هشدار دولت تاجیکستان به حاج اکبر تورجانزاده: نماز میت نخوانید!

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از «سامانه اخبار»، مادر عروس حاج اکبر تورجانزاده، قاضی سابق مسلمانان و معاون سابق نخست‌وزیر تاجیکستان، 4 روز پیش در سن 80 سالگی فوت کرد. روز 13 ژانویه در نماز میت مروحومه در روستای «کهلان» شهر وحدت افراد زیادی از جمله برادران تورجانزاده جمع شده بودند.

نورالدین شریف‌اف، رئیس بخش دین و تنظیم حکومت وحدت نیز به روستای کهلان آمده، و به حاج اکبر تورجانزاده هشدار داده که برادرش نورالدین، نباید نماز میت مرحومه را امامت نماید. با این حال حاج اکبر تورجانزاده گفته است که من خودم امامت این نماز را بر عهده می‌گیرم، چرا که مرحومه برای من حق مادری دارد.

با این حال باز هم شریف‌اف گفته است که دستور بالا است که کسی از تورجانزاده‌ها نباید نماز میت را امامت کنند. در نهایت نماز میت مرحومه با امامت یکی از فرزندان وی برگزار شده است.

بنا بر اظهارات شاهدان عینی، برای نظارت جریان نماز میت مادر عروس حاج اکبر تورجانزاده شمار زیادی از ماموران امنیتی و همچنین کارمندان نظامی حاضر شده بودند. یکی از شاهدان به سامانه اخبار گفته است که کارمندان و مقاماتی که ظاهرا برای (نظارت بر) تورجانزاده‌ها به این مراسم آمده بودند، همه را از گرفتن عکس و فیلم در جریان مراسم منع کرده‌اند.

برادران تورجانزاده که از روحانیون بانفوذ و مشهور در تاجیکستان به حساب می‌آیند، در سال‌های اخیر از منبر مساجد کنار گذاشته شده و از حق گفتن موعظه نیز محروم‌شده‌اند. آن‌ها در زادگاه‌شان، روستان «وحدت‌آباد» در شهر «وحدت» اساسا در عزلت به سر می‌برند.

حاج اکبر تورجانزاده کیست؟

حاج اکبر تورجانزاده متولد 16 فوریه سال 1954 در روستای «ترک‌آباد» (وحدت‌آباد کنونی) در ناحیه وحدت در خانواده‌ای روحانی معروف «ایشان تورجان» به دنیا آمد. ایشان تورجان یکی از پیشوایان طریقت صوفیانه قادریه در تاجیکستان به شمار می‌رود و در ازبکستان، قزاقستان و دیگر جمهوری‌های آسیای مرکزی نیز هزاران مرید داشت.

حاجی اکبر تورجانزاده نخستین تحصیلات خود را نزد پدرش آموزش دیده و سپس با پایان دوره متوسطه در سال 1972 به مدرسه «میر عرب» بخارا می‌رود. او در سال 1977 از این مدرسه فارغ‌التحصیل شده و وارد دانشگاه اسلامی امام بخاری شهر تاشکند، تنها مرکز آموزش عالی مذهبی در اتحاد جماهیر شوروی می‌شود و در سال 1980 از این دانشگاه نیز فارغ‌التحصیل می‌شود.

حاج اکبر تورجانزاده طی سال‌های 1980 الی 1982 نیز در شعبه روابط خارجی اداره دینی مسلمانان آسیای میانه و قزاقستان کار کرده و سال 1982 برای ادامه تحصیلات خود به اردن می‌رود. در سال 1987 نیز از دانشکده شریعت دانشگاه اردن فارغ‌التحصیل می‌شود.

پس از بازشت از اردن، حاج اکبر تورجانزاده به مدت 2 سال (از 1987 تا 1988) در دانشگاه اسلامی تاشکند استاد اصول فقه و حدیث می‌شود.

در سال 1988، حاج اکبر تورجانزاده که تنها 34 سال داشت، به رهبری اداره مسلمانان تاجیکستان منصوب می‌شود. این اداره در آن دوران به نام «قاضیات» معروف بود وتورجانزاده را به این دلیل قاضی مسلمانان تاجیکستان می‌نامند.

نام حاج اکبر تورجانزاده اولین بار در ابتدای سال 1990 هنگام میانه‌روی‌اش بین تظاهرکنندگان و دولت در روزهای گردهمایی‌های خونین ماه فوریه در دوشنبه رسانه‌ای شد. او در اواسط ماه فوریه سال 1990 از حوزه کریم اسماعیلوی ناحیه «اورجانیکیدزیاباد» (وحدت کنونی) به عنوان عضو شورای عالی- پارلمان وقت تاجیکستان- انتخاب شد.

دوره سال‌های 1990 تا 1992 دوران پرشور تاریخ جنبش‌های ملی و آزادی‌خواهانه و مذهبی در تاجیکستان بود و حاجی اکبر تورجانزاده در این دوره همیشه در صف نخست قرار داشته و شهرت و نفوذ فوق‌العاده‌ای در جامعه به دست آورد. تورجانزاده در گردهمایی‌های سال 1991 و بهار سال 1992 از مخالفان حمایت کرد و از طرفداران حکومت مصالحه ملی، که ماه مه سال 1992 در پی پیروزی تظاهرکنندگان میدان شهیدان بر تظاهرکنندگان میدان آزادی روی کار آمد، به حساب می‌آید.

اما دولت مصالحه ملی در جنگ داخلی که تابستان سال 1992 آغاز شد، شکست خورد و در نوامبر 1992، شورای عالی این دولت را به استعفا وادار کرد. در نهایت این شورا امامعلی رحمان را به نمایندگی از نمایندگان جبهه خلق -طرف دیگر جنگ داخی- به رهبری تاجیکستان انتخاب نمود. حاجی اکبر تورجانزاده بعدا از کشور خارج شده و مدتی در افغانستان و سپس تا سال 1998 در ایران زندگی می‌کرد.

مقامات تاجیکستان در سال 1993 اداره قاضیات را به مفتیات تبدیل کرده و به جای تورجانزاده، فتح‌الله شریف‌زاده، فرزند روحانی دیگر شناخته شده تاجیکستان، داملا شریف را به عنوان مفتی انتخاب کردند.

حاجی اکبر تورجانزاده در سال‌های مسافرت نیز در میدان سیاست فعال بود و به عنوان معاون رهبری اتحاد نیروهای مخالفین تاجیک، ریاست هیات مخالفان در مذاکرات صلح با دولت را بر عهده داشت.

در نهایت سازشنامه صلح میان مخالفین و دولت به امضا رسید و بر اساس آن 30 درصد مناصب دولتی باید به مخالفان داده می‌شد. تورجانزاده بر مبنای این سهمیه 30 درصدی، معاون نخست‌وزیر تاجیکستان در امور روابط با کشورهای مشترک المنافع تعیین شد و سال 1998 به تاجیکستان بازگشت. او تا پایان سال 2006 در این مقام کار کرد و پس از برکناری‌اش تا سال 2010 عضو مجلس ملی تاجیکستان بود. پس از ترک مناصب دولتی در سال 2010، تورجانزاده اساسا در زادگاهش، روستای وحدت‌آباد به سر می‌برد.

در سال 2012 مسجد «محمدیه» که برادران تورجانزاده‌ در وحدت‌آباد آن را بنیان نهاده بودند و ایشان نورالدین، برادر حاج اکبر تورجانزاده امامت آن را بر عهده داشت، به بهانه برگزاری مراسم عاشورا با حکم دادگاه بسته شد. این مسجد تا بسته شدنش یکی از پرطرفدارترین مساجد تاجیکستان محسوب می‌شد و هر روز جمعه برای ادای نماز جمعه و شنیدن موعظه‌های ایشان نورالدین و برادر کوچک‌ترش ایشان محمودجان، هزاران نفر از سراسر تاجیکستان به مسجد «محمدیه» می‌آمدند.

بار دیگر حاج اکبر تورجانزاده در سال 2013، پیش از انتخابات ریاست جمهوری در رسانه‌ها مطرح شد. او در شمار آن‌هایی بود که از از تنها نامزد مخالفان یعنی خانم «عاینخال بابانظروا» حمایت کرد. وسی ستاد بابانظروا 200 هزار امضای لازم برای ثبت نامزدی او را نتوانست جمع آوری کرده و از کارزار انتخاباتی حذف شد.

برادران تورجانزاده بعد محدودیت‌هایی که برای آن‌ها به وجود آمد، از منبر مساجد رسمی، سامانه اینترنتی «تورجان» را برای حفظ ارتباط با با پیروان خود راه‌اندازی کردند. ولی دسترسی به این سامانه را نیز قریب به 3 سال مسدود کرده‌اند.

آخرین با نام حاج اکبر تورجانزاده و برادران معروف او، ایشان نورالدین و ایشان محمودجان بار دیگر در ماه اکتبر، زمانی که توسط یک گزارش سامانه اخبار رسانه‌ای شد، مطرح گردید. زمانی که آنها برای فاتحه‌خوانی به ناحیه دنغره به منزل نورالدین رحمان، برادر بزرگ رئیس‌جمهوری تاجیکستان، امامعلی رحمان رفته بودند. نورالدین رحمان روز 7 اکتبر در سن 67 سالگی به دلیل سکته قلبی درگذشت و در آرامگاه مولانا تاج‌الدین در زادگاهش، دنغره به خاک سپرده شد.

یک سال پیش خبری منتشر شد مبنی بر اینکه حاج اکبر تورجانزاده از درد شدید پاهایش رنج می‌برد و او بنا بر تشخیص پزشکان و برای مداوا در ماه اکتبر سال 2017 به ایران سفر کرده است.

گزارش تسنیم-2| تاجیکستان در سال 2018: روابط پرفراز و نشیب با جمهوری اسلامی ایران

انتهای پیام/