صنعتی سازی پروسه فرآوری گل محمدی در آذربایجان غربی در ورطه فراموشی

 به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، شرایط بکر آب و هوایی در آذربایجان غربی از جمله مزایایی است که سبب کشت گیاه کم آب بر گل محمدی در این حوضه شده است با این‌ حال برخی موانع سبب شده تا در زمینه صادرات حجم ناچیزی داشته باشد در حال حاضر سهم ایران در بازار 25 میلیارد دلاری صادرات گل در جهان، فقط 3 دهم درصد است.

این خود یک فرصت سوزی بزرگی است با وجود اینکه در استان آذربایجان غربی شاهد وجود شرایط طبیعی و جغرافیایی خوبی هستیم اما بی‌تدبیری در کشف و هدفمندسازی این ظرفیت‌ها آذربایجان غربی را در برهه‌ای از محرومیت و عقب‌افتادگی قرار داده و کشاورزان استان هر روز بیشتر از دیروز متضرر می‌شوند.

گل محمدی به‌ عنوان یک محصول کم آبر و پرسود می‌تواند با جایگزین شدن به‌ جای محصولات پرآب بر همچون چغندرقند در شرایط احیای دریاچه ارومیه بسیار ثمربخش باشد و کشت گسترده این محصول در آذربایجان غربی سبب اشتغال‌زایی برای قشر جوان، سوددهی به کشاورزان و در نتیجه برند سازی برای استان با توجه به هم‌مرز بودن با کشورهای همسایه می‌شود.

 نبود زیر ساخت عامل بی رغبتی کشاورزان برای کشت گیاه گل محمدی

عضو هیئت‌ علمی دانشگاه ارومیه در رابطه با گیاه گل محمدی و میزان سودآوری آن برای استان می‌گوید: محصول گل محمدی گیاهی است که اگر در استان زیر ساخت های آن آماده شود می‌تواند هم برای کشاورز سودآوری داشته باشد و مانع از  ضرر او شود و هم به دلیل کم آب بر بودن در احیای دریاچه ارومیه مفید واقع می شود.

وحید رضا وردی نژاد می‌افزاید: برگشت سرمایه و سودآوری گیاه گل محمدی یک تا دو سال است از نظر تولید ناخالص استانی هم باعث افزایش درامد منطقه می‌شود که در ابتدا باید زیرساخت‌های آن یعنی احداث کارخانه اسانس گیری و تأسیس شرکت‌هایی برای بازاریابی و تجاری‌سازی این محصول توسط مدیران استانی آماده شود تا کشاورزان ترغیب به کشت گل محمدی شوند.

وی تصریح می‌کند: کشورهای فرانسه و بلغارستان به‌عنوان دو کشور برند در تولیداسانس عطر به شمار می‌روند و ایران هم سومین کشور در این تولید به شمار میرودکه در این میان بلغارستان یکی از صادرکنندگان گسترده اسانس به کشور فرانسه است و درآمد 25هزار دلاری از تولید یک لیتر اسانس گل محمدی و صادرات آن به‌دست می‌آورد.

رضا وردی نژاد می‌افزاید: به‌طور متوسط از گل محمدی 4 تن محصول تر به‌دست می آید که از این مقدار یک لیتر اسانس خالص تولید می‌شود کشور فرانسه هم که یکی از واردکنندگان عمده اسانس گل محمدی است به دلیل اقلیم و آب‌وهوای مطلوب ایران خواهان واردات در سطح گسترده این اسانس از کشور است ولی متأسفانه فقط 8 درصد از این اسانس را ایران تهیه می‌کند که مقدار بسیار کمی است.

وی می‌گوید: چالش اصلی اینجاست که در آذربایجان غربی هیچ زیرساختی برای کشت این محصول پربازده وجود ندارد و دلال‌ها و مافیایی وجود دارد که اجازه نمی‌دهند تا این ظرفیت در شهرها و استان‌های دیگر نیز پرورش یابد و صرفاً برای منفعت بیشتر خود کشت گل محمدی را فقط برای یک مکان خاصی می‌خواهند و این‌ یک معضل است.

عضو هیئت‌ علمی دانشگاه ارومیه تأکید می‌کند: متأسفانه در کشور ما علل عمده راکد یا نیمه‌ تمام ماندن خیلی از پروژه‌ها این است که نظام ما سیستمی نیست بلکه بر پایه‌ی شخص است درنتیجه بعد از طرح‌های 4 ساله مدیران یک مدیر دیگری می‌آید و کلا سیستم قبلی را تغییر می‌دهد که این‌گونه سیستم یک شخصیتی مانع توسعه کشور می‌شود.

مشتقات گل محمدی آذربایجان غربی صادر می‌شود

رئیس اداره تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خوی در رابطه با کشت محصول گل محمدی و صادرات آن به کشورهای همسایه می‌گوید: امسال 180 تن گل محمدی در این منطقه برداشت‌ شده این گیاه کم آب بر به‌ عنوان محصول شاخص شهرستان خوی شناخته‌ شده است و مشتقات آن به جمهوری آذربایجان و عراق و ترکیه صادر می‌شود.

علیرضا مردانی می‌افزاید: از اوایل خردادماه برداشت گل محمدی در شهرستان خوی آغاز می‌شود و تا پایان ماه ادامه دارد و گل محمدی به بار آمده در خوی علاوه بر تأمین نیاز این شهرستان به کشورهای همسایه نیز صادر می‌شود اما به دلیل نبود زیرساخت مساعد برای پرورش و گسترش کشت این محصول در سطح محدودی زیر کشت می‌رود در حالی که کل استان آذربایجان غربی برای کشت این محصول مساعد است.

وی تصریح می‌کند: گل محمدی خوی از نظر کیفیت و اسانس و عطر در جهان کم‌نظیر است و در انواع مختلف خاردار، ریز، کوتاه و بزرگ و توده‌های محلی کشت می‌شود همچنین از هر هکتار 4 تن محصول گلبرگ برداشت می‌شود و قیمت هر کیلوگرم گل محمدی 15 هزار تومان است.

غیر اقتصادی بودن اغلب محصولات کشاورزی پر آب بر در حوضه آبریز دریاچه ارومیه  علاوه بر آنکه مشکل معیشتی کشاورزان را در پی آورده بلکه سهم مهمی در ایجاد بحران دریاچه نیز داشته بنابراین ترویج کشت گیاهان دارویی مرهمی بر زخم بحران دریاچه ارومیه است.

اجرای طرح الگوی کشت و توسعه سیستم‌های نوین آبیاری همچنین سیستم کاشت گیاهان کم آب بر در حوضه دریاچه ارومیه از مهم‌ترین راهکارهای صرفه‌جویی آب در بخش کشاورزی است که باید از این طرح در راستای احیای دریاچه ارومیه از سوی دولت و مسئولین حمایت شود.

جایگزینی کشت گیاهان کم آب بر در تسریع احیاء دریاچه ارومیه بسیار مهم است

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در رابطه با نقش کشاورزی استان در احیای دریاچه ارومیه بیان می‌کند: ترویج استفاده از ارقام جدید کم آب بر محصولاتی مانند چغندرقند، کشت فرا سرزمینی، استفاده از شیوه‌های نوین آبیاری تحت‌فشار و توسعه مکانیزاسیون کشاورزی از اقداماتی است که در این راستا انجام می‌شود.

رسول جلیلی می‌گوید: جایگزینی کشت سایر محصولات زراعی کم آب بر مانند زعفران، پسته، کلزا و گل محمدی از برنامه‌های سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در تداوم تولید این محصول با توجه به احیای دریاچه ارومیه است که مساعدت کشاورزان استان در اجرای برنامه‌های اصلاح الگوی کشت را می‌طلبد.

 وی با اشاره به اینکه احیای دریاچه ارومیه مهم‌ترین اولویت اجرایی این سازمان است می‌افزاید: احیا نشدن دریاچه ارومیه زندگی 15 میلیون نفر را در سطح کشور با تهدید مواجه می‌کند و معیشت کشاورزان منطقه را نیز در معرض خطر قرار کی دهد بنابراین با جایگزینی کشت محصولات کم آب بر کشاورزی در استان می‌توان این بحران را به حداقل رساند.

گزارش از زهرا بخشی

انتهای پیام/ن