وضعیت نابسامان فضاهای توزیع و فروش کتاب در سایه بی‌توجهی مسئولان کردستان

به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، همه ما در هفته کتاب و کتاب‌خوانی جملات و شعارهایی مبنی بر افزایش سرانه مطالعه و دغدغه‌ها و مشکلات کتاب و کتاب‌خوانی در ایران و تمامی استان‌ها و شهرها را می‌شنویم، اما دیری نمی‌پاید که با پایان هفته کتاب و کتاب‌خوانی هم دغدغه‌ها فراموش می‌شوند و هم کتاب.

هرچند از علل و دلایل مشکلات و دغدغه‌های کتاب و کتابخوانی و کاهش سرانه مطالعه می‌توان به کمبود فضای مطالعه، نبود امکانات و زیرساخت‌های مرتبط با این حوزه، فضای مجازی، عدم ایجاد انگیزه درمطالعه، افزایش قیمت کتاب و سایر موارد اشاره‌ای داشت. در اینکه گسترش کتابخانه‌های عمومی را باید به فال نیک گرفت، مناقشه‌ای نیست اما باید توجه داشت که با توجه به اعلام مدیرکل کتابخانه‌های عمومی کردستان که گفته بود «تنها 3 درصد از جمعیت کردستان عضو کتابخانه‌های عمومی هستند» چه آسیب‌شناسی را باید لحاظ کرد تا به وسیله آن در راستای گسترش فضاهایی که با تأکید بر حضور بخش خصوصی بستری را برای کتاب و کتابخوانی فراهم می‌کنند، اهتمام کرد.

در استان کردستان بر اساس آمار ارائه شده توسط مدیرکل امور کتابخانه‌های استان کردستان، سرانه فضای مطالعه به ازای هر صد نفر 1.3 متر مربع است. رقم قابل تأملی که اگر میزان فضاهای مرتبط با توزیع و فروش کتاب را بدان اضافه کنیم، عمق فاجعه محسوس‌تر خواهد بود. در شهر سنندج کتاب‌فروشی‌های زیادی با فضاهای کم و بیش کوچک و نفس‌گیر از تلمبار کتاب بر روی هم به‌دلیل کمبود جا، مشغول به فعالیت هستند که علاوه بر این مشکل، به جرأت می‌توان گفت که هیچ کدام از کتاب‌فروشی‌ها ثبات مالی و پشتوانه‌ای در جهت ارائه خدمات بهتر در حوزه کتاب نداشته و حتی در بیشتر موارد به دلیل سیاست‌های اشتباه در توزیع کتب و فضای نامناسب متضرر می‌شوند.

هر چند در چند سال اخیر شاهد حضور مؤسسه‌ها و هسته‌های مردم‌نهاد در توسعه فضای مطالعه با عنوان کافه کتاب‌های متعدد در سطح شهر هستیم و هر کدام مدعی هستند که در یک فضای مناسب با محوریت کتاب و جوانان فضاهایی را به این منظور اختصاص داده‌اند، اما اگر صادقانه به قضیه نگاه کنیم باید اعلام کرد که متأسفانه این فضاها با مدیریت نادرست و خارج شدن از محوریت کتاب، به فضایی برای برگزاری جلسات و رد و بدل کردن جزوات دانشجویی و مهمانی‌های تولد و جشن‌های متداول بین جوانان تبدیل شده است.

در نگاهی وسیع‌تر می‌توان انتقاد خود را به سمت دانشگاه‌ها و فضاهای آموزشی استان سوق داد. با وجود اینکه بن‌مایه و محوریت دانشگاه‌ها و فضاهای آموزشی، کتاب است، شاهد هستیم که با اینکه در بیشتر دانشگاه‌های استان کردستان فضای متناسبی برای کتابخانه عمومی در نظر گرفته شده است، اما فضای کافی برای توزیع کتاب متناسب با این فضا فراهم نشده است.

اگر خوشبینانه به این مشکلات نگاه کنیم می‌توان راهکارهای خوبی را در شهر سنندج برای افزایش سرانه مطالعه در نظر گرفت که شامل اهتمام بیشتر مسئولان به نحوه توزیع کتب، اختصاص فضای مناسب جهت توزیع کتب در فضاهای آموزشی، اختصاص بن تخفیف خرید کتب به دانشجویان، اجرای برنامه‌های نقد و بررسی کتاب و هم‌چنین اجرای مسابقات هفتگی و ایجاد انگیزه در جهت مطالعه موردی کتاب و حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات مرتبط با حوزه کتاب که هر کدام از این موارد می‌توانند به‌عنوان چاره‌راهی برای افزایش سرانه مطالعه و حضور پررنگ کتاب در عرصه‌های مختلف زندگی اجتماعی باشد.

انتهای پیام/ ت