احیای نسبی دریاچه ارومیه به حیات وحش این پارک ملی زندگی دوباره بخشید+تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، 290 گونه پرنده در آذربایجان غربی شناخته شده که 30 درصد از این‌گونه مقیم و بقیه مهاجر بوده و 115 گونه در محدوده پارک ملی دریاچه ارومیه هستند که مهم‌ترین آن‌ها پلیکان سفید، فلامینگو و انواع مختلف پرندگان شکاری، اردک سرسفید و اردک سرحنایی است.

دریاچه ارومیه طی دهه‌های 70 و 80 به‌دلیل شرایط زیستی متنوع آن زیستگاه مهمی برای پرندگان مهاجر بود اما کاهش آب دریاچه و روند خشکی آن باعث کاهش پرندگان مهاجر در سال‌های گذشته در پارک ملی شد اما امسال با بارش نزولات الهی دریاچه جان دوباره گرفت و همین امر باعث شده که پرندگان دوباره به زیستگاه خود برگردند.

45هزار بال فلامینگو در دریاچه ارومیه

فلامینگوها روش منحصر به‌ فردی برای تغذیه دارند و در آب‌های کم‌عمق و شور زندگی می‌کنند و دریاچه ارومیه یکی از زیستگاه‌های این پرنده‌ها در کشور به‌شمار می‌رود و اما متأسفانه با خشک شدن دریاچه سال‌ها بود که این پرنده‌ها زیستگاه خود را ترک کرده بودند ولی با توجه به بارندگی‌های امسال و گرفتن جان دوباره دریاچه چند هزار فلامینگو بعد از سال‌ها به آغوش نگین فیروزه‌ای آذربایجان برگشتند و جلوه زیبایی به پارک ملی بخشیدند.

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با بیان اینکه سطح تراز دریاچه ارومیه طی دو ماه اخیر افزایش امیدوارکننده‌ای داشته می‌گوید: طبق سرشماری سال گذشته تعداد 35 هزار فلامینگو در دریاچه ارومیه زندگی می‌کردند که با توجه به شرایط زیستی مساعد پیش‌بینی می‌شود با جوجه‌آوری تعداد این پرنده به 45 هزار بال برسد و پیش‌بینی می‌شود 10 هزار بال فلامینگو به جمعیت این پرندگان در دریاچه ارومیه اضافه شود.

امید یوسفی با ابراز اینکه فلامینگو در اواخر اسفند به‌دنبال محلی برای آشیانه‌سازی و جوجه‌آوری است و قبل از افزایش تراز دریاچه ارومیه محل مساعد خود را انتخاب کرده تصریح می‌کند: افزایش تراز دریاچه از فروردین‌ماه  سال 98 صورت گرفته و این‌گونه پرنده پیش از آن زمان اقدام به آشیانه‌سازی کرده بود لذا پس از سرشماری این پرنده در فصل پاییز می‌توان تأثیر واقعی تغییرات بهبود شرایط دریاچه را بر تعداد فلامینگوها به‌شکل قطعی اعلام کرد.

یوسفی با اشاره به افزایش تراز دریاچه ارومیه و بهبود شرایط زیستی و تنوع و پوشش گیاهی برای مهاجرت گونه‌های مختلف به جزایر دریاچه می‌افزاید: چنانچه شرایط زیستی و افزایش تراز دریاچه ارومیه روند خود را حفظ کند امکان مهاجرت فلامینگو و سایر گونه‌های به جزایر دریاچه ارومیه بسیار بالاست.

رئیس اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با توجه به شرایط زیستی دریاچه ارومیه بیان می‌کند: تنوع زیستی دریاچه ارومیه طی 15 تا 20 سال گذشته به مخاطره افتاده و با 2 ماه بهبود شرایط وضعیت تراز آبی نمی‌توان آن را احیاء تنوع زیستی و اکوسیستم آن دانست و لازم است تا شرایط تداوم یابد تا زمینه برای بازگشت حیات همانند سال‌های دور فراهم شود.

وی با یادآوری اینکه فلامینگو از آرتمیا تغذیه می‌کند، می‌گوید: فلامینگو پرنده‌ای اجتماعی است و معمولاً در اردیبهشت‌ماه، زمان آماده شدن برای جوجه‌ریزی است و 24 روز پس از تخم‌گذاری جوجه به دنیا آمده و پس از 40 روز قدرت پرواز پیدا می‌کند و فلامینگوها معمولاً سواحل دریاچه و رودخانه‌ها و محل ورود آب شیرین به دریاچه ارومیه را به‌دلیل کاهش غلظت شوری آب، افزایش تعداد آرتمیا و کاهش پدیده کریستالیزاسیون برای زندگی انتخاب می‌کنند.

سخت‌پوست دریاچه ارومیه زنده شد

آرتمیا سخت‌پوست کوچکی است که در آب‌های کم‌شور و آب‌های خیلی شور زندگی می‌کند، حضور این آبزی با ارزش در پنج قاره جهان به اثبات رسیده است و از نظر رده‌بندی جزء زیرشاخه سخت‌پوستان و از رده آبشش‌پایان است و آرتمیا دریاچه ارومیه یکی از هفت گونه شناخته‌شده آرتمیا در جهان و دارای 52 درصد پروتئین و چهار درصد چربی است.

حیات آرتمیا که در سال‌های اخیر با بحرانی شدن وضعیت آبی دریاچه ارومیه در معرض خطر جدی قرار گرفته بود به‌طوری که  اواخر خرداد سال 97 کارشناسان اعلام کردند دیگر آرتمیای زنده‌ای در دریاچه ارومیه وجود ندارد اما با لطف الهی و با توجه به بارش‌های اوایل امسال و افزایش سطح تراز دریاچه حجم عظیمی از آرتمیا دوباره در زیستگاه خود شناور شدند.

رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور راجع به بازگشت آرتمیا به دریاچه ارومیه می‌گوید: امسال به‌برکت بارش‌های مناسب، پهنه خشک دریاچه ارومیه جانی دوباره گرفت و حجم آب آن به بیش از چهار میلیارد مترمکعب رسید، وضعیتی که موجب شد آرتمیای در معرض خطر، جانی دوباره بگیرد و بر اساس آخرین ارزیابی‌ها در هر مترمربع آب دریاچه ارومیه 100 آرتمیای جوان و 200 آرتمیای بالغ مشاهده‌ شده است.

علی نکوئی‌فر اظهار می‌افزاید: آرتمیا امکان زنده‌مانی بیش از 20 سال را دارد و با به‌خطر افتادن حیات آرتمیا براثر خشکسالی، دومین بانک سیست و ژن آرتمیا در ارومیه راه‌اندازی و در این مرکز از 17 نقطه کشور و 49 نقطه دنیا سیست‌های مختلف جمع‌آوری و ذخیره شد.

وی با تأکید به اینکه کشور به تخم آرتمیا نیاز دارد که 100 درصد این نیاز از طریق واردات رفع می‌شود، می‌گوید: با احیا شدن آرتمیا در دریاچه ارومیه با برنامه‌ریزی برای واردات 50تنی سیست آرتمیا در سال 98 و 260تنی برنامه ششم توسعه، دیگر نیازی به واردات نخواهیم داشت و در کشور به خودکفایی می‌رسیم.

بره‌زایی گوزن زرد ایرانی جزایر دریاچه ارومیه

جزیره اشک دریاچه ارومیه به‌اعتقاد کارشناسان بین‌المللی و ملی یکی از زیستگاه‌های مناسب حیات گوزن زرد ایرانی در دنیاست اما متأسفانه این‌گونه نادر با توجه به بحران دریاچه ارومیه در حال انقراض است و امید می‌رود که امسال با بهتر شدن اوضاع دریاچه، زاد و ولد این‌گونه باارزش نیز افزایش پیدا کرده و از خطر انقراض نجات پیدا کند.

رئیس اداره حیات وحش حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با اعلام اینکه آخرین سرشماری جمعیت گوزن زرد ایرانی در سال 94 انجام شده است می‌گوید: بر اساس آخرین سرشماری جمعیت گوزن زرد ایرانی در جزایر دریاچه ارومیه به 166 رأس می‌رسید.

امید یوسفی می‌افزاید: از سال 94 تاکنون تغییرات زیست‌محیطی زیادی را در جزایر دریاچه ارومیه شاهد بودیم و این‌گونه باارزش نیز با تهدیدات زیستی زیادی ازجمله خشکی دریاچه ارومیه، مشاهده حیوانات درنده و کمبود آب و غذا مواجه بود و آمار دقیقی از جمعیت از گونه در دست نیست.

یوسفی با ابراز اینکه هم‌اکنون فصل بره‌زایی گوزن زرد ایرانی در جزیره اشک دریاچه ارومیه آغاز شده است بیان می‌کند: با توجه به بارندگی‌های هفته‌های گذشته و ماه رمضان فرصت حضور در جزیره در جهت سرشماری فراهم نبود که بعد از ماه رمضان سرشماری این‌گونه باارزش در معرض خطر آغاز می‌شود.

رئیس اداره حیات وحش حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با اظهار اینکه برنامه ملی گوزن زرد ایرانی امسال نیز با تأمین اعتبار موردنیاز اجرایی می‌شود اضافه می‌کند: این برنامه 5ساله در جهت حفاظت از انقراض گوزن زرد ایرانی اجرایی می‌شود که در صورت نیاز برای 5 سال آینده نیز تمدید می‌شود.

وی با یادآوری اینکه پارک ملی دریاچه ارومیه بزرگ‌ترین زیستگاه گوزن زرد وحشی در سطح جهانی و بزرگ‌ترین خاستگاه خالص‌ترین نژاد قوچ و میش ارمنی است می‌گوید: به‌دلیل شرایط بحرانی دریاچه ارومیه و تهدیدات زیست‌محیطی زیستگاه این‌گونه باارزش طی سال گذشته محوطه 30هکتاری جنگل‌کاری در جزیره اشک ایجاد کردیم که پیش‌بینی می‌شود جمعیت از گونه افزایش داشته باشد.

گزارش از فائزه نماززاده

انتهای پیام/ن*