یادداشت تسنیم| ضرب الاجل دو روزه تشکیل دولت لبنان؛ همه یا هیچ!

به گزارش خبرگزاری تسنیم، اظهارات و مواضع مسئولان لبنانی طی روزهای آینده نشان از آن دارد که طی روزهای اخیر باید تغییری در عرصه داخلی لبنان شکل بگیرد. چیزی که مشخص است روند تشکیل دولت و کشمکش‌های موجود میان گروه‌های سیاسی لبنان در شرایط کنونی باقی نخواهند ماند و یا گروه‌های لبنانی طی روز‌های اندک آینده برای رسیدن به ساختار دولت به توافق خواهند رسید، یا اینکه این روند احتمالا با کناره‌گیری سعد حریری و عدم کاندیداتوری مجدد وی، اوضاع لبنان پیچیده‌تر از قبل خواهد شد.

البته طی این روزها خوش‌بینی مقامات رسمی لبنان افزایش پیدا کرده است، منابع نزدیک به نخست‌وزیر معتقدند که تشکیلات دولت طی چند روز آینده معرفی خواهد شد. حتی نبیه بری رئیس پارلمان لبنان نیز که پیش از این از ارائه هر گونه وعده برای تشکیل دولت امتناع می‌کرد، خوش‌بینی خود را در روند توافق گروه‌های لبنانی اعلام کرده است.

روزنامه الجمهوریه لبنان گزارش داده است که کاخ ریاست جمهوری خوش‌بینی بالایی در خصوص نزدیک بودن تحویل طرح سعد حریری مبنی بر تشکیلات دولت طی ساعت‌های آینده دارد و میشل عون نسبت به اینکه دولت لبنان طی 48 ساعت آینده تشکیل شود، خوش بین است.

با این وجود اظهارات اخیر میشل عون و نبیه بری و حتی اعلام سعد حریری مبنی بر عدم کاندیداتوری مجدد برای نخست‌وزیری آینده لبنان در صورت ناتوانی در ایجاد توافق بین گروه‌های سیاسی نشان می‌دهد که اگر دولت لبنان طی این روزها تشکیل نشود، این معادله تا زمان نامشخصی به تعویق خواهد افتاد.

این موضع‌گیری‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که حزب نیروهای لبنانی به ریاست سمیر جعجع همچنان به مانع‌تراشی در روند تشکیل دولت ادامه می‌دهد و همچنان وزارت دادگستری را سهمیه خود می‌داند و معتقد است که باید پستهای معاونت ریاست جمهوری و وزارت امور اجتماعی و کار و فرهنگ یا وزارت اطلاع رسانی را در اختیار بگیرد.

منابع مربوط به جریان آزاد ملی لبنان به روزنامه الاخبار اعلام کردند که همه گروه‌های لبنانی توافق دارند که حزب نیروهای لبنانی 3 امتیاز بیشتر از استحقاق (حجم و جایگاه)  خود دریافت کرده است. رئیس جمهوری لبنان پست معاونت خود را به این نیروها داده و حریری نیز یک پست وزارتی بیشتری به آنها اعطا کرده است و جریان آزاد ملی نیز یک پست وزارتی از سهمیه خود به آنها داده است. در لبنان طرف دیگری برای اعطای سهمیه‌های خود به حزب نیروهای لبنانی آمادگی ندارد.

این منابع تاکید کردند که میشل عون و سعد حریری و جریان آزاد ملی اصرار دارند که حزب نیروهای لبنانی در دولت حضور داشته باشند، اما بعد از این همه مدت، نمی‌توان بیش از این انتظار کشید.

از سوی دیگر گرچه تشدید تحریم‌های آمریکا علیه حزب الله لبنان با هدف مانع‌تراشی بیشتر در روند گرفتن سهمیه‌های این حزب بر اساس نتایج انتخابات پارلمانی صورت گرفته، اما به نظر نمی‌رسد این اتفاق در روند مذاکرات سیاسی داخل لبنان تاثیرگذار باشد. این موضوع را به نوعی می توان شکست آمریکا در تحقق اهداف تبلیغاتی تحریم‌های جدید دانست.

در همین رابطه شیخ «علی دعموش» نایب رئیس شورای اجرایی حزب الله تاکید کرد که این حزب تسلیم تحریم ها و فشارها از هر نوعی که باشد، نمی شود. بر اساس اعلام کاخ سفید، هدف از این قانون جلوگیری کامل حزب الله از دسترسی به شبکه مالی بین المللی و کاهش برخورداری از منابع مالی است. بر اساس این قانون هر شخص یا گروهی که با حزب الله و نهادهای وابسته به آن وارد همکاری و تماس شود مشمول تحریم های آمریکا خواهد شد.

شیخ دعموش در بخش دیگر سخنانش تاکید کرد که حزب الله خواهان تشکیل دولت در سریعترین زمان ممکن است.

وی گفت: آنهایی که در مسیر تشکیل دولت مانع تراشی می کنند تا طی روزها و ماه های آینده شرایط برای تحمیل مطالباتشان فراهم شود اشتباه می کنند، چرا که هیچ رویدادی معادلات سیاسی موجود و وزن سیاسی گروه ها را تغییر نخواهد داد.

سعد حریری بعد از بازگشت از سفیر اخیر خود به ریاض چندین دیدار برگزار کرد. وی همچنین از جبران باسیل وزیر خارجه لبنان برای حل مشکل مربوط به پست وزارت دادگستری کمک خواسته است. البته نکته‌ای که تقریباً قطعی به نظر می‌رسد، این است که این مشکل به ضرر حزب سوسیالیست‌ترقی خواه لبنان حل نخواهد شد، چرا که گروه‌های لبنانی اعتقاد دارند ولید جنبلاط با صرف نظر کردن از پست وزارتی سوم مربوط به دروزی‌ها امتیاز قابل توجهی داده است.

البته برخی منابع اعتقاد دارند که همچنان مشکل مربوط به نمایندگان اهل تسنن غیر وابسته به جریان المستقبل نیز حل نشده و هنوز هیچ پست وزارتی برای آنها تعیین نشده است.

البته به نظر می‌رسد در صورتی که اراده گروه‌های سیاسی لبنان مبتنی بر حل و فصل مسائل و تشکیل سریع دولت برای رسیدن به مشکلات معیشتی و اجتماعی و رفاهی مردم باشد، این دو مشکل حتی در یک جلسه قابل حل هستند و اگر گروه‌های لبنانی بویژه حزب نیروهای لبنانی که از حمایت سعودی‌ها برخوردار است، همچنان بر مطالبات نامشروع خود اصرار داشته باشند، همین دو مشکل کافی است تا اوضاع به کلی تغییر کند و سعد حریری از مأموریت خود برای تشکیل کابینه کناره‌گیری کند و اوضاع از قبل هم بدتر شود.

به هر حال گرچه شاخص‌های مثبتی برای رسیدن به ساختار توافقی دولت آینده وجود دارد، اما تجربه هفته‌های گذشته در لبنان نشان داده که هیچ چیز تا واقعا اتفاق نیفتاده، قابل پذیرش نیست.

به نظر می‌رسد عرصه داخلی در لبنان در لبه یک پرتگاه قرار دارد، پرتگاهی که اگر برخی گروه‌های وابسته به برنامه‌های خارجی و منطقه‌ای بر مطالبات نامشروع خود اصرار نداشته باشند، می‌توان برون رفتی مسالمت آمیز را محقق ساخت و اگر توافقی بر سر تشکیلات دولت ایجاد نشود، حتی ممکن است کشمکش‌های آینده بر سر تعیین فرد نخست‌وزیر مأمور تشکیل کابینه باشد، این بدان معناست که لبنانی ها باید تشکیل دولت را - نه از نقطه ابتدایی، بلکه - از زیر صفر شروع کنند.

انتهای پیام/