بیکاری در کمین هنرمندان/فرصت‌های اشتغال در صنایع‌دستی آذربایجان غربی یک به یک از بین می‌روند
اگرچه صنایع‌دستی آذربایجان غربی جلوه‌ای از تمدن و فرهنگ این منطقه است اما امروزه کارکردی بیش از یک هنر دارد و به یک صنعت تبدیل شده تا هزاران نفر با تولید انواع و اقسام محصولات از فرش و قالی و گلیم گرفته تا چاقو و کفش و زیورآلات مشغول به کار شوند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، صنایع‌دستی مجموعه‌ای از دست ساخته‌ها را شامل می‌شود که با استفاده از مواد اولیه طبیعی و بومی به کمک دست و ابزار ساخته می‌شود، این دست‌ساخته‌ها متأثر از سابقه‌ی تاریخی، ویژگی‌های فرهنگی، ویژگی‌های جغرافیایی مکان تولید، عادات اجتماعی، باورهای سنتی، معیارهای زیبایی‌شناختی بومی و ملی و نیز ذوق هنری و خلاقیت فردی سازنده‌ی اثر است.
صنایع‌دستی و یا هنرهای صناعی از مهم‌ترین محصولات تولیدی هر کشوری است که دارای هر دو کاربرد تزئینی و استفاده در زندگی روزمره هستند که به روش‌های سنتی ساخته می‌شوند، صنایع دستی شاخص‌ترین و اصیل‌ترین جلوه‌گاه تاریخ و تمدن کهن ایران و فرهنگ و هنر ناب ایرانی بوده که یکی از مهم‌ترین قطب‌های هنرهای صناعی در جهان به شمار می‌آید و به دلیل داشتن ویژگی‌های خاص خود تبدیل به یک هنر و صنعت شده که با سرمایه‌گذاری اندک و سودآوری فراوان در بازارهای داخلی و خارجی همراه است البته در جذب گردشگر نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.
بر اساس تحقیقات انجام‌شده قالیبافی، منبت‌کاری، ریزه‌کاری، سفالگری، جاجیم و گلیم‌بافی، منجوق دوزی، حصیر و سبدبافی، بافت جوراب‌های پشمی، شال‌گردن و کلاه، دوخت لباس زنانه و مردانه، پشه‌بند دوزی، سجاده، تبدیل پشم به نخ و ساخت ظروف چوبی از چوبهای جنگلی از ماکو، شمالی‌ترین منطقه استان تا تکاب، جنوبی‌ترین نقطه آن، رواجی چشمگیر دارد.
فرش و گلیم آذربایجان غربی، صنایع کوزه‌گری و چرم‌سازی، نازک‌کاری و تولیدات متنوع صنایع چوبی ارومیه در کنار معرق‌کاری و انبوهی از دیگر رشته‌های صنایع‌دستی این استان را جزو استان‌های بسیار غنی در این زمینه کرده است.
با اینکه ایجاد بسترهای مناسب برای هنرمندان مشغول در صنایع‌دستی فرصتی برای به نمایش گذاشتن فرهنگ و تمدن آذربایجان غربی، اشتغال‌زایی و ایجادکسب‌وکار جدید است ولی آن‌گونه که باید و شاید به این ظرفیت توجهی نشده و فقط در حد هنری زیبا برای مردم تعریف شده است.
آذربایجان غربی به‌عنوان استانی که 967 کیلومتر مرز مشترک با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان (نخجوان) دارد و با توجه به تنوع قومیتی و سلیقه‌ایکه در استان وجود دارد مهد فرهنگ و تمدن کهن آذری و کردی است که این در هنرهای دستی جلوه کرده و به هویت مردم حیات بخشیده است.
راه‌اندازی غرفه‌های سیار برای فروش صنایع دستی
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی می‌گوید: برپایی نمایشگاه‌های توانمندی بانوان روستایی زمینه‌ساز فرصتی مناسب برای توسعه مشاغل خانگی و اشتغال‌های خرد روستایی است.
جلیل جباری با تأکید بر اینکه نمایشگاه‌ها فرصت مناسب را برای ارائه محصولات تولیدی فراهم می‌کند می‌افزاید: برخی مشاغل که مرتبط با حوزه صنایع‌دستی و گردشگری هستند مورد حمایت سازمان صنایع‌دستی و گردشگری استان قرارمی‌گیرند.
وی بابیان اینکه باید صنایع‌دستی دیرینه و خاص استان را احیا و حمایت کرد تصریح می‌کند: ارائه تسهیلات بانکی، حل مشکل بیمه و هر نوع حمایت قانونی از جمله حمایت‌های سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان ازکارآفرینان و بانوان روستایی است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی بیان می‌کند: فراگرفتن آموزش‌های تکمیلی، تکمیل مهارت‌های تولیدی و آموزش مهارت‌های کسب درآمد و ارائه محصولات بازار پسند ازجمله راه‌های مناسب و لازم برای رونق تولیدات بانوان روستایی است.
جباری می‌افزاید: باهدف توسعه بازارچه‌های صنایع‌دستی و کمک به هنرمندان این رشته‌ها، تعداد 15 غرفه سیار از سوی این اداره کل در دست‌ساخت است و براساس قراردادی که با پیمانکار مربوط منعقد شده، این غرفه‌ها از جنس چوب و در دست ساخت هستند و به‌زودی تحویل اداره کل می‌شود.
به گفته وی طبق برنامه‌ریزی که شده برای حمایت از تولیدات صنایع‌دستی استان محل استقرار این کیوسک‌ها در محوطه موزه مردم‌شناسی ارومیه خواهد بود تا هنرمندان بیشتری بتوانند در این محل به ارائه محصولات خود بپردازند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی می‌گوید: اکنون تعداد چهار کیوسک در محوطه موزه مردم‌شناسی موجود است که صنایع چرمی و چوبی در معرض نمایش و فروش قرار دارد و با اضافه شدن کیوسک‌های جدید به محوطه مذکور، هنرمندان بیشتری با تنوع محصولات و تولیدات در آن فعال می‌شوند.
حمایت از هنرمندان صناعی سبب رونق تولیدات صنایع دستی می‌شود
علی حسینی فعال عرصه صنایع‌دستی می‌گوید: نبود زمینه مناسب برای فروش، حمایت نشدن از سوی مسئولان سبب شده است که من و بقیه فعالان این صنعت دیگر امیدی به ادامه کار نداشته باشیم.
وی می‌افزاید: اگر بستر لازم و حمایت و تسهیلات کافی به ما تعلق بگیرد می‌توانیم علاوه بر اینکه معیشت خود را تأمین کنیم برای دیگران به خصوص جوانان ایجاد اشتغال و درآمدزایی کنیم.
فاطمه اصغری یکی از زنان روستایی مشغول در فرش‌بافی می‌گوید: گذران زندگی من و خانواده‌ام از فرش بافی و گلیم‌بافی است ولی با گذشت زمان، افزایش قیمت مواد اولیه و به فروش نرفتن محصولات مشکلات زیادی سر راهمان قرار گرفته و کسب درآمد بسیار سخت شده است.
ضرورت رسیدگی به بیمه فعالان صنایع دستی
وی می‌افزاید: کسی از این محصولات حمایتی نمی‌کند ولی اگر مسئولان دولتی برای رونق کار ما وام‌های کم‌بهره در نظر بگیرند و در پرداخت اقساط کمی نرمش به خرج دهند هم محصولاتی باکیفیت بالا تولید می‌شود و هم اینکه گذران زندگی برایمان آسان می‌شود.
به گفته فرهاد محمدی که یکی از منبت‌کاران قدیمی ارومیه است، قشر فعال در صنایع‌دستی بیمه نیستند ولی ریزه کاری‌های این شغل به‌خصوص منبت کاریکه ظرافت خاصی برای تغییر دادن چوب به اشکال مختلف نیاز دارد خطراتی را نیز به همراه داشته و بعضاً تبعات جبران ناپذیری برای من و همکارانم در پی دارد.
وی می‌افزاید: تعلق گرفتن برخی تسهیلات به فعالان هنرهای دستی خصوصاً بیمه و وام‌های کم بهره موتور محرکه‌ای برای رونق در این شغل است و امید بیشتری به ما برای فعالیت داده و تأثیر مهمی در درآمد و گذران زندگی دارد.
گزارش از ثمین کاظمی
انتهای پیام/ش
