گزارش تسنیم|رقابت ناهمسان احزاب در انتخابات ترکیه

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ ترکیه در روز یکشنبه هفته آینده (31مارس مطابق با 11 فروردین) پانزدهمین دوره انتخابات شهرداری‌ها و شوراهای استانی را برگزار می‌کند. این انتخابات محلی٬ هر پنج سال یک بار، به منظور انتخاب شهرداران و اعضای شوراها و کدخدایان محلات در 81 استان ترکیه برگزار می‌شود.

بر اساس توضیحات سعدی گوون رئیس شورای عالی انتخابات٬ بیش از 57 میلیون نفر از مردم در این دوره از انتخابات شهرداری‌های ترکیه٬ واجد شرایط رای دادن هستند و 12 حزب، از جمله «عدالت و توسعه»، «حرکت ملی»، «جمهوری خلق»، «دموکراتیک خلق‌ها»، «خوب»، «سعادت»، «ترکیه مستقل»، «کمونیست ترکیه»، «اتحاد بزرگ»، «چپ دموکراتیک»، «دموکرات» و «وطن» نامزدهای خود را جهت رقابت در این انتخابات و تصدی ریاست شهرداری‌ها معرفی کرده‌اند.

رقابت دو ائتلاف

برای نخستین بار از زمان آغاز این انتخابات در سال 1944، احزاب ترکیه به‌ صورت ائتلافی به میدان رقابت آمده‌اند. به این‌ترتیب که دو حزب عدالت و توسعه و حرکت ملی «ائتلاف جمهور» و در سوی دیگر احزاب جمهوری خلق و خوب٬ «ائتلاف ملت» را تشکیل داده‌اند.

ائتلاف جمهور بر مبنای همفکری رجب طیب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه و دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی به وجود آمده است که با یک گفتمان ترکیبی از اسلام‌گرایی و ملی گرایی و همچنین با تکیه بر مبانی مهمی همچون توسعه اقتصادی و سیاسی٬ به مردم هشدار می‌دهد که اگر به ائتلاف ملت رای دهند٬ ترکیه با تهدید بقای ملی و خطر تجزیه روبرو خواهد شد.

شاید برگ برنده مهم ائتلاف ملت در این میان٬ این است که اولاً حزب عدالت و توسعه به عنوان حزب حاکم٬ برای اداره کشور و آینده آن٬ از امکانات متعدد و برنامه کلان و استراتژی بلندمدت برخوردار است و دوم این که حزب حرکت ملی نیز گفتمان حماسی و ملی گرایی آن را تقویت می‌کند.

اما در طرف مقابل٬ ائتلاف ملت در وضعیتی است که اولاً حزب جمهوری خلق٬ به عنوان قدیمی‌ترین حزب ترکیه٬ نزدیک به یکصد سال از تاسیس آن گذشته و دچار فترت٬ مشکل در رهبری٬ خستگی و بی‌برنامگی شده و دوم این که حزب خوب به رهبری خانم مرال آکشنر٬ یک حزب جدیدالتاسیس و کم‌تجربه است که نمی‌تواند به شکل بنیادین٬ نتایج را تغییر دهد.

امید مخالفین اردوغان به رای کردها

حزب جمهوری خلق و حزب خوب٬ در برخی از شهرهای ترکیه٬ از حمایت اسلام‌گرایان شاگرد اربکان در حزب سعادت برخوردار هستند، اما در حال حاضر٬ حزب سعادت در ترکیه جایگاه قابل توجهی ندارد و امید اصلی آنها به حمایت کردهای هوادار پ.ک.ک است که بر اساس تصمیم حزب دموکراتیک خلق‌ها٬ قرار است در شهرهایی همچون استانبول٬ آنکارا٬ آدانا٬ مرسین و چندین شهر دیگر٬ به منظور تحمیل شکست بر ائتلاف اردوغان و باغچلی٬ رای خود را به نفع ائتلاف ملت در صندوق بیاندازند.

به همین خاطر اردوغان و باغچلی٬ در سخنرانی‌های خود با زبان تحقیر و کنایه ائتلاف رقیب خود را ائتلاف ذلت می‌نامند و آنها را به همدستی با تروریست‌ها و تجزیه‌طلب‌ها متهم می‌کنند.

نگاهی به جمعیت میلیونی کردهای مهاجر در کلان‌شهرهای مهمی همچون استانبول٬ آدانا ٬آنکارا٬ ازمیر٬ مرسین و چندین شهر دیگر نشان می‌دهد که اردوغان و باغچلی حق دارند که از رای کردهای هوادار پ.ک.ک نگران باشند. چرا که آنها می‌توانند با رای خود موازنه را به نفع مخالفین اردوغان تغییر دهند.

اما این یک معادله قاطعانه نیست و اما و اگرهای فراوانی در مورد تاثیر رای کردها بر نتایج انتخابات وجود دارد. یکی از نکات مهم این است که اولاً حزب جمهوری خلق و حزب خوب از اعلام همراهی و همفکری رسمی با حزب دموکراتیک خلق‌ها ابا کرده و از اعلام دوستی با آنان طفره می‌روند.

چرا که از این نگران هستند که هواداران کمالیست و ملی‌گرای خود را آزرده خاطر کنند و این یکی از مهم‌ترین پاشنه آشیل‌های ائتلاف مخالفین اردوغان با کردهای هوادار پ.ک.ک است.

یکی دیگر از مسائل مهم مرتبط با آرای کردهای مخالف اردوغان این است که صلاح الدین دمیرتاش رهبر سابق حزب دموکراتیک خلق‌ها و چند تن از چهره‌های مهم این حزب که همگی از اعضای مذاکرات صلح بین ترکیه و پ.ک.ک بودند٬ هم اکنون زندانی شده‌اند و افرادی نظیر سزایی تمللی که به عنوان یکی از چپ‌های ترک٬ سکان رهبری حزب را در دست گرفته و توانایی تکلم به زبان کُردی ندارد٬ در جامعه کردهای ترکیه از محبوبیت چندانی برخوردار نیست و بسیاری از کارشناسان بر این باورند که هواداران حزب دموکراتیک خلق‌ها از سزایی تمللی حرف شنوی ندارند و در استان‌های کردنشین همچنان رای خود را به نفع حزب دموکراتیک خلق‌ها به صندوق خواهند انداخت.

اما در مورد این که آنها واقعاً در شهرهایی همچون آنکارا و استانبول از نامزدهای حزب جمهوری خلق حمایت کنند یا نه٬ اما و اگر فراوان وجود دارد.

یکی از مباحث این است که اساساً کردها دل خوشی از حزب جمهوری خلق ندارند و در تاریخ معاصر ترکیه در تمام دوره‌هایی که قدرت به صورت یک قبضه در دست حزب جمهوری خلق بوده٬ آنها با خشن‌ترین شیوه ممکن با کردها برخورد کرده و هویت فرهنگی آنها را انکار کرده‌اند. حال مشخص نیست که آیا کردها بر مبنای یک تفکر و مشی سیاسی و اجتماعی عملگرایانه حاضر می‌شوند رای  خود را به نفع مخالفین اردوغان به صندوق بیندازند یا خیر؟

شرایط ناهمسان

صد البته یگانه عامل مهم در تغییر مسیر آرای انتخابات ترکیه در کلانشهرها٬ کردها نیستند و عوامل مهم دیگری نیز دخیل هستند. از جمله این که ائتلاف جمهور٬ ماشین تبلیغاتی بسیار قدرتمند و بزرگی در اختیار دارد و برای کمپین‌های انتخاباتی خود میلیون‌ها دلار هزینه کرده است، اما نظام رسانه‌ای تحت فرمان ائتلاف ملت٬ محدود، ضعیف و نارسا است.

از این گذشته٬ توانایی اردوغان و باغچلی در سخنرانی و تهییج مردم٬ با میزان توان محدود کمال کلچدار اوغلو و مرال آکشنر قابل مقایسه نیست.

حزب حاکم٬ قدرت را در دست دارد و از تمام امکانات برای پیروزی بهره می‌گیرد و می‌تواند وعده‌های انتخاباتی چرب‌تری به مردم بدهد.

در روزها و هفته‌های اخیر٬ وعده‌هایی همچون استخدام ده‌ها هزار نفر در ژاندارمری٬ سازمان هواپیمایی٬ نگهبانان محله و سایر ارگان‌ها در کنار اقدامات تبلیغاتی دیگری همچون توزیع کالای ارزان در چارچوب سیاست تنظیم بازار٬ تبدیل موزه ایاصوفیه به مسجد عمومی و حذف بلیط و چندین اقدام دیگر معادله را به نفع حزب حاکم تغییر می‌دهد.

در یک کلام باید گفت٬ نه تنها میزان قدرت احزاب و رهبران هر دو ائتلاف با هم برابر نیست بلکه این دو ائتلاف٬ در شرایط همسان با هم رقابت نمی‌کنند.

رجب طیب اردوغان در مقام رئیس جمهور و رهبر حزب٬ در سخنرانی‌های تند خود به راحتی طرف مقابل را به باد تحقیر و تهدید می‌گیرد و قوه قضاییه کاری به او ندارد، اما رهبران احزاب مخالف٬ در صورت بیان سخنان تند٬ با طرح دعوی و شکایت روبرو می‌شوند.

انتهای پیام/