تبدیل مناطق آزاد به پایلوتی برای برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنری کشور

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، نشست خبری اولین جشنواره بین‌المللی هنر محیطی چابهار صبح امروز با حضور علی حسنلو؛ مدیر فرهنگی، هنری و اجتماعی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد، محمود مکتبی؛ دبیر جشنواره و آلپار پیتر؛ هنرمند مجارستانی و کیوریتور نمایشگاه نخستین جشنواره هنر محیطی چابهار در دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد برگزار شد.

در آغاز این نشست حسنلو با اشاره به نقش موثر برپایی رویدادهای هنری در توسعه اقتصادی کشور گفت: توسعه اقتصادی محور اصلی فعالیت‌های ما در دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد است و هدفمان این است که بتوانیم به سمت شکوفایی صنایع خلاق و اقتصاد هنر حرکت کنیم. در این راستا برنامه‌های متعددی طراحی شده که حتی در این شرایط سخت اقتصادی نیز نسبت به برگزاری آنها اقدام کرده‌ایم. برای ما اصل بر تولید و آموزش است و صرف برگزاری جشنواره اولویت‌مان نیست. بدین ترتیب خروجی کار برای ما بسیار مهم است.

وی با اشاره برپایی کارگاه‌های هنری در این جشنواره گفت: برای برگزاری کارگاه‌های هنری در حوزه هنرهای محیطی از اساتید سرشناس بین‌المللی دعوت کردیم تا در این جشنواره ما را یاری کنند. همچنین بخش عمده‌ای از هزینه‌های این دوره از جشنواره توسط اسپانسرها تقبل شده است و بدین ترتیب سهم بخش دولتی در تامین بودجه جشنواره بسیار اندک است.

حسن‌لو با اشاره به لزوم مشارکت دادن هنرمندان بومی منطقه چابهار در جشنواره‌ هنر محیطی گفت: یکی از اهداف اصلی ما از برگزاری نخستین جشنواره هنر محیطی چابهار این بود که بتوانیم هنرمندان بومی منطقه را پای کار بیاوریم و این اتفاق در کنار حضور هنرمندان حرفه‌ای ملی و بین‌المللی رقم بخورد. می‌خواهیم مناطق آزاد را به پایلوت رویدادهای اقتصادی، فرهنگی و هنری تبدیل کنیم. در این راستا از مدارس بین‌المللی دعوت خواهیم کرد تا در مناطق آزاد دوره‌های آموزشی برگزار کنند. البته این اتفاق به دلیل شرایط تحریم قدری سخت است اما مزیت‌های محیطی ما در منطقه چابهار همچنان برای مشتریان خارجی جذاب است.

مدیر فرهنگی، هنری و اجتماعی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد با اشاره به حضور دو هفته‌ای هنرمندان در منطقه آزاد چابهار گفت: در این دوره از جشنواره هنرمندان حدود 2 هفته در منطقه آزاد چابهار مستقر خواهند بود و در طول این مدت فعالیت‌های هنری مشترکی را در کنار یکدیگر انجام خواهند داد که این نتیجه ایم فعالیت‌ها به عنوان عنصری ماندگار در محیط باقی می‌ماند.

حسن‌لو با اشاره به اینکه منطقه آزاد چابهار معاف از تحریم‌های وضع شده است، گفت: اراده‌ای وجود دارد که منطقه چابهار را به عنوان منطقه ناامن برای تجارت و سرمایه‌گذاری جلوه دهد. یکی از کارهایی که ما در راستای دیپلماسی عمومی می‌توانستیم انجام دهیم این بود که امکانی را فراهم کنیم تا هنرمندان سراسر دنیا بتوانند در این منطقه حضور یابند و آنجا را از نزدیک ببینند. آورده تبلیغاتی که این رویداد برای ما دارد این است که اگر بخواهیم توسعه اقتصادی را در دستور کار قرار دهیم ابتدا باید گفتمانی مبتنی بر شناخت میان ما و کشورهای هدف شکل گرفته باشد. زبان هنر زبانی است که ما از طریق آن می‌توانیم تصویر واقعی‌تری از ایران به جهان ارائه دهیم.

وی ادامه داد: یکی از راه‌های دسترسی ما به مردم جهان و تاثیرگذاری بر نگرش‌های آنان از طریق جهت‌بخشی به چهره‌های موثر جوامع هدف است. هنرمندان در همه کشورها چهره‌های موثری هستند و  از  چنین جایگاهی برخوردارند؛ چرا که روحیات مستقلی دارند. برپایی رویدادهای این‌چنینی علاوه بر اینکه تصویر تازه‌ای از ایران در ذهن هنرمندان بین‌المللی شکل می‌دهد، این امکان را به وجود می‌آورد که تصور عموم مردم جهان نیز نسبت به ایران تغییر کند؛ چرا که هنرمندان سفیران فرهنگی و هنری هستند که هنگامی که در کشورشان موضع‌گیری خاصی می‌کنند، می‌توانند بر افکار عمومی نیز تاثیرگذار باشند. ما به این نکته توجه داشتیم که هنرمندانی را دعوت کنیم که از چنین ظرفیتی در جامعه خود برخوردار باشند.

حسنلو  تغییر تصور عمومی مردم را منوط به اتخاذ شیوه‌های هنری دانست و گفت: تغییر تصور عمومی مردم یک کشور از چنین طرقی امکان‌پذیر است و تاکنون نیز از اتخاذ چنین شیوه‌هایی جواب گرفته‌ایم و رویدادهای هنری ما توانسته‌اند کارکرد موثر خود را در این راستا ایفا کنند؛ می‌توانم بگوییم نسبت به هزینه‌ای که می‌کنیم آورده بیشتری نصیب ما می‌شود و تداوم این مسیر ثمربخش و امیدوارکننده خواهد بود.

وی یکی دیگر از اهداف برپایی جشنواره هنرهای محیطی چابهار را شناسایی هنرمندان مستعد منطقه دانست و گفت: تلاش می‌کنیم تا پس از شناسایی هنرمندان مستعد بومی منطقه، آموزش و توانمندسازی آنها را نیز در دستور کار قرار دهیم؛ این اتفاق از طریق همنشینی هنرمندان بومی با هنرمندان برجسته ملی و بین‌المللی به خوبی قابل تحقق خواهد بود.

در ادامه این نشست، محمود مکتبی؛ دبیر نخستین جشنواره هنرهای محیطی منطقه آزاد چابهار گفت: انتخاب مناطق آزاد و به طور خاص منطقه آزاد چابهار برای برپایی این رویداد هنری به این دلیل بود که ما می‌خواستیم طبیعت بکر و بی‌نظیر چابهار را معرفی کنیم، کمی از فضای پایتخت فاصله بگیریم و رویدادهای هنری را به شهرهای دیگر ببریم تا بتوانیم از این طریق به هنرمندان بومی مناطق مختلف کشور کمک کنیم و با آنها همکاری و تعامل داشته باشیم.

وی با اشاره به تعریف هنر محیطی گفت: هنر محیطی هنری است که سعی می‌کند تفسیری جدید از رابطه  انسان و محیط ارائه دهد. ما 3 سال پیش نمایشگاهی را در شهر ترانسیلوانیای رومانی برگزار کردیم و در آن حدود 30 هنرمند ایرانی را معرفی کردیم؛ همچنین در این نمایشگاه؛ "یک دهه هنر محیطی ایران" در قالب سخنرانی‌ها و برگزاری نمایشگاه مورد بررسی و تبیین قرار گرفت. یک سال بعد نیز در یکی از موزه‌های مجارستان نمایشگاهی را از آثار هنرمندان ایرانی برپا کردیم. اکنون می‌خواستیم بگوییم همانطور که هنرمندان ایرانی را در جامعه هنری مجارستان معرفی کردیم، حال نوبت به معرفی هنرمندان مجارستانی به جامعه هنری ایران است.

مکتبی با اشاره به اینکه هنر محیطی در ایران قدمت زیادی ندارد، گفت: قدمت هنر محیطی در ایران نهایتا به 15 سال می‌رسد با این حال کشور ما جزو دو الی سه کشور نخست دنیاست که هنرمندان فعالی در حوزه هنر محیطی دارد. برای مثال؛ در نمایشگاهی که در دو سال پیش در یکی از موزه‌های مجارستان برگزار کردیم، به جز کشور مجارستان، ما تنها کشوری بودیم که در حوزه هنر محیطی آثاری را ارائه کرده بودیم. این جشنواره می‌تواند نگاه جهانیان به فرهنگ و هنر کشور ما تغییر دهد. همچنین میهمانانی که برای شرکت در این جشنواره حضور پیدا می‌کنند، می‌توانند آورده‌های مالی برای اقتصاد کشور ما به همراه داشته باشند و موجب رونق اقتصاد توریسم در کشور شوند.

وی ادامه داد: علاوه بر هنرمندان مجارستانی، از هنرمندان شاخص ایرانی در حوزه هنرهای محیطی نیز دعوت کردیم تا در این رویداد ما را همراهی کنند؛ در این راستا 6 هنرمند برجسته حوزه هنر محیطی دعوت شدند و 5 هنرمند دیگر نیز از طریق فراخوان به جمع ما پیوستند که در مجموع حدودا 15 هنرمند اصلی در طول این دو هفته در کنار هم فعالیت خواهند کرد؛ بدین ترتیب در میان این هنرمندان، 4 هنرمند مجارستانی و 11 هنرمند ایرانی هستند و مجموعا در بخش نمایشگاه آثار 26 هنرمند مجارستانی به نمایش درخواهد آمد.

دبیر نخستین جشنواره بین‌المللی هنر محیطی چابهار با اشاره به اینکه فردا؛ چهارشنبه 1 اسفند؛ روز نخست فعالیت جشنواره هنر محیطی چابهار خواهد بود، گفت: دو روز نخست جشنواره را به بازدید از منطقه و آشنایی هنرمندان با بافت محیطی منطقه اختصاص داده‌ایم و از روز شنبه کارمان را آغاز می‌کنیم. در این راستا تمامی مواد و مصالح لازم برای خلق آثار هنری پیش‌بینی شده است.

مکتبی افزود: فراخوان ما موضوعی نبود و یکی از تاکیدات مهمی که برای ما وجود داشت، این بود که بر همخوانی و هماهنگی آثار با محیط تاکید زیادی داشته باشیم؛ از این رو هیچ پروپوزالی از هنرمندان دریافت نکردیم و هنرمندان آزاد هستند که با توجه به اقتضای محیط و ذوق هنری خود، دست به خلق آثار هنری بزنند. این آثار مسلما همسو با فرهنگ، زیست‌بوم و جغرافیای خاص منطقه چابهار خواهد بود.

وی با اشاره به برگزاری احتمالی مراسم  اختتامیه جشنواره در روز سیزدهم اسفند، گفت: برای مراسم اختتامیه یک نمایشگاه در نظر گرفته‌ایم که شامل عکس‌ها، فیلم‌ها و آثار خلق شده در طول جشنواره خواهد بود، اما برنامه‌ای برای داوری آثار و معرفی برگزیدگان نداریم.

دبیر جشنواره هنر محیطی با اشاره به اینکه سعی کردیم جشنواره را از حیث کیفی به یک جشنواره تاثیرگذار تبدیل کنیم گفت: خروجی جشنواره می‌تواند از جنس چیدمان، اجرا، ویدئوآرت و حتی مجسمه باشد اما به نقاشی نزدیک نمی‌شود. مهمترین اتفاق رخ داده در این دوره رویکرد هنرمندان است که مبتنی بر خلق آثاری در حوزه هنر محیطی است. 

در ادامه این نشست، آلپار پیتر؛ هنرمند مجارستانی با اشاره به اینکه نخستین مواجه‌اش با هنر ایران در سال 2014 اتفاق افتاده است، گفت: ایران از حیث سطح و کیفیت هنری عیار بسیار بالایی دارد. من در دیداری که در سال 2014 در کشور کره با آقای مکتبی داشتم، متوجه شدم که هنر معاصر ایران ظرفیت‌های بسیار غنی و سطح بالایی دارد و می‌توان زمینه‌های همکاری مشترک بین هنرمندان ایرانی و مجارستانی را به نحو شایسته‌ای فراهم کرد.

وی افزود: قدم مهمی که در راستای همکاری دو جانبه میان ایران و مجارستان وجود داشت، این بود که ما بتوانیم برای برگزاری یک رویداد هنری مشترک در ایران حاضر شویم. به اعتقاد من ایران و مجارستان از حیث تاریخی پیوندهای مشترک دیرینه‌ای با یکدیگر دارند و هنر مجارستان تاثیرات بسیار زیادی از هنر ایران پذیرفته است. آکادمی هنر مجارستان بسیار مشتاق بود که این رویداد هنری با مشارکت دو کشور برگزار شود و قطعا پس از این رویداد بستری برای ارائه دستاوردهای آن در این آکادمی فراهم خواهد شد.

انتهای پیام/