بازیابی روابط قرقیزستان و آمریکا در دوره جین‌بیک‌اف

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ، پایگاه خبری-تحلیلی آسیانیوز در صفحه آسیای مرکزی خود طی گزارشی به بررسی بازیابی روابط قرقیزستان و ایالات متحده، زمینه‌های توسعه این روابط و چگونگی شکل‌گیری مدل جدیدی از مشارکت دو کشور پرداخته است. این گزارش اگرچه با تمرکز بر کمک‌های ایالات متحده آمریکا در قالب آژانس توسعه بین‌المللی این کشور به بازیابی روابط دو کشور تاکید می‌کند، لکن، بدون اشاره به نقش سازمان‌ها و نهادهای مورد حمایت آمریکا در انقلاب گل لاله در سال 2005 در این کشور و بی‌ثباتی‌هایی که برای حدود 6 سال بر این کشور حاکم بود، از این سوابق می‌‌گذرد. در ادامه این تحلیل را می‌خوانید.

قرقیزستان و ایالات متحده در حال کار برای افزایش روابط و توسعه یک مشارکت جدید بوده که به صورت بالقوه دریچه‌های جدیدی برای کمک بیشتر (به این جمهوری آسیای مرکزی) باز می‌کند.

در همین راستا، سورانبای جین‌بیک‌اف، رئیس‌جمهور قرقیزستان هفته گذشته تصریح کرده بود که «ما اکنون در حال همکاری در این جهت هستیم. روابط ما بازیابی خواهند شد. طبیعی است که ما تنها در حوزه‌های منافع کشور همکاری خواهیم کرد».

این اظهارات رئیس‌جمهور قرقیزستان درست 5 روز پس از دیدار 14 دسامبر نورلان عبدالرحمان‌اف، معاون وزیر امور خارجه این کشور با هیات آمریکایی در بیشکک مطرح شد. در این دیدار دونالد لو، سفیر ایالات متحده آمریکا در قرقیزستان، خاویر پیدرا، معاون آسیایی آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده آمریکا (USAID)، و اریک رودنشیولد، مدیر بخش آسیای مرکزی شورای امنیت ملی ایالات متحده حضور داشتند.

بنا بر گزارش وزارت امور خارجه قرقیزستان، در این دیدار طرفین پیرامون تسهیل همکاری‌های نزدیک دو کشور برنامه‌ریزی کرده و پیرامون پیش‌نویس موافقتنامه‌ای در زمینه همکاری‌های اقتصادی و فنی، کمک‌های بشردوستانه و پروژه‌های احتمالی USAID در قرقیزستان بحث و تبادل نظر کردند. همچنین نمایندگان دو کشور بر ضرورت تقویت و توسعه همکاری‌های متقابلا سودمند، در چارچوب‌های دوجانبه و چندجانبه تاکید کردند.

تاریخچه همکاری‌ دو کشور

ایالات متحده یکی از نخستین کشورهایی بود که استقلال قرقیزستان را به رسمیت شناخت و از همان سال‌های نخستین فروپاشی شوروی، از اجرای اصلاحات دموکراتیک در این کشور حمایت کرد.

بنا بر بیانیه منتشر شده توسط سفارت ایالات متحده در بیشکک در سال 2015، در راستای همین همکاری‌ها، واشنگتن به منظور حمایت از انتقال به یک نظام دموکراتیک، از سال 1991 تاکنون بیش از 2 میلیارد دلار (معادل 139.7 میلیارد صوم قرقیزستان) کمک مالی به این جمهوری ارائه داده است. جمهوری قرقیزستان نیز بالاترین سطح دریافت کمک‌های توسعه‌ای را در میان کشورهای آسیای مرکزی برخوردار بوده است؛ که این امر به دلیل به اشتراک گذاشتن ارزش‌های دموکراتیک ایالات متحده، جستجو برای ایجاد فرصت‌های اقتصادی برای شهروندانش، و تضمین سلامت و آموزش جمعیت خود بوده است.

کمک‌های ایالات متحده با هدف حاکمیت قانون، ایجاد جامعه مدنی پیشرفته و توسعه صنایع هوانوردی، انرژی، کشاورزی، آموزش، پزشکی، زیرساخت‌ها و حوزه‌های امنیتی آن صورت گرفته است.

عزیز سلطابایف، مدیرعامل شرکت سوتوفور، بزرگترین فروشگاه آنلاین در قرقیزستان و رئیس سابق هیات مدیره شرکت دولتی مخابراتی «قرقیز تلکام»، از کمک‌های USAID، به‌ویژه در چارچوب پروژه «ابتکار رشد کسب و کار» این آژانس آمریکایی می‌گوید. به گفته او «این پروژه با حمایت از شرکت‌های محلی در توسعه تولیدات و صادرات خود، منافع اقتصادی بسیاری برای کشور فراهم آورد». وی هچنین به دیگر پروژه‌های این آژانس نظیر «رقابت‌پذیری شرکت‌ها» و جامعه « منطقه موفق» و «ابتکار حکومت شهری» اشاره می‌کند.

توسعه فناوری IT و ژورنالیسم

ناظران قرقیز همچنین امیدوارند که بازیابی همکاری‌های دو کشور باعث ارائه کمک‌های بیشتر به حوزه‌های دیگری نیز شود.

به گفته اریگیت امام‌اف، یک اکتیویست قرقیز و عضو جامعه غیرانتفاعی بین‌المللی اینترنت قرقیزستان (ISOC) که ساکن روستای نواپکراوکا در استان چوی است، «کمک‌های USAID در زمینه ارائه خدمات اینترنت در نقاط دوردست کوهستانی قرقیزستان می‌تواند بسیار مفید باشد».

این اکتیویست قرقیز همچنین می‌افزاید: 90 درصد کشور ما را کوهستان‌ها تشکیل داده‌اند. برخی روستاهای ما نیز پشت رشته‌کوه‌های بلند واقع شده‌اند. مردم این مناطق بدون پوشش شبکه‌های موبایلی، تلویزیون و اینترنت در انزوا زندگی می‌کنند. پروژه‌های توسعه خدمات اینترنتی به این روستاهای دورافتاده بسیار هزینه‌بر هستند و نیازمند سرمایه‌گذاری سازمان‌های بین‌المللی بزرگ نظیر USAID می‌باشند. منافع ایالات متحده در حمایت مالی از چنین پروژه‌هایی نیز قابل توجه خواهد بود.

به عقیده برخی ناظران محلی، ایالات متحده همچنین می‌تواند نقش حرفه‌ای خبرنگاران بومی را افزایش دهد.

به گفته عظمت کاسیبیک‌اف، مدیر انجمن مستقل خبرنگاران قرقیزستان «برنامه‌های آمریکایی در حمایت از آزادی بیان، دیدگاه‌های خبرنگاران قرقیز را تغییر داده است». وی همچنین می‌افزاید: چنین برنامه‌هایی نه‌تنها شامل حمایت‌های فنی رسانه‌های گروهی و کمک‌ به توسعه نهادی هیات‌های تحریریه می‌شود، بلکه آموزش‌های بسیاری به خبرنگاران ارائه شده که کیفیت کاری آن‌ها را افزایش داده است. پروژه‌های USAID دیدگاه خبرنگاران قرقیز را در تمایل به ارائه دیدگاه‌هایشان به عنوان یک واقعیت تغییر داده است. امروز جامعه خبرنگاران با چالش‌های جدیدی روبرو است و البته نیازمند تداوم حمایت‌های سازمان‌های بین‌المللی می‌باشد.

انتهای پیام/