سیستان و بلوچستان| مدارس کپری نمادی توریستی برای بلوچستان+ تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از چابهار، سرانه فضای آموزشی، مهم‌ترین شاخص آموزشی که از آن به عنوان معلم دوم یاد می‌شود در سیستان و بلوچستان به طور میانگین در خوشبیانه‌ترین حالت به گواه آمار وزارت آموزش و پرورش حدود 3 متر است که با شاخص مطلوب کشوری که حدود 5.43 سانتی‌متر است اختلاف فاحشی دارد.

علیرضا راشکی مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس سیستان و بلوچستان می‌گوید: در سیستان و بلوچستان حدود 6 هزار و 300 مدرسه با 19 هزار کلاس درس وجود دارد که از این مقدار 10 هزار کلاس فاقد استانداردهای ابتدایی برای تحصیل دانش‌آموزان است؛ از این 10 هزار کلاس، 6 هزار کلاس تخریبی است و امکان ریزش آن وجود دارد و حدود 4 هزار کلاس درس نیز هرچند شرایط بهتری دارد اما نیازمند مقام‌سازی است.

1200 مدرسه کپری در سیستان و بلوچستان

در بسیاری از روستاها دانش آموزان در محیط‌های غیراستاندارد تخریبی و یا کپرنشین به تحصیل مشغول‌اند،به گفته مدیرکل توسعه و نوسازی مدارس سیستان و بلوچستان، 1200 مدرسه کپری در این استان شناسایی شده که 1000 مدرسه جایگزین شده و 200 مدرسه دیگر درحال جایگزین شدن است؛کپر اما هرچند نشانه فقر محرومیت است به عقیده یک فعال مجازی نه‌تنها نشانه فقر نیست بلکه در صورتی که اصولی ساخته شود نماد گردشگری است و متناسب با ساختارهای سنتی، بومی و حتی باورهای بلوچستان.

محمد بلوچزهی بخشدار مرکزی نیشکهر، بخشداری که نام و آوازه‌اش به واسطه‌ شبکه‌های اجتماعی جهانی شده، توییت‌هایش از مزیت‌ها و محرومیت‌های بلوچستان هزاران بار بازتوییت می‌شوند، اخیرا گفته معتقد است نگاهی که در افکار عمومی به مدارس کپری است، نگاهی واقع‌بینانه نیست؛ می‌گوید: مدارس کپری را نشانه ضعف و فقر و محرومیت می‌دانند اما در روستاهای کپرنشین مزیت و راهی برای جذب گردشگر است البته در صورتی که اصولی ساخته شوند.

در گفت‌وگویی تفصیلی با تسنیم می‌گوید: باید ساختار آموزشی متناسب با ساختار بومی روستاها شکل بگیرد تا با بافت بومی مناطق مختلف همگون باشد. در صورت رعایت استانداردهای لازم آموزشی و سازه‌ای معتقدم مدارس کپری در روستاهای عشایری و کپرنشین یک مزیت محسوب می‌شود تا ضعف؛ ضمن اینکه این مدارس با ساختار و‌ بافت سنتی روستا متناسب است و می تواند جلوه‌های بصری زیبایی را برای گردشگران ایجاد کند.

وی می‌افزاید: هرگز موافق ساخت مدارس کپری در شهرها نیستم و نخواهم بود چرا که این سازه متناسب با محیط روستایی و عشایری است و با هدف جلوگیری از بی‌نظمی ساختاری و آسیب ندیدن فضای بکر و یکدست چنین مناطقی بنا می‌شود؛ مثلا در روستای بکر و گردشگر محوری چون «گو» واقع در دهستان چاهان بخش مرکزی نیک شهر که ساختاری کاملا کپری دارد و متاسفانه از راه دسترسی مناسبی نیز برخوردار نیست یک کانکس استقرار یافته برای تحصیل دانش آموزان.

این فعال فضای مجازی تصریح می‌کند: محیط کانکس‌ بنابر ساختار فلزی در تابستان بسیار گرم و‌ در زمستان نیز سرد است بنابراین می‌توان در چنین مناطقی برای آنکه محیط روستا را از لحاظ زیباشناسی و ساختاری یکدست و همراستا با کل نمود مدارس کپری احداث کرد چراکه ساختار طبیعی کپر سازگار با آب و هوای این مناطق طراحی و ساخته شده‌اند.

نگاه‌های فقرگونه به مدارس کپری نشانه فقر فرهنگی است

بلوچ‎زهی ادامه می‌دهد: اگر از من بپرسید که بین مدارس کپری و کانکس حتی در شهرها کدامیک را انتخاب می‎کنید انتخاب من مدرسه کپری است و اولویت من مدارس کپری خواهد بود تا کانکس‌های بی روح که اصلا با آب و هوای مناطق ما سازگاری ندارند. به عقیده من تاکنون در صنعت توریسم از ساختارهای بومی سیستان و بلوچستان که هم جذاب هستند و هم هنری چندان بهرمندی برده نشده است. متاسفانه در شهرسازی نیز در استانی چون سیستان و بلوچستان بویژه مناطق مختلف بلوچستان از ساختار، المان و مصالح بومی و طبیعی کمتر استفاده شده است.

وی تاکید می‌کند: چرا باید همواره این نگاه بر ما غالب باشد که داشته‌های ما جذابیت ندارد و نشانه فقر و محرومیت هستند؛ نباید اینگونه فکر کرد که آنچه متعلق به ماست کهنه است و نازیبا و باید از زر و برق های مدرن شهری در شهرسازی و حتی ساخت و سازها استفاده نمود. چرا در گردشگری و یا هتل‌داری ما کمتر از المان‌های طبیعی با نگاهی مدرن استفاده می‌کنیم. ما چند هتل و مراکز گردشکری در سیستان و‌بلوچستان داریم که ساختار آنها اصولی و متناسب با بافت بومی و سنتی مناطق و فرهنگ مردمان این استان بنا شده است؟ کپر یک سازه بومی و محلی است که متناسب با فرهنگ و سنت‌ها و حتی باورهای منطقه ما شکل گرفته است یا به عبارتی دیگر من کپر را یک شاهکار هنری می‌دانم که از دل معماری سنتی کاملا اصولی و هوشمندانه‌ای ساخته شده است.

بخشدار مرکزی نیکشهر می‌گوید: البته موافقم که متاسفانه نه تنها در سیستان و بلوچستان بلکه در کشور ما یک نوع نگاه حاکم است که کپر را مترادف با فقر می‌دانند و زندگی کپر نشینی را همراستا با نداری و محرومیت!

او ادامه می‌دهد: این نوع نگاه نسبت به ساختار بومی مناطق نشانه فقر فرهنگی است؛ اگر همین کپر در پکن، نیویورک و استانبول ساخته شود ما آنرا بعنوان یک شاهکار هنری می پذیریم و زود سمبل تمدن و مدرنیت خواهیم نامید ولی چون در سیستان و بلوچستان است و در ایران با چنین نوع نگاهی نسبت به آن مواجه می‌شویم.

وی تصریح می‌کند: ما در بخش مرکزی نیک شهر مدارس غیر استاندارد تا دلتان بخواهد داریم اما مدرسه کپری بجز یک مدرسه نداریم چون نیک‌شهر از جمله شهرهایی بود که زود مدارس کپری آن برچیده شد. البته این را خدمت‌تان اشاره کنم که موافق مدارس کپری غیر استاندارد هم نیستم بلکه اگر مدارس کپری ساخته می‌شود باید دارای استانداردهای لازم آموزشی باشند.

بلوچ‌زهی می‌گوید: کپرهای استاندار را چند وقت پیش انجمن ایران من و حامی در یکی از روستاهای سراوان بصورت پایلوت ساخته بودند که با من نیز از سوی همین گروه برای احداث سازه‌ای مشابه در روستای گو و یا مدرسه توپی که در قصرقند صحبت شد که از منازل کپری توپی و گنبدی شکل در بلوچستان الهام گرفته شده است.

وی تاکید می‌کند: این تعریفی دقیق تر از فقر فرهنگی و مصادقی بارز تر از آن که ما نسبت به کپر چنین نوع نگاه تحقیر گونه و ناپذیرفتی داریم، سراغ دارید؟

این فعال اجتماعی و مجازی خاطرنشان می‌کند: آیا ایده اولین هنر کپری و توپی کشور که در کهنوج ساخته و با استقبال گردشگران مواجه شد را نمی توان یک ایده مدرن و مترقی و توسعه یافته تلقی کرد؟ این نوع نگاه‌های هوشمندانه را باید ستود و ارج نهاد. در برخی از مناطق بلوچستان متاسفانه دانش آموزان در مدارس کپری تحصیل می‌کنند با فضایی بسیار محدود و نازیبا که حتی برای آغل حیوانات نیز مناسب نیست من مخالف این نوع مدارس هستم و باید برچیده شوند و بجای آن مدارس کپری استاندارد ساخته شود.ا​​​

گفت‌وگو از سید امیرحسین عظیمی

انتهای پیام/ن