کویت پل ۳۶ کیلومتری در خلیج‌فارس ساخت/ بلاتکلیفی ۵۰ ساله پُل ۲ کیلومتری ایران

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، سه روز پیش کویت رسما یکی از طولانی‌ترین پُل‌های جهان روی آبهای خلیج فارس به طول 36 کیلومتر را که دو سوی دهانۀ کویت در آبهای خلیج فارس را به یکدیگر پیوند می‌زند به بهره‌برداری رساند. این پُل منطقۀ اقتصادی در حال توسعه مدینه الحریر و کویت سیتی را به یکدیگر نزدیک کرد. پل مذکور فاصله بین مدینه الحریر و پایتخت کویت را از 1.5 ساعت به نیم ساعت کاهش می‌دهد.

بر اساس مشخصات فنی کف این پل بر 1190 پایه با قُطر  حدود 3 متر و در ارتفاع 9 تا 23 متری آبهای خلیج‌فارس قرار گرفت، ضمن این‌که برخی از پایه‌های پُل تا 72 متر در عمق دریا فرو رفته است. برای اجرای این پل عظیم قطعات 40 تا 60 متری با وزن تقریبی 950 تا 1600 تن تولید شده است. همچنین ایجاد دو جزیرۀ مصنوعی به وسعت هر کدام 30 هکتار و 2 پُلدِر به وسعت 30 و 60 هکتار این پُل را همراهی می‌کند.

جنان بوشهری وزیر راه و شهرسازی کویت با یادآوری اهمیت راهبردی این پُل برای کشور خود، تاکید کرده است؛ بهره برداری از این پل در توسعۀ اقتصادی آیندۀ این امیرنشین بسیار موثر خواهد بود. احداث این پل 3.6میلیارد دلار هزینه در برداشته است. کویت در سال‌های اخیر برای خروج اقتصاد خود از وضعیت تک محصولی تلاش فراوان می‌کند و به همین منظور برای ایجاد منطقۀ آزاد اقتصادی «مدینه الحریر» 100 میلیارد دلار سرمایه گذاری کرده است. نام این منطقۀ تجاری نیز با اشاره به «جادۀ ابریشم» که در گذشته آسیا را به اروپا پیوند می‌زد برگزیده شده است.

این در حالی است که حدود نیم قرن پیش موضوع اتصال جزیره قشم به سرزمین اصلی مطرح شد. حدود 28 سال قبل شمس اردکانی مدیرعامل وقت منطقه آزاد قشم درباره این پل 2 کیلومتری گفته بود: « پل خلیج فارس ظرف 1.5 سال آینده با سرمایه گذاری ژاپنی ها ساخته می شود.

به گزارش تسنیم،  طرح ساخت پل خلیج فارس در دولت سازندگی مطرح شد، اما پس از گذشت حدود دو دهه نهایتاً در سال 1388 طرح‌های مطالعاتی تکمیل و در هیئت دولت مطرح شد اما پیشنهاد رییس جمهوری وقت برای احداث تونل زیر دریا به جای ساخت پل بر فراز دریا، طرح را مجدداً به تعویق انداخت.

این پروژه سرانجام در سال 89 به عنوان یکی از طرح های موسوم به "مهر ماندگار" کلنگ زنی شد و پس از طی شدن مراحل اولیه پروژه و  10 تا 15 درصد پیشرفت فیزیکی، به دلیل برخی مشکلات، متوقف شد. تیرماه سال 96 مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم از تعیین تکلیف پروژه ملی پل خلیج‌فارس طی هفته آینده (هفته چهارم تیر 96) خبر داد و با بیان این‌که بانک سپه در این طرح به تعهدات خود عمل نکرد،‌گفته بود:‌ پیشرفت فیزیکی پل خلیج‌فارس هم‌اکنون 17.5 درصد است.

حمیدرضا مومنی با بیان این‌که باید باید اتفاقات را به صورت درست برای افکار عمومی منتقل کنیم و نباید حرف غیرکاشناسی بزنیم، افزود: دو ماه قبل (اردیبهشت 96) در حضور جهانگیری معاون اول رییس‌جمهوری و شورایعالی مناطق آزاد جلسه‌ای برگزار و مقرر شد کمیته‌ای برای پیگیری وضعیت پل خلیج‌فارس تشکیل شود. بر اساس تصمیمات اتخاذ شده کمیته مذکور با حضور سازمان برنامه و بودجه، وزارت راه،  وزارت دارایی، منطقه آزاد قشم، محیط زیست و دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد تشکیل و مقرر شده هر چه در این کمیته مصوب شود مصوبه دولت بوده و لازم الاجراست. سه شنبه هفته آینده کمیته مذکور درباره پل خلیج فارس تصمیم گیری کرده و تکلیف آنرا مشخص می کند. تاکنون در این پروژه 220 میلیارد تومان هزینه شده و پیشرفت فیزیکی پل 17.5 درصد است و برای اجرای این پروژه یک میلیارد دلار منابع مالی مورد نیاز است.»

وی با بیان این که به دلیل عدم پایبندی بانک سپه به تعهداتش پل خلیج فارس ساخته نشد در پاسخ به پرسش تسنیم مبنی بر این که مدیرعامل وقت منطقه آزاد بهمن 93 از تصویب فاینانس 450 میلیون یوروی پل خلیج‌فارس خبر داده بود" آیا این فاینانس تامین شد یا خیر اظهار کرد: اجازه بدهید جلسه مذکور برگزار شود، وضعیت پل خلیج فارس طی سال های اخیر همواره یکی از پرسش ها بوده است.

مومنی حدود 10 ماه بعد (اردیبهشت 97) با تکرار هزینه صرف شده برای ساخت این پل گفته بود:‌ «قرارگاه خاتم الأنبیاء و یک شرکت چینی برای ساخت این پروژه اعلام آمادگی کرده‌اند.»

ساخت این پل دریایی قطعه ای از پازلی بزرگتر به نام "طرح شبکه جامع ارتباطی خلیج فارس" است که در قالب طرح های زیربنایی و مواصلاتی جزیره قشم و نیز به منظور توسعه اقتصادی، امنیتی و اجتماعی آن و عمران و آبادانی منطقه با هدف جذب سرمایه گذاری تعریف شده است. قطعات دیگر این پازل با ایده هایی بلندپروازانه همچون طرح توسعه بندر کاوه تا رسیدن به وسعت پسکرانه 44 هکتار، احداث بزرگراه چهار خطه به طول 92 کیلومتر از بندر کاوه قشم تا شبکه سراسری بزرگراهی کشور در سرزمین اصلی به همراه کنترل هوشمند آن، احداث راه آهن به طول 86کیلومتر از بندر کاوه و اتصال آن به شبکه سراسری ریلی کشور است.

در طرح شبکه جامع ارتباطی خلیج فارس، احداث پلی چهار خطه از نوع کابلی بر روی دریا بین بنادر لافت و پل پیش بینی شده که از امکان عبور وسایل نقلیه موتوری و خودرویی، قطار، تاسیسات زیر بنایی و انتقال انرژی و همچنین امکان عبور شناور از زیر پل برخوردار خواهد بود. نکته جالب تر اینکه، پروژه پل کابلی خلیج فارس با هیبتی قوسی شکل، در دو لاین رفت و دو لاین برگشت، یک خط راه آهن با عرض5.18 متر و ارتفاع متفاوت بین 15 تا 23متر از مد کامل آب دریا، طراحی شده که با احتساب پایه های چنگ زده بر خشکی ساحل در دو سوی کرانه دریا، بین 2200 تا 2600متر درازا خواهد داشت.

مومنی مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم در بخش دیگری از مصاحبه بهار سال گذشته خود، با بیان اینکه چینی‌ها برای مطالعه بیشتر بازنگری در طرح احداث پل، شش ماه فرصت خواسته‌اند اما ما با فرصت چهار ماهه موافقت کردیم، تاکید کرد: «بنابراین تاچهار ماه دیگر [اوایل مهرماه 97] وضعیت پروژه پل خلیج فارس تعیین تکلیف می‌شود.»

وعده ای که تحقق آن مانند ایده اولیه پل به فراموشی سپرده شد. این مقام ارشد سازمان منطقه آزاد قشم به برخی چالش های طولانی شدن ساخت پل خلیج فارس نیز اشاره کرده و گفته بود: شرط ما با چینی‌ها این بوده است که هر سرمایه گذاری که در این پروژه انجام شده، مانند ساخت و نصب کیسون‌ها از تمام آنها استفاده شود. به هر حال ما نمی‌توانیم سرمایه گذاری 220 میلیارد تومانی را نادیده بگیریم.

در حال حاضر مهم ترین مشکل این پل دریایی با پیشینه و ایده اولیه 50 ساله، مسائلی همچون فاینانس یا تأمین منابع ارزی است که ناظران حوزه حمل و نقل، امید و اقبال چندانی را برای تکمیل این طرح از طریق تامین فاینانس توسط شرکت ها و بانک های خارجی متصور نیستند.

تا پیش از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید پروژه ساخت پل خلیج‌فارس توسط یک سازنده داخلی در حال پیگیری بود. اما از سال 92 به این سو این پروژه ملی گویا از دستور کار دولت خارج شد. از آن زمان تاکنون بهانه‌های مختلفی برای عدم ساخت این پروژه مطرح شده که شاید بتوان به مسائل زیست محیطی آن اشاره کرد که دولتی‌ها به کرات آنرا تکرار کرده‌اند. البته در این بین به نظر می‌رسد مسئولان دولتی بر خلاف این بهانه، برخی اختلاف نظرهای بی ربط به زیرساخت‌های عمرانی کشور باعث بلاتکلیفی این طرح شده است.

در این بین مدیرعامل منطقه آزاد قشم نیز از هرگونه پاسخگویی به وضعیت پل خلیج‌فارس خودداری می‌کند.

انتهای پیام/