آیا قرقیزستان تبدیل به پلت فرمی برای رویارویی ایالات متحده و چین خواهد شد؟

به گزارش خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، به نقل از پورتال آسیای مرکزی، سال 2019 برای قرقیزستان با تقویت روابط با ایالات متحده آغاز شد. تا پایان سال، دولت این کشور قصد دارد تا یک توافقنامه همکاری دوجانبه را که به طور یکجانبه توسط قرقیزستان در سال 2015 در اعتراض به اختصای جایزه به عظیم جان عسکروف فعال حقوق بشر که برای وقایع سال 2010 محکوم شده بود، دوباره به اجرا درآورد. ایالات متحده همچنین دارایی‌های قرقیزستان که مجموع 4،6 میلیون دلار متعلق به خانواده رئیس جمهور سابق کورمان بیک باقی‌یف بود را به این کشور بازگردانده است. در نهایت، آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده (USAID)  2.5 میلیون دلار برای انتخابات پارلمانی سال 2020 در قرقیزستان اختصاص داده است ...

با این حال، این جمهوری روابط دوجانبه نسبتا نزدیک با روسیه و چین دارد، که ایالات متحده در طول سال گذشته روابط بسیار خوبی با این دو کشور نداشته است. اگر ایالات متحده، "صلح ضعیفی" با روسیه داشته باشد، آنگاه جنگ تجاری و اقتصادی با چین به سطح جدیدی خواهد رسید، که نه تنها کار شرکت‌ها ، بلکه همکاری متخصصین از دو کشور و حتی سفرهای توریستی را نیز را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

در این زمینه، برای قرقیزستان سخت خواهد بود تا سیاست معمولی چند بردار در پیش گرفته که به جمهوری اجازه دهد که در تمام این سال‌ها با کمک‌های مالی و وام‌ها به خاطر احترام و کرنش در مقابل این قدرت‌های بزرگ که دارای مفاهیم ایدئولوژیک و اهداف متفاوت برای حضور در آسیای مرکزی هستند، به موجودیت خود ادامه دهد. و برای لابی گری بین ایالات متحده، چین، روسیه، امارات متحده عربی در نیم سال گذشته در جمهوری قرقیزستان فعال بوده است.

علاوه بر این، در قرقیزستان نیز تغییرات در روابط با چین رخ داده است - با وجود وابستگی شدید به آن در قالب 45 درصد از بدهی‌های دولتی (بنا به اطلاعات در فوریه 2019، مقداری که قرقیزستان در حال حاضر به بانک صادرات و واردات چین بدهکار است، معادل 1 میلیارد و 721.88 میلیون دلار می‌باشد.)

رسوایی فساد در مدرنیزه کردن نا موفق نیروگاه حرارتی بیشکک توسط شرکت چینی TBEA با کمک مالی بانک صادرات و واردات چین، و نارضایتی مردم از کار شرکت‌های ساختمانی چینی در بازسازی جاده‌ها در بیشکک و مناطق دیگر، و نگرش ضد چینی خلق شده توسط افرادی از کشورهای دیگر در جامعه و تغییر مأمور دیپلماتیک جمهوری خلق چین در جمهوری قرقیزستان در سال 2019 - برای اولین بار است که سفارت چین در این جمهوری توسط یک زن ریاست شده است- نقش خاصی را در این زمینه بازی کرده است.

خانم دو دِوِن در آغاز مأموریت خود بیانیه‌ای در مورد ضرورت حفاظت از شهروندانش در قلمرو جمهوری قرقیزستان از اخاذی و فساد در سطح بالا اعلام کرد. با ذکر این مطلب که چین با اینکه دارای مشکلات خاص خود و شهروندان فقیر خود است، هنوز هم با این وضعیت به قرقیزستان کمک خواهد کرد.

آیا گفته سفیر دیپلماتیک جمهوری خلق چین در جمهوری قرقیزستان درمورد اینکه چین از تجار خود در برابر حملات و فساد از جانب شهروندان قرقیزستان به شدت محافظت خواهد کرد، تحقق خواهد یافت؟ آیا می‌توان هرگونه تحریم‌ها را به انواع اشکال: امتناع از کمک به قرقیزستان در برخی مناطق، در اجرای تعدادی از پروژه‌های زیربنایی و اقتصادی در قلمرو جمهوری قرقیزستان، که در حال حاضر برپایه سرمایه چینی است و یا از طریق پروژه "کمربند-راه"، به دنبال این گفته‌ها دانست؟ و آیا این احتمال وجود دارد که قرقیزستان زمین رقابت بین واشنگتن و پکن شود؟

دموکراسی در برابر هماهنگی

به گفته تحلیلگر سیاسی، مارس ساریِف، همکاری نزدیک قرقیزستان و چین ادامه خواهد یافت، اما با اصلاحات جزئی که براساس سخنرانی سفیر دو دِوِن در اوایل ماه مِی، روابط بین دو کشور به شدت بر اساس اصول شفافیت و قانون (پیش از این، به طور رسمی، اینطور اعلام نشده بود، نظر نویسنده) ساخته خواهد شد.

سفیر جدید چین استراتژی برای چین اعلام کرد، که به طور مفهومی کاملا متفاوت از سیاستی بود که چین پیش از ورود او به قرقیزستان دنبال کرده است. من معتقدم که ساختارهای تحلیلی، با تجزیه و تحلیل سخنرانی سفیر، نتیجه‎های مناسب را به دست خواهند آورد. علاوه بر این، حضور چین در قرقیزستان مسائل مشکل‎داری مربوط به بازسازی نیروگاه بیشکک، ساخت و ساز جاده‌های شمال-جنوب و ... را دارد.

به طور سنتی، چین با مقامات و نخبگان سیاسی در قرقیزستان کار می‌کرده است. و هنگامی که معلوم شد که برخی از شرکت‌های چینی که به طور مستقیم با نیروگاه حرارتی بیشکک کار می‌کردند، و رابطۀ فاسدی با مقامات عالی رتبه این کشور داشتند، سوء ظنی به وجود آمد که این تنها مورد در این رابطه نبود. بنابراین، بیانیه سفیر جدید چین در مفهوم نشان داد که چین به دنبال شفاف کردن روابط بین کشورها است.

علاوه بر این، دستورالعملی در رابطه با ابتکار "یک کمربند - یک راه" ایجاد خواهد شد.

ابتکار "یک کمربند - یک راه" در کشورهای دیگر همچون مالزی، پاکستان، سریلانکا و حتی در آفریقا متوقف شده است و پروژه‌های ارتباطی جهانی اکنون مورد بازنگری قرار گرفته‌اند. چین وام‌هایی می‌دهد که قابل باز پرداخت نیستند (که در تعدادی از کشورها، به ویژه مانند تاجیکستان، که مجبور شد تا معادن طلا "کومرگ علیا " را در ولایت سغد، در ازای وام از بانک صادرات و واردات و بانک توسعه چین، مدرن سازی نیروگاه "دوشنبه 2 " توسط شرکت TBEA ، به پکن بدهد).

و به این دلیل چین این ایده (کمربند-راه) را بازنگری می‌کند. یکی دیگر از رویکردهای جدید - چین، با توجه به بیانیه سفیر، ترجیح می‌دهد تا روی سازگاری زیست محیطی فعالیت‌هایش در جمهوری قرقیزستان، تمرکز کند. "

با توجه به پیش بینی‌های این کارشناس، به طور کلی، میان قرقیزستان و چین، هم از طریق اتحاد ژئوپلیتیک (که چین قادر به کمک در تامین امنیت در آسیای مرکزی است) و هم در یک قالب دو طرفه، بایستی منتظر همگرایی حتی بیشتری هم بود. در اجلاس آینده SCO در بیشکک این برنامه گذاشته خواهد شد.

به اعتقاد این تحلیلگر، قدرت‌های بزرگی که شامل نیمی از جمعیت بشریت هستند، در نشست SCO بر اساس احساسات ضد آمریکایی، در مورد آسیای مرکزی سخن خواهند گفت. ما از موضع روسیه، تمایلش به روابط نزدیک با چین، به خصوص در برابر حوادث ناگوار برای Huawei و جنگ تجاری میان چین و ایالات متحده، آگاه هستیم. بنابراین، به نظر می‌رسد که روسیه و چین با یکدیگر همسو خواهند شد، به ویژه از آنجا که در چارچوب SCO، هند و پاکستان به حضور گسترده آمریکا در قاره علاقه مند نیستند. بنابراین، در حال حاضر در چارچوب SCO یک نزدیکی و پیشرفت در این زمینه وجود خواهد داشت.

با این وجود، چین قبلا سعی نداشت تا در برابر غرب بایستد، و اکنون احساسات وطن پرستانه شدید در ارتباط با حوادث هوآوی به وجود آمده است. بنابراین، این کارشناس پیش بینی می‌کند که چین به روسیه نزدیکتر خواهد شد، از جمله در تامین امنیت در آسیای مرکزی. وی می‌گوید: "بگذارید بگوییم، ستیزه جویان اسلامی که از طرف سوریه از عراق به شمال افغانستان و به مناطق مرزی منتقل شده‌اند، گزینه فورس ماژور برای زمانی هستند که روسیه با تمام قوا آغاز به پیشبرد ابتکار خود در مورد جمع آوری اتحادیه سیاسی جدید بکند".

موضع بسیار سرسختانه در بلاروس دیده می‌شود - تلاش برای جمع آوری یک دولت متحد با یک طرح سیاسی و یک اولتیماتوم جدی ارائه شده از سوی مسکو به قزاقستان و توکایف در مورد این که توکایف از سیاست مسکو پشتیبانی نمی‌کند ... بنابراین ایالات متحده به این وضعیت بسیار توجه دارد و با این اتحادیه به تقابل برخواهد خواست - او تلاش برای برهم زدن روابط چین با روسیه خواهد کرد- اما اکنون قادر به انجام این کار نیست. "

بنابراین، قرقیزستان دوباره تبدیل به یک پلت فرم برای رویارویی منافع دو ابر قدرت از نظر سیاسی خواهد بود. هر دو کشور رقیب روی نخبگان و شهروندان عادی حساب خواهند کرد. و فعلا ایالات متحده موفق به پیشی گرفتن شده است

البته، ایالات متحده همچنان علاقه مند به توسعه یک دموکراسی غربی در آسیای مرکزی است، به همین دلیل آنها به دقت انتخابات ریاست جمهوری در قزاقستان و انتخابات پارلمانی در قرقیزستان را دنبال می کنند. مبارزه برای ذهن نخبگان و برای ذهن مردم است - نه برای قلمرو و منابع. اصلاح ساختاری خاورمیانه، حمله به عراق، سناریوی لیبی - این کارها در اینجا کار نخواهد کرد. بنابراین، کار ظریف‌تر و در سطح مفاهیم است.

تا زمانی که ما مسیر توسعه غرب- فردگرایی، کارآفرینی- را انتخاب کنیم، چین نیز مسیر خود، رژیم اقتدارگرا، جمع گرایی و غیره را بر خواهد گزید. اما نخبگان آسیای مرکزی- و بیش از یک نسل از آنها- در حال حاضر عمدتا توسط ایالات متحده پرورش می‌یابند. ایالات متحده، در چارچوب پیشرفت دموکراسی و شفافیت انتخاباتی بر اساس مدل غربی، با حمایت از جامعه مدنی جمهوری قرقیزستان، ایجاد شده بر اساس مدل غربی و متکی بر درآمد غربی به قرقیزستان 2.5 میلیون دلار کمک کرده است.

ساریِف در خاتمه گفت: "و چین با در نظر گرفتن اشتباهات خود و از دست دادن جنگ اطلاعاتی در آسیای مرکزی، با تأکید بر هماهنگی، سازگاری با محیط زیست و مبارزه بی قید و شرط علیه فساد (به طور خلاصه، هرچیزی که کارفرمایان چینی پیش از این متهم به آن می‌شدند) اساسا رویکرد خود را تغییر داده است".

چیزی برای ارائه ندارد؟

دنیس برداکوف، تحلیلگر سیاسی، دیدگاه کاملا متفاوتی در مورد وضعیت دارد. به گفته وی، قرقیزستان، برای چین اهمیت چندانی ندارد، اگر که آن را تنها به عنوان قلمرو حمل و نقلی با ثبات در همسایگی در نظر بگیریم که نیروهای نظامی لجستیکی نمی‌توانند از آنجا به چین برسند. ​​کسب و کار بزرگ و متوسط چین علاقه کمی به حضور در قلمرو قرقیزستان دارد. قرقیزستان با تمرکز بر صادرات مجدد و تجارت کالاها از چین به بازارهای بزرگ از نوع "دوردوی"، به لحاظ ساختاری و تکنولوژیکی توسعه نیافته است. بنابراین، کارفرمایان جدی، این جمهوری را به عنوان یک شریک تجاری یا محل سرمایه گذاری در نظر نمی‌گیرند. و این بدان معنی است که هیچ "اهرم فشار" ویژه‌ای از طریق پروژه‌های مشترک به ویژه برای چین وجود ندارد.

به نظر این کارشناس، روابط دو کشور بدون هیچ گونه حرکت و تغییرات ناگهانی رشد ثابتی خواهد داشت. واضح است که شی جین پینگ برای سازمان SCO مبلغی از 30 تا 50 میلیون دلار برای حمایت از اقتصاد یا ساخت و ساز زیرساخت‎ها در قرقیزستان اختصاص داده است. به نظر این کارشناس، اگر که در مورد برخی پروژه‌های بزرگ صحبت کنیم، خط چهارم D، خط لوله گازی که از طریق قرقیزستان می‌رود، در مرحله‌ای است که واجد شرایط اجرای آن است. آمادگی بالایی وجود دارد، قرقیزستان زمین را در اختیار می‌گذارد و برای انتقال گاز پول دریافت می‌کند. اما، این پروژه کاملا قابل اجرا و تحقق است. این پروژه به ما این واقعیت را می‌فهماند که چین حداقل در مسیر این خط لوله گاز مجبور به سرمایه گذاری در قرقیزستان است. او باید حداقل حفاظت از این شاخه را تضمین کند تا خرابکارها آن را از منفجر نکنند، که به معنی علاقه چین به ثبات سیاسی بیشتر در قرقیزستان خواهد بود. و وابستگی بیشتر بین دو کشور. و برای خدمات ویژه جمهوری قرقیزستان، این بدان معنی است که کمک‌های بیشتری از سوی چین برای فعالیت‌های ضد تروریستی دریافت خواهد کرد.

به گفته این تحلیلگر سیاسی، اگر ما درباره بیانیه خانم دو دِوِن صحبت کنیم، این یک اقدام هشداری استاندارد است، به ویژه از چنین کشور بزرگی. رک و پوست کنده بگوییم، چین نمی‌خواهد کاری را در این راستا انجام دهد. قرقیزستان اولویت تجارت و توسعه اقتصادی چین نیست، هیچ راهی از آن عبور نمی‌کند، یک بازار بزرگ هم نیست و چین به آن به عنوان جایی برای عبور منابع (مانند گاز) علاقه مند است و به عنوان مکانی برای ثبات سیاسی که جدایی طلبی اویغوری و رادیکالیسم مذهبی از آن بر نخواهد خواست.

چین تحت هر شرایطی به نفعش است. می‌توان به شهروندانش حمله کرد- بله، آنها می‌توانند. مقامات قرقیزستان موضع سختی گرفته‌اند و سعی دارند از آن جلوگیری کنند، اما پس از دو انقلاب، هر چیزی ممکن است اتفاق بیفتد - همه از این امر آگاهی دارند. فشار روی تمام سرمایه گذاران: روسیه، آمریکایی، چینی، کانادایی، ژاپنی وارد می‌شود ... اگر بیش از چند هزار نفر خارج شوند، قدرت از بین نخواهد رفت. و روشن نیست که سفیر چینی چه خواهد کرد - به رئیس جمهور و دولت بگوید که او مردم خود را مجازات نکرده است؟ این یک وضعیت سیاسی است و باید با آن کنار آمد.

اگر از پروژه ها صحبت کنیم، جمهوری قرقیزستان از همکاری، به جز برای صادرات مجدد، چیز زیادی دریافت نمی‌کند. تعدادی از کشورها وجود دارند که طی این مدت به طور زیرساختی توسعه یافته‌اند - آنها کمک اعتباری چین را در سطوح مختلف بهره وری پروژه‌ها، ظرفیت‌های صنعتی، در بازارهای فروش، سرمایه گذاری کرده اند ... قرقیزستان تقریبا از اینها استفاده نکرده است. حداکثر چیزی که قرقیزستان دارد اعتبار برای ساخت خطوط انتقال، برای ساخت جاده‌ها در بیشکک است. اما پروژه‌های جدی با چین ندارد و پیش بینی هم نشده است - برای داشتن رابطه جدی با یک بازیگر جدی، نیاز به یک زمینه جدی و پیچیده می‌باشد، اگر که این یک اقتصاد منبع است، باید به روشنی و شفاف کار کند. همانطور که در استرالیا کار می‌کند.

به گفته وی: ما (متأسفانه) این را نداریم، و بنابراین، چین به پروژه‌های بزرگ با قرقیزستان علاقه‌ای ندارد. هنگام صحبت با کارفرمایان متوسط و بزرگ چینی، به نظر می‌رسد که آنها به اینجا می‌آیند، چرا که به آنها وعده داده‌اند که تمام هزینه‌ها و ضررهای پیش بینی نشده را بانک‌های چینی پرداخت خواهند کرد. و به این ترتیب آنها با خوشحالی به کانادا، ایالات متحده، و دیگر کشورهای آینده‌دار که در آنها پول و کار وجود دارد، می‌روند. در اینجا  هیچ کسب و کاری، جنبشی، و ترس بزرگی وجود ندارد که ما به آن نیاز داریم، این امر قابل توجیه نیست.

ما قطعا به کارفرمایان چینی، متوسط ​​و بزرگ، نیاز نداریم.  تا حد زیادی هم از ایتکار کمربند و راه خط خورده‌ایم. ما نمی‌توانیم آن سطح از قانون و نظم و همچنین سودآوری را که برای تجار و بازرگانان چینی جالب است، ارائه دهیم. همه علاقه مند به تنها دو چیز هستند – جایی که بتوان در آن پول بزرگی دریافت کرد و به طوری که هیچ کس نتواند آن را بدست آورد. در 5 تا 7 ماه گذشته، چین به طور جدی این ابتکار را بازبینی کرده، مراقب است که هنگام دادن پول به برخی از کشورها و ایجاد امکانات زیربنایی در این کشورها، مقامات تغییر کرده این اقدامات را با فساد مرتبط نکنند.

میانمار، ویتنام، کامبوج – کشورهایی هستند چین ده‌ها میلیارد دلار پمپاژ کرده و در پاسخ به تهدید برای امنیت محیط زیست و فساد اداری مقامات متهم شده است. در حال حاضر این کشور در حال کار بر روی اولویت های جدید ابتکار "کمربند و جاده"، نحوه کار با آنها، نحوه کار با جامعه مدنی و رسانه‌ها در کشورهای این پروژه است ... در آسیای مرکزی، صادقانه بگوییم، چین فقط قزاقستان را با شاهرا صادراتی کالاهای چینی به اروپا نیاز دارد. بقیه کشورها در بهترین حالت، زائده مواد اولیه هستند که به استثنای ازبکستان برای سرمایه گذاران و شاید برای برخی پروژه‎های بزرگ و جدی، شاید به دلیل اندازه و بازار کوچک جالب نیستند. "

با این حال، قرقیزستان، به نظر این متخصص، هنوز هم برای چین، و برای ایالات متحده آمریکا و دیگر بازیگران بزرگ ژئوپولیتیکی مورد توجه است. در زمینه دیجیتال جدید خود. و در حال حاضر به عنوان یک "واحد نظامی" بالقوه در جنگ فناوری می‌باشد- هرچند بسیار کوچک است.

مقابله بین آمریکا و چین در آسیای مرکزی کاملا امکان پذیر است. در حال حاضر واضح است که قرقیزستان به عنوان نقطه‌ای از نفوذ برای چین جالب است. در اینجا منافع روسیه، ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، ترکیه، امارات متحده عربی و چین همپوشانی دارند. از دیدگاه ایالات متحده آمریکا و اروپا، قرقیزستان برای چین، خط مقدم جنگ تجاری علیه چین و مبارزه با فناوری آن است. جنگ برای آینده دیجیتال منطقه سه سال است که ادامه دارد - مبارزه برای این است که بر پایه چه نوع نرم افزاری بر اساس چه سخت افزاری، با چه فناوری شبکه‌های تلفن همراه ، G5، دولت دیجیتال و غیره ساخته خواهد شد.

هر یک از رقبا چون ایالات متحده آمریکا، یا مجتمع نظامی صنعتی روسیه، یا شرکت‌های چینی در این رقابت برنده شوند، کنترل این سیستم‌ها را به میزان قابل توجهی به دست خواهند آورد. روسیه، آمریکا، اروپا، چین به دیجیتالی کردن قرقیزستان علاقه مند هستند - همه در تلاش برای گرفتن یک تکه از این پیراشکی هستند که حتی از دیدگاه چشم انداز کسب و کاری بدهکار هم هست، اما از نقطه نظر نفوذ پرمنفعت است. چین می‌خواهد در اطراف خود یک منطقه از سلطه تکنولوژیکی توسعه دهد، که دوربین‌ها، نرم افزار، محصولات، شبکه‌های اجتماعی، شرکت‌های آمریکایی و شرکت‌های فدراسیون روسیه نظارت کند و همچنین همتایان خود را به وجود آورد  ... به طور خلاصه، ما وارد یک دوره جدید - عصر جنگ سرد دیجیتال شده‌ایم.

این کارشناس در نتیجه گفت: قبلا، تعلق یک کشور به یکی از طرفین در جنگ توسط این مشخص می‌شد که منابع - نفت و گاز را از آن خریداری می‌کرد. در حال حاضر این مساله توسط این مشخص می‌شود که با چه نرم افزاری، و با چه شبکه‌های اجتماعی کشور کار می‌کند تا بتوان خلق و خوی جامعه را کنترل و روی آن نفوذ کرد. کدام کارت‌های پرداختی و استانداردهای بانکی را شهروندان و بازرگانان استفاده می‌کنند ... در این رابطه، قرقیزستان برای چین جالب است. و از لحاظ منطقه‌ای بسیار مهم است."

انتهای پیام/