صف سلام به فتحعلی‌شاه تا جشنواره حقیقت رسید
مستند «صف سلام» در جشنواره حقیقت اکران می‌شود. این مستند یک نقاشی و یک آیین تاریخی از دوره قاجار را بازخوانی می‌کند.
هادی آفریده از مستندسازان جوان و در عین حال با سابقه کشور است که تاکنون مستندهای زیادی را کارگردانی و تولید کرده است. او امسال با مستند جدید خود با نام «صف سلام» در بخش ملی جشنواره سینما حقیقت حضور دارد.
آفریده در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا درباره موضوع و سوژه مستند «صف سلام» صحبت کرد. او گفت: این مستند، درباره یکی از نقاشی‌های با ارزش تاریخ هنر ایران به نام «صف سلام» است. می‌توان گفت که این نقاشی قدمتی نزدیک به 200 سال دارد و مربوط به دوران سلطنت فتحعلی شاه قاجار است که البته به دلیل مرمت‌ها و بازسازی‌هایی که قبل از انقلاب قرار بوده است روی این نقاشی صورت بگیرد، از دیوار مخصوص آن جدا می‌شود. پس از آن و در جریان اتفاقات انقلاب، این نقاشی فراموش شده و مدت‌ها در زیر زمین مجلس شورای اسلامی رها می‌شود. این ماجرا ادامه پیدا می‌کند تا این که چندین سال پیش، این اثر تاریخی پیدا می‌شود و با انتقال آن به کاخ گلستان، روند مرمت آن زیر نظر کارشناسان آغاز می‌گردد. بازسازی این نقاشی ارزشمند توسط یک تیم بزرگ دانشگاهی در باغ نگارستان نقاشی انجام می‌شود و حدود 2-3 سال، مرمت آن به طول می‌انجامد. باید بگویم که در مرمت این اثر تاریخی، دانشگاه تهران زحمت زیادی کشید و هزینه زیادی برای حفظ این نقاشی انجام داد.
وی در مورد موضوع این نقاشی توضیح داد و گفت: موضوع این نقاشی، صف سلام فتحعلی شاهی است. در گذشته و در دربارهای قاجار، مراسماتی برگزار می‌شده است که در آن به شاه زمانه سلام می‌دادند و از این مراسم، نقاشی‌هایی کشیده می‌شده است. باید اشاره کرد که این نمونه از نقاشی‌ها در مکتب نقاشی «صف سلام» قرار می‌گیرد که بسیار منحصر به فرد بوده است چرا که یک مکتب نقاشی کاملا ایرانی به حساب می‌آمده است. البته این سبک از نقاشی فقط 50 سال دوام می‌آورد و بعد از گذشت این دوره زمانی، نقاشی اروپایی جایگزین آن می‌شود و به دلیل نگاه غربی پادشاهان قاجار و تمایل آنان به وارد کردن فرهنگ غربی، سبک نقاشی ایرانی صف سلام از بین می‌رود.
این کارگردان مستند ادامه داد: مستند «صف سلام»، به بهانه نجات و احیای این اثر نقاشی توسط باغ نگارستان و با حمایت دانشگاه تهران ساخته شده است. از آن‌جا که در این نقاشی، چهره‌های بسیاری از شاهزاده‌ها و پادشاهان دوران فتحعلی شاه به نمایش درآمده است، در این مستند، تاریخ حکومتی شاهزادگان فتحعلی شاه قاجار و پادشاهان سلسله قاجاریه به تصویر کشیده شده است. در این فیلم، دو روایت داریم؛ یکی روایت تاریخی است و دیگری روایت معاصر است. در روایت تاریخی به دوران حکومت و زمامداری فتحعلی شاه قاجار و دیگر شاهزاده‌ها می‌پردازیم و در روایت دیگر به مساله مرمت این اثر با ارزش هنری پرداخته می‌شود.
او به روند تولید این مستند اشاره کرد و گفت: در این مستند، اصلا تصاویر آرشیوی نداریم و تمام فیلم تولیدی است. در قسمت‌هایی از مستند که مربوط به روایت تاریخی آن است، به جای استفاده از نقاشی‌ها و تصاویر تاریخی دم دستی از یک نقاش قدرتمند که تخصص او در حوزه نقاشی قاجار است کمک گرفتیم و بسیاری از آن صحنه‌ها را مجددا با استفاده از سبک نقاشی «صف سلام»، تولید کردیم. به همین جهت، تولید این فیلم، 3-4 سال زمان برد و کار مستمری روی آن انجام شد. فکر می‌کنم که دیدن این مستند برای مردم بسیار جذاب باشد چرا که پیش از این، این مستند در جشنواره فیلم تهران نمایش داده شد و با واکنش‌های فوق العاده تماشاگران همراه بود. در این مستند، بخش مهمی از تاریخ ایران را با استفاده از روایتی که از دریچه هنر و نقاشی ایرانی به تاریخ نگاه می‌کند، نمایش داده‌ایم و فکر می‌کنم که از این جهت بسیار اهمیت دارد. در این فیلم با آقای عبدالله انوار، پژوهشگر و تاریخ‌دان برجسته کشور گفتگو داشتیم و هم چنین آقای آیدین آغداشلو، خانم مینا رمضان جماعت و آقای فتح‌الله نیازی به عنوان پژوهشگر تخصصی این عرصه در مقابل دوربین ما قرار گرفتند.
عوامل این مستند عبارتند از: محقق و کارگردان، هادی آفریده، فیلم‌بردار، رضا تیموری، تدوین، بابک بهرام بیگی، صدابردار، احمدرضا طایی، صداگذار، مهرشاد ملکوتی، گفتار متن، روشنک اهرابی و نقاش روایت‌های تاریخی، سمیرا قمری منظر.
انتهای پیام/
