خراسان رضوی| واردات بی‌رویه نخ ابریشم صنعت نوغان‌داری تربت حیدریه را به «کما» برد
مدیر جهاد کشاورزی تربت حیدریه گفت: واردات بی‌رویه نخ ابریشم به کشور منجر به رکود صنعت نوغان‌داری و کارگاه‌های ما شد و به دلیل نبود پیله به ۴۰۰ کارگاه تقلیل پیدا کرد که آن‌ها هم در حال حاضر فصلی فعالیت می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، شهرستان تربت حیدریه در جنوب غربی استان خراسان رضوی با داشتن ظرفیت‌های بالا و تنوع آب و هوایی به یکی از شهرستان‌های برتر در تولید و سطح زیر کشت محصولات کشاورزی بدل شده به گونه‌ای که بالغ بر 79 درصد از نیروی کار شهرستان به کشاورزی مشغول هستند و کشت بیش از 37 نوع محصول زراعی این شهرستان را در منطقه جنوب و مرکز استان خراسان رضوی، دور از دسترس و غیرقابل رقابت در این حوزه کرده است.
در این میان تربت حیدریه در کشت و برداشت محصول سیب زمینی استان رتبه نخست و در کشور یکی از سه قطب تولید سیب زمینی محسوب می‌شود. به همین بهانه؛ با محمدرضا عباسپور مدیر جهاد کشاورزی تربت حیدریه پیرامون آخرین وضعیت محصولات کشاورزی در این شهرستان به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
تسنیم: آخرین وضعیت شهرستان تربت حیدریه در حوزه کاشت محصول سیب زمینی چگونه است؟
عباسپور: کشت سیب زمینی در شهرستان تربت حیدریه به ویژه بخش جلگه رخ از حدود 15 سال پیش همراه با غلات آغاز شده است. این منطقه به لحاظ اقلیمی سرد و با ارتفاع 1750 متر از سطح دریا است که وجود دشت در این ارتفاع شرایط را برای تولید محصول منحصربه‌فرد می‌کند.
کشاورزان منطقه جلگه رخ غالبا مالک با دانش فنی بالا هستند لذا با به‌کارگیری روش‌ها، تکنیک‌ها و ماشین‌آلات جدید؛ حدود 2100 هکتار از اراضی منطقه را به کشت سیب زمینی اختصاص داده‌اند که از این میزان حدود 700 هکتار مربوط به سیب‌زمینی بذری است.
عمده گونه محصولات بذری مارفونا و آگریا از ارقام سب زمینی است؛ به دلیل حجم برداشت در این منطقه سردخانه هم مستقر است و از این منطقه به اکثر نقاط کشور از استان هرمزگان در جنوب کشور تا مناطق غربی محصول سیب زمینی ارسال می‌شود.
تسنیم: چه عاملی محصول سیب زمینی تولید شده در این منطقه را متمایز می‌کند؟
عباسپور: 95 درصد از زمین‌های زیر کشت محصول سیب زمینی ما با حداقل آب یعنی به صورت قطره‌ای آبیاری می‌شوند. فصل کاشت سیب‌زمینی از اوایل اردیبهشت ماه تا اواخر خرداد ادامه دارد؛ برداشت نیز از اواسط مرداد تا اواسط مهر ادامه دارد؛ متوسط عملکرد ما در تولید سیب زمینی 35 تن در هکتار است؛ این عملکرد نیز به دلیل این است که برخی مزارع ما «بذری» است. در عملکرد مبتنی بر کاشت بذری نیز تعداد مهم است.
تسنیم: گویا اکثر پروسه مذکور نیز به صورت مکانیزه انجام می‌شود؟
عباسپور: همین گونه است، کشت در این منطقه بالای 90 درصد مکانیزه شده است؛ کلیه عملیات کاشت و برداشت به صورت تمام اتوماتیک صورت می‌پذیرد و دست، کوچک‌ترین دخالتی در این پروسه ندارد. این دستگاه‌ها همچنین قادر به مانیتور کردن مشکلات و کاستی‌های هنگام کاشت نیز هستند.
تسنیم: آمار مساحت زیر کشت محصول سیب زمینی چقدر است؟
عباسپور: در سال گذشته تقریبا 1600 هکتار بوده که امسال 2100 به هکتار افزایش یافته است؛ یکی از دلایل این افزایش نیز ارزان بودن قیمت خرید چغندرقند است که در نتیجه بسیاری از کشاورزان این محصول را با سیب زمینی جایگزین کرده‌اند.
تسنیم: امسال چه میزان پیش‌بینی برداشت این محصول می‌رود؟
عباسپور: سال گذشته مجموع برداشت ما با زمین زیر سطح کشت کمتر، 55 هزار تن سیب زمینی بوده؛ امسال با عملکرد مشابه پیش‌بینی حدود 70 تا 75 هزار تن سیب زمینی را داریم.
تسنیم: عمده مشکلات کشاورزی در این حوزه چیست؟
عباسپور: مهمترین مشکل در حال حاضر گران شدن نهاده‌های تولید است؛ به عنوان مثال تیپ ( نوار) کاشت بسیار گران شده است. بذر سیب زمینی گران شده و به همان میزان سم پاشی و غیره افزایش هزینه محسوسی داشته که این افزایش بسیار فراتر از افزایش قیمت سیب زمینی بوده است.
همچنین یکی دیگر از مشکلات جدی سیب زمینی‌کاران ما نوسانات زیاد قیمت است. با همین افزایش‌ها کشاورز نمی‌داند قیمت محصولش مانند سال گذشته خواهد بود یا رشد می‌کند یا کاهش می‌یابد. فصل برداشت سر زمین سیب زمینی به یک قیمت از کشاورز خریداری می‌شود که چندین برابر کمتر از قیمتی است که به مصرف‌کننده می‌رسد؛ در این میان واسطه‌ها سود اصلی بازار را می‌برند و کشاورز ارزان می‌فروشد، مصرف کننده نهایی گران می‌خرد و این آشفته بازار محصول احتکار محصول در سردخانه‌ها توسط واسطه‌ها است.
تسنیم: در بسیاری بخش‌ها کشاورزان به دلیل هزینه‌های بالا از مکانیزه کردن روند تولید محصول گریزان هستند. چطور توانستید کشاورزان را مجاب به ورود به بحث مکانیزاسیون کنید؟
عباسپور: کشاورزان در منطقه جلگه رخ نسبت به بخش‌های دیگر یا شهرستان‌های همجوار کل مالک هستند و توان مالی بالاتر و اراضی بزرگ‌تری در اختیار دارند. لذا حضور کارگر و تولید دستی، مشکلات خودش را دارد؛ به همین دلیل ترغیب این دسته از کشاورزان به خرید ماشین آلات بسیار آسان‌تر و منطقی‌تر به نظر می‌رسد هرچند امروز مشکلات خودش را دارد.
تسنیم: چه مشکلاتی؟
عباسپور: در حوزه مکانیزاسیون ماشین آلات بسیار گران شده و این ماشین‌آلات که اکثرا وارداتی هستند به واسطه تحریم‌های اقتصادی تامین لوازم یدکی‌شان به سختی و با قیمت‌های بالا صورت می‌گیرد.
تسنیم: تربت حیدریه در حوزه تولید زعفران سال گذشته سال خوبی را پشت سر نگذاشت، دلیل چه بود؟
عباسپور: برای بررسی محصول زعفران که در مهر و آبان 97 برداشته شده باید به سال 96 برگردیم. میانگین بارندگی شهرستان در آن سال باید 255 میلی‌متر در حالت نرمال بود که به 155 میلی‌متر کاهش یافت که سال 96 یکی از بدترین سال‌ها از لحاظ بارندگی بود. این یکی از دلایل عمده که بارش‌ها در طول پاییز و زمستان و بهار خوب نبود. دلیل دیگر این که تیر و مرداد سال گذشته گرمای شدید در تمام نقاط کشور منجر به تضعیف پیازه زعفران شد که دلیل دیگر کاهش تولید به شمار می‌رود. آمارها کاهش بین 20 تا 30 درصدی تولید زعفران را نشان می‌دهد.
تسنیم: در حوزه ابریشم‌کشی تربت حیدریه تا چه اندازه موفق بوده است؟
عباسپور: شهرستان تربت حیدریه از دو بعد در بحث نوغان‌داری فعالیت شده است. اول این که 75 درصد ابریشم‌کشی در کارگاه‌های کوچک سنتی در شهرستان بایگ انجام می‌شود؛ 1200 کارگاه فعال داشتیم، واردات بی‌رویه نخ ابریشم به کشور منجر به رکود صنعت نوغان‌داری و کارگاه‌های ما شد و به دلیل نبود پیله، به 400 کارگاه تقلیل پیدا کرد که آن‌ها هم در حال حاضر فصلی فعالیت می‌کنند.
در حوزه نوغان‌داری در سال گذشته حدود 20 هزار جعبه نوغان توزیع شد که سال گذشته در تربت حیدریه 5100 جعبه نوغان توزیع و چیزی در حدود 57 تن پیله تر تولید شد که از آن 9600 کیلوگرم نخ خام ابریشم تولید شد.
تسنیم: امسال وضعیت چگونه است؟
عباسپور: امسال با برنامه افزایشی سازمان، میزان به دو برابر افزایش یافت که حدود 2400 جعبه نوغان در شهرستان توزیع شد که پیش‌بینی می‌شود حدود 16 تن نخ ابریشم خام در شهرستان تریت حیدریه تولید شود که در این صورت در شهرستان شاهد افزایش دو برابری خواهیم بود.
انتهای پیام/ح
