#از_تسنیم_بپرسید: چه کسانی مشمول استفاده از "معافیت‌های سربازی" هستند

به گزارش خبرنگار انتظامی باشگاه خبرنگاران پویا؛ معافیت از خدمت به چند دسته معافیت تحصیلی، پزشکی، کفالت و مواردی مانند ایثارگران و مددجویان تقسیم می‌شود.

معافیت تحصیلی شامل معافیت دانش‌آموزی، دانشجویی، طلاب و تحصیلی خارج می‌شود.

معافیت دانش‌آموزی

ماده 31: دانش‌آموزان مدارس و دانشجویان مراکز آموزش عالی وابسته به وزارت آموزش و پرورش یا مورد تأیید آن وزارت و دانشجویان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی دولتی یا غیردولتی داخلی و خارجی مورد تأیید وزارتخانه‌های علوم و بهداشت و طلاب حوزه‌های علمیه که در حین تحصیل به سن مشمولیت رسیده و یا می‌رسند، تا زمانیکه به تحصیلات خود ادامه می‌دهند، از اعزام به خدمت دوره ضرورت معاف هستند.

ماده 33: صدور معافیت تحصیلی دانش‌آموزان، دانشجویان و طلاب علوم دینی، موکول به ارائه گواهی اشتغال به تحصیل آنها از طریق مراجع ذی‌ربط و مدت اعتبار آن تا یک سال پس از صدور گواهی پایان تحصیلات در هر مقطع است.

تبصره 1: حداکثر معافیت تحصیلی برای دانش‌آموزان تا سن بیست سال تمام و در هر یک از مقاطع تحصیلی کاردانی دو و نیم سال، کارشناسی ناپیوسته و کارشناسیارشد ناپیوسته سه سال، کارشناسی پیوسته پنج سال و کارشناسی‌ارشد پیوسته 6 سال، دکتری پزشکی پیوسته هشت سال و دکتری تخصصی 6 سال است.

ماده 34: دانش‌آموزان و دانشجویان و طلاب علوم دینی مشمول، در صورت ترک تحصیل، اخراج، انصراف یا فراغت از تحصیل، باید برای خدمت دوره ضرورت خود را معرفی کنند، مقامات مسئول مکلفند صورت اسامی این قبیل مشمولان را با ذکر مشخصات کامل، نشانی و رشته تحصیلی به طور انفرادی، بدون تأخیر به سازمان محل ارسال کنند.

تبصره 1: مهلت معرفی مشمولان مذکور حداکثر یک سال پس از تاریخ انصراف، ترک تحصیل و اخراج و فراغت از تحصیل است.

تبصره 2: متخلفان از اجراء این ماده برای بار نخست به توبیخ کتبی و درج در پرونده و برای بار دوم علاوه بر توبیخ کتبی به یک ماه انفصال از خدمت و برای بار سوم به دو ماه انفصال از خدمت محکوم می‌شوند.

معافیت دانشجویی

ماده 31: دانش‌آموزان مدارس و دانشجویان مراکز آموزش عالی وابسته به وزارت آموزش و پرورش یا مورد تأیید آن وزارت و دانشجویان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی دولتی یا غیردولتی داخلی و خارجی مورد تأیید وزارتخانه‌های علوم و بهداشت و طلاب حوزه‌های علمیه که در حین تحصیل به سن مشمولیت رسیده و یا می‌رسند، تا زمانیکه به تحصیلات خود ادامه می‌دهند، از اعزام به خدمت دوره ضرورت معاف هستند.

ماده 33: صدور معافیت تحصیلی دانش‌آموزان، دانشجویان و طلاب علوم دینی، موکول به ارائه گواهی اشتغال به تحصیل آنها از طریق مراجع ذی‌ربط و مدت اعتبار آن تا یک سال پس از صدور گواهی پایان تحصیلات در هر مقطع است.

تبصره 1: حداکثر معافیت تحصیلی برای دانش‌آموزان تا سن بیست سال تمام و در هر یک از مقاطع تحصیلی کاردانی دو و نیم سال، کارشناسی ناپیوسته و کارشناسیارشد ناپیوسته سه سال، کارشناسی پیوسته پنج سال و کارشناسی‌ارشد پیوسته 6 سال، دکتری پزشکی پیوسته هشت سال و دکتری تخصصی 6 سال است.

تبصره 2: در مواقع ضروری با تشخیص و اعلام کمیسیون موارد خاص دانشگاه‌های مربوط حداکثر یک سال به مدت فوق اضافه می‌شود.

ماده 34: دانش‌آموزان و دانشجویان و طلاب علوم دینی مشمول، در صورت ترک تحصیل، اخراج، انصراف یا فراغت از تحصیل، باید برای خدمت دوره ضرورت خود را معرفی کنند، مقامات مسئول مکلفند صورت اسامی این قبیل مشمولان را با ذکر مشخصات کامل، نشانی و رشته تحصیلی به طور انفرادی، بدون تأخیر به سازمان محل ارسال کنند.

تبصره 1: مهلت معرفی مشمولان مذکور حداکثر یک سال پس از تاریخ انصراف، ترک تحصیل و اخراج و فراغت از تحصیل است.

تبصره 2: متخلفان از اجراء این ماده برای بار نخست به توبیخ کتبی و درج در پرونده و برای بار دوم علاوه بر توبیخ کتبی به یک ماه انفصال از خدمت و برای بار سوم به دو ماه انفصال از خدمت محکوم می‌شوند.

ماده 35: مشمولان دیپلم که حداکثر یک سال پس از فراغت از تحصیل در یکی از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی داخل یا خارج از کشور که مورد تأیید وزارتخانه‌های علوم و بهداشت هستند، پذیرفته شوند تا زمانیکه وفق تبصره (1) ماده (33)، به تحصیل اشتغال دارند، می‌توانند مشروط به اینکه دارای غیبت غیرموجه نباشند از معافیت تحصیلی استفاده کنند، این معافیت برای هر مقطع فقط یک بار داده می‌شود.

تبصره 1: معافیت تحصیلی دانشجویان انصرافی در طول مدت تحصیل فقط یک بار قابل تمدید است.

تبصره 2: ترخیص کارکنان وظیفه بدون غیبت اولیه در حین خدمت برای ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی و بالاتر به جز در زمانهای اضطراری و جنگ بلامانع است.

معافیت طلاب

ماده 31: دانش‌آموزان مدارس و دانشجویان مراکز آموزش عالی وابسته به وزارت آموزش و پرورش یا مورد تأیید آن وزارت و دانشجویان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی دولتی یا غیردولتی داخلی و خارجی مورد تأیید وزارتخانه‌های علوم و بهداشت و طلاب حوزه‌های علمیه که در حین تحصیل به سن مشمولیت رسیده و یا می‌رسند، تا زمانیکه به تحصیلات خود ادامه می‌دهند، از اعزام به خدمت دوره ضرورت معاف هستند.

ماده 32: طلاب علوم دینی که پیش از رسیدن به سن مشمولیت یا اعزام هم طبقه خود طبق ضوابط مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه یا نمایندگان رسمی آن یا با مجوز رسمی شورای عالی حوزه‌های علمیه در شهرستان‌ها به تحصیل اشتغال دارند در مدت تحصیل می‌توانند از مزایای ماده 31 قانون استفاده کنند، ارزشیابی میزان تحصیل با شورای مدیریت و یا نماینده آن خواهد بود.

تبصره: مشمولان دیپلمه که دوره سطح یا حداقل 6 سال دوره خارج را گذرانده باشند به ترتیب همانند مشمولان لیسانس و دکتر خواهند بود و چنانچه بدون دیپلم دوره‌های مذکور را گذرانده باشند همانند مشمولان فوق دیپلم و فوق لیسانس  و در هر صورت طلابی که به درجه اجتهاد نایل شوند همانند مشمولان دکترا هستند.

ماده 33: صدور معافیت تحصیلی دانش‌آموزان، دانشجویان و طلاب علوم دینی، موکول به ارائه گواهی اشتغال به تحصیل آنها از طریق مراجع ذی‌ربط و مدت اعتبار آن تا یک سال پس از صدور گواهی پایان تحصیلات در هر مقطع است.

ماده 34: دانش‌آموزان و دانشجویان و طلاب علوم دینی مشمول، در صورت ترک تحصیل، اخراج، انصراف یا فراغت از تحصیل، باید برای خدمت دوره ضرورت خود را معرفی کنند، مقامات مسئول مکلفند صورت اسامی این قبیل مشمولان را با ذکر مشخصات کامل، نشانی و رشته تحصیلی به طور انفرادی، بدون تأخیر به سازمان محل ارسال کنند.

تبصره 1: مهلت معرفی مشمولان مذکور حداکثر یک سال پس از تاریخ انصراف، ترک تحصیل و اخراج و فراغت از تحصیل است.

تبصره 2: متخلفان از اجراء این ماده برای بار نخست به توبیخ کتبی و درج در پرونده و برای بار دوم علاوه بر توبیخ کتبی به یک ماه انفصال از خدمت و برای بار سوم به دو ماه انفصال از خدمت محکوم می‌شوند.

معافیت تحصیلی خارج از کشور

ماده 31: دانش‌آموزان مدارس و دانشجویان مراکز آموزش عالی وابسته به وزارت آموزش و پرورش یا مورد تأیید آن وزارت و دانشجویان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی دولتی یا غیردولتی داخلی و خارجی مورد تأیید وزارتخانه‌های علوم و بهداشت و طلاب حوزه‌های علمیه که در حین تحصیل به سن مشمولیت رسیده و یا می‌رسند، تا زمانیکه به تحصیلات خود ادامه می‌دهند، از اعزام به خدمت دوره ضرورت معاف هستند.

ماده 33: صدور معافیت تحصیلی دانش‌آموزان، دانشجویان و طلاب علوم دینی، موکول به ارائه گواهی اشتغال به تحصیل آنها از طریق مراجع ذی‌ربط و مدت اعتبار آن تا یک سال پس از صدور گواهی پایان تحصیلات در هر مقطع است.

تبصره 1: حداکثر معافیت تحصیلی برای دانش‌آموزان تا سن بیست سال تمام و در هر یک از مقاطع تحصیلی کاردانی دو و نیم سال، کارشناسی ناپیوسته و کارشناسیارشد ناپیوسته سه سال، کارشناسی پیوسته پنج سال و کارشناسی‌ارشد پیوسته 6 سال، دکتری پزشکی پیوسته هشت سال و دکتری تخصصی 6 سال است.

تبصره 2: در مواقع ضروری با تشخیص و اعلام کمیسیون موارد خاص دانشگاه‌های مربوط حداکثر یک سال به مدت فوق اضافه می‌شود.

ماده 34: دانش‌آموزان و دانشجویان و طلاب علوم دینی مشمول، در صورت ترک تحصیل، اخراج، انصراف یا فراغت از تحصیل، باید برای خدمت دوره ضرورت خود را معرفی کنند، مقامات مسئول مکلفند صورت اسامی این قبیل مشمولان را با ذکر مشخصات کامل، نشانی و رشته تحصیلی به طور انفرادی، بدون تأخیر به سازمان محل ارسال کنند.

تبصره 1: مهلت معرفی مشمولان مذکور حداکثر یک سال پس از تاریخ انصراف، ترک تحصیل و اخراج و فراغت از تحصیل است.

تبصره 2: متخلفان از اجراء این ماده برای بار نخست به توبیخ کتبی و درج در پرونده و برای بار دوم علاوه بر توبیخ کتبی به یک ماه انفصال از خدمت و برای بار سوم به دو ماه انفصال از خدمت محکوم می‌شوند.

ماده 36: مشمولان دارای مدرک کارشناسی و بالاتر و معادل آن در حوزه‌های علمیه علاقه‌مند به تحصیل در خارج از کشور در صورتیکه از نظر مقررات این قانون و وزارتخانه‌های علوم و بهداشت، حائز شرایط ادامه تحصیل در خارج از کشور باشند و دانشگاه‌ها و رشته‌های آنها مورد تأیید وزارتخانه‌های فوق باشد، می‌توانند با سپردن تضمینهای لازم با استفاده از مقررات این قانون برای تحصیل به خارج از کشور مسافرت کنند.

ماده 37: ایرانیان مقیم خارج از کشور، فرزندان مأموران ثابت دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و همچنین کسانی که قانوناً تحت کفالت، یا ولایت قانونی آنها هستند، چنانچه در حین تحصیل در مدارس ایرانی مستقر در خارج از کشور یا مؤسسات آموزشی کشورهای خارج مورد تأیید آموزش و پرورش و طلاب حوزه‌های علمیه مورد تأیید شورای عالی حوزه‌های علمیه به سن مشمولیت برسند از معافیت تحصیلی بهره‌مند می‌شوند و ادامه تحصیل آنها تا سقف یک سال پس از فراغت از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی خارج از کشور که مورد تأیید وزارتخانه‌های علوم یا بهداشت هستند بلامانع است.

معافیت پزشکی

ماده 39: مشمولان خدمت وظیفه عمومی از نظر وضع مزاجی و استعداد جسمی و روانی به چهار دسته به شرح زیر تقسیم می‌شوند:

1- افرادی که از نظر جسمی و روانی سالم و قادر به انجام خدمت هستند.

2- افرادی که به علت نقص عضو یا ابتلا به بیماری از سلامتی کامل برخوردار نبوده اما قادر به انجام خدمت در امور غیر رزمی هستند.

3- افرادی که به علت عدم رشد یا ابتلا به بیماری موقتاً قادر به انجام خدمت دوره ضرورت نیستند.

4- مشمولانی که به علت نقص عضو یا ابتلا به بیماری جسمی یا روانی به طور دائم قادر به انجام خدمت دوره ضرورت نیستند.

تبصره 1: نحوه طبقه‌بندی مشمولان، طرز معاینه و ضوابط معافیت پزشکی آنها بر اساس مقاطع تحصیلی مشمولان به موجب آیین‌نامه معاینه و معافیت پزشکی مشمولان خدمت وظیفه‌عمومی است که وزارت دفاع با کسب‌نظر از وزارتخانه‌های کشور و بهداشت، ظرف حداکثر 6 ماه تهیه می‌کند که پس از تأیید ستاد کل به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

تبصره 2: نحوه آموزش و خدمت مشمولان معاف از رزم، برابر دستورالعملی است که توسط ستاد کل تهیه و ابلاغ می‌شود.

تبصره 3: افرادی که به موادمخدر اعتیاد دارند، مشمول بند (سه) این ماده می‌شوند و به هنگام معاینه، شناسایی و از سوی واحدهای وظیفه‌عمومی برای ترک اعتیاد به مدت حداکثر 6 ماه به مراجع ذی‌ربط معرفی می‌شوند.

تبصره 4: نیروهای مسلح مکلفند در حین خدمت، کارکنان وظیفه‌ای را که به موادمخدر اعتیاد دارند، شناسایی و از سایر سربازان جدا کرده؛ آنها را در واحدهای مستقل و مخصوص به‌کارگیری و به مراجع ذی‌ربط برای ترک اعتیاد در مدت یک ماه توسط پزشک معالج، معرفی کنند و در طول خدمت تحت‌نظر و مراقبتهای لازم قرار دهند. مدت ترک اعتیاد برای یک بار جزو خدمت دوره ضرورت محاسبه می‌شود، این افراد پس از پایان خدمت قانونی از خدمت ترخیص می‌شوند اما در هر حال صدورکارت پایان خدمت منوط به ارائه گواهی ترک اعتیاد است.

ماده 40: به مشمولانی که به علت ابتلا به بیماری موقتاً قادر به انجام خدمت دوره ضرورت نباشند برای مدتی که شورای پزشکی تعیین می‌کند و در هر حال متجاوز از یک سال نخواهد بود معافیت موقت پزشکی داده خواهد شد و در سال دوم در صورت ادامه بیماری به همان نحو اقدام و چنانچه در سال سوم نیز قادر به انجام خدمت نباشند به طور دائم از خدمت دوره ضرورت معاف خواهند شد.

تبصره 1: مشمولان پزشک فقط در صورتی معاف دائم از خدمت دوره ضرورت شناخته می‌شوند که قادر به اشتغال به حرفه طبابت نباشند، آن تعداد از مشمولان خدمت دوره ضرورت پزشک که از سلامتی کامل برخوردار نیستند اما قادر به طبابت هستند، به خدمت دوره ضرورت اعزام می‌شوند و برابر نظر شوراهای پزشکی ازخدمت سنگین معاف خواهند شد.

تبصره 2: در زمان جنگ یا بسیج همگانی می‌توان افرادی را که در زمان صلح به علل پزشکی یا تکفل از خدمت دوره ضرورت معاف شده‌اند نیز به خدمت احضار کرد.

ماده 41: تمام مشمولان وظیفه باید قبل از اعزام به خدمت توسط یک پزشک از نیروهای مسلح معاینه شوند و در صورت نبودن پزشک از نیروهای مسلح، توسط پزشکان غیرنظامی متعهد که صلاحیت آنها به وسیله نیروی انتظامی تأیید شده، معاینه شوند.

تبصره 1: اظهارنظر در مورد معافیت پزشکی مشمولان توسط سه نفر پزشک نیروهای مسلح در هر شهرستان صورت می‌گیرد، رأی اکثریت این پزشکان معتبر است.

تبصره 2: نیروهای مسلح موظفند پزشکان مورد نیاز شوراهای پزشکی را به نیروی انتظامی معرفی کنند، در صورتیکه تأمین پزشکان مورد نیاز از نیروهای مسلح امکان‌پذیر نباشد، نیروی انتظامی از پزشکان غیر نظامی مورد تأیید در شورای پزشکی استفاده می‌کند.

تبصره 3: دولت مکلف است همه ساله هزینه تجهیز و تشکیل شورای پزشکی و شورای عالی پزشکی، فوق‌العاده پزشکان عضو شوراهای مذکور و همچنین هزینه معاینات تخصصی مشمولانی که از پرداخت هزینه معاینات معاف هستند و هزینه‌های اجرای تبصره‌های (3) و (4) ماده (39) را در اعتبارات نیروی انتظامی و بیمارستانهای ذی‌ربط پیش‌بینی کند.

ماده 42: در صورتیکه مشمولان در حین خدمت دوره ضرورت مبتلا به نقص عضو یا بیماریهایی شوند که پس از اتمام مدت معالجه که کمتر از 6 ماه نباشد و طبق نظر شورای پزشکی بیمارستانهای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی (مورد تأیید عقیدتی- سیاسی در نیروی مربوطه) قادر به انجام خدمت نباشند از انجام بقیه خدمت دوره ضرورت معاف خواهند بود.

تبصره: دوران معالجه مشمولان موضوع این ماده جزو خدمت دوره ضرورت آنها محسوب می‌شود.

ماده 42 مکرر: مشمولانی که در شورای پزشکی شهرستان مربوط، با معاینه بالینی، معاف از خدمت تشخیص داده نشوند و به تشخیص این شورا یا رئیس واحد وظیفه عمومی مربوط یا اعتراض مشمول, نیاز به معاینه تخصصی داشته باشند رئیس حوزه موظف است آنها را به نزدیکترین مرکز مجهز وزارت بهداشت, یا بیمارستانهای نیروهای مسلح معرفی کند تا مورد معاینه قرار گیرند و نتیجه معاینه تخصصی برای تصمیم‌گیری به شورای پزشکی همان شهرستان ارسال و در صورت اصرار بر اعتراض مشمولان با تأمین هزینه‌ها از سوی مشمول نتایج برای تصمیم‌گیری به شورای عالی پزشکی متشکل از پزشکان متخصص استان ارسال شود.

تبصره 1: مشمولان که متقاضی معاینه تخصصی باشند, قبلاً باید هزینه‌های پیش‌بینی شده را به حساب دولت پرداخت کنند, پس از معاینه، طبق این قانون با مشمولان رفتار می‌شود، مشمولان که به تشخیص شوای پزشکی نیاز به معاینه تخصصی دارند همچنین مشمولین مددجو تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور و افرادی که به تأیید کمیته امداد امام خمینی (ره) محل فاقد تمکن مالی هستند از پرداخت وجه مزبور معاف هستند.

تبصره 2: مراکز مجهز وزرات بهداشت یا بیمارستانهای نیروهای مسلح موظفند به وضعیت مشمولان معرفی شده مربوطه خارج از نوبت رسیدگی کنند و آنها را حداکثر ظرف یک ماه مورد معاینه تخصصی قرار دهند.

تبصره 3: چنانچه مشمولانی که برای معاینات تخصصی به مراکز مجهز وزارت بهداشت یا بیمارستانهای نیروهای مسلح معرفی شوند, ظرف یک ماه به این مراکز مراجعه نکنند، پس از تعیین تکلیف به خدمت اعزام می‌شوند.

ماده 43: چنانچه رئیس سازمان یا نماینده او اطمینان حاصل کند که رأی شورا پزشکی مطابق مقررات صادر نشده, پرونده برای بررسی به شورای عالی پزشکی که از سه پزشک متخصص نیروهای مسلح تشکیل می‌شود ارجاع شده و نظر این شورا قطعی و لازم‌الاجرا است.

معافیتهای حین تحصیل

طبق ماده 10 آیین‌نامه، رسیدگی به تقاضای معافیت پزشکی مشمولانی که برابر قانون و آیین‌نامه اجرایی مربوط، به تحصیل اشتغال داشته و از معافیت تحصیلی استفاده می‌کنند پس از فراغت از تحصیل یا ترک تحصیل یا اخراج، به عمل خواهد آمد مگر درباره نقص عضو یا بیمارهایی که براساس ضوابط آیین‌نامه و پیوست آن، مقطع تحصیلی در آن اثر نداشته باشد.

معافیتهای حین خدمت

سربازان حین خدمت در صورت داشتن بیماری از طریق بهداری یگان خدمتی بایداقدام کنند تا به وضعیت جسمی و روانی آنها رسیدگی شود.

ماده 27: کارکنان وظیفه‌ای که درحین خدمت دوره ضرورت، مبتلا به بیماری یا نقص عضو شوند، چنانچه پس از اتمام مدت معالجه که کمتر از 6 ماه نباشد، طبق نظر شورای نیرو، قادر به انجام خدمت نبوده و بر اساس ضوابط این آیین‌نامه و پیوست آن، معاف دائم پزشکی تشخیص داده شوند، از مابقی خدمت دوره ضرورت معاف می‌شوند و مدت معالجه آنها، جزء خدمت دوره ضرورت محسوب می‌شود.

تبصره 1: چنانچه شورای نیروی مربوط تشخیص دهد که نقص عضو یا بیماری تا پایان خدمت مقرر که کمتر از 6 ماه نباشد، ترمیم نشده یا بهبود نخواهد یافت، مراتب را مشروحاً در اوراق معاینه ذکر و با تنظیم صورتجلسه شورا ملصق به عکس مشمول به یگان خدمتی مربوط اعلام می‌کند تا نسبت ترخیص آنها و معرفی به سازمان اقدام شود.

تبصره 2: کارکنان وظیفه‌ای که در حین خدمت به سبب بیماری مورد معاینه قرار گرفته و به تشخیص شورای نیرو، براساس ضوابط این آیین‌نامه و پیوست آن، شرایط معافیت دائم یا موقت داشته باشند، چنانچه بیماری آنها مربوط به قبل از اعزام باشد با تنظیم صورتجلسه شورا ملصق به عکس مشمول به یگان خدمتی مربوط اعلام تا نسبت به ترخیص آنها و معرفی به سازمان اقدام شود.

تبصره 3: حین خدمت موضوع این ماده، طول مدت قانونی خدمت دوره ضرورت از زمان اعزام تا پایان خدمت است.

تبصره 4: کارکنان وظیفه‌ای که در حین غیبت یا فرار یا به سبب ارتکاب جرم یا به صورت ارادی، مبتلا به بیماری یا نقص عضو شوند، ابتلای آنها به بیماری یا نقص عضو، حین خدمت موضوع این ماده محسوب نشده و مدت معالجه آنها، جزء خدمت دوره ضرورت محسوب نمی‌شود و از لحاظ وضعیت معافیت پزشکی، طبق نظر شورای نیرو و براساس ضوابط این آیین‌نامه و پیوست آن، با آنان رفتار خواهد شد.

فهرست بیماری‌ها، نقص عضوها و عدم رشدهای موضوع تبصره ماده (2):

بخش اول: بیماریهای عمومی

بخش دوم: بیماریهای غدد مترشحه داخلی 

بخش سوم: بیماریهای پوست و بافتهای زیر پوست

بخش چهارم: بیماریهای داخلی مغز و اعصاب (نورولوژی)

بخش پنجم: بیماریهای اعصاب و روان

بخش ششم: بیماریهای جراحی مغز و اعصاب

بخش هفتم: بیماریهای ریه و قفسه صدری 

بخش هشتم: بیماریهای استخوان (اسکلت)

بخش نهم: بیماریهای دستگاه گوارش و جراحی عمومی 

بخش دهم: بیماریهای خون و انکولوژی (بدخیمی‌ها)

بخش یازدهم: بیماریهای دستگاه ادراری تناسلی 

بخش دوازدهم: بیماریهای فک، دهان و دندان

بخش سیزدهم: بیماریهای چشم و عوارض بینایی 

بخش چهاردهم: بیماریهای گوش، حلق و بینی 

بخش پانزدهم: بیماریهای قلب و عروق

بخش شانزدهم: بیمار یهای روماتولوژی و بافت همبند

بخش هفدهم: بیماریهای عفونی

برای اطلاع یافتن از جزئیات این بیماریها، این لینک را کلیک کنید.

معافیت کفالت

تنها مراقب و نگهدارنده پدر 70 سال تمام یا کمتر از 70

طبق بند یک ماده 44 قانون خدمت وظیفه عمومی از تاریخ 1393/04/01 سن 70 سال تمام به عنوان کهولت سن برای پدر در نظر گرفته شده و پدری که به سن 70 سال تمام (وارد سن 71 سالگی شده) رسیده باشد به عنوان نیازمند به مراقبت تلقی شده و با در نظر گرفتن سایر ضوابط، طرح پرونده در هیئت رسیدگی بلامانع خواهد بود.

مثال: پدری که متولد 1326/04/01 است در تاریخ 1396/04/01 به سن مشمولیت تمام خواهد رسید.

پدر بیمار زیر 70 سال سن که بنابر رأی شورای پزشکی وظیفه عمومی نیازمند به مراقبت تشخیص داده شود.

تبصره 1: منظور از یگانه مراقب، تنها فرزند ذکور یا برادر یا نوه بیش از هجده سال تمام است که مراقبت هر یک از بستگان مذکور در این ماده را به ‌علت نقص عضو، بیماری، کبر سن، صغر سن، یا اناث بودن (بانوان) بر عهده دارد، نیازمندی اشخاص مذکور به مراقبت با توجه به نقص عضو، بیماری و یا محجور بودن آنها به تشخیص شورای پزشکی است.

تبصره 3: وجود برادری که از معافیت تحصیلی برخوردار است مانع از معافیت کفالت موقت مشمولی که سرپرستی خانواده را بر عهده دارد، نیست. این معافیت فقط در طول مدت معافیت تحصیلی برادر مشمول که خارج از شهرستان محل سکونت به تحصیل اشتغال دارد معتبر است و مشمول پس از آن با رعایت سایر مقررات این قانون به خدمت دوره ضرورت اعزام می‌شود.

تبصره 4: درصورتیکه برادر یا برادران یا پدر مشمول به دلیل بیماری یا معلولیت زمین‌گیر بوده و بنابر تشخیص شورای پزشکی فاقد صلاحیت یا ناتوان برای سرپرستی باشند و مشمول نیز عملاً مراقبت یا سرپرستی را برعهده داشته باشد، می‌تواند از معافیت کفالت برخوردار شود.

ماده 122 آیین‌نامه: منظور از یگانه مراقب و نگه‌دارنده یا سرپرست مندرج در ماده 44 قانون خدمت وظیفه عمومی مشمولی است که به شرح موارد زیر تنها فرزند یا نوه ذکور بیش از 18 سال هر پدر یا مادر یا جد یا جده یا تنها برادر بیش از 18 سال خواهر یا برادر خود باشد.

تبصره: از دو برادر، تنها برادر بیش از 18 سال مشمول که اشتغال به تحصیل دارد به شرط دارا بودن معافیت تحصیلی معتبر و همچنین تحصیل در خارج از محل سکونت مکفول، مشمول معافیت است.

یگانه مراقب و نگهدارنده مادر فاقد همسر

تبصره 1: منظور از یگانه مراقب، تنها فرزند ذکور یا برادر یا نوه بیش از هجده سال تمام است که مراقبت هر یک از بستگان مذکور در این ماده را به ‌علت نقص عضو، بیماری، کبر سن، صغر سن، یا اناث بودن بر عهده دارد، نیازمندی اشخاص مذکور به مراقبت با توجه به نقص عضو، بیماری و یا محجور بودن آنها، به تشخیص شورای پزشکی است.

تبصره 2: مشمولان این ماده تا سی ماه متوالی می‌توانند از معافیت کفالت موقت استفاده کنند و در پایان مدت فوق در صورت دارا بودن شرایط کفالت از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می‌شوند.

تبصره 3: وجود برادری که از معافیت تحصیلی برخوردار است مانع از معافیت کفالت موقت مشمولی که سرپرستی خانواده را بر عهده دارد، نیست. این معافیت فقط در طول مدت معافیت تحصیلی برادر مشمول که خارج از شهرستان محل سکونت به تحصیل اشتغال دارد معتبر است و مشمول پس از آن با رعایت سایر مقررات این قانون به خدمت دوره ضرورت اعزام می‌شود.

تبصره 4: درصورتیکه برادر یا برادران یا پدر مشمول به دلیل بیماری یا معلولیت زمین‌گیر بوده و بنابر تشخیص شورای پزشکی فاقد صلاحیت یا ناتوان برای سرپرستی باشند و مشمول نیز عملاً مراقبت یا سرپرستی را برعهده داشته باشد، می‌تواند از معافیت کفالت برخوردار شود.

ماده 122 آیین‌نامه: منظور از یگانه مراقب و نگه‌دارنده یا سرپرست مندرج در ماده 44 قانون خدمت وظیفه عمومی مشمولی است که به شرح موارد زیر تنها فرزند یا نوه ذکور بیش از 18 سال هر پدر یا مادر یا جد یا جده یا تنها برادر بیش از 18 سال خواهر یا برادر خود باشد.

تبصره: از دو برادر، تنها برادر بیش از 18 سال مشمول که اشتغال به تحصیل دارد به شرط دارا بودن معافیت تحصیلی معتبر و همچنین تحصیل در خارج از محل سکونت مکفول، مشمول معافیت است.

در صورتیکه مشمول متقاضی کفالت مادر مطلقه، دارای برادر صغیری باشد که قبل از اتمام سی ماه مهلت موقت، به سن 18 سالگی می‌رسد .چنانچه تمایل به اخذ معافیت موقت داشته باشد، رسیدگی و صدور معافیت تا خاتمه 18 سالگی تمام برادر بلامانع است،در غیر اینصورت و عدم تمایل مشمول به استفاده از معافیت موقت، برابر ضوابط به وضعیت دیگر مشمول رسیدگی می‌شود.

در کفالت مادر، ملاک رسیدگی، فاقد شوهر بودن یا ناتوانی پدر مشمول در سرپرستی است لذا جوان بودن ،شاغل بودن و . ... مادر، مانع رسیدگی به تقاضای مشمول نیست.

تنها برادرتنی سرپرست خواهر فاقد پدر، همسر و فرزند ذکور غیر محجور

ماده 122 آیین‌نامه: منظور از یگانه مراقب و نگه‌دارنده یا سرپرست مندرج در ماده 44 قانون خدمت وظیفه عمومی مشمولی است که به شرح موارد زیر تنها فرزند یا نوه ذکور بیش از 18 سال هر پدر یا مادر یا جد یا جده یا تنها برادر بیش از 18 سال خواهر یا برادر خود باشد.

تبصره: از دو برادر، تنها برادر بیش از 18 سال مشمول که اشتغال به تحصیل دارد به شرط دارا بودن معافیت تحصیلی معتبر و همچنین تحصیل در خارج از محل سکونت مکفول، مشمول معافیت است.

ماده 125 آیین‌نامه: در موردمعافیت به منظور سرپرستی و نگهداری برادر یا خواهر صغیر، مشمولی که با صغار از یک پدر و مادر باشد حق تقدم خواهد داشت و در غیر این صورت مشمولی که با صغار از یک پدر باشد حق تقدم دارد و وجودبرادران ناتنی صغار مانع از معافیت برادر پدر و مادری آنان نخواهد بود.

منظور از خواهر فاقد پدر و همسر، خواهر صغیر (زیر 18 سال)، خواهر مجرد یا خواهری است که همسرش فوت کرده یا از وی طلاق گرفته است و سن خواهر در این معافیت ملاک نیست.

تنها برادر تنی (برادری که از پدر و مادر با خواهر یکی است) می‌تواند از این معافیت استفاده کند و برادر ناتنی خواهر در شمول معافیت قرار نمی‌گیرد و همچنین مانع معافیت برادر تنی نیست.

چنانچه خواهری که شوهرش فوت کرده یا از وی طلاق گرفته، دارای فرزند پسر بالای 18 سال باشد که به تشخیص شورای پزشکی به دلیل محجوریت یا بیماری یا نقص عضو قادر به نگهداری از مادر نباشد، تنها برادر مشمول وی می‌تواند از معافیت استفاده کند.

تنها برادر سرپرست برادر کبیر نیازمند مراقبت و فاقد پدر و همسر و فرزند ذکور غیرمحجور و فاقد شغل

ماده 122 آیین‌نامه: منظور از یگانه مراقب و نگه‌دارنده یا سرپرست مندرج در ماده 44 قانون خدمت وظیفه عمومی مشمولی است که به شرح موارد زیر تنها فرزند یا نوه ذکور بیش از 18 سال هر پدر یا مادر یا جد یا جده یا تنها برادر بیش از 18 سال خواهر یا برادر خود باشد.

تبصره: از دو برادر، تنها برادر بیش از 18 سال مشمول که اشتغال به تحصیل دارد به شرط دارا بودن معافیت تحصیلی معتبر و همچنین تحصیل در خارج از محل سکونت مکفول، مشمول معافیت است.

ماده 125 آیین‌نامه: در موردمعافیت به منظور سرپرستی و نگهداری برادر یا خواهر صغیر، مشمولی که با صغار از یک پدر و مادر باشد حق تقدم خواهد داشت و در غیر این صورت مشمولی که با صغار از یک پدر باشد حق تقدم دارد و وجودبرادران ناتنی صغار مانع از معافیت برادر پدر و مادری آنان نخواهد بود.

یگانه نوه ذکور بالای 18 سال مراقب یا نگهدارنده جد فاقد فرزند یا جده فاقد شوهر و فرزند

ماده 122 آیین‌نامه: منظور از یگانه مراقب و نگه‌دارنده یا سرپرست مندرج در ماده 44 قانون خدمت وظیفه عمومی مشمولی است که به شرح موارد زیر تنها فرزند یا نوه ذکور بیش از 18 سال هر پدر یا مادر یا جد یا جده یا تنها برادر بیش از 18 سال خواهر یا برادر خود باشد.

تبصره: از دو برادر، تنها برادر بیش از 18 سال مشمول که اشتغال به تحصیل دارد به شرط دارا بودن معافیت تحصیلی معتبر و همچنین تحصیل در خارج از محل سکونت مکفول، مشمول معافیت است.

در صورتیکه سن جد بالغ بر 70 سال تمام باشد پرونده بدون طرح در شورای پزشکی برای ادامه رسیدگی به هیئت ارجاع می‌شود و در مواقعی که سن پدربزرگ کمتر از 70 سال تمام است پرونده برای تشخیص نیازمندی به مراقبت به شورای پزشکی ارجاع و سپس در هیئت رسیدگی مطرح می‌شود.

جد یا جده باید فاقد فرزند (دختر یا پسر) باشد، به عبارت دیگر فرزندان آنان فوت کرده یا بنابر تشخیص شورای پزشکی توانایی لازم برای سرپرستی از مکفول را نداشته باشند.

مشمولی که همسرش فوت کرده و از او دارای فرزند صغیر بوده مادامی که ازدواج مجدد نکرده است

این نوع معافیت شامل مشمولانی می‌شود که همسر آنان فوت کرده و از همسر متوفی خود دارای فرزند صغیر است.

در صورتیکه مشمول همسر خود را طلاق داده یا ازدواج مجدد کرده باشد و فرزند وی از همسر اول باشد در شمول معافیت قرار نمی‌گیرد.

مشمولی که دارای همسر معلول است

مشمولی که همسری دارد که بعد از ازدواج معلول شده و نیازمند مراقبت باشد و معلولیت وی به تأیید بهزیستی رسیده و بنابر تشخیص شورای پزشکی وظیفه عمومی نیازمند مراقبت باشد در قالب رسیدگی قرار می‌گیرد.

معاینه همسر معلول بر اساس دستورالعمل معاینات معلولان انجام می‌شود.

از چند برادر واجد شرایط اعزام به ‌خدمت درصورت اعزام یکی از برادران به خدمت، یکی از برادران می‌تواند تا اتمام خدمت او از تعویق اعزام استفاده کند

ماده 127: از چند برادر واجد شرایط اعزام به خدمت یکی از آنها که سن او از دیگران کمتر است به شرطیکه خود و برادری که به خدمت رفته، فاقد غیبت باشد با ارائه گواهی اشتغال به خدمت برادر یا برادران دیگر می‌تواند به تاریخ خاتمه خدمت برادر یا یکی از برادران دفترچه آماده به خدمت دریافت کند.

تبصره: برادر بزرگتری که برادر یا برادران کوچکتر او به خدمت اعزام شده‌اند و اعزام وی قبل از آنها به هر علت مقدور نبوده چنانچه فاقد غیبت باشد می‌تواند تا خاتمه خدمت یکی از آنها از تأخیر در اعزام به خدمت استفاده کند.

یکی از فرزندان پسر سربازی که در حین خدمت سربازی فوت کند یا یکی از فرزندان ذکور خانواده‌ای که یک فرزند آن خانواده در حین انجام خدمت سربازی فوت کرده باشد

یکی از برادران ذکور سربازی که در حین خدمت سربازی فوت کرده است از خدمت دوره ضرورت معاف خواهد شد.

در صورتیکه سرباز فوت شده فاقد فرزند پسر باشد یکی از برادران وی می‌تواند از معافیت استفاده کند.

در صورت استفاده برادر متوفی از معافیت، فرزند متوفی نمی‌تواند از این معافیت استفاده کند.

تبصره: در صورتیکه متوفی دارای فرزند پسر صغیر باشد استفاده برادر منوط به رضایت‌نامه محضری ولی یا قیم وی خواهد بود.

منظور از فوت حین خدمت، فوت سرباز در طول مدت خدمت سربازی است و صرفاً فوت به سبب خدمت (قیودات خدمتی) ملاک نیست اما فوت سرباز در زمان غیبت و فرار از خدمت یا بر اثر خودکشی یا فوت در حین ارتکاب جرائمی مانند نزاع و . ..، در شمول این مقررات نیست.

فوت کارکنان پایور و پیمانی نیروهای مسلح (مستخدمان)در حین خدمت نیز در شمول بند (10) ماده (44) قانون وظیفه عمومی قرار گرفته و موجب معافیت یکی از فرزندان یا یکی از برادران آنها از انجام خدمت دوره ضرورت خواهد شد.

ماده 129 آیین‌نامه:

مشمولانی که برای انجام خدمت وظیفه عمومی احضار می‌شوند چنانچه در تاریخهای معینه خود را معرفی نکنند از معافیتهای مذکور در این فصل محروم می‌شوند مگر این که در طول مدت غیبت و حین رسیدگی واجد شرائط معافیت کفالت بوده باشند و در سایر موارد تشخیص عذر موجه با رئیس اداره وظیفه عمومی یا نماینده او خواهد بود.

معافیت ایثارگران

ضوابط و مقررات عمومی مربوط به ماده 45 قانون

1 ـ با توجه به این که معافیتهای ذکر شده در ماده 45 قانون به عنوان امتیاز در نظر گرفته شده و در قالب معافیت کفالت قرار نمی‌گیرند لذا غیبت مشمولان مانع بهره‌مندی ازامتیازات متعلقه نیست.

تبصره: متولدین 72 و ماقبل که فاقد غیبت هستند، می‌توانند از کسرخدمت ایثارگری استفاده کنند.

2 ـ مشمولانی که در حین خدمت مرتکب فرار شده و در شمول معافیت ایثارگران قرار داشته باشند باید ابتدا به یگان خدمتی مراجعه و با ارائه گواهی اشتغال به خدمت به درخواست آنها رسیدگی می‌شود.

3 ـ مشمولانی که در حین آموزش در شمول معافیت قرار گیرند پس از اتمام آموزش از خدمت ترخیص خواهند شد.

تبصره: مشمولانی که دوره آموزشی نظامی را به اتمام رسانده یا دارای برگ کفایت آموزش بسیج هستند نیازی به ارائه تعهد ندارند.

معافیت فرزندان شهدا و جاویدالاثران

1 ـ تمام فرزندان شهدا و جاویدالاثران که به سن مشمولیت می‌رسند از خدمت دوره ضرورت معاف هستند.

2 ـ چنانچه در گذشته فرزندی از ایثارگران ذکر شده معافیت خود را به سبب استفاده فرزند دیگر یا برادر شهید یا جاویدالاثر باطل کرده باشد، مشروط بر آنکه در حال حاضر دارای کارت معافیت دیگری نباشند، می‌تواند از معافیت مذکور بهره‌مند شود.

3 ـ تا زمانیکه بنیاد شهید و امور ایثارگران استمرار جاویدالاثری رزمندگان را تأیید می‌کنند بهره‌مندی فرزندان آنها از این معافیت بلامانع است.

معافیت یکی از برادران شهدا، جاویدالاثران، آزادگان و جانبازان فاقد فرزند ذکور

1 ـ در صورتیکه شهید یا جاویدالاثر فاقد فرزند ذکور باشد با درخواست بنیاد شهید و امور ایثارگران تنها یکی از برادران آنها می‌تواند از معافیت استفاده کند.

2 ـ آزادگانی که دارای حداقل 24 ماه اسارت بوده و فاقد فرزند پسر باشند می‌توانند تنها یکی از برادران خود را از خدمت دوره ضرورت معاف کنند.

3 ـ جانبازانی که دارای حداقل 25 درصد جانبازی بوده و فاقد فرزند پسر باشند می‌توانند تنها یکی از برادران خود را از خدمت دوره ضرورت معاف کنند.

4 ـ چنانچه در گذشته برابر قوانین و مقررات ابلاغی زمان رسیدگی، به سبب ایثارگری برادر، برادری از خدمت معاف شده باشد برادر دیگر نمی‌تواند از این معافیت استفاده کند.

5 ـ در صورت فوت فرد معاف شده، اشخاص دیگر نمی‌توانند به همان سبب از خدمت معاف شوند.

6 ـ با توجه به تأکید قانون‌گذار مبنی بر شرط فاقد فرزند ذکور بودن ایثارگر، سن فرزند ذکور ملاک نبوده و وجود فرزند ذکور در سن طفولیت نیز مانع بهره‌مندی برادر ایثارگر از معافیت می‌شود.

7 ـ در خانواده ایثارگران فاقد فرزند ذکور حق انتخاب برادر (تنی یا ناتنی) برای استفاده از این معافیت با شخص ایثارگر است و در صورت شهادت یا فوت ایثارگر، حق تقدم استفاده از این معافیت با برادر تنی است.

8 ـ درصورت وجود برادران تنی متعدد حق انتخاب با پدر و درصورت فوت او با مادر و در صورت فوت پدر و مادر، انتخاب با توافق برادران و هماهنگی بنیاد شهید صورت خواهد گرفت و درصورت عدم وجود برادر تنی، اولویت استفاده از این معافیت با برادری است که با فرد ایثارگر از یک مادر بوده و در صورت تعدد، توسط مادر انتخاب می‌شود و درصورت فوت مادر، انتخاب با توافق برادران و هماهنگی بنیاد شهید خواهد بود.

9 ـ آن دسته از آزادگانی که بر اساس مقررات گذشته و به دلیل آزادگی کمتر از 36 ماه برای یکی از فرزندان یا برادران خود کسر خدمت اخذ کرده‌اند با مقررات جدید نمی‌توانند برای فرزند یا برادر دیگر درخواست معافیت کنند، آن دسته از آزادگانی که بر اساس مقررات گذشته و به دلیل آزادگی کمتر از 36 ماه برای یکی از فرزندان یا برادران خود کسر خدمت اخذ کرده‌اند با مقررات جدید نمی‌توانند برای فرزند یا برادر دیگر درخواست معافیت کنند.

معافیت فرزندان ایثارگران و نحوه تلفیق امتیازات برای معافیت

1 ـ به ازای هر 24 ماه اسارت آزادگان، هر 25 درصد جانبازی جانبازان و هر 30 ماه سابقه حضور در جبهه رزمندگان، یکی از فرزندان آنها از خدمت دوره ضرورت معاف می‌شوند.

2 ـ استفاده فرزندان ایثارگر از امتیازات متعلقه محدودیت نداشته و متناسب با امتیازات، فرزندان ایثارگران می‌توانند از خدمت دوره ضرورت معاف شوند.

مثال: فرد ایثارگری که دارای 60 ماه سابقه حضور در جبهه، مدت 50 ماه سابقه آزادگی و 60 درصد جانبازی باشد درصورت داشتن فرزندان متعدد، 6 فرزند وی به شرح زیر از خدمت معاف خواهند شد:

الف) تعداد 2 فرزند به دلیل سابقه 60 ماه حضور در جبهه.

ب) تعداد 2 فرزند به دلیل دارا بودن حداقل 48 ماه آزادگی.

پ) تعداد 2 فرزند به دلیل دارا بودن حداقل 50 درصد جانبازی.

3 ـ  این معافیت صرفاً برای فرزندان ایثارگران در نظر گرفته شده و شامل برادران آنها نمی‌شود.

4 ـ ایثارگرانی که فرزندان آنها برابر مصوبه فرماندهی کل قوا یا قانون ماده واحده در سالهای گذشته و با مقررات زمان رسیدگی، از معافیتهای مربوط به ایثارگران (جانبازان، آزادگان و رزمندگان) استفاده کرده‌اند، درصورت دارا بودن سوابق بیشتر از امتیازات استفاده شده، به شرطیکه باقی‌مانده هرکدام از امتیازات به تنهایی به حد نصاب معافیت برسد می‌توانند برای فرزند یا فرزندان دیگر خود تقاضای معافیت کنند.

مثال: رزمنده‌ای که دارای 115 ماه سابقه حضور درجبهه است و براساس ضوابط قبلی دو فرزند خود را معاف کرده صرفاً فرزند سوم به لحاظ مازاد سابقه جبهه از 60 تا 90 از خدمت معاف و برای 25 ماه سابقه باقی‌مانده حضور در جبهه، برای فرزند چهارم امتیازی تعلق نمی‌گیرد.

5 ـ آزادگان و جانبازانی که براساس ضوابط و مقررات گذشته به دلیل نداشتن فرزند ذکور یا صغیر بودن آن، برادر آنها از امتیاز استفاده کرده و از خدمت معاف شده‌اند درصورتیکه مدت اسارت و درصد جانبازی آنها به ترتیب بیش از 48 ماه و یا 50 درصد باشد، حسب مورد یک فرزند یا فرزندان آنها از خدمت دوره ضرورت معاف می‌شود.

مثال: آزاده‌ای که دارای 80 ماه سابقه اسارت بوده است که به دلیل صغیر بودن فرزندان، برادرش از خدمت معاف شده، به سبب 56 ماه مازاد سابقه اسارت 2 فرزند وی نیز می‌توانند از خدمت دوره ضرورت معاف شوند.

6 ـ ایثارگرانی که سابقه جبهه، آزادگی یا جانبازی آنها به تنهایی منجر به معافیت فرزندشان نشود درصورتیکه تجمیع اعداد یا تمام عوامل مذکور به عدد 30 و بیشتر برسد تنها می‌توانند یک فرزند خود را از خدمت دوره ضرورت معاف کنند.

7 ـ آن دسته از ایثارگران نیروهای مسلح که درگذشته براساس ضوابط جاری در قالب تلفیق جانبازی و جبهه، فرزند یا فرزندان را معاف کرده باشند و سپس درصد جانبازی آنها توسط بنیاد شهید ثبت و تأیید شده باشد، نمی‌توانند برای بار دوم و به سبب جانبازی صادره از بنیاد شهید درخواست امتیاز کنند مگر آن دسته از جانبازانی که درصد جانبازی تأیید شده توسط بنیاد شهید، بیش از حدنصاب معافیت یک فرزند باشد.

مثال 1: رزمنده‌ای که با 20 درصد جانبازی نیروهای مسلح و 45 ماه سابقه حضور در جبهه به صورت تلفیقی دو فرزند خود را معاف کرده، به سبب جانبازی صادره از بنیادشهید نمی‌توان برای فرزند سوم وی درخواست معافیت کرد مگر آنکه درصد جانبازی وی توسط بنیاد شهید 50 درصد و بالاتر تعیین شود.

مثال 2: رزمنده‌ای که دارای 30 ماه سابقه حضور درجبهه بوده و درسالهای گذشته به سبب آنکه حد نصاب معافیت فرزند به سبب حضور در جبهه بیش از 30 بوده، باسابقه 20 درصد جانبازی صادره از نیروهای مسلح یک فرزند خود را درقالب تلفیق معاف کرده است، چنانچه این رزمنده از طریق بنیاد شهید و امور ایثارگران به عنوان جانباز 25 درصد معرفی شود هرچند که در گذشته از جانبازی به صورت تلفیقی استفاده کرده چون حدنصاب حضور درجبهه وی به 30 ماه کاهش یافته لذا بهره‌مندی فرزند دوم از معافیت به سبب 25 درصد جانبازی صادره از بنیاد شهید بلامانع خواهد بود.

8 ـ آن دسته از مشمولانی که والدین آنها هردو ایثارگر هستند درصورتیکه امتیاز ایثارگری آنها به تنهایی به حد نصاب معافیت یک فرزند نرسد استفاده از حاصل جمع امتیازات آنها برای معافیت بلامانع خواهد بود.

معافیت جانباز 10 درصد و بالاتر

1 ـ مشمولانی که توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران به عنوان جانباز 10 درصد و بالاتر، تعیین درصد شده باشند در شمول این معافیت قرار می‌گیرند.

2 ـ استفاده جانباز از معافیت موردنظر مانع معافیت فرزند وی از امتیاز جانبازی وی نمی‌شود.

معافیت فرزند خوانده قانونی جانبازان

1 ـ این معافیت شامل فرزند خوانده جانبازی می‌شود که فاقد فرزند بوده و بنابر تأیید بنیاد شهید و امور ایثارگران به دلیل ضایعات ناشی از جانبازی نمی‌توانند صاحب فرزند شوند.

2 ـ تأیید فرزندخواندگی افراد با مراجع صالح قضایی است.

3 ـ در این معافیت میزان درصد جانبازی ملاک نبوده و جانباز با داشتن شرایط لازم و تأیید و درخواست بنیاد شهید و امور ایثارگران می‌توانند از امتیاز درنظر گرفته شده بهرمند شوند.

4 ـ چنانچه جانباز دارای چند فرزندخوانده قانونی باشد صرفاً برای یک نفر از آنها می‌تواند درخواست بهره‌مندی از معافیت مذکور را کند.

معافیت مشمولانی که با بانوان جانباز 25 درصد و بالاتر ازدواج کنند

1 ـ مشمولانی که با بانوان جانباز 25 درصد ازدواج کنند تا مدت پنج سال از تاریخ ثبت عقد از معافیت موقت برخوردار و در صورت استمرار ازدواج پس از پایان پنج سال با تأیید بنیاد شهید و امور ایثارگران از معافیت دائم بهره‌مند می‌شوند.

2 ـ معافیت موقت اینگونه مشمولان در مقاطع زمانی 30 ماهه صادر و پس از اتمام مهلت داده شده، در صورت تأیید استمرار ازدواج توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران از طریق وظیفه عمومی قابل تمدید است.

تبصره 1: چنانچه از زمان ثبت عقد تا ثبت درخواست در سامانه دو سال و بیشتر سپری شده باشد معافیت موقت تا پایان پنج سال صادر و سپس در صورت تأیید استمرار ازدواج توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران معافیت دائم صادر می‌شود.

تبصره 2: در صورتیکه بنیاد شهید و امور ایثارگران اطلاع و اطمینان حاصل نماید که ازدواج جانباز منجر به طلاق شده مراتب را به وظیفه عمومی استان اعلام تا نسبت به لغو معافیت موقت همسر وی اقدام لازم صورت پذیرد.

3 ـ بانوان جانبازی که در گذشته فرزند یا برادر آنها به سبب جانبازی خواهر معاف شده‌اند نیز می‌توانند همسر مشمول خود را با رعایت این مقررات از خدمت دوره ضرورت معاف کنند.

معافیت مددجویان

ماده 44 مکرر قانون وظیفه عمومی

معافیت یک فرزند مادر فاقد شوهر تحت پوشش کمیته امداد یا بهزیستی:

برخلاف روال گذشته که مادر تحت پوشش کمیته یا بهزیستی که باید تنها دو فرزند پسر داشته باشد اما دیگر تعداد پسران موردی ندارد و مادر اگر حتی بیشتر از دو تا پسر داشته باشد در صورتی که قبلاً برادران دیگر از معافیت کفالت مادر استفاده نکرده باشند، مشمول می‌تواند برای معافیت اقدام کند.

چنانچه فرزندان واجد شرایط مادر بیش از یک فرزند باشند انتخاب مشمولی که باید معاف شود با مادر خواهد بود.

شرط اصلی در این معافیت فاقد همسربودن مادر به دلیل فوت شوهر یا طلاق از وی است و مادرانی که همسرشان غایب مفقودالاثر شده یا در حبس هستند در شمول این مقررات قرار نمی‌گیرند.

معافیت مشمول دارای فرزند معلول:

در این معافیت غیبت مشمول مانع رسیدگی به درخواست وی است (غیبت مشمول اشکال دارد) و فرزند وی (مشمول) باید تحت پوشش بهزیستی قرار داشته باشد.

معافیت تنها پسر خانواده‌هایی که دارای سه فرزند دختر هستند:

مشمول باید تنها پسر خانواده بوده و فاقد هرگونه برادر بیشتر یا کمتر از 18 سال باشد. (مشمول اصلا نباید برادر داشته باشد)

وجود برادران غایب مفقودالاثر یا در حبس مانع بهره‌مندی مشمول از معافیت است. (و به او معافیت تعلق نمی‌گیرد)

تأهل (ازدواج کرده) یا مطلقه بودن (طلاق گرفته) خواهران مانع معافیت مشمول نیست.(معافیت به او تعلق می‌گیرد)

در این معافیت غیبت مشمول مانع رسیدگی به درخواست وی بوده (غیبت مشکل دارد ) اما در صورت فوت یا معلولیت فرد معاف شده، پسر متولد شده دیگر نمی‌تواند از این معافیت استفاده کند.

در زمان درخواست و رسیدگی به این معافیت حداقل باید سه نفر ازخواهران مشمول در قید حیات باشند.

در صورتیکه پدر در قید حیات باشد وضعیت جسمانی وی ملاک رسیدگی نبوده و صرفاً تحت پوشش بودن وی یا مادر مشمول در کمیته امداد یا بهزیستی شرط اصلی رسیدگی است.(پدر یا مادر حتماً باید تحت پوشش کمیته و یا بهزیستی باشند)

استفاده برادر ناتنی از این معافیت در صورتیکه خواهران از طریق پدر یا مادر با مشمول دارای رابطه نسبی باشند بلامانع است. (باید یا از پدر یا از مادر یکی باشند)

معافیت مشمولانی که با بانوان دارای معلولیت جسمی ـ حرکتی ازدواج کنند:

مشمولانی که با بانوان معلول ازدواج می‌کنند از معافیت موقت پنج ساله استفاده و در صورت استمرار ازدواج پس از اتمام پنج سال از معافیت دائم برخوردار می‌شوند.

تبصره: در صورتیکه مشمول در مدت معافیت موقت به دلیل فوت یا طلاق همسر شرایط معافیت را از دست داده و خود را ظرف مدت 6 ماه از تاریخ وقوع معرفی نکرده باشد غایب محسوب می‌شود و برابر مقررات با وی رفتار خواهد شد.

ملاک محاسبه معافیت موقت، از تاریخ ازدواج (ثبت عقد)بوده و زمان معلولیت در رسیدگی مؤثر نیست.

مثال: مشمولی که در تاریخ 1385/04/20 با خانم معلول ازدواج کرده باشد چون بیش از پنج سال از تاریخ ازدواج سپری شده درخواست کارت معافیت دائم بلامانع خواهد بود (اشکالی ندارد).

چنانچه مشمول از معافیت موقت به سبب معلولیت همسر بهره‌مند شده باشد(معافیت موقت به او تعلق گرفته باشد) و همسر وی (مشمول) بعد از خاتمه پنج سال ازدواجشان و قبل از صدور کارت فوت کند(همسرش فوت کند) درخواست کارت معافیت دائم برای مشمول بلامانع خواهد بود. (کارت معافیت برای مشمول صادر خواهد شد)

در این معافیت غیبت مشمول مانع رسیدگی بوده (مشمول نباید غیبت داشته باشد) و در صورت فوت یا طلاق فرد معاف شده (در صورت فوت یا طلاق مشمول) و ازدواج مجدد معلول (زن) استفاده همسر جدید از معافیت نیز بلامانع است(اشکالی ندارد).

برای بهره‌مندی از این معافیت معلول باید تحت پوشش بهزیستی باشد.

با عنایت به اینکه برابر تبصره ماده «1» قانون حمایت جامع از حقوق معلولان، معلولیت در سه حوزه جسمی، ذهنی و روانی دسته‌بندی شده، منظور از معلولیت جسمی ـ حرکتی وجود معلولیت در حوزه‌های جسمی (ارتوپدی،جراحی مغز و اعصاب و ...) بینایی ،شنوایی و گفتاری است و معلولیتهای ذهنی و روانی در این نوع معافیت ملاک رسیدگی نخواهد بود. (بیماریهای ذهنی و روانی به تنهایی شامل معافیت نمی‌شود)

تبصره: درصورتیکه معلولیت به صورت توأمان (ترکیبی) بوده و معلولیت ذهنی یا روانی منجر به ایجاد معلولیت جسمی نیز شده باشد رسیدگی به درخواست مشمول با رعایت مقررات مندرج در ابلاغیه فوق‌الذکر بلامانع است.

معافیت عفو رهبری (بخشودگی سنی)

این معافیت با توجه به مدرک تحصیلی و سن مشمول به پنج گروه تقسیم می‌شود:

زیردیپلم، دیپلم، فوق دیپلم (متولدین تا پایان 1354)

لیسانس (متولدین تا پایان 1354)

فوق لیسانس (متولدین تا پایان 1352)

دکتری غیرپزشکی (متولدین تا پایان 1350)

دکتری پزشکی و دامپزشکی (متولدین تا پایان 1344)

تذکر: مشمولانی که بیش از 50 سال از سن آنان سپری شده نیازی به درخواست معافیت ندارند و شناسنامه عکسدار آنها مشروط بر اینکه تغییرات سنی نداشته باشد به منزله روشن بودن وضعیت وظیفه عمومی آنها است.

قانون جریمه خدمت مشمولان غایب

موضوع بند (ط) تبصره 16 ماده واحده قانون بودجه

ط- به دولت اجازه داده می‌شود تا تمامی مشمولان خدمت وظیفه عمومی را که بیش از هشت سال غیبت دارند با پرداخت جریمه مدت زمان غیبت، معاف کند.

دارندگان کارت معافیت موضوع این بند از نامزدی نمایندگی مجلس شورای اسلامی، عضویت شوراهای اسلامی شهر و روستا و انتصاب در سمتهای مدیریتی (سیاسی و اداری) دستگاه‌های موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری محروم هستند.

میزان جریمه مشمولان غایب برای صدور کارت معافیت نظام وظیفه به شرح زیر است:

1 ـ به ازای هر سال غیبت مازاد بر هشت سال 10 درصد به مبالغ جریمه پایه اضافه و مدت غیبت بیش از 6 ماه، یک سال محسوب می‌شود.

2 ـ برای مشمولان متأهل پنج درصد و برای مشمولان دارای فرزند نیز به ازای هر فرزند پنج درصد از مجموع مبلغ جریمه کسر می‌شود.

یادآور می‌شود قانون جریمه خدمت مشمولان غایب فقط تا پایان سال 97 اجرایی می‌شود.

به گزارش تسنیم؛ منبع گزارش جمع‌آوری شده از انواع معافیتهای سربازی سایت سازمان وظیفه عمومی ناجا بوده و مخاطبان برای اطلاع بیشتر درباره انواع معافیتها می‌توانند به سایت این سازمان مراجعه کنند.

انتهای پیام/