعریف شده است. در خود مجموعه شهرداری نیز جلسات و کمیته‌های متنوعی در ارتباط با محیط زیست شهری داریم. در سطح استان نیز کارگروه پسماند نگاهی به این موضوع دارد. اما آنچه مهم است تغییر دیدگاه مدیران و توجه به اهمیت محیط زیست است. نمی توان صرفا سود اقتصادی را بهانه کرد و به محیط زیست بی‌توجه بود. یا در بحث ترافیک به طرح جامع مدیریت ترافیک توجه نداشت. در فضای سبز ما با کمبود مواجه هستیم و حتی فضای سبز یکدستی در سطح شهر نداریم. حتی آلودگی صوتی، بویایی و نوری در شهرها مشاهده می‌شود. در موضوع مدیریت محیط زیست در شهرها ما نیازمند تغییر دیدگاه‌ها هستیم.

مجرد: ما نیازمند تعریف سازوکار هستیم. در خود مجموعه‌های ناظر و دستگاه‌های متولی باید پرسید آیا سازوکار مناسبی برای مدیریت فضای شهری داریم؟ به عنوان مثال نیمکت بتنی یا پلاستیکی که در بخشی از شهر نصب می‌شود چه تناسبی با سایر فضاهای شهری دارد؟ باید اعتراف کرد ساز و کار مدونی نداریم و باید در این بخش تلاش کنیم.

شیدا: در کنار جلسات و تصمیمات اتخاذ شده باید نوع تفکر نیز تغییر یابد. به عنوان مثال در فضاهای شهری کاربری ها و استانداردها تعریف می شود اما به دلیل صرفه اقتصادی گاها به اجرای آن توجه ندارند.ما نیازمند جریان سازی تفکرات سازنده هستیم.

جوان‌فروزنده: زیست انسان در محیط شهری است و بی‌شک تمامی فضاهای شهری در زندگی انسان ها تاثیرگذار است. در این میان جهت مدیریت فضای شهری ما نیازمند شفاف سازی نهادهای تصمیم ساز هستیم.لازم است فرایند و سازو کار مناسبی تعریف شود.

گفت‌وگو از ونوس بهنود و بهرام آدشیرین پور

انتهای پیام/ش