سکه‌های سالم قدیمی که ۵ شرایط عصر خود را بازگو می‌کنند/جزئیات تکمیل اطلس زبان و بانک گویش‌های ایرانی

طرح ملی اطلس زبانی ایران طرح کلان در دست انجام گروه زبان و گویش رایج پژوهشکده زبان شناسی ، کتیبه ها و متون پژوهشگاه است که مستند سازی ، بررسی و ترسیم نقشه های زبانی رایانه ای گستره زبان های ایرانی و غیر ایرانی رایج در مرزهای جغرافیایی کشور ایران را در دستور کار دارد.

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم ، فریار اخلاقی - مدیر گروه زبان و گویش رایج پژوهشکده زبان شناسی، کتیبه ها و متون پژوهشگاه در نشست تخصصی «هفته پژوهش» هدف اصلی این گروه را مستند سازی، بررسی و پاسداری از میراث زبانی شفاهی ایران، مستند سازی گونه های زبانی در خطر ایران، تدوین واژه نامه های گویشی و ... اعلام کرد و اظهار داشت: پیشبرد طرح اطلس ملی زبانی ایران ، تدوین واژه نامه توصیفی رده شناسی و ... از فعالیت های عمده این گروه در سال پژوهشی 96-97در قالب طرح های موظفی بوده است.

اخلاقی طرح ملی اطلس زبانی ایران را طرح کلان در دست انجام گروه زبان و گویش رایج دانست و تصریح کرد: این طرح که از سال 94در دست برنامه ریزی و اجرا است مستند سازی ، بررسی و ترسیم نقشه های زبانی رایانه ای گستره زبان های ایرانی و غیر ایرانی رایج در مرزهای جغرافیایی کشور ایران را در دستور کار دارد.

وی در تشریح اقدامات صورت گرفته در فاز جدید اطلس زبانی ایران از سال گذشته تا‌کنون به تجمیع داده های گویشی دیجیتال شده و نمونه های آوانویسی شده و ایجاد بانک داده های گویشی طرح در پژوهشکده، برنامه ریزی در جهت تعامل با استان ها و هدایت اطلس های استانی اشاره کرد.

اخلاقی افزود: تکمیل و گرد و آوری نمونه‌های زبانی 240 آبادی شهرستان خرم آباد از استان لرستان و آغاز گردآوری نمونه ای زبانی 876 آبادی باقیمانده از شهرستان های الیگودرز، ازنا، درود، بروجرد و دوره، سلسله، دلفان، پلدختر، کوهدشت و رومشکان برای تکمیل اطلس زبانی ایران و رایزنی با استان های هرمزگان ، چهارمحال و بختیاری، البرز ، تهران، مازندران، گلستان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی برای آغاز یا تکمیل گردآوری نمونه‌های زبانی در قالب گردآوری نمونه های زبانی از آبادی‌های کشور انجام شده است.

وی در ادامه به آوانویسی رایانه ای و تدوین اطلس های استانی اشاره کرد و صفحه نخست نرم افزار اطلس زبانی ایران، مربوط به فراخوانی یک گویش بر اساس تقسیمات جغرافیایی کشور و نام آبادی  و صفحه ای از نرم افزاری که آوانویسی تفصیلی مصاحبه های زبانی در آن انجام می شود را نمایش داد.

بررسی مستند نگاری سکه های نو یافته در گنجینه آبگینه

مهنار رحیمی فر - مدیر گروه متون و کتیبه های دوران اسلامی دیگر سخنران این نشست به ارایه گزارشی از فعالیت های صورت گرفته در این گروه پرداخت و بررسی کتیبه های فارسی جمهوری خودمختار نخجوان، شعر در بناهای تاریخی شهر اصفهان، مستندنگاری مهرهای کتیبه دار اسلامی، مستند نگاری کتیبه های خانقاه صفی علیشاه و ... را از جمله طرح های موظفی خاتمه یافته این گروه اعلام کرد و به تشریح هر یک پرداخت.

وی در تشریح سایر طرح های پژوهشی در حال انجام در این گروه  به طرح  «بررسی مستند نگاری سکه‌های نو یافته در گنجینه آبگینه، اصول و مبانی شناخت کتیبه های دوره اسلامی »اشاره کرد و گفت : گنجینه میراث تهران در عملیات کشف و ضبط آثار تاریخی از قاچاقچیان، به مجموعه ای نفیس از سکه‌های دوران مختلف تاریخ ایران دست یافته است، این مجموعه ارزشمند حدود 4500 سکه ایرانی را در بر دارد، که شامل سکه های پیش از اسلام و بعد اسلام می‌شود؛ از این مجموعه تعداد 400 سکه از دوره های تاریخی از قرون دوم تا دوازدهم برای مطالعه و بررسی انتخاب شده اند.

رحیمی فر هدف از این مطالعه را  روشن ساختن موارد مهم تاریخی دانست که از بررسی سکه‌ها منتج می‌شود  زیرا که سکه‌های سالم از منابع اولیه محسوب می‌شوند که شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، مذهبی، هنری و ... عصر خود را بازگو می‌کنند.

مستند نگاری 90درصد کتیبه های غیرمنقول

 دیگر سخنران این نشست فریبا شریفیان مدیر گروه زبان‌های باستانی و متون کهن به تشریح فعالیت‌های این گروه در پژوهشکده، زبان شناسی، کتیبه ها و متون پرداخت و فروپاشی شاهنشاهی ساسانی، مهاجرت پارسیان هند و پیوند آن با برخی متون حماسی آغاز اسلامی، دستور زبان آرامی باستان، گردآوری مجموعه مقالات همایش میراث زبانی، مستند نگاری کتیبه های هیروگلیف اورارتویی ایران و ... را طرح‌های موظفی انجام شده این گروه در سال 96 اعلام کرد.

وی در ادامه به طرح های پژوهشی در دست اقدام ، مقالات علمی پژوهشی، مقالات همایش ها،کتاب های چاپ شده و... اشاره کرد و افزود: در سال 1388 طرح ملی اطلس کتیبه های ایران باستان به صورت سایت دو زبانه و برای جمع آوری اطلاعات کتیبه های منقول و غیر منقول استانها طراحی شده است.

شریفیان اظهار داشت: «اطلس کتیبه ها شامل کتیبه های غیرمنقول و کتیبه‌های منقول مشتمل بر مهر، گل ، سکه، آجر نوشته، سفال نوشته و گل نوشته و ... است و هم اکنون حدود 90 درصد کتیبه‌های غیرمنقول و درصد کمی از کتیبه‌های منقول مستند سازی و وارد سایت ساترا شده اند.

انجام 21 طرح موظفی در پژوهشکده زبان شناسی، کتیبه ها و متون

 داریوش ذوالفقاری - رییس پژوهشکده زبان شناسی، کتیبه ها و متون نیز در ادامه این نشست به ارایه گزارشی از فعالیت‌های این پژوهشکده پرداخت و گفت: این پژوهشکده، چاپ 16کتاب، 21طرح موظفی، 2طرح امانی پیمانی، 16 مقاله علمی پژوهشی، 3 مقاله علمی ترویجی، 23 مقاله همایش، 11چکیده مقاله همایش و برگزاری یک کارگاه را در کارنامه سال پژوهشی 96-97 دارد.

وی در ادامه به برگزاری همایش و نشست‌های تخصصی همچون  زبان مادری، خیام، عزیز خان مکری، آیین نکوداشت حافظ شیرازی، کارگاه کتیبه، سخنرانی میراث مشترک ایران و قفقاز، سخنرانی مشترک ایران و ایرستان و... اشاره کرد و گفت: کتاب های سکه‌های ساسانی همدان، کتیبه‌های هیروگلیف اورارتویی ایران، مسجد عتیق شیراز، نوروز نامه خیام و... تعدادی از کتابهای چاپ شده در این پژوهشکده هستند.

ذوالفقاری - راهنمای جغرافیای سنگ نوشته‌های پهلوی استان فارس، مجموعه مقالات گروه زبان و گویش رایج شماره 2، زبان آرامی باستان، کودک، استعاره و شناخت، شرح نصاب الصبیان مولانا یعقوب چرخی را از کتاب‌های آماده انتشار این پژوهشکده دانست.

انتهای پیام/