توسعه کشت گیاهان دارویی راه نجات دریاچه ارومیه را هموار می‌کند

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، آذربایجان غربی به دلیل موقعیت ویژه جغرافیایی و بارش‌های مناسب، زمینه را برای رویش انواع گیاهان دارویی و منابع طب سنتی فراهم کرده و همین امر استان را به یکی از مهم‌ترین رویشگاه‌های گیاهان دارویی در کشور تبدیل کرده و ازنظر تنوع گیاهان دارویی رتبه اول کشور را به خود اختصاص داده است.

گیاهان دارویی خوراکی محلی آذربایجان غربی شامل شنگ، گندله، قازیاغی، دوهدابانی، آویشن، کهلک اوتی، نعناع کوهی، گول اقا، مزره کوهی، کنگر، ریواس، اوهلیک، سالمانجا، اسفناج دشتی و بولاغ اوتی و چندین نمونه دیگر است.

گیاهان خوراکی محلی با داشتن انواع ویتامین‌ها، آنتی اکسیدان، کلسیم و فسفر دارای خاصیت‌های درمانی ازجمله تقویت سیستم گردش خون، سیستم گوارشی، درمان یبوست، تنظیم قند خون و کاهش چربی، افزایش اشتها و بهبود زخم‌های معده است.

بر اساس گزارشات مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی از مجموع هشت هزار گونه گیاهی کشور، آذربایجان غربی یک هزار و 360گونه را در خود جای‌داده ودرموزه هرباریوم بیش از 11000 نمونه موجود است.

فواید پزشکی و درمانی این گیاهان، کارآفرینی و اشتغال‌زایی مهم‌ترین ویژگی‌های مهم کشت و پرورش گیاهان دارویی است به‌طوری‌که از کشت این گیاهان تا فرآوری و تبدیل آنها به داروهای گیاهی زمینه مساعدی برای ایجاد شغل برای چند هزار نفر فراهم می‌شود.

آذربایجان غربی رویشگاه گیاهان دارویی

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی می‌گوید: آذربایجان غربی رویشگاه 520 گونه از گیاهان دارویی بوده که 70 تا 100 گونه از این تعداد خوراکی است.

عباسعلی روانلو می‌افزاید: یک هزارو 360 گونه از گیاهان موجود کشور در آذربایجان غربی می‌روید که ظرفیت مناسبی برای انجام مطالعات تحقیقاتی درزمینه گیاهان به شمار می‌رود.

روانلو بابیان اینکه برداشت گیاهان خوراکی محلی همزمان با آغاز بهار و رویش این گیاهان در آذربایجان غربی آغاز می‌شود، بیان می‌کند: افزون بر 585 گونه گیاهی از مجموع گیاهان موجود در آذربایجان غربی در جزیره‌های دریاچه ارومیه می‌روید که پسته وحشی ازجمله مهم‌ترین این گونه‌هاست.

به گفته وی ارس کوهی، درخت سقز و بادام کوهی از جمله شاخص ترین گونه های موجود در جزایر 9 گانه دریاچه ارومیه است.

انقراض برخی از گونه‌های گیاهان دارویی در آذربایجان غربی

تغییرات آب و هوایی و برداشت غیراصولی و غیرعلمی از گونه‌های گیاهی ازبزرگ‌ترین خطراتی است که گیاهان دارویی موجود در آذربایجان غربی را تهدید می‌کند و خطر انقراض در کمین گونه‌های مختلف این گیاهان با ارزش قرار دارد.

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی با اشاره به در حال انقراض بودن برخی از گونه‌های گیاهان، می‌گوید: مطالعه بر روی 120گونه برای تعیین نوع پراکنش و مقدار موجود از آن در طبیعت انجام‌شده که 75 مورد از آنها به اتمام رسیده است.

عباسعلی روانلو با تأکید بر اینکه رویشگاه برخی از گیاهان به‌طور خاص شناسایی‌شده است، می‌افزاید: 60 گونه از گیاهان شناسایی‌شده در آذربایجان غربی ازجمله بیزه، اله گز، نعناع کوهی، ریواس، کنگر و ثعلب بومی منطقه است.

قاچاق گونه‌های گیاهی از مرزهای آذربایجان غربی

روانلو با اشاره به اینکه بیزه در تهیه پنیر کاربرد دارد و نعناع کوهی نیز به‌عنوان چاشنی غذا استفاده می‌شود، می‌گوید: گزارش‌هایی مبنی بر قاچاق برخی از این گیاهان از مرزهای این استان به کشورهای همسایه نیز دریافت شده است.

به گفته وی کشت گیاهان دارویی در فضاهای سبز شهری را می‌توان برای فرهنگ‌سازی در استفاده ازاین‌گونه در دستور کار قرارداد و البته این گیاهان اغلب نیاز کمتری به آب و مراقبت دارد ولی باید فرهنگ استفاده از آنها نهادینه‌سازی شود.

رییس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی با اشاره به قابلیت کشت گونه‌های گیاهی می‌افزاید: رزماری، اسطخودوس، انواع زنبق، انواع آویشن و نسترن ازجمله گیاهانی است که قابلیت کشت دارد.

توسعه کشت گیاهان دارویی در حاشیه دریاچه ارومیه

معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی با بیان اینکه طرح توسعه کشت گیاهان دارویی در حاشیه دریاچه ارومیه به همت جهاد دانشگاهی آذربایجان‌غربی و با همکاری ستاد احیای دریاچه ارومیه اجرا می‌شود،می گوید: هدف از اجرای این طرح شناسایی گونه‌های کم آب‌بر و پر بهره، تأمین نشاء مورد نیاز برای اجرا در مزارع آزمایشی، ترویج مزیت‌های این گیاه در فصل پاییز در بین کشاورزان و داده‌برداری در مزارع آزمایشی برای استفاده از آنها در توسعه کشت گیاهان داروئی با توجه به کشاورزی بودن منطقه و نیاز آبی دریاچه ارومیه است.

حبیب ولیزاده با اشاره به کاهش 30 تا 70 درصدی مصرف آب با کاشت گیاهان دارویی در زمین‌های کشاورزی آذربایجان غربی می افزاید : از ابتدای مهرماه سال 97 گونه‌های گیاهان دارویی نظیر مریم گلی، گل محمدی، اسطئوخودوس، گل راعی، مرجان جوش و آویشن باغی در مزارع آزمایشی کشت شده‌اند و ثمردهی مزارع نمونه و آزمایشی در بهار 98 برای عموم کشاورزان قابل رویت است.

گیاهان دارویی زمینه اشتغال‌زایی را در منطقه ایجاد می‌کند

ولیزاده با اشاره به مزیت کشت گیاهان دارویی برای کشاورزان، بیان می‌کند: گردش مال و درآمدزایی بالای گیاهان دارویی و مصرف آب خیلی کمتر این گیاهان نسبت به سایر محصولات کشاورزی از عمده مزیت‌های ترغیب کشاورزان حوضه آبریز دریاچه ارومیه است.

به گفته وی  گسترش صنایع تکمیلی و فرآوری و کارخانجات دارویی در منطقه لازم است و مسئولان فعال در بخش صنعت و سرمایه‌گذاری باید به این امر توجه ویژه داشته باشند تا محصول تولیدی برای فروش در دست کشاورزان باقی نماند و مأیوس نشوند، ضمن آنکه با گسترش صنایع وابسته به گیاهان دارویی اشتغال‌زایی خوبی نیز در منطقه ایجاد خواهد شد.

گزارش از فائزه نماززاده

انتهای پیام/ن