گیلان| "کم‌کاری مسئولان" صدای مردم "لیلیم املش" را درآورد + فیلم


فروردین امسال به علت رانش زمین در روستای لیلیم در شرق گیلان، خانوارهای ساکن در منطقه مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شدند اما با گذشت چند ماه از آن حادثه، مسئولان هیچ کاری برای رفع مشکلات آنان انجام نداده‌اند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از رشت،‌ اوایل فروردین امسال به‌علت رانش زمین در روستای لیلیم از توابع بخش مرکزی شهرستان املش در شرق گیلان، خانوارهای ساکن در منطقه مجبور به ترک خانه و کاشانه خود شدند اما با گذشت چند ماه از آن حادثه، مسئولان هیچ کاری برای رفع مشکلات آنان انجام نداده‌اند.

بر اثر وقوع پدیده رانش زمین در‌ روستای یاد شده خسارت‌های مالی بسیار فراوانی برای مردم ساکن در این منطقه به بار آمد اما عدم تحقق وعده‌های بی‌شماری که مسئولان در زمان بازدیدشان از این منطقه به مردم دادند بیش از هر چیز دیگری مانند نمکی بر زخم‌های مردم این منطقه عمل کرده است.

طبق شواهد و قرائن موجود حدوداً 21 خانوار در روستای لیلیم سکونت دارند و به‌دلیل وعده و وعیدهای عملی نشده مسئولانی که در ماه‌های اخیر جهت بازدید به منطقه سفر کرده‌اند همچنان نگران از دست‌دادن خانه، وسایل زندگی و از بین‌ رفتن محصول و باغ‌های چای و مزارع خود هستند.

18 فروردین امسال بود که استاندار گیلان بازدیدی از روستای لیلیم داشت و در آن‌جا دستور اسکان ساکنان واحدهایی که بر اثر این پدیده آسیب دیدند را در مکان‌هایی امن به‌صورت استیجاری یا به شیوه دیگر داد و مقرر شد پس از اتمام مطالعات ژئوتکنیک،‌ به‌صورت علمی و فنی در این مورد تصمیم‌گیری شود.

از شروع سال 98 هر هفته شاهد توجه و بازدید‌ تعدادی از مسئولان شهرستانی و استانی از روستای لیلیم املش بودیم و از آنجا که این رفت و آمدهای مکرر با دغدغه‌ها و مشکلات حل نشده مردم هیچ تطابقی با هم نداشت، بر آن شدیم تا از نزدیک و رو در رو با مردم و اهالی این منطقه صحبت کرده و دلیل را جویا شویم.

لیلیم در بلندای کوه و در شیب زیاد ساخت و ساز نسبتاً متراکمی را در خود جای داده و بافت قدیم و جدید خانه‌ها به‌گونه‌ای در آغوش هم جا خوش کرده‌اند که اگر رانش زمین نبود شاید به این زودی مردم متوجه مسائل و مشکلات این روستا نمی‌شدند.

اما رانش، همه خواب‌ها را برهم زد و مردم را بیش از هر زمان دیگری مستأصل کرد؛ از سوی دیگر مسئولان در بازدیدهایی که تا به اینجای کار از پشتوانه مالی هم برخوردار نبوده نتوانستند حمایت لازم را از مردم داشته باشند بنابراین به ناچار آن‌ها که وضع مالی بهتری داشتند توانستند محل سکونتشان را تغییر دهند و مابقی بلاتکلیف ماندند.

آن‌چه در اینجا به‌عنوان یک نیاز بسیار اساسی و اولویت‌دار برای نه فقط روستای لیلیم بلکه برای تمام مناطق در معرض خطر رانش مطرح می‌شود تهیه محدوده نقشه خطر منطقه با مطالعات دقیق محلی و زیر نظر متخصصان فن است تا به موجب آن جلوی هر گونه ساخت و ساز جدید در این مناطق گرفته شود.

مسئولان استانی باید با همکاری مسئولان شهرستان و دهستان اطلاعات فنی لازم را به‌صورت هدفمند و ساماندهی شده در اختیار مردم قرار دهند و خطرات پیرامون ساخت و ساز در مناطق خطرآفرین را به مردم محلی گوشزد کنند؛ در غیر این‌صورت و با ادامه ساخت و سازها، احتمال وقوع حوادث دلخراش تشدید می‌شود.

آن‌چه که در جریان بازدید میدانی از روستای لیلیم حاصل شد این است که مردم محلی فکر می‌کنند حالا که رانش در حدی متوقف شده پس نیازی نیست خیلی نگران باشند در صورتی‌که باتوجه به شیب توپوگرافی منطقه و شرایط بارندگی‌های محلی، در آینده خطر رانش بیش از پیش به آن‌ها نزدیک خواهد شد.

وقتی شرایط رانش تا به این حد حاد و اضطراری کاملاً قابل مشاهده و پیش‌بینی است و مردم هم می‌دانند که باید خانه‌هایشان را تخلیه کنند اما سؤال اصلی اینجاست که کجا بروند، چگونه مسئولان مربوطه با گذشت این مقدار زمان، ‌هنوز کاری برای اسکان آنان در مناطق امن انجام نداده‌اند.

بنابراین با توجه به مخاطرات فراوانی که اهالی روستای لیلیم املش را به صورت جدی تهدید می‌کند انتظار داریم مسئولان جوابگوی این موضوع باشند و تلاش کنند تا بودجه و اعتبار لازم را برای چنین شرایط بسیار خطیر بدست آورده و هر چه سریع‌تر در اختیار مردم نیازمند قرار دهند.

وضعیت مشابه روستای لیلیم در روستاهای دیگر املش و مناطق همجوار گویای این مطلب است که باید در شهرستان و استان مطالعات میدانی دقیقی انجام شود تا احتمال بروز خطرات مشابه بر اثر رانش زمین در سایر روستاها و مناطقی که ساخت و ساز جدید در آن‌جا انجام می‌شود کاهش پیدا کند.

با توجه به مهاجرت‌های معکوس گسترده‌ای که این روزها گریبان مستعد‌ترین زمین‌های بکر روستایی گیلان را گرفته می‌توان گفت انجام هرگونه ساخت و ساز جدید در این مناطق، بدون در نظر گرفتن مباحث مربوط به حوزه زمین‌شناسی، به صورت بالقوه می‌تواند برای استان تهدیدکننده باشد.

مسئولانی که برای گرفتن عکس یادگاری و پرکردن گزارش کار در لیلیوم حاضر می‌شوند

روستانشینان لیلیومی به حضور مسئولانی که صرفاً برای گرفتن عکس یادگاری و پرکردن گزارش کار خود در روستای آنان حاضر می‌شوند احتیاجی ندارند بلکه نیازمند حضور افرادی هستند که نه در حرف بلکه در عمل مشکلات آن‌ها را بشوند و برای رفع نگرانی‌های آنان اقدامی اساسی و عاجل انجام دهد.

شاید بسیاری از همین مسئولان که صرفاً وعده‌ای را به مردم روستای لیلیم املش داده و رفته‌اند حتی گوشه‌ای از این رنج و سختی را نتوانند تحمل کنند اما چون خودشان را جای اهالی رنج‌دیده این منطقه نمی‌گذارند در نتیجه تلاشی زیادی هم برای برطرف کردن مشکلاتشان و آلام این مردم نمی‌کنند.

مدیریت خوبی از سوی مسئولان و مدیران انجام نشده و به جرأت می‌توان گفت تا امروز یک تصمیم درست برای مردم لیلیم املش گرفته نشده است؛ امروز لیلیم املش و مردم آن نیازمند اقدامی جهادی و فوری هستند تا بلکه اندکی از آلام آن‌ها کاسته شود و با توجه به قرائن موجود ضعف جدی در مدیریت بحران استان کاملاً مشهود است.

در مدیریت بحران استان ضعف‌های زیادی وجود دارد؛ اگر واقعاً رانش زمین خطرناک است و کاری هم انجام نمی‌دهند باید به مردم گفته شود که باید از روستا خارج شوند اما از روز نخست، اطلاع‌رسانی دقیق و درستی انجام نشد؛ حال سئوال اینجا است که چرا یک تصمیم درست تا امروز گرفته نشده است.

رانش زمین در سال های گذشته نیز این در مناطقی از شهرستان املش و روستاهای تابعه آن اتفاق افتاده است اما این بار خسارات بیشتری به خانه های مسکونی روستایی وارد شد و روستائیان و مردم به‌ویژه در روستای لیلیوم که خانه و کاشانه خود را از دست داده‌اند دچار نگرانی شدیدی شده‌اند.

نبود اراده لازم، پیگیری‌های کم و ضعف مدیریت استان سبب شده دو ماه پس از وقوع رانش در روستای لیلیم املش هنوز وضعیت منطقه بحرانی باشد؛ تخریب دیوارها ادامه دارد و مشخص نیست چه وقت به نیاز و داد مردم رسیدگی می‌شود، شاید از دید آقایان لازم است حتماً کسی زیر آوار بمیرد.

معمولاً مدیران استان منتظر بروز حادثه می‌مانند تا ابتدا به‌وقوع بپیوندد و بعد که حادثه روی داد و مردم در فلاکت و تنگنا قرار گرفتند، شروع به امدادرسانی می‌کنند؛ نمونه عینی آن را بارها از عملکرد مسئولان ذیربط شاهد بوده‌ایم.

به نظر می‌رسد معاونت عمرانی استاندار، بنیاد مسکن، فرمانداری و سایر دستگاه‌های اجرایی مرتبط با مساله رانش زمین، منتظر بروز حادثه جانی و تلفات انسانی هستند تا کمی به خود بجنبند و انگار از کف رفتن دیوار و ریزش منازل مردم، برایشان کوچکترین اهمیتی ندارد.

یکم فروردین 98 بود که تیرهای برق در روستای لیلیوم املش یکی پس از دیگری سر به زمین می‌گذاشتند تا بگویند دیگر تاب ماندن ندارند؛ در این شرایط جوی حالا اما پس از خداحافظی به باران و باد، نوبت سلام به رانش زمین است؛ هیولای خفته‌ای که خواب را از چشم مردم و ساکنان منطقه گرفته است.

برخی نمی‌خواهند باور کنند خانه‌ای که با قرض و وام و خون دل ساخته‌اند باید به دست تقدیر رهایش کنند و بروند؛ چقدر سخت است دل کندن، مدام باید پشت سر را نگاه کنی تا خانه کم کم کوچک شود و محو صحنه عجیبی است اما نه رانش زمین بلکه صورت‌های بهت زده کالپوشی‌ها است و ‌سؤال بزرگ که چه باید کرد کسی نمی‌داند همه هاج و واج همدیگر را نگاه می‌کنند.

یکی از اهالی ساکن روستای لیلیم املش افزود: بدبخت شدیم، تمام خانه و زندگی‌مان رفت، من هنوز دارم قسط خانه‌ام را به بانک می‌پردازم اما حالا مجبور هستم و باید ترکش کنم؛ این مسئولان چطور قرار است جوابگوی خسارات ما باشند و برای مشکلات ما بالاخره قدمی عملی بردارند.

مردمی که تمام زندگی آن‌ها به یک چشم بر هم زدن از بین رفته است دیگر طاقت ندارند گوشه‌ای بنشینند، دست روی دست بگذارند و تنها شنونده وعده‌های توخالی و بدون عمل مسئولانی باشند که به‌دنبال پر کردن گزارش عملکرد خود بوده و روستایشان را به محل گرفتن عکس‌های یادگاری تبدیل کرده‌اند.

در شرایط کنونی مسئولان شهرستان املش به‌ویژه فرماندار این منطقه به عنوان نماینده عالی دولت در شهرستان موظف هستند قبل از بروز سوانح دلخراش و تلفات جانی هرچه سریع‌تر نسب به رفع مشکلات مردم اقدام کرده و یا پاسخی روش و شفاف برای کم‌کاری‌های رخ داده شده ارائه کنند.

با وجود اینکه فرماندار و سایر مسئولان استان و شهرستان در خبرهای متعددی از ایجاد راه دسترسی و کمک به مردم روستای لیلیم بارها و بارها سخن گفته بودند اما امروز شاهد هستیم که وضعیت مردم و نگرانی‌هایی که از آینده خود دارند دقیقاً خلاف این سخنان را اثبات می‌کند.

در روزهای ابتدایی وقوع رانش زمین در روستای لیلیم شهرستان املش بسیاری از مسئولان استانی و شهرستانی در محله وقوع حادثه حضور پیدا کرده و با مردم به گفت‌وگو پرداختند اما ظاهراً فراموش کردند که مردم "لیلیم املش" به‌جای وعده و وعید نیازمند اقدام و عمل نیز هستند.

تک تک افرادی که با آن‌ها صحبت شد یک جمله کلیدی و تأکیدی در حرف‌ها و درد و دل‌های خود داشتند و می‌گفتند "به داد مردم برسید"، ‌رنج اهالی روستای لیلیم املش از حال و روزشان کاملاً پیدا و مشخص است اما در مقابل این وضعیت مسئولانی هستند که همیشه مدعی‌اند "همه چیز خوب است".

تسنیم همچنان پیگیر رسیدگی به وضعیت زندگی اهالی روستای لیلیم شهرستان املش است بنابراین تا زمانی که مشکلات مردم و اهالی این منطقه توسط مسئولان ذیربط رفع و چاره‌اندیشی اساسی برای آن انجام نشود براساس رسالت خبری و نظارتی خود جهت تحقق مطالبات مردم، این موضوع را پیگیری می‌کند.

 

 

گزارش از امید رجبی پور کشایه

انتهای پیام/ن