گزارش تسنیم|بغداد و اربیل بعد از تشکیل کابینه جدید عراق در مسیر حل اختلافات و توسعه روابط

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، چهارشنبه‌شب هفته گذشته عادل عبدالمهدی نخست وزیر مکلف، لیست اعضای کابینه خود را برای رأی‌گیری به مجلس داد تا یک هفته پیش از موعد قانونی، دولت عراق تشکیل شود؛ هرچند 14 وزیر انتخاب شدند و سرنوشت 8 وزیر دیگر از جمله کشور و دفاع به 15 آبان ماه موکول شده است.

فارغ از موضع‌گیری‌ها درباره دولت تشکیل‌شده در بغداد باید گفت که موضع حزب دموکرات کردستان عراق که به‌نوعی دولت و قدرت را تا حدود زیادی در اقلیم در دست دارد جالب توجه است.

به‌دنبال اتفاقات رخ‌داده طی چند سال گذشته در عراق، روابط بغداد و اربیل در این سالها به‌شدت تیره شده بود.

موضع ابتدایی مسعود بارزانی در قبال حمله داعش و فاصله گرفتن کردها از جنگ به‌بهانه اینکه این یک جنگ عربی ــ عربی است و کردها در آن ورود نمی‌کنند، تصرف بخش‌هایی از صلاح‌الدین و کرکوک به‌بهانه مقابله با داعش و عدم تخلیه آن، برگزاری رفراندوم جدایی اقلیم از عراق، معرفی نامزدی برای پست ریاست جمهور به بغداد به‌خلاف توافق سنتی با سلیمانیه و در نهایت، اعلام عدم مشارکت سیاسی در عراق در پی شکست فؤاد حسین نامزد مورد نظر وی در انتخاب ریاست جمهوری، همه نشان از فاصله گرفتن و دور شدن بارزانی و به‌تبع آن اربیل از بغداد داشت.

بارزانی که هنوز سودای جدایی را در سر داشته و مدتی پیش نیز به این موضوع اذعان کرده، پیش از انتخابات ریاست جمهوری بارها تهدید کرده بود که اگر فرد مورد نظر وی به ریاست جمهوری نرسد از روند سیاسی خارج خواهد شد و پس از انتخاب برهم صالح رقیب فؤاد حسین و یکی از رقبای آینده وی برای ریاست اقلیم کردستان، اعلام کرد که این انتخاب را مشروع ندانسته و با بغداد مشارکت سیاسی نخواهد داشت.

اما در کمال تعجب، دو روز قبل از تشکیل کابینه، فیان صبری، از نمایندگان حزب دموکرات کردستان در پارلمان عراق با تأکید بر اینکه حزب وی در روند سیاسی کشور مشارکت خواهد کرد، گفت: این حزب از تعیین عادل عبدالمهدی به‌عنوان مسئول تشکیل کابینه آتی عراق استقبال می‌کند و او را از جمله شخصیت‌های میانه‌رو در عراق می‌داند که روابط خوبی با گروه‌های مختلف کُرد دارد.

وی با اشاره به سفرهایی که نیچروان بارزانی به بغداد داشته است، اظهار داشت: گفت‌وگوهایی که نیچروان بارزانی، نخست وزیر اقلیم کردستان عراق با گروه‌های سیاسی در بغداد انجام داد، به نتیجه‌ رسید و حزب دموکرات از موضعگیری قبلی خود مبنی بر عدم مشارکت در دولت آتی عقب‌نشینی کرد.

این اظهارات نماینده حزب دموکرات که قاعدتاً بدون هماهنگی با مقامات اربیل انجام نگرفته، جالب توجه است اما نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که نیچروان بارزانی مدتی پیش از انتخاب رئیس جمهور به بغداد رفت و هدف او کسب حمایت ائتلافهای سیاسی در بغداد برای ریاست نامزد اربیل یعنی فؤاد حسین بود.

وی حتی به طرفهای مذاکره گفته بود که اگر وی به قدرت برسد اربیل از گزینه‌های شیعیان برای نخست وزیری و نیز در مسیر تشکیل کابینه آنها حمایت خواهد کرد اما در غیر این‌صورت چنین نخواهد شد.

باید گفت که تغییر موضع اربیل نه به‌واسطه سفر نیچروان بارزانی به بغداد بلکه به‌واسطه شکست سیاستهای بارزانی برای دومین بار و انزوای سیاسی وی و نیز سفر هیئتی از بغداد به اربیل برای بازگرداندن مجدد وی به عرصه سیاسی، روی داده است.

هرچند مسعود بارزانی طی سالهای اخیر تصمیماتی گرفته که جز هزینه و وارد آمدن خسارت مادی و معنوی به عراق چیز دیگری به‌همراه نداشته و موجب ایجاد شکاف سیاسی و اجتماعی بین بغداد و اربیل شده است؛ اما نباید فراموش کرد که او هنوز هم یکی از چهره‌های مهم و تأثیرگذار در عراق محسوب می‌شود و حضورش اگر بدون دنبال کردن اهداف شخصی و قومی باشد می‌تواند برای کشور مثمر ثمر باشد.

بر همین اساس است که سیاستمداران بغداد خواهان انزوای بارزانی نبوده و تا جای ممکن تلاش می‌کنند که او را در عرصه سیاسی عراق حفظ کنند.

در این راستا هفته گذشته هیئتی از جریان‌های سیاسی شیعه و اهل‌سنت عراق با حضور صالح مطلک، خالد العبیدی و برخی شیعیان که هر یک نمایندگی جریانی سیاسی در بغداد را به‌عهده داشتند و به‌ریاست سید عمار حکیم رهبر جریان حکمت به اقلیم سفر کرده و با مقامات اربیل و سلیمانیه دیدارهای مفصلی داشتند که تشکیل کابینه جدید عراق و چگونگی مشارکت کردها، از مهمترین محورهای مذاکرات این هیئت با بارزانی و دیگر جریان‌های کردی بود.

در همان زمان بود که فاضل میرانی دبیر دفتر سیاسی حزب دموکرات کردستان در جمع خبرنگاران گفت: در مذاکرات امروز اربیل بر مشارکت کردها در کابینه جدید عراق و حمایت از نخست وزیر منتخب تأکید شده است. هیئت سیاسی عراقی بر مشارکت حزب دموکرات کردستان در ترکیب کابینه جدید این کشور تأکید کرده تا روابط اربیل ــ بغداد در دوره کنونی به مسیر رفع اختلافات انباشت‌شده هدایت شود.

صالح مطلک نیز بعد از آن نشست‌ها از روند مثبت مذاکرات سخن گفته و ابراز امیدواری کرده بود که اقلیم دوباره به روند سیاسی عراق بازگشته و مسیر حل اختلافات از نو دنبال شود. امروز می‌توان ثمرات اولیه این مذاکرات را در فضای سیاسی عراق مشاهده کرد.

حضور فؤاد حسین، گزینه مورد نظر مسعود بارزانی برای کرسی ریاست جمهوری که امروز در وزارت دارایی و نیز معاونت امور اقتصادی نخست وزیر رأی اعتماد گرفته و نیز بنکین ریکانی، وزیر بازسازی و مسکن از یک‌سو و حمایت اقلیم از تشکیل دولت در عراق از سوی دیگر نشانگر آغاز راهی برای بررسی و حل اختلافات اربیل و بغداد است که می‌توان آن را حرکتی مبارک برای ثبات سیاسی در عراق و آغاز روند بازسازی اقتصادی دانست.

انتهای پیام/*