پردازش داده‌های کتابخانه ملی با استفاده از هوش مصنوعی

به گزارش تسنیم، به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نشست خبری رویداد کارآفرینی ویتا ظهر امروز(چهارشنبه 29 خرداد) با حضور مظفر پاسدار، معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، بابک زنده دل نوبری، مدیرکل برنامهریزی و نظارت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، محمدرضا قبادی، مدیرعامل شتابدهنده نوین تک و جمعی از اصحاب رسانه در محل سالن همایش های کتابخانه ملی ایران برگزار شد.

مظفر پاسدار شیرازی  در نشست خبری «رویداد کارآفرینی ویتا»،  به تشریح این رویداد تخصصی در حوزه محتوا که از 14 تیر الی 11 مرداد برگزار می شود، پرداخت.

معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ادامه داد: از چند سال قبل، نیازی در این سازمان براساس مطالبه پژوهشگران و برحسب وظایفی که اساسنامه مصوب مجلس به این سازمان تکلیف کرده است، احساس شده و آن گسترش خدمات بر مبنای منابع دیجیتال است که سازمان در این حوزه باید سرمایهگذاری کند.

پاسدار تصریح کرد: اگر در سال 69 هدف نخست این سازمان، فراهم‌آوری، حفاظت، پردازش و اطلاع رسانی منابع مکتوب و غیر مکتوب در اساسنامه مصوب مجلس شورای اسلامی عنوان شده است؛  امروزه این وظیفه در قالب منابع دیجیتال جلوه دیگری پیدا کرده است.

**عصر نوین کتابخانه ملی با استارتاپها

وی تصریح کرد: گسترش روز افزون تولید و نشر منابع فیزیکی یا آنالوگ از یکسو و رشد چشمگیر منابع دیجیتال زاد از سوی دیگر در قیاس با گذشته سازمان را مجبور به استفاده از تکنولوژیهای جدید در عرصه فراهم آوری، اطلاعرسانی و بویژه پردازش منابع ساخته است، چرا که با رویکردهای پیشین، سازمان در آینده نزدیک قادر به ارائه خدمات خویش بصورت کامل نیست و بدون اتکا به فناوریهای کلان داده و استفاده از هوش مصنوعی بسیار سخت میتواند ایفاگر نقش موثری در این عرصه باشد.

پاسدار ادامه داد: به هر حال باید بپذیریم که بخش دولتی، ظرفیت و محدودیتهایی دارد و نیاز به همراهی و حمایت بخش خصوصی از جمله استارت اپها وجود دارد تا بتوان بخشهایی از چالشها و کاستیهای ما را مرتفع نماید و با استفاده از ظرفیت آنها، خدمات جدیدی برای پژوهشگران و مخاطبین سازمان اسناد و کتابخانه ملی فراهم شود.

پاسدار گفت:‌ براساس دستوری که ریاست سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، ستادی برای تحول دانش بنیان سازمان اسناد و کتابخانه ملی جهت تحول سرویس دهی بهتر به مخاطبین تشکیل شده است تا سازمان بتواند وظایف خود را با رویکردهای نوین اجرا کند و خدمات متنوعی را به گروههای متنوع مخاطبین خویش ارائه دهد. در همین راستا پروژههای متعددی تعریف شده است که به مرور خبرهای خوش اجرایی شدن آنها به گوش مخاطبان خواهد رسید.

معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزود: یکی از مهمترین کلان پروژههای این برنامه تحول، توسعه زیست بوم کسب و کارهای نوین در حوزه محتوا است که با عنوان LibTech نام گذاری شده است.

معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: یکی از موانع جدی عدم رشد و توسعه زیست بوم استارتاپ‌های حوزه محتوا، عدم دسترسی به منابع و محتوای فارسی است، براین اساس یکی از وظایف سازمان این است که بتوانیم هر چه بیشتر منابع بیشتری در قالب دیجیتال در اختیار مخاطبین خویش قرار دهیم، از پژوهشگران گرفته تا گروه‌های استارتاپی و شرکتهای خصوصی که میخواهند بر مبنای آنها کسب و کار جدیدی راهاندازی کنند.

این کلان پروژه با همراهی و همکاری و مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سازمان فناوری اطلاعات کشور و البته صندوق نوآوری و شکوفایی در دست اجراست.

پاسدار با اشاره به اینکه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به عنوان یک بخش از این چهار ضلعی دولتی باید از تصدیگری پرهیز کند و با رویکرد حمایتی و تشویقی در قالب یک سیاستگذار در این عرصه گام بردارد، تصریح کرد: بر این اساس نیاز است که بخش خصوصی در این وادی همکاری کند، چه شتابدهندههای خصوصی، چه صندوقهای سرمایهگذاری خطر پذیر خصوصی و چه بازیگران اصلی این میدان یعنی استارتاپها و از همین رسانه از تمامی فعالین خصوصی این زیستبوم دعوت به همکاری در این رویداد و فعالیتهای آتی میشود. سازمان نیز در این راستا در نخستین گام از کلان پروژه لیب تک، در صدد برگزاری رویداد کارآفرینی ویتا به میزبانی مرکز نوآفرینی سازمان اسناد و کتابخانه ملی با همکاری شتابدهنده خصوصی نوین تک، همراهی مرکز نوآفرینی دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تهران و البته مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان فناوری اطلاعات کشور است.

وی افزود: تمرکز در این پروژه در گام نخست اخذ کمک و ظهور راهکارها و ایدههای جدید  از سوی استارتاپها برای رفع نیازها و چالشهای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران جهت خدمات بهتر به اعضا و مخاطبین این سازمان است.

**پردازش و دسترسپذیر کردن حجم انبوه دادههای کتابخانه ملی با بهره بردن از هوش مصنوعی

در ادامه بابک زنده دل نوبری در تشریح این رویداد تخصصی در حوزه هوش مصنوعی و داده که از 14 تیر الی 11 مرداد برگزار می شود، اظهار کرد: براساس واقعیت موجود میزان آمار منابع دیجیتال، از گیگابایت به ترابایت و پتا‌بایت افزایش یافته است.

وی در تشریح بیشتر ادامه داد: براساس آمار ارزشیابیها در سازمان اسناد و کتابخانه ملی در سال 97، بیش از یک میلیارد برگ ارزشیابی صورت گرفته است که 70 میلیون برگ آن به عنوان سند به آرشیو ملی ایران منتقل شده تا به عنوان حافظه اداری کشور برای آیندگان حفظ شود.

زنده دل با اشاره به میزان بالای تولید اسناد دیجیتال در کشور که تخمین زده میشود سالانه برابر با 350 ترابایت  باشد، تصریح کرد: برای پردازش هر برگ سند؛ نیروی انسانی و هزینه زیادی نیاز است که همین امر اهمیت استفاده از هوش مصنوعی را افزایش میدهد.

مدیرکل برنامه ریزی و نظارت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، با اشاره به آمارهای چاپ کتاب براساس اطلاعات خانه کتاب، بیان داشت: در سال 77 بالغ بر 17 هزار و 300 کتاب ، و همچنین در سال 87 بالغ بر 57 هزار کتاب و در سال 97 بالغ بر 101 هزار کتاب منتشر شده است که با بررسی روند 20 ساله مشخص است که آمار انتشار کتاب 6 برابر شده است.

زنده دل در تشریح حجم کارهای پردازش در این سازمان توضیح داد: براین اساس برای هر کتاب باید کتابخانه ملی؛ فهرست نویسی انجام دهد تا بر اساس ماموریت ملی خویش بانک کتابشناسی را تکمیل و بروزرسانی کندکه متعاقبا نیاز به نیروی انسانی و بودجه قابل توجهی است، همچنین باید حجم مقالات و پایان نامهها نیز پردازش شود و در کنار این موارد در مخازن سازمان حدود 120 هزار جلد نشریه شامل چهار میلیون شماره نگهداری می‌شود که ارزش افزوده پنهان این داشتهها بسیار است که یکی از مهمترین چالش‌ها پردازش این حجم از دادههاست.

وی با پراهمیت برشمردن پروژه عظیم دیجیتالسازی که نیازمند راهکارهای هوشمندسازی است، افزود: یکی از مهمترین داشته‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نسخ خطی ارزشمند آن است که تعداد آن بیش از 90 هزار نسخه است و هریک بخشی از تاریخ را بازگو می‌کنند. از این تعداد 39 هزار نسخه به صورت دیجیتال در دسترس عموم قرار دارد و مابقی نیز که دارای ارزش افزوده بسیاری هستند نیازمند به استفاده از هوش مصنوعی برای پردازش، متن کاوی و دردسترس قراردادن هستند.

زندهدل با اشاره به 240 هزار پایان نامه دیجیتال، 150 هزار سند آرشیوی دیجیتال، یک میلیون پرونده فهرستنویسی شده در تهران و مراکز استانی و منطقهای و 38 هزار عکس فهرستنویسی شده دیجیتال در سازمان اسناد و کتابخانه ملی افزود: هم اکنون چهارمیلیون و 600 هزار فایل بر سامانه منابع دیجیتال این سازمان قرار دارد و براساس اطلاعات موجود، بانک کتابشناسی ملی، ماهیانه 350 هزار بار مورد استفاده قرار میگیرد.

مدیرکل برنامهریزی و نظارت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، تصریح کرد: بنابراین کنترل، پردازش و در دسترس قراردادن چنین حجمی از اطلاعات و اسناد نیاز به استفاده از هوش مصنوعی و فناوری دارد که امیدواریم با راهاندازی اکوسیستم لیبتک در کشور مورد استفاده جوانان و کارافرینان قرار گیرد.

زندهدل خاطرنشان کرد: همچنین برای اطلاع رسانی «رویداد ویتا» سعی کردیم مخاطبین خاص این حوزه را از بین اعضای سازمان اسناد و کتابخانه ملی که در رشتههای IT، هوش مصنوعی و کامپیوتر فعال هستند، با ارسال پیامک  ایمیل و دعوتنامه اطلاع رسانی کرده و فراخوان این رویداد نیز برای 26 دانشگاه مرتبط با این حوزه از جمله دانشگاههای تهران، شریف، امیرکبیر و بسیاری دیگر از موسسات آموزش و پژوهش ارسال شده است. ضمن آنکه علاقمندان می توانند با مراجعه به وبگاه این رویداد www.vitaevent.ir اطلاعات تکمیلی را در این خصوص دریافت نمایند.

**فرصتی طلایی از سوی کتابخانه ملی برای متخصصین هوش مصنوعی و داده

همچنین محمدرضا قبادی در تشریح این رویداد تخصصی در حوزه هوش مصنوعی و داده که از 14 تیر الی 11 مرداد برگزار میشود، اظهار کرد: زیست بوم کارآفرینی ایران بسیار جوان است، این در صورتی است که سابقه آن در دنیا به دهه 50 میلادی باز میگردد.

وی با اشاره به سابقه 70 ساله زیست بوم کارآفرینی در دنیا به نرخ شکست بالای سرمایه گذاری خطرپذیر پرداخت و گفت: در حوزههای هایتک به جز ریسک کارآفرینی در شرایط عدم اطمینان، ریسک تحقیق و توسعه تکنولوژی نیز وجود دارد و بسیاری از استارت تاپها نیز در شرایط فعلی زیست بوم کارآفرینی کشور موفق به جذب سرمایه در این حوزه ها نمی گردند.

قبادی افزود:‌ این رویداد از تاریخ 14 الی 11 مردادماه در دو مرحله برگزار خواهد شد. در ابتدا با توجه به محدودیت‌های رویداد، افراد ثبت‌نامی توسط تیم داوری رویداد بررسی و حدود 600 نفر برای پیش رویداد تاریخ 14 تیر انتخاب خواهند شد و از جزئیات و چالش های مطروحه در رویداد مطلع می شوند. پس از یک هفته  و ارسال طرح‌های اولیه پیشنهادی توسط شرکت‌کنندگان، تیم داوری متشکل از نمایندگان کتابخانه ملی، نوین‌تک، اساتید دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تهران و جمعی از متخصصین مدعو طرح‌ها را بررسی کرده و حدود 30 طرح برتر (150 نفر) برای رویداد اصلی انتخاب می‌شوند.

وی تصریح کرد: رویداد اصلی در تاریخ‌های26، 27 و 28 تیر و 3 و 4 مرداد است که در این مدت فضای کار به همراه زیرساخت‌های مربوطه در اختیار تیم‌ها قرار می‌گیرد. همچنین در مدت رویداد کارگاه‌های جانبی در زمینه‌های هوش مصنوعی، داده و توسعه کسب وکار برگزار شده و همچنین مربیان متخصص در این زمینه‌ها حضور خواهند داشت و در نهایت در تاریخ 11 مرداد در مراسم اختتامیه تیم ها دستاوردهای خودشان را تا به آن لحظه نمایش می‌دهند.

مدیرعامل شتابدهنده نوین تک با اشاره به مخاطبین این رویداد برای حل چالشهای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت:‌ کتابخانه ملی لیستی حاوی 37 چالش جذاب را منتشر کرده و علاقمندان می‌توانند اقدام به حل این چالش‌ها کرده  و در طول مسیر از راهنمایی‌ها و زیر ساخت‌های این مرکز و همچنین مربیان تخصصی نوین‌تک بهره مند شوند و در نهایت در صورت ایجاد راهکار مناسب با کتابخانه ملی وارد همکاری شوند.

وی به تکمیل زنجیره ارزش منتهی به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نیز گریزی زد و افزود: وجود حجم عظیمی از داده‌های تاریخی و رسمی کشور موقعیتی برای ایجاد کسب وکارهای مربوط به این زمینه را فرآهم می‌آورد و تیم‌ها می‌تواند با در اختیار گرفتن نمونه‌هایی از این اطلاعات کسب وکارهای خود را طراحی و ایجاد کنند و در صورت موفقیت در این زمینه نوین‌تک و کتابخانه ملی می‌توانند به عنوان حامی و سرمایه‌گذار در ادامه مسیر توسعه کسب کار تیم‌ها، آنها را همراهی کنند.

قبادی با تاکید بر فرصتی طلایی جهت متخصصین هوش مصنوعی و داده در این رویداد گفت: یکی از چالش‌های اصلی توسعه کسب وکارهای هوش مصنوعی و داده‌کاوی، نبود داده‌های فارسی در فرمت و حجم مناسب است و کتابخانه ملی با در اختیار قرار دادن میلیون‌ها رکورد داده در بیش از 10 دسته مختلف، فرصتی مناسب برای توسعه‌دهندگان در این زمینه قرار می‌دهد و تیم‌های موفق شانس جذب سرمایه از این مجموعه و همچنین حضور در شتابدهی شتابدهنده نوین تک را خواهند داشت.

وی با بیان اینکه خروجی رویداد برای تیم‌ها بسته به نوع و زمینه فعالیت آنها متفاوت است، مواردی از جمله ایجاد بستر همکاری به صورت پروژه‌ای با کتابخانه ملی؛ خرید محصول نهایی توسط کتابخانه ملی و حضور در دوره شتابدهی شتابدهنده نوین‌تک و جذب سرمایه برای ادامه فعالیت تیم‌ها را برشمرد.

گفتنی است، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به عنوان بزرگترین پایگاه اطلاعاتی ایران تصمیم گرفته است منابع خود را در اختیار علاقمندان به کار آفرینی و تکنولوژی به خصوص متخصصین داده و هوش مصنوعی قرار دهد تا این منابع بتواند موقعیتی برای ایجاد کسب وکارهای نوین و همچنین خلق تکنولوژی های جدید در خصوص رفع نیازهای این مجموعه و مجموعه‌های مشابه، ایجاد کند.

در این راستا سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با همکاری شتابدهنده نوین تک و با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سازمان فناوری اطلاعات و مرکز نوآوری دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تهران؛ رویداد کارآفرینی ویتا را برگزار می‌کند  و علاقمندان می‌توانند برای اطلاع بیشتر به وبگاه vitaevent.ir  مراجعه و یا با شماره 86086980 تماس حاصل کنند.

رویداد ویتا از تاریخ 14 تیرماه تا 11 مردادماه در دو مرحله برگزار خواهد شد. در ابتدا افراد ثبت‌نامی تا سقف 600 نفر برای شرکت در پیش رویداد در تاریخ 14 تیر انتخاب خواهند شد و از جزئیات و چالش های رویداد مطلع می‌گردند. پس از ارسال طرح‌های اولیه پیشنهادی توسط شرکت‌کنندگان، در مدت یک هفته از 15 تا 21 تیرماه، تیم داوری طرح‌ها را بررسی کرده و حدود 30 طرح برتر (150 نفر) برای رویداد اصلی انتخاب می‌شوند، افراد منتخب در مدت دو هفته با شرکت و بهرهمندی از راهنمایی و مربیگری متخصصان برجسته کشور در حوزه های کسب و کا، مدیریت دانش و اطلاعات و هوش مصنوعی، کلان داده و فناوری طرح ها و ایدههای خود را تکمیل نموده و رقابت مکی کنند و در پایان به برترینها جوایز و حمایتهایی ارائه میشود.

انتهای پیام/