نگاهی به انتخابات رژیم صهیونیستی؛ صف بندی‌های حزبی و آینده نتانیاهو

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از مرکز اطلاع رسانی فلسطین، در بحبوحه انتخابات آتی کنست، آرایش احزاب صهیونیستی شاهد تغییرات مهمی است و در آستانه این انتخابات، احزاب و جناح بندی هایی به چشم می خورد که در 14 سال گذشته؛ یعنی از زمانی که حزب کادیما به ریاست "آریل شارون" نخست وزیر اسبق رژیم صهیونیستی در سال 2005 تاسیس شد، هیچ اثری از آنها نبود.

حزب "آبی و سفید" معروف به ائتلاف ژنرال‌ها

در سایه ضعف احزاب مخالفت و ناتوانی آنها برای ارائه گزینه جایگزین برای دولت بنیامین نتانیاهو، برخی رهبران صهیونیست و در راس آنها "ایهود باراک" پیشنهاد داد که روسای سابق ستاد مشترک ارتش صهیونیستی حزب جدیدی تشکیل دهند تا مخالفان را در قالب این حزب دور هم جمع کنند و رهبری آن را هم به دست بگیرند و بدین ترتیب، برای براندازی نتانیاهو و به قدرت رسیدن در جریان انتخابات آتی کنست تلاش کنند.

یک روز پس از تصمیم کنست صهیونیستی برای انحلال خود، "بنی گانتس" رئیس اسبق ستاد مشترک ارتش صهیونیستی حزب "بازدارندگی اسرائیل" را تاسیس کرد و با تعدادی از احزاب و تشکل های سیاسی؛ از جمله حزب "تیلم" به ریاست "موشه یالون" رئیس اسبق ستاد مشترک ارتش و وزیر جنگ سابق دولت نتانیاهو که در ادامه به خاطر اختلاف با نتانیاهو از این دولت و حتی حزب لیکود کناره کرد، وارد مذاکره شد. گانتس همچنین با "آوی نیسانکورن" رئیس جنبش شهرک های صهیونیستی موسوم به "هستدروت" که از اعضای حزب کار بود، مذاکره کرد.

گانتس در تاریخ 29 ژانویه 2019 و همزمان با آغاز تبلیغات انتخاباتی اش با موشه یعالون برای ورود به عرصه انتخابات در قالب فهرست یکپارچه و مشترک به توافق رسید. وی همچنین با نسانکورن به توافق رسید و جایگاه برجسته ای به وی در فهرست خود داد. در روز آخر قبل از ارائه فهرست های انتخاباتی شرکت کننده در انتخابات کنست نیز، گانتس و یالون با یائیر لابید رئیس حزب "آینده" برای تشکیل فهرست مشترک میان سه حزب به توافق رسیدند و حتی "گابی اشکنازی" رئیس اسبق ستاد مشترک ارتش را نیز که نقش پنهان مهمی در تاسیس این حزب ایفا کرده بود، به جمع خود ملحق کردند. آنها نام این فهرست انتخاباتی شان را با الهام از "پرچم رژیم اسرائیل" که تنها دو رنگ آبی و سفید را در خود جای داده است، "آبی ـ سفید" گذاشتند و توافق کردند که گانتس رئیس این فهرست باشد و پس از او، لابید و سپس اشکنازی و در مرحله بعد هم نسانکورن قرار گیرند و در صورت پیروزی در انتخابات، گانتس و لابید به تناوب هر کدام به مدت دو سال و نیم نخست وزیر باشند. رهبران این فهرست کمیته ای را برای تدوین برنامه انتخاباتی آن در آینده نزدیک تشکیل دادند.

برنامه انتخاباتی گانتس

گانتس بر اهمیت امنیت برای رژیم صهیونیستی تاکید می کند و خودش را جانشین نتانیاهو می داند، اما در عین حال، هیچ وجه تمایز سیاسی برای خودش در مقایسه با نتانیاهو یا حزب لیکود قائل نیست و تقریبا همان مواضع نتانیاهو و لیکود در قبال مسئله فلسطین و سرنوشت بلندی های اشغالی جولان و حتی منازعه عربی ـ اسرائیلی را اتخاذ کرده است. وی تاکید کرده است که امنیت اسرائیل در راس اولویت های وی قرار دارد و آن را با قدرت نظامی اسرائیل محقق خواهد خواست و در عین حال تلاش خواهد کرد به توافقنامه های صلحی دست پیدا کند که باعث حفظ قدس و شهرک های صهیونیست نشین و دشت اردن و در عین حال، تقویت شهرک سازی در کرانه باختری و بلندی های اشغالی جولان شود.

فهرست انتخاباتی "آبی سفید" به ریاست گانتس، تعدادی از صهیونیست های افراطی گرا را در خود جای داده است که "موشه یعالون" معروف به اتخاذ مواضع افراطی گرایانه در قبال فلسطینیان و مخالف تشکیل کشور فلسطین یکی از آنهاست. علاوه بر این، دو چهره راستگرای افراطی به نام های "یوعز هندل" و "زیوی هاوزر" نیز که از نزدیکان نتانیاهو بودند و پست های دولتی مهمی در دوره نخست وزیری وی بر عهده داشتند، در این فهرست دیده می شوند. هندل از سال 2012 رئیس "پژوهشکده راهبرد صهیونیسم" بوده است که یک پژوهشکده راستگرای افراطی است که تدوین قانون قومیت یهودی یکی از دستپخت های آن است. وی همچنین نقش مهمی در وضع سیاست های راستگرایانه و افراطی در دولت نتانیاهو داشت و دولت نتانیاهو بسیاری از مواضع خود؛ به ویژه مسئله کاهش اختیارات دیوان عالی، محدود کردن استقلال دستگاه قضایی، تاکید بر وفاداری به دولت و کاهش بودجه ها و اختیارات نهادهای دولتی را بر اساس مقالات و پژوهش های وی اتخاذ کرده است.

فروپاشی جریان چپ رژیم صهیونیستی

حزب کار طی ماه ها و هفته های اخیر شاهد تنزل بیشتر محبوبیت و پایگاه مردمی اش بود؛ به ویژه پس از آنکه خبر تشکیل فهرست انتخاباتی "آبی سفید" به رهبری گانتس منتشر شد. در حالی که حزب کار با ائتلاف حزب "جنبش" به رهبری "زیپی لیونی" در انتخابات سال 2015 کنست توانست 24 کرسی را تصاحب کند، در نظرسنجی های هفته های اخیر تنها 6 الی 10 کرسی برای آن در نظر گرفته شده است. این حزب طی سال های گذشته به خاطر جنگ قدرت، شاهد درگیری های شدید داخلی بوده است و در ژوئیه سال 2017 آوی گبای در انتخابات ریاست حزب کار پیروز شد. وی که یک شخصیت یهودی اصالتا مراکشی است از اعضای حزب راستگرای "همه ما" به رهبری "موشه کحلون" و از وزرای دولت بنیامین نتانیاهو طی سال های 2015 و 2016 بود. گبای در اوایل ماه ژانویه 2019 به ائتلاف میان دو حزب کار و جنبش به رهبری زیپی لیونی پایان داد، اما نتوانست همپیمان دیگری برای شرکت در انتخابات آتی کنست پیدا کند. در این میان، زیپی لیونی نیز پس از ناتوانی در مشارکت در انتخابات در قالب یک فهرست ائتلافی و عدم کسب حد نصاب لازم شرکت در انتخابات کنست از سوی حزب جنبش، از عرصه سیاسی کناره گیرد.

اما حزب "میرتس" که در ماه مارس سال 2018 "تمار زاندبرگ" را به جای "زهاوا گال اون" به ریاست خود انتخاب کرد، بر اساس نتایج نظرسنجی های صورت گرفته در انتخابات آتی کنست 4 الی 6 کرسی را تصاحب خواهد کرد، اما در عین حال، این احتمال وجود دارد که حزب مذکور نتواند حد نصاب لازم را هم کسب کند؛ به ویژه که جناح بندی های شدیدی میان دو جریان گانتس و نتانیاهو جریان دارد و بخشی از طرفداران حزب میرتس قصد دارند در انتخابات آتی به گانتس رأی دهند تا زمینه براندازی نتانیاهو را فراهم سازند.

در این میان، احزاب عربی هم در قالب دو فهرست در انتخابات آتی کنست شرکت خواهند کرد؛ فهرست ائتلاف جنبش اسلامی با جمعیت ملی دموکراتیک و فهرست ائتلاف جبهه دموکراتیک برای صلح و برابری (به رهبری حزب کمونیست اسرائیل) با جنبش عربی تحول خواه. دلیل عدم شرکت این احزاب در قالب یک فهرست در انتخابات آتی همانند انتخابات گذشته که شاهد افزایش میزان مشارکت عرب ها (ساکنان عرب اراضی اشغالی سال 1948) در انتخابات به 90 درصد و کسب 13 کرسی از سوی احزاب مذکور بود، مخالفت جنبش عربی تحول خواه به رهبری احمد طیبی با تداوم مشارکت در فهرست مشترک و خروج رسمی این حزب از فهرست مذکور و حمایت علنی و آشکار رژیم صهیونیستی و رسانه های آن از این مساله با هدف ضربه زدن به فعالیت های مشترک احزاب عربی است. در همین حال، انتظار می رود که هر دو فهرست احزاب عربی بتوانند حد نصاب لازم را کسب کنند و تعداد کرسی های کسب شده توسط آنها در انتخابات آتی کنست هم به میزان مشارکت عرب ها در انتخابات بستگی دارد.

ترافیک احزاب در اردوگاه راست

در مقابل فروپاشی جریان چپ رژیم صهیونیستی و کاهش شمار احزاب در آن، جریان راستگرا که از آن به عنوان "اردوگاه قومیتی" یاد می شود، قدرت انتخاباتی خودش را حفظ کرده است. این جریان در کنار حزب لیکود که قدرت انتخاباتی خود را حفظ کرده است، احزاب زیر را نیز در داخل خود جمع کرده است: "راستگرایان جدید" که نفتالی بنت و ایلیت شاکید در اواخر ماه دسامبر سال 2018 و پس از جدایی از حزب "خانه یهودی" آن را تاسیس کردند، حزب "اسرائیل خانه ما" به رهبری "اویگدور لیبرمن"، حزب "همه ما" به رهبری "موشه کحلون"، حزب "خانه یهودی" به رهبری "راوی پرتس"، حزب "اتحادیه ملی" به رهبری "بزلئیل اسموتریچ" و حزب "پیروان کهانا" یا همان "نیروی یهودی" به رهبری "میخائیل بن آری" و "ایتمار بن غفیر".

ترس و نگرانی نتانیاهو و رهبران احزاب راستگرای تندرو نسبت به احتمال ناتوانی برخی از این احزاب در کسب حد نصاب لازم برای ورود به عرصه رقابت های انتخاباتی، آنها را تشویق به تشکیل فهرست انتخاباتی مشترک با نام "خانه یهودی" کرد که شامل حزب خانه یهودی، حزب اتحادیه ملی و حزب نیروی یهودی است و این بدین معناست که ورود گروه "کهانا" به کنست رنگ و بوی خاصی به آن خواهد داد. نتانیاهو برای تحقق هدف خود در جریان تماس هایش برای تشکیل این فهرست وعده واگذاری دو وزارتخانه مهم دولت خود به ائتلاف خانه یهودی را داد و علاوه بر این، یکی از کرسی های فهرست انتخاباتی لیکود را به یکی از رهبران حزب خانه یهودی اختصاص داد و وی به محض ورود به کنست، به عضویت حزب خانه یهودی درخواهد آمد.

در مقابل، موفقیت نتانیاهو در یکپارچه سازی احزاب راستگرای تندرو، وی نتوانست فهرست انتخاباتی مشترکی میان لیکود و احزاب راستگرای دیگر ارائه دهد و همان طوری که نتایج برخی نظرسنجی های اخیر نشان می دهد، امکان ناتوانی برخی از این احزاب مانند حزب "اسرائیل خانه ما" به رهبری لیبرمن و حزب "همه ما" به رهبری کحلون یا حزب "گیشر" به رهبری "اورلی لیوی ابو کسیس" در کسب حد نصاب لازم وجود دارد و این امر می تواند بر نتایج انتخابات و موازنه قدرت میان احزاب تاثیر بگذارد.

کیفرخواست علیه نتانیاهو

پس از نزدیک به دو سال تحقیق، "آویخای مندلبلیت" مشاور قضایی دولت صهیونیستی در تاریخ 28 فوریه سال 2019 تصمیم به صدور کیفرخواست علیه نتانیاهو و محاکمه وی به اتهام دریافت رشوه، کلاهبرداری و خیانت در امانت در سه پرونده مختلف گرفت. قرار است طبق روال محاکمه مقامات برجسته، به زودی جلسه ای برای شنیدن دفاعیات نتانیاهو تشکیل شود تا وی قبل از ارائه کیفرخواست به دادگاه فرصت دفاع از خود را داشته باشد. مندلبلیت همچنین تصمیم گرفته است که وکیل مدافع نتانیاهو را تا قبل از اواسط آوریل 2019 در جریان جزئیات تحقیقات صورت گرفته قرار ندهد تا جزئیات این پرونده فاش نشود و در جریان تبلیغات انتخاباتی علیه نتانیاهو مورد استفاده قرار نگیرد. این به معنای اعطای فرصت 3 ماهه به وکلای دفاع برای بررسی این مسئله و آماده سازی دفاعیات شان است و پس از آن، مشاور قضایی دولت صهیونیستی دفاعیات وکیل دفاع را مورد بررسی قرار خواهد داد تا حکم نهایی را تا اواخر سال جاری صادر کند.

این اولین باری است که کیفرخواستی علیه یک نخست وزیر صهیونیست در دوران تصدی سمت نخست وزیری اش صادر می شود و البته در قانون رژیم صهیونیستی، بندی وجود ندارد که در صورت صدور کیفرخواست علیه نخست وزیر، وی را چه قبل از جلسه شنیدن دفاعیات وی و یا بعد از آن، مجبور به استعفا کند. هنوز مشخص نیست که صدور کیفرخواست علیه نتانیاهو تا چه حد بر روی نتایج انتخابات کنست تاثیر خواهد گذاشت، اما مشخص است که حزب لیکود به رهبری نتانیاهو طی ماه های گذشته پایگاه مردمی خود را حفظ کرده است و همواره 28 الی 32 کرسی را تصاحب کرده است. نتایج نظرسنجی های اخیر هم نشانگر نزدیکی قابل ملاحظه قدرت دو جریان است.

البته نتانیاهو تمامی اتهامات وارده را رد کرده و مدعی شده است که این ها شایعه ای بیش نیستند و رسانه ها و روسای پلیس و دستگاه قضایی به خاطر مسائل سیاسی وی را تحت پیگرد قرار داده اند و سعی در براندازی وی و دولت راستگرایش دارند که به صورت دموکراتیک انتخاب شده و روی کار آمده است و علاوه بر این، آنها می خواهند از این اتهامات برای تاثیرگذاری بر روی نتایج انتخابات کنست استفاده کنند.

احتمال تشکیل دولت و موقعیت نتانیاهو

انتظار می رود که رقابت های انتخاباتی کنست صهیونیستی شاهد رقابت شدید میان دو جریان تحت رهبری گانتس و نتانیاهو باشد که علاوه بر تلاش برای باقی ماندن در عرصه قدرت، سعی در دفاع از خود در برابر اتهامات کیفری مطرح شده نیز دارد که شاید در نهایت منجر به حبس وی در صورت محکومیتش شود. همان اندازه ای که نتانیاهو سعی در حفظ قدرت خود دارد، جریان تحت رهبری گانتس سعی در براندازی وی و به قدرت رسیدن دارد و شاید گانتس در نهایت تصمیم به تشکیل دولت وحدت ملی با مشارکت حزب لیکود و بدون مشارکت نتانیاهو بگیرد و گزینه جایگزینی هم برای آن ندارد و احزاب عضو این جریان به سختی می توانند در کنار هم بیش از 61 کرسی را در اختیار بگیرند.

اما در صورتی که جریان تحت رهبری نتانیاهو؛ متشکل از احزاب راستگرا و راستگرایان تندرو افراطی اکثریت را در کنست در اختیار بگیرند، تلاش خواهند کرد دولت را با مشارکت احزاب عضو این جریان تشکیل دهند و به احتمال زیاد، نتانیاهو در صورت پیروزی جریان وابسته به خود، خواهد توانست ائتلاف دولتی را تشکیل دهد و احزاب جریان راستگرا یا قومیتی تحت رهبری حزب لیکود اعلام کرده اند که به رئیس رژیم صهیونیستی توصیه خواهند کرد که نتانیاهو را مامور تشکیل دولت کند، اما واقعیت این است که نتانیاهو پس از آن در صورت ارسال رسمی کیفرخواست صادر شده علیه خود به دادگاه، با مشکل واقعی در حفظ ائتلاف دولتی مواجه خواهد شد. البته بعید به نظر می رسد که برخی احزاب ائتلاف دولتی پس از ارجاع کیفرخواست رسمی صادر شده علیه نتانیاهو به دادگاه، تداوم حضور وی در سمت نخست وزیری را قبول کنند و حتی در صورتی که نتانیاهو بتواند ائتلاف دولتی را حفظ کند، این احتمال وجود دارد که دیوان عالی وی را مجبور به استعفا کند؛ همان طوری که قبلا "آریه درعی" را پس از صدور کیفرخواست رسمی علیه وی، مجبور به استعفا از سمت وزارت کرده بود.

از سوی دیگر، این احتمال وجود دارد که نتانیاهو و جریان تحت رهبری وی درصدد تصویب قانونی در کنست برآیند که مانع از محاکمه نتانیاهو تا زمان تداوم حضور وی در سمت نخست وزیری شود. قدرت نتانیاهو برای تصویب چنین قانونی به میزان همبستگی ائتلاف دولتی تحت رهبری وی و میزان حمایت اطرافیانش از او بستگی دارد و البته این مسئله بعید به نظر می رسد و علاوه بر این، چنین قانونی با اعتراض دیوان عالی مواجه خواهد شد.

انتهای پیام/