رکود ۱۳ ساله راه آهن اردبیل  شکست

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، اردبیل که به عنوان استان مرزی، قطب کشاورزی و قطب گردشگری شناخته می‌شود، با غفلتی تاریخی هنوز صاحب خط ریلی نشده است.

تمامی حمل و نقل عمومی کالا و مسافر در این استان از طریق جاده‌ها و بخشی نیز از طریق فرودگاه اردبیل و به تازگی فرودگاه پارس‌آباد انجام می‌شود.

نبود راه دریایی، مشکلات فرودگاه اردبیل که به دلیل مکان‌یابی اشتباه هر روز متوجه مراجعان آن می‌شود و ضعف محورهای مواصلاتی، موجب شد تا یک دهه قبل کارشناسان به ضرورت احداث خط ریلی در این استان تاکید کنند، در آن مقطع زمانی استارت کار به شکل مطلوبی زده شد اما بازی‌های سیاسی و انتخاباتی، کشمکش‌ها و اظهار نظرهایی که مصلحت کلی استان را نادیده می‌گرفت موجب شد تا خط ریلی اردبیل سردراز داشته باشد و بی آنکه صدای سوت قطار شنیده شود، مردم اردبیل بیش از یک دهه در انتظار بهره‌برداری از آن گوش به تریبون‌ها بسپارند.

نکته قابل توجه این است که به موازات آغاز این پروژه، در استان‌های دیگر نیز احداث خط ریلی آغاز شد و از قضا برخی به مراتب با پیشرفت مطلوب تری نیز همراه شد؛ این مهم موجب شد تا ادعای استانداران و نمایندگان هم در خصوص تامین مالی و هم در خصوص پیشرفت فیزیکی پروژه محل سوال بوده و به همت رسانه‌ها راه آهن به عنوان مطالبه زنده و جریان‌داری پیگیری شود.

برخی مسئولان راه آهن را اولویت ندانستند

تنها در یک سال اخیر اخبار مرتبط با راه‌آهن با افزایش کمی و کیفی قابل توجهی همراه شده است؛ زمانی در نشست‌های خبری  استانداران اگر از راه آهن سوال می‌شد، کمبود مالی فصل ختام پاسخ‌ها بود اما در نهایت به گفته نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی راه آهن با اولویت ویژه در دستور کار نمایندگان قرار گرفت و هنگامی که استاندار جدید برای اردبیل انتخاب می‌شد، رویکرد عمرانی استاندار را به کارنامه سیاسی ترجیح دادیم تا پروژه‌های زیربنایی به ویژه راه‌آهن به اتمام برسد.

صدیف بدری که خود بارها زمینه ساز سفر کمیسیون عمران و مسئولان وزارت راه و شهرسازی به اردبیل شده است و همواره راه آهن را یک مطالبه جدی تعریف کرده است، افزود: زیرساخت‌های فعلی حمل و نقل مطلوب نبوده و به عنوان مثال اردبیل هیچ آزاد راهی ندارد و لازم است حداقل برخی محورهای اصلی چهار خطه شود.

وی اظهار کرد: اهمیت راه آهن بارها در جلسات مختلف مجلس عنوان شده و خوشبختانه با اتحاد و همدلی نمایندگان به حوزه راه‌های استان اعتبار مناسبی در سال‌های اخیر اختصاص یافته است.

بدری تصریح کرد: حتی در انتخاب استاندار نیز از انتخاب اکبر بهنام‌جو به دلیل سابقه فعالیت عمرانی حمایت کردیم و وی مطابق قولی که داده بود پروژه راه‌آهن را فعال کرده و اعتبارات مناسبی در یک سال اخیر به این پروژه جذب شده است.

بهره‌برداری از فاز نخست در سال 99

راه‌آهن اردبیل به طول 175 کیلومتر از ایستگاه زاویه تهران- تبریز آغاز شده و بعد از عبور از فیروزآباد و گنجگاه به اردبیل متصل می‌شود.

این پروژه به تعبیر پیمانکاران از پروژه‌های سخت و پیچیده ریلی کشور است و در طول مسیر حرکت قطار 4584 متر پل و 24 هزار و 638 متر تونل احداث می‌شود؛ تنها 20 درصد از این پروژه در دشت و 45 درصد در تپه ماهور است، بطوریکه 35 درصد از پروژه در منطقه کوهستانی قرار گرفته و 35 میلیون متر مکعب خاکبرداری و خاک ریزی در طول مسیر انجام شده است.

راه آهن اردبیل در 11 قطعه توسط 9 پیمانکار و 6 مشاور ایرانی در حال اجرا است و سرعت قطارهای مسافرتی آن 160 کیلومتر بر ساعت و قطارهای باری 120 کیلومتر برساعت تعیین شده است.

در سفر اعضای کمیسیون عمران مجلس مطرح شد که این پروژه در اولویت برنامه کاری وزارت راه و شهرسازی است و عملیات زیرسازی تا پایان سال 98 به اتمام می‌رسد.

به طوری که قائم مقام معاونت ساخت و توسعه راه آهن، بنادر و فرودگاه‌ها پیشرفت فیزیکی راه آهن اردبیل- میانه را 50.47 درصد عنوان کرد.

عباس خطیبی با بیان اینکه به دلیل تامین مطلوب مالی از مرداد ماه سال جاری پیشرفت فیزیکی مطلوبی دارد، افزود: از مردادماه تاکنون این پروژه با وجود وضعیت نامطلوب جوی 5.6 درصد پیشرفت دارد و فعال‌ترین پروژه ریلی کشور محسوب می‌شود.

خطیبی اظهار کرد: در وضعیت فعلی 1358 نفر در این پروژه مشغول به کار هستند و با استفاده از 606 دستگاه ماشین آلات سنگین پیش‌بینی می‌شود فاز نخست آن در سال 99 به اتمام برسد و بتوان اولین بخش از ریل‌گذاری را انجام داد.

ضرورت اتصال راه آهن اردبیل به آذربایجان

اما این همه مطالبه مطرح شده پیرامون راه آهن اردبیل- میانه نیست؛ در مقطعی مسیر پیشنهادی برای راه آهن اردبیل از سوی یکی از نمایندگان وقت نامناسب و هزینه‌بر عنوان شد تا جایی که بازنگری در مسیر راه آهن و مطالعه مجدد آن از سوی برخی مسئولان مطرح شده است.

هرچند طرح این موضوعات خود به تاخیر راه آهن دامن زد اما در نهایت تمامی مسئولان به ضرورت اتصال آن به شمال استان تاکید کرده‌اند.

به طوری که مسیر فعلی برای توسعه گردشگری، کشاورزی و صنعتی استان ابتر خواهد بود و ضروری است با اتصال خط ریلی اردبیل- میانه به مغان در واقع فرصت اتصال به شبکه ریلی کشور جمهوری آذربایجان فراهم شود.

نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی در این خصوص تصریح کرد: انتظار ما مطالعه و خط ریلی اردبیل ـ مغان و احداث با مشارکت بخش خصوصی است.

بدری معتقد است در وضعیتی که احداث راه آهن اردبیل جان دوباره گرفته است باید به موازات آن ایرادات طرح نیز برطرف شده و این مهم به زمان دیگری واگذار نشود.

امتیاز قطار باید ارجح از سایر زیرساخت‌های حمل و نقل باشد

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: اردبیل در آینده می‌تواند به قطب ترانزیت شمال کشور تبدیل شود و به همین دلیل افزایش سرعت قطار اردبیل از 160 کیلومتر بر ساعت تا 250 کیلومتر بر ساعت لازم است از هم اکنون بررسی شود.

این اظهارات به جا، حلقه‌های کم رنگ پروژه ریلی اردبیل است که بی‌توجهی به آن موجب خواهد شد هزینه قابل توجه برای ساخت راه آهن که علاوه بر اسناد خزانه از طریق فاینانس بانک ملی انجام شد، به ثمره مطلوب دست نیابد.

راه آهن اردبیل- میانه در وضعیتی با هزینه هنگفت در حال احداث است که می‌تواند صرفا سرعت جابه جایی مسافر و کالا به پایتخت را افزایش دهد و با توجه به سرعت انتخابی قطارهای مسافرتی این امکان که در بیشتر مواقع به سفر با هواپیما ترجیح داده نشود، وجود دارد.

 با توجه به انتخاب شمال- جنوب به عنوان محور جدید توسعه گردشگری اردبیل، سهم چندانی در رونق گردشگری نخواهد داشت و تنها اتصال آن به شبکه بین‌المللی ریلی می‌تواند بن بست گردشگری خارجی اردبیل را درهم شکند.

همچنین با توجه به احداث پروژه سد مرزی عظیم خداآفرین که می تواند 62 هزار هکتار از اراضی دیم را به آبی تبدیل کرده و تولید محصولات کشاورزی را به چند برابر افزایش دهد، موضوع صادرات کالاهای تولید شده احداث خط ریلی را ضروری ساخته است.

در عین حال در منطقه آزاد تجاری استان اردبیل نیز تنها زیرساخت پیش بینی شده فرودگاه پارس آباد نبوده و آینده موفق آن منوط به اتصال اردبیل به راه آهن آذربایجان عنوان شده است.

در وضعیتی که به تعبیر مسئولان استانی و کشوری دغدغه بزرگ تامین مالی راه آهن اردبیل مرتفع شده، لازم است ضرورت‌های دیگر آن در دستور کار قرار گرفته و پروژه‌ای جامع تحویل مردم استان شود تا بتواند تلخی تاخیر قابل توجه آن را جبران کند.

گزارش از ونوس بهنود و بهرام آدشیرین پور

انتهای پیام/ش