چشم انداز همکاری کشورهای آسیای مرکزی با عربستان

به گزارش خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، به نقل از تحلیلی از پورتال آسیای مرکزی، منطقه آسیای مرکزی یکی از جذاب‌ترین مناطق از نقطه نظر ژئوپولیتیکی است.

اما پتانسیل کشورهای آن هنوز به طور کامل مورد استفاده قرار نگرفته است. کمی بعد از آنکه قزاقستان، و سپس قرقیزستان به عضویت اتحادیه اقتصادی اوراسیا درآمدند، وضعیت کمی تغییر کرد.

با توجه به یکپارچگی اقتصادی جدید کشورهای آسیای مرکزی، نه برای همه کشورها، اما بیشتر آنها، فرصتی عالی برای توسعه خود به سطح بالاتر به وجود آمد. تقریبا تمام بازیگران اصلی در سیاست و اقتصاد جهان: روسیه، ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا، چین و همچنین کشورهای منطقه عرب، علاقه زیادی به این منطقه دارند و این امری اتفاقی نیست.

به گفته پروفسور، وادیم توتلیس، محقق علوم سیاسی، "آسیای مرکزی یک منطقه مهم استراتژیک است، بنابراین علاقه شدید از سوی قدرت‌های بزرگ دنیا به وضعیت فعلی آن، بسیار قابل فهم است.

علاوه بر این، آسیای مرکزی یکی از مناطق جهان است که منافع تعدادی از کشورها، که این منطقه را به عنوان منطقه‌ای از منافع ملی خود در نظر می‌گیرند، همپوشانی دارد و به همین دلیل میزان این علاقه و امکان اطمینان از آن برای همه این بازیگران ژئوپلیتیکی متفاوت است. "

همه می‌دانند که آسیای مرکزی از منابع طبیعی بسیار غنی، به ویژه انرژی، برخوردار است. به علاوه، آسیای مرکزی، مهمترین مرکز حمل و نقل و ارتباطات راهبردی برای توسعه روابط اقتصادی است؛ به طور کلی، تمام فرآیندهای موجود در قرقیزستان به طور مستقیم بر منافع کشورهای همسایه مرزی، از جمله شرکای مهم استراتژیک مانند روسیه و چین تاثیر می‌گذارند.

این کارشناس گفت: "در مورد کشورهای اسلامی، باید توجه داشت که رهبران مسلمان منطقه‌ای، مانند ترکیه، ایران و تعدادی از کشورهای عربی شبه جزیره عربستان، از منافع مستقیمی برخوردار هستند.

لازم به ذکر است که قرقیزستان با کشورهای عربی به طور مستقیم به واسطه روابط مذهبی و همچنین روابط تاریخی و فرهنگی که روابط اقتصادی خود را تشکیل داده و می‌دهند، به طور مطلوب بر وضعیت اقتصادی کشور تأثیر می‌گذارد. در این رابطه، برای قرقیزستان مهم است که مواضع خود را با دولت‌های اسلامی، به ویژه کشورهای جهان عرب، تقویت کرده و گسترش دهد.

در طول سالهای استقلال کشور، همکاری دوجانبه سودمند قرقیزستان با کشورهای شبه جزیره عربستان در شورای همکاری کشورهای عربی خلیج فارس، هم در سطوح بین دولتی و هم بین اداری، گسترش یافته است.

این شرایط سبب تشکیل یک نوع جدید مشارکت اساسی به عنوان مهمترین عامل تجربه‌ای برای توسعه دولت‌های جوان شد، که در مدت کوتاه توسعه آن، جهش سریع به مدرنیته، و موضع‌گیری قوی در جهان را به دست آورد.

این کارشناس افزود: "امروز، کشورهای شبه جزیره عربستان در میان کشورهای با ثبات و اقتصاد قوی جهان قرار دارند. فعالیت‌های سرمایه‎گذاری زیادی وجود دارد. علاوه بر این، همچنین می‌توان سیاست اجتماعی در پیش گرفته شده را که توسط بسیاری از کشورها در این منطقه دنبال می‌شود، مشخص کرد.

کشورهای شبه جزیره عربستان همچنین تجربه گسترده‌ای در توسعه، تولید و پردازش نفت و گاز دارند. چنین تجربه‌ای برای کشورهای آسیای مرکزی بسیار مفید است. لازم به ذکر است که درآمد سرانه فعلی در آنها نسبت به کشورهای توسعه یافته اروپای غربی قابل مقایسه است.

کشورهای شبه جزیره عربستان به یکی از بزرگترین شاخص‌های رفاه مالی تبدیل شده‌اند. از آنجایی که کشورهای آسیای مرکزی پتانسیل زیادی در بسیاری از زمینه‌ها دارند، این عامل می‌تواند کلیدی برای آینده نظام جذب سرمایه‌های عرب باشد که در جهت توسعه کشورهای آسیای مرکزی کار خواهد کرد ".

باید تأکید کرد که سلطنت‌های عربی عمدتا از ثروت نفت به نفع کشور خود و برای حل مشکلات مردم استفاده می‌کنند، که در نتیجه پشتوانه زیادی در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی و دیگر زمینه‌ها فراهم می‌شود.

وی اظهار داشت: روابط متقابل قرقیزستان و کشورهای دیگر منطقه، تحت مرزهای فضای مشترک گمرکی کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا با کشورهای شبه جزیره عربستان در شورای همکاری کشورهای عربی خلیج فارس، با تمام فاصله جغرافیایی آنها، به لحاظ مذهبی و فرهنگی-اجتماعی واحد و یکسان در نظر گرفته می‌شوند. سیاست اقتصادی خارجی شورای همکاری کشورهای عربی خلیج شبیه اتحادیه گمرکی کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا است که جزء مهم تشکیل دهنده بازار مشترک است. هم در کشورهای خلیج و هم در کشورهای اتحادیه گمرکی، تعرفه‌های گمرکی واحد و دیگر اقدامات نظارتی در هنگام تجارت با کشورهای سوم اعمال می‌شود. جستجوی اشکال جدیدی از تعامل اقتصادی و سیاسی مؤثر منطقه با کشورهای عربی در شرایط اتحادیه اقتصادی اوراسیا اهمیت زیادی در عصر جهانی شدن دارد.

اضافه می‌کنیم که قرقیزستان عضو سازمان با نفوذ همکاری اسلامی است که مشارکت در آن برای دریافت پشتیبانی مالی از بانک توسعه اسلامی مناسب است تا اصلاحات اقتصادی در کشور را توسعه دهد.

توتلیس خاطر نشان کرد که: "با توجه به جهت شرقی توسعه اقتصادی قزاقستان با کشورهای شبه جزیره عرب، باید توجه داشت که آستانه مأموریت‌های دیپلماتیک و کنسولی برای خود در کشورهای عضو OIC مانند مصر، اردن، عراق، یمن، قطر، لیبی، امارات متحده عربی، عمان، عربستان سعودی دارد. این ارتباطات قزاقستان با این کشورها بسیار پایدار و منظم است. همچنین قابل توجه است که در قزاقستان در تاریخ 28 ژوئن 2011، با تصمیم نشست 38اُم شورای وزیران امور خارجه سازمان کنفرانس اسلامی در آستانه، به سازمان همکاری اسلامی تغییر نام داد ".

در مورد ازبکستان، پس از اینکه رهبری کشور به شوکت میرضیایف رسید، اوضاع در جستجوی شرکای جدید شروع به تغییر مثبت کرد. پویایی فعالیت در برنامه سیاست خارجی بیشتر از همیشه قابل توجه است. لازم به ذکر است که از سال های اول استقلال، ازبکستان همکاری با کشورهای خاورمیانه را یکی از اولویت‌های سیاست خارجی خود اعلام کرده بود. سفارتخانه‌های امارات متحده عربی، عربستان سعودی، کویت، مصر، بحرین، عمان، قطر و اردن در تاشکند مشغول به کار هستند.

همکاری اقتصادی قرقیزستان با کشورهای شبه جزیره عربستان هم با برگزاری روزهای مختلف فرهنگی یک سری از سلطنت‌های عربی در قلمرو جمهوری و هم روزهای فرهنگی مربوط به قرقیزستان در گستره کشورهای عربی پیوند خورده است و در درجه اول، از اهمیت تاریخی برای کشورها برخوردار است، چرا که باعث شناساندن جهان عرب و فرهنگ آنها می‌شود. به نوبه خود، نخبگان مذهبی عرب کشورهای خلیج فارس با توجه به موقعیت مهم استراتژیک جمهوری در داخل اتحادی اقتصادی اوراسیا، علاقه مند به توسعه همکاری با قرقیزستان هستند.

به گفته این کارشناس: "روابط قرقیزستان به طور مستقیم با کشورهای منطقه عرب نه تنها به عامل مذهبی بلکه به روابط فرهنگی و اقتصادی نیز مربوط می‌شود. جمهوری نیاز به گسترش فعالانه روابط اقتصادی دارد و همکاری سیاسی را از فرم رسمی باید به سطح جلسات دوجانبه و مشارکت در انجمن‌های بین‌المللی ارتقاء داد. "

لازم به ذکر است که جنبه‌های اصلی روابط میان کشورهای منطقه آسیای مرکزی و کشورهای جهان عرب، به منظور همزیستی مسالمت آمیز، باید در جهت سیاسی متمرکز شود. به ویژه، قرقیزستان باید به طور پویا روابط اقتصادی با کشورهای عربی شبه جزیره عربستان مانند عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، بحرین، قطر و عمان را توسعه دهد و همچنین به طور مداوم در حال بررسی وضعیت سیاسی فعلی خاورمیانه در سطح سازمانی است.

وضعیت روابط بین قرقیزستان و کشورهای شورای همکاری کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در طول سال‌های استقلال بهبود یافته است، و پروژه‌های سرمایه‌گذاری در حوزه اقتصادی اجرا می‌شود. قرقیزستان تحت شرایط قلمرو گمرکی مشترک کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا، افزایش تولید محصولات سازگار با محیط زیست را آغاز کرده و به تدریج این روند را افزایش می‌دهد. همچنین توجه داشته باشید که قرقیزستان دارای ذخایر فراوان آب آشامیدنی بسیار مهم است که کشورهای منطقه عرب نیازمند آن هستند. در این راستا ضروری است که به طور مداوم امکان تامین آب کشورهای شبه جزیره عربستان را از آب آشامیدنی کوهستان‌های قرقیزستان بررسی کرد.

اگر ما همکاری کشورهای آسیای مرکزی با کشورهای شبه جزیره عربستان را به عنوان یکی از اولویت‌ها در نظر بگیریم، از طریق یک منشور تعامل جامع می‌توان نتیجه‌های جدی را به دست آورد. پتانسیل موجود در کشورهای آسیای مرکزی باید در پروسه‌های مذاکره مورد استفاده قرار گرفته و سرمایه‌های عربی را برای توسعه کامل منطقه به طور کلی و هر کشور به صورت جداگانه جذب کند.

انتهای پیام/