چه کسی مقصر قلع و قمع درختان منطقه قره‌داغ است؟
رسیدگی به موضوع قطع گسترده درختان در منطقه ارسباران در حالی وارد فاز اجرایی شد که نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان شرقی واکنشی تند نشان دادند که به دنبال آن نامه‌ای به‌منظور جلوگیری از قطع درختان در ارسباران صادر شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از تبریز، هر روزی که مردمان منطقه ارسباران در فضای مجازی کشت و گذار می‌کنند تصاویر و فیلم‌هایی دردناک از قطع درختان را می‌بینند، درختانی که به این منطقه لقب بهشت گمشده آذربایجان را می‌دهد و هر روز از خود می‌پرسند متولی نیست تا مانع از نسل‌کشی درختان شود؟ آری این‌گونه است متولی وجود ندارد و اگر قطع درختی را قتل نفس حساب کنیم همگی قاتل درختانی هستیم که به ما زندگی بخشیده‌اند.
مردمی می‌پرسند درختانی که بار خودروهای سواری، وانت‌ها، کامیون‌ها و تریلی‌هاست از کجا می‌آید؛ می‌گویند از باغات شخصی مردم، می‌گویند چرا مردم راضی به قطع درختانشان شده‌اند؟ می‌گویند بی‌پولی و معیشت ضعیف مجبورشان کرده است، می‌پرسند این مردم تا دیروز چطور گذران زندگی می‌کردند که حال تصمیم به فروش درختان برای تأمین معیشتشان گرفته‌اند؟ می‌گویند چون کسی به فکرشان نیست و دردشان را کسی نمی‌فهمد.
حکایت این روزهای منطقه ارسباران مشاهده بار خودروهایی است که درختان قطع‌شده را حمل می‌کنند و مسئولانی در پاسخ به افکار عمومی می‌گویند؛ درختان پوسیده و غیرمثمره هستند که قطع‌شده‌اند این را کسانی می‌گویند که متولی حفظ طبیعت هستند و ادامه تأکید دارند که وظیفه همه حفظ منابع طبیعی است، این جمله را قبول داریم اما شما برای انجام‌وظیفه همه‌گیرتان چه می‌کنید؟!
بیشتر بخوانید؛
هر روزی که می‌گذرد قطع و حمل درختان بی‌زبان در منطقه قره‌داغ (ارسباران) ابعاد گسترده‌تری پیدا می‌کند این در حالی است که تداوم روند قطع و حمل درختان قره‌داغ، طولی نمی‌کشد استان آذربایجان شرقی صاحب کویر می‌شود که شاید این هم دستاورد و عملکردی برای مدیران باشد.
در رابطه با قطع درختان منطقه قره‌داغ تنها رسانه‌ها به این نوع نسل‌کشی واکنش نشان ندادند بلکه تک‌تک مردمان منطقه با حساسیت و به‌عنوان شهروند خبرنگاران رسانه‌ها عمل کردند به‌گونه‌ای که چند روزی پیش‌تر شهروند خبرنگاری هنگام عبور از محل دپوی درختان قطع‌شده کنار جاده فیلم‌برداری می‌کرد که ناگهان سنگی از سوی دلال یا قاچاقچی چوب پرتاب شد و این واکنش نشان داد سنگی که مردم به سمت دلال یا قاچاقچی چوب به هدف اصابت کرده و آن‌ها شاکی از حساسیت مردم به قطع درختان شده‌اند.
بعد از واکنش‌های مردم به قطع گسترده درختان در منطقه ارسباران، حال نوبت به حجت‌الاسلام سید محمدعلی آل هاشم نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان شرقی و امام جمعه تبریز رسید، ایشان در خطبه‌های نماز جمعه هفتم دی‌ماه تبریز در واکنشی به قطع درختان ارسباران، با نقل سخنان مدیران دستگاه‌های مربوطه، دروغ آنان را افشا کرد و گفت: بر اساس گزارش‌های رسیده به ما، یکی می‌گوید اصلاً درختی قطع نشده؛ یکی دیگر می‌گوید درختان قطع‌شده بیمار و پوسیده بودند؛ یکی هم می‌گوید درختان قطع‌شده از باغات شخصی بوده است و بعضی‌ها می‌گویند قاچاقچیانی آمده‌اند و درختان ارسباران را می‌برند، من نمی‌دانم کدام‌یک از این سخنان صحت دارد و در ادامه خطاب به استاندار آذربایجان شرقی می‌گویند کمیته ویژه‌ای برای بررسی قلع و قمع درختان منطقه ارسباران تشکیل دهد.
با پیگیری‌های خبرگزاری تسنیم ، دکتر محمدرضا پورمحمدی استاندار آذربایجان شرقی در گفت‌وگویی با خبرنگار تسنیم از تشکیل کمیته ویژه رسیدگی به قلع و قمع درختان منطقه ارسباران خبر داد و گفت: کمیته‌ای ویژه در رابطه با قلع و قمع درختان در منطقه ارسباران با حضور تمامی مدیران دستگاه‌های ذی‌ربط در استانداری آذربایجان شرقی تشکیل می‌شود.
استاندار آذربایجان شرقی با اشاره به توصیه نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان شرقی در ارتباط با قلع و قمع درختان منطقه ارسباران ادامه داد: البته دستگاه قضایی آذربایجان شرقی دستورات لازم را جهت رسیدگی به قلع و قمع درختان منطقه ارسباران صادر کرده‌اند و بر اساس همین دستور افراد خاطی مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرند و با متخلفان برخورد جدی انجام می‌شود.
همچنین در راستای کاهش دغدغه‌های مردم ارسباران، اکبر فتحی رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در نامه‌ای به مدیران جهاد کشاورزی شهرستان‌های کلیبر، خداآفرین، اهر، هوراند، ورزقان و جلفا نوشته است: " با توجه به لزوم حفظ و صیانت از باغات و جنگل ها بدین‌وسیله ابلاغ می‌گردد تا اطلاع ثانوی از قطع هرگونه درخت و چوب آلات باغی اعم از مثمره و غیر مثمره در حوزه استحفاظی آن شهرستان و خارج از محدوده و حریم قانونی شهرها به‌طور جّد جلوگیری به عمل آید و بدیهی است در خصوص جنگل ها ممنوعیت مطلق قطع درختان جنگلی همچنان به قوت خود باقی است که لازم است در این خصوص همکاری لازم با ادارات منابع طبیعی و محیط زیست شهرستان به عمل آید. ضمناً در اسرع وقت با هماهنگی مراجع ذی‌ربط استانی شیوه‌نامه اجرایی در این خصوص تهیه و متعاقباً ارسال خواهد گردید.
حتی یک مورد هم مجوز قطع درخت در شهرستان هوراند صادر نمی‌شود
سید رضا تاج‌الدینی، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان هوراند در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به اینکه تاکنون اجازه نداده‌ایم حتی یک درخت از مناطق جنگلی هوراند قطع شود، اظهار داشت: متأسفانه در اغلب باغات شهرستان هوراند درختان جنگلی وجود دارد و اگر کسی قصد قطع درختان حتی در باغات شخصی را داشته باشد بایستی نسبت به اخذ مجوز اقدام کند اما کسی مجوز نمی‌گیرد مشکل آن فرد است.
وی در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار تسنیم مبنی بر اینکه شنیده‌شده در هوراند محموله‌ای درختان قطع‌شده کشف و ضبط شده است آیا این موضوع تا چه حدی واقعیت دارد؟ افزود: در طول یک ماه گذشته 4 دستگاه خودروی حامل درختان قطع‌شده را کشف کردیم و تمامی این درختان از باغات قطع‌شده و بدون مجوز انجام‌گرفته بود و ماده 48 قانون می‌گوید اگر کسی تصمیم قطع درختی حتی از ملک شخصی را داشته باشد بایستی مجوز اخذ کند اما این‌ها مجوز نداشتند.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان هوراند با اشاره به تنفس 10 ساله جنگل‌های شمال کشور ادامه داد: چوب بران به لحاظ تأمین نیازهای چوبی کشور با این قانون مجبور شده‌اند تا نیازهای چوبی را از دیگر مناطق کشور تأمین کنند و همین امر موجب شده تا دلالان و سوداگران به سایر نقاط کشور من‌جمله منطقه ارسباران هجوم بیاورند.
تاج‌الدینی گفت: با اینکه ماده 48 قانون می‌گوید می‌توانیم مجوز حمل درختان قطع‌شده را صادر کنیم ولی از این پس با توصیه مدیران ارشد حتی یک فقره مجوز هم برای حمل درختان قطع‌شده در شهرستان هوراند صادر نمی‌شود در حالی که تاکنون سعی کرده‌ایم تا مجوزی داده نشود.
وی بابیان اینکه 2 مرکز چوب‌فروشی بدون مجوز در شهرستان هوراند فعالیت می‌کند، گفت: مراکز چوب‌فروشی هوراند با توجه به اینکه پروانه کسب از اصناف و اتحادیه ندارند با استناد به عدم داشتن مجوز فعالیت طی نامه‌ای درخواست پلمپ این مراکز را داده‌ام.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان هوراند در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه مجموعاً درخت جنگلی در هوراند قطع‌شده است یا خیر؟ گفت: مطلقاً یک درختی هم از مناطق جنگلی هوراند قطع نشده، قبول که در منطقه درختان جنگلی هم قطع می‌شود ولی این درختان جنگلی در باغات بوده است، مثلاً هفت روستایی که با تکمیل سد عمارت به زیر آب می‌رود اگر بخواهند هزینه زمین‌های خود را از امور آب بگیرند تا زمانی که درختان را قطع نکنند ریالی به دستشان نمی‌رسد و عمده مشکلاتمان از اینجا ناشی می‌شود.
تاج‌الدینی با تأکید بر اینکه منابع طبیعی و آبخیزداری هیچ‌گاه راضی به قطع درختان نمی‌شود، تصریح کرد: خوشبختانه رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان در نامه‌ای به شهرستان‌های کلیبر، خداآفرین، اهر، هوراند، ورزقان و جلفا قطع هرگونه درخت مثمر و غیرمثمره را ممنوع کردند و تأکید داشته‌اند نباید درختی در محدوده شهرها و خارج از محدوده درختی قطع شود، این دستور می‌تواند به دغدغه‌ها فعالان محیط زیست پایان داده و عمده مشکلات را برطرف سازد.
وی در پاسخ به سؤال دیگری در خصوص اینکه آیا ابزار قانونی برای جلوگیری از قطع درختان منطقه ارسباران وجود دارد؟ اظهار کرد: در روال قانونی اگر کسی قصد داشته باشد تا درختی را در باغ شخصی خود قطع کند باید از منابع طبیعی مجوز بگیرد و در این راستا هفته گذشته مدیرکل منابع طبیعی استان تأکید کرده‌اند هیچ مجوزی در رابطه با قطع درختان صادر نشود.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان هوراند در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه به نظر شما اظهارات مدیرکل منابع طبیعی آن‌طور که می‌گویند ابهام‌برانگیز و گمراه‌کننده بود یا خیر؟ گفت: گفته‌های مدیرکل منابع طبیعی با توجه به نوع درختان قطع‌شده در آن موقع هیچ مشکلی نداشت چون آن درختانی که آقای نامدار به آن‌ها اشاره‌کرده بودند جنگلی نبودند از زاویه‌ای دیگر که نگاه کنیم مدیرکل اطلاعاتی که در این زمینه می‌دهد را از مدیران شهرستان‌های مربوطه گرفته است.
چند روزی از قطع و حمل درختان قطع‌شده در وسعت گسترده‌ای نگذشته بود که دادگستری آذربایجان شرقی دستور توقف قطع و حمل غیرقانونی درختان جنگلی و شهری را صادر کرد، بابک محبوب علیلو، معاون قضایی رییس‌کل و سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان در واکنش به حساسیت مردم و رسانه‌ها به قلع و قمع درختان منطقه ارسباران، در نامه‌ای به رؤسای دادگستری و دادستان‌های عمومی و انقلاب شهرستان‌های تابعه استان آذربایجان شرقی و رؤسای حوزه‌های قضایی بخش‌های تابعه استان خواستار پیشگیری از قطع و حمل درختان جنگلی بدون دریافت مجوز شد.
البته دستور دستگاه قضایی استان آذربایجان شرقی در این شرایط مرهمی بود بر خاطر آزرده مردم منطقه قره‌داغ، حال باید دید پیگیری نماینده فقیه در استان، استاندار، سازمان جهاد کشاورزی، منابع طبیعی و آبخیزداری و دستگاه قضایی تا چه حدی مانع از رسیدن دلالان و قاچاقچیان به اهدافشان می‌شود ...
برخورد چکشی دستگاه‌های اجرایی مانع از قطع درختان منطقه ارسباران می‌شود
جلال محمودزاده، نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به اینکه قلع و قمع درختان صرفاً مختص به منطقه ارسباران استان آذربایجان شرقی نمی‌شود بلکه بیشتر نقاط کشور مورد هجوم دلالان صنایع چوبی قرار گرفته است، اظهار داشت: متأسفانه این روزها واسطه‌ها و دلالان به قطع درختان غرب کشور از جمله ارسباران و زاگرس روی آورده‌اند.
وی افزود: درختان از استان کردستان تا آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی و ایلام در امان نیستند و با توجه به تصویب قانون تنفس 10 ساله جنگل‌های شمال کشور، واسطه‌ها و دلالان صنایع چوبی و کارخانجات تولید کاغذ برای تأمین چوب آلات به این استانها هجوم آورده‌اند.
نماینده مردم مهاباد در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سؤال دیگر خبرنگار تسنیم مبنی بر اینکه آیا قانونی برای جلوگیری از قطع درختان مناطقی از جمله منطقه ارسباران وجود دارد یا خیر؟ گفت: قوانین جهت جلوگیری از قطع درختان و تخریب محیط زیست وجود دارد اما باید دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله منابع طبیعی، محیط زیست و نیروی انتظامی حساسیت زیادی به خرج داده و اجازه چنین نسل‌کشی درختان را ندهند.
محمودزاده ادامه داد: اگر دستگاه‌های ذی‌ربط برخورد چکشی داشته باشند و مانع از قطع درختان جنگلی و حتی باغی در املاک شخصی که به سمت کارخانجات کاغذ حرکت می‌کنند را توقیف و به تعزیرات حکومتی و دستگاه قضایی تحویل دهند مطمئناً می‌شود بخشی از بحران قطع درختان را در کشور کاهش داد.
وی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه قانون تنفس جنگل‌های شمال زمینه را برای هجوم و قلع و قمع درختان از جمله در منطقه ارسباران فراهم کرده آیا مجلس با اصلاح قانون تنفس جنگل‌های شمال یا تصویب قانون جدید تا چه حدی می‌تواند از قطع گسترده درختان منطقه ارسباران جلوگیری کند؟ گفت: قانون تنفس جنگل‌های شمال قانون منطقی است، این‌طور نیست که بگوییم صورت‌مسئله اشتباه است لذا باید جنگل‌های شمال را هم حفظ کنیم و این جنگل ها جزء انفال هستند.
نایب‌رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی با ذکر اینکه دولت بایستی جایگزینی برای درختان جهت تولید کاغذ در نظر گیرد، افزود: استفاده از ظرفیت‌های معادن برای تولید کاغذ راهکار دیگری برای جلوگیری از قطع درختان است به‌طوری که باید برنامه‌ای داشته باشیم تا نه درختی قطع شود و نه صنعت تولید کاغذ در کشور تعطیل شود و راهی که به نظر می‌رسد این است که یارانه، تسهیلات و مواد جایگزین در اختیار کارخانجات تولید کاغذ قرار دهیم.
محمودزاده اضافه کرد: اغلب کشورها به جهت اینکه می‌خواهند محیط زیست و جنگل ها را حفظ کنند از معاون برای تولید کاغذ استفاده می‌کنند بنابراین با وجود اینکه باید قانون تنفس جنگل‌های شمال را حفظ کنیم و اجازه ندهیم جنگل‌های شمال نیز تخریب شود بایستی با فراهم‌سازی بستر قانونی و مالی از قلع و قمع درختان در مناطقی همچون ارسباران و زاگرس جلوگیری کنیم.
وی با تأکید بر اینکه مجلس شورای اسلامی شرایط را برای افزایش کارآمدی دستگاه‌ها جهت جلوگیری از قطع گسترده درختان و تخریب محیط زیست و گرفتن فرصت از سوداگران فراهم کرده است، خاطرنشان کرد: جنگل‌های ارسباران سرمایه‌های آذربایجان شرقی و ریه‌های تنفسی مردم هستند و تأکید داریم باید از تخریب جنگل ها جلوگیری شود.
شهرستان اهر مسیر عبور خودروهای حامل درختان قطع‌شده ارسباران است
سرهنگ یونس منفرد، فرمانده انتظامی شهرستان اهر در رابطه با قطع درختان منطقه ارسباران می‌گوید؛ موقعیت جنگل‌های ارسباران مشخص و همه اطلاع دارند که مناطق جنگلی ارسباران در اهر واقع نشده و درختان قطع‌شده در منطقه صرفاً از شهرستان اهر عبور و یا دپو انجام می‌گیرد.
وی افزود: شهرستان اهر صرفاً می‌تواند در هنگام تردد و دپو می‌توانیم بازرسی و مورد رسیدگی قرار دهیم در حالی که هیچ درختی در شهرستان اهر قطع نشده اما اگر بخواهیم از خروج درختان قطع‌شده از منطقه جلوگیری کنیم یقیناً به‌حکم دستگاه قضایی نیازمندیم.
فرمانده انتظامی شهرستان اهر ادامه داد: بر اساس گزارش‌هایی که در خصوص دپوی درختان قطع‌شده در حاشیه جاده اهر-مشگین شهر دریافت کردیم پس از بررسی مشخص شد که درختان دپو شده از نوع قلمه بوده و جنگلی نیستند.
گلوگاه‌های منطقه ارسباران بر روی خودروهای حامل درختان قطع‌شده بسته می‌شود
سرهنگ محمدرضا حسن‌زاده، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی با تأکید بر لزوم جلوگیری از خودروهای حامل درختان قطع‌شده منطقه ارسباران از این منطقه اظهار داشت: با آن‌که می‌دانیم مناطق جنگلی ارسباران در اهر وجود ندارد ولی این شهرستان سرریز و محل دپوی درختان قطع‌شده و عبور خودروهای حامل درختان قطع‌شده ارسباران است.
وی از راه‌اندازی گشت‌های ویژه کنترل خودروهای حامل درختان قطع‌شده منطقه ارسباران در گلوگاه‌های این منطقه خبر داد و افزود: به لحاظ اینکه تمامی خودروهای حامل درختان قطع‌شده مجبور هستند از اهر عبور کنند کنترل جاده‌های این شهرستان از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی ادامه داد: با دستور مقامات قضایی آذربایجان شرقی از هرگونه عبور خودروهای حامل درختان قطع‌شده و چوب آلات از منطقه ارسباران با همراهی دستگاه‌های ذی‌ربط و نیروی انتظامی جلوگیری می‌شود.
برخی دستگاه‌های اجرایی در تاراج جنگل‌های ارسباران مسامحه کرده‌اند
محمدرضا پورمحمدی، استاندار آذربایجان شرقی در جلسه شورای برنامه‌ریزی آذربایجان شرقی با انتقاد از اینکه قرار نیست به جنگل‌های شمال تنفس داده اند، بیایند جنگل‌های ارسباران را تاراج کنند، خاطرنشان کرد: مزیت نسبی استان در گردشگری و منابع طبیعی و... جنگل‌های ارسباران است که اجازه سوء استفاده را نمی‌دهیم.
وی افزود: باید یکبار برای همیشه مشخص شود که چطور حمل چوب در یک استان قاچاق است و در استان دیگری قاچاق محسوب نمی‌شود.
استاندار آذربایجان شرقی با تاکید بر اینکه مدیران ما باید قبل از حساسیت عمومی این موضوع را مورد توجه و رسیدگی قرار می‌دادند، ابراز داشت: کوتاهی ما باعث شد که کار به نمازجمعه و تذکر امام جمعه برسد لذا امروز باید در این زمینه تصمیم گیری نهایی صورت گیرد.
خوشبختانه بعد از مطالبه مردم منطقه ارسباران و تذکر نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان شرقی، دستگاه‌های منابع طبیعی و آبخیزداری، محیط زیست، استانداری آذربایجان شرقی، نیروی انتظامی و مسئولان شهرستان‌های کلیبر، اهر، هوراند پای‌کار آمده و تأکید کرده‌اند نه مجوزی برای قطع و حمل درختان و نه اجازه خروج چوب آلات از منطقه قره‌داغ داده نمی‌شود، این در حالی است که مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی طی نامه‌ای به ادارات تابعه در منطقه ارسباران خواست تا مجوزی برای حمل درختان قطع‌شده داده نشود.
پس از اینکه حجت‌الاسلام آل هاشم روز گذشته در نماز جمعه خطاب به استاندار آذربایجان شرقی گفتند کمیته ویژه‌ای در مورد قطع درختان منطقه ارسباران تشکیل شود، صبح شنبه در استانداری و بعد از شنبه 8 دی‌ماه در دادگستری استان این کمیته تشکیل جلسه داد، امید می‌رود با اقدامات مسئولان هیچ درختی در منطقه قره‌داغ قطع نشود.
گزارش از علی دایلاری اصل
انتهای پیام/ش
