پاسکاری شهرداری، اصناف و میراث فرهنگی در زمین بازار همدان/ نهادهایی که مسئولیت نمی‌پذیرند

به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، احتمال آتش ‌سوزی در بازار‌های مسقف که از بافت سنتی و قدیمی برخوردارند مدت‌ها است به بحث اصلی محافل خبری، کارشناسان آتش‌نشانی و فعالان میراث فرهنگی تبدیل شده است.

وقوع 2 آتش‌‌سوزی بزرگ در بازار تبریز در یک دهه اخیر با به جا گذاشتن چند کشته و مصدوم و چندین و چند آتش‌سوزی بزرگ و کوچک در بازارهای قدیمی دیگر شهرهای کشور در سال‌های اخیر از جمله بازار همدان حکایت از آن دارد که متولیان امر باید این تهدید را جدی بگیرند.

خطر آتش‌سوزی بازار همدان را تهدید می‌کند

بازار همدان یادگاری از عهد صفویه و قاجاریه است که در دو دهه پیش به ثبت ملی رسید.این بازار با مساحتی 40 هکتاری از 38 راسته و 26 کاروانسرا و تیمچه تشکیل شده است و مشاغل متنوعی در آن مشغول به کار هستند و روزانه خیل عظیمی از شهروندان همدانی برای خرید به راسته‌های مختلف آن مراجعه می‌کنند.

سیم کشی‌های غیر اصولی و غیر استاندارد، عدم برخورداری از سیستم‌های به روز اطفای حریق در داخل بازار و مغازه‌ها، سقفی مملو از تیرچه‌های چوبی، مغازه‌های متعددی با اجناس قابل اشتعال که از چیدمان مناسبی هم نسبت به خطوط برق و کنتور برخوردار نیست، و راه‌هایی تنگ و تاریک و بعضا بن‌بست که مانع عبور ماشین‌های آتش‌نشانی می‌شود از جمله مواردی است که درصد احتمال آتش‌سوزی در بازار همدان را بالا می‌برد و برخی از کارشناسان را مجبور می‌کند تا به صراحت هشدار دهند اگر به این مشکلات رسیدگی نشود بلایی که بر سر بازار تبریز آمد در انتظار بازار همدان خواهد بود.

نهادهایی که مسئولیت نمی‌پذیرند

اگرچه در سال‌های اخیر برخی اقدامات از جمله مشخص کردن راه‌های ورود و خروج بازار با تابلو، 46 مرحله پایش توسط کارشناسان آتش‌نشانی، نصب شیرهای آتش‌نشانی در پیاده راه اکباتان و مرمت برخی از راسته‌ها برای رفع خطر و پیشگیری از آتش‌سوزی در بازار همدان انجام شده، اما بی‌تردید این اقدامات آنقدر کارساز نبوده که هنوز هم نگرانی‌هایی در این رابطه احساس می‌شود.

آنچه مسلم است برخوردار نبودن همدان از شهرداری بافت تاریخی، نبود یک متولی مشخص برای ساماندهی بازار همدان، موازی‌کاری برخی نهاد‌ها، نبود مدیریت یکپارچه و واحد میان این نهادها، پاسکاری مسئولیت‌ها به یکدیگر و فرار از زیر بار وظایف باعث شده پس از چند سال از اعلام هشدار، سایه خطر آتش‌سوزی بر فضای بازار همدان همچنان سنگینی کند.

شورا و اصناف میراث را مقصر می‌داند

در آخرین جلسه کمیسیون خدمات شهری شورای شهر همدان بار دیگر شاهد پاسکاری وظایف، شانه خالی کردن از بار مسئولیت‌ها و "کی بود، کی بود، من نبودم‌" های متداول در رابطه با بازار همدان بودیم.

در حالی که نماینده‌ای از میراث فرهنگی همدان به این جلسه دعوت نشده بود، رئیس شورای شهر، مدیرعامل آتش‌نشانی همدان، مدیرعامل آبفا، نماینده اداره برق و نماینده اصناف به شرح اقدامات خود برای پیشگیری از بروز آتش‌سوزی در بازار همداو پرداختند و در آخر هم مشکلات موجود را بر گردن میراث فرهنگی انداختند.

رئیس شورای اسلامی شهر همدان در کمسیسیون خدمات شهری شورا ضمن اذعان به حاد بودن شرایط بازار همدان از نظر رعایت مسائل ایمنی اظهار داشت: خطر آتش‌سوزی بازار همدان را تهدید می‌کند و از سال 94 تاکنون تنها نهادی هستیم که بارها در زمینه این مشکل اعلام خطر کرده‌ایم.

کامران گردان افزود:  همواره  استانداردسازی و ایمن سازی بازار  دغدغه و نگرانی ما بوده و تاکنون نیز جلسات و نشست‌های متعددی در این زمینه برگزار کردیم.

وی با بیان اینکه  متأسفانه دستگاه‌های اجرایی و کسبه عزم جدی برای اصلاح و ایمن سازی بازار ندارند، تاکید کرد: از شهرداری هم خواسته‌ایم ظرف 20 روز آینده موانع موجود در مسیر دسترسی به بازار را پاکسازی کند.

اما رئیس کمیسیون بازار اداره اصناف همدان در این کمیسیون با صراحت بیشتری قصور در این بخش را به نهاد دیگری ارتباط داد و گفت: متأسفانه در اصلاح ایمنی برخی نقاط قدیمی بازار اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همدان همکاری نمی‌کند.

 عباس ترابی افزود: در برخی نقاط بازار با فرسودگی جعبه تقسیم فشار قوی برق مواجه هستیم و برخی تأسیسات نیز باید بهسازی شود اما میراث فرهنگی که متولی حفظ بافت تاریخی و قدیمی بازار است، همکاری نمی‌کند.

وی تاکید کرد: بی توجهی به این مسئله می‌تواند باعث بروز حادثه ناگوار در بازار همدان شود.

درآمدزایی شهرداری از بازار

معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان در گفت و گو با خبرنگار تسنیم در همدان مباحث مطرح شده در کمیسیون خدمات شهری شورا را کم لطفی نسبت به میراث فرهنگی عنوان کرد و اظهار داشت: در برنامه ششم به صراحت اعلام شده برای مرمت بناهای تاریخی تهیه طرح و نظارت بر اجرای آن بر عهده سازمان میراث فرهنگی است، اما اجرا برعهده مالک است که ممکن است بخش خصوصی یا دولتی باشد.

احمد ترابی افزود: در همین برنامه ششم به میراث فرهنگی اعلام شده به دستگا‌های دولتی اعلام کنید در بودجه سالانه خود، بودجه مرمت بناهای تاریخی را که در اختیار دارند ببینند، آن هم تحت نظارت ما.

وی با بیان این که میراث فرهنگی آمادگی خود را برای نظارت و مشورت در این زمینه اعلام می‌کند گفت: در رابطه با بازار همدان علاوه بر بحث نظارت میراث فرهنگی بسیاری از راسته‌ها و کاروانسراها را با هزینه خود رفع خطر و مرمت کرده است.

ترابی تصریح کرد: در دو سال گذشته چند کاروانسرا از جمله کاروانسرای گلشن و حاج صفر خان و در سنوات قبل نیز کاروانسرها و راسته‌هایی چون شریفیه، میرزا کاظم، صحافخانه، میرزا کاظم و قیصریه توسط میراث‌فرهنگی مرمت شده است.

ضرورت تشکیل شهرداری بافت تاریخی

وی با بیان این که میراث فرهنگی بارها اعلام کرده برای نظارت بر مرمت بازار همدان و تهیه طرح آمادگی دارد عنوان کرد: نهادی که از بازار درآمد دارد شهرداری است و نهادی که درآمدزایی می‌کند و نیز مالکان مغازه‌ها باید برای مرمت بازار تحت نظارت ما پیش قدم شوند.

وی افزود: با اینحال چند سال قبل که راسته قیصریه آتش گرفت سازمان با هزینه خود این راستا را مرمت کرد و مالکان هیچ کمکی نکردند.

ترابی با اشاره به این که همدان یک هزار و 800 اثر ثبت شده دارد که 50 درصد آن بناهای تاریخی هستند عنوان کرد: نظر به گستردگی بازار و نیز تعدد بناهای تاریخی همدان تا مشارکت نباشد مرمت این آثار امکان پذیر نیست. میراث فرهنگی درآمدزایی از این بناها ندارد و نمی‌توانیم به تنهایی اقدام کنیم.

وی با ضروری خواندن تأسیس شهرداری بافت تاریخی در همدان عنوان کرد: اگر شهرداری بافت در همدان شکل بگیرد، مشکل بازار همدان هم حل خواهد شد. همانطور که در شهرهای یزد و اصفهان با تشکیل شهرداری بافت تاریخی این مشکلات حل شد.

ترابی اظهار داشت: در اولین مصاحبه تلویزیونی خود به ضرورت تشکیل این شهرداری اذعان کردم. ما آمادگی هرگونه همکاری در راستای شکل‌گیری شهرداری بافت تاریخی را در همدان داریم و باید از شهرداری و شورا سوال کرد که چرا شهرداری بافت در همدان تشکیل نشده است.

وی تاکید: میراث فرهنگی دست خود را برای گرفتن کمک به منظور مرمت بناهای تاریخی به سوی مالکین و دستگاه‌هایی که این بناها را در اختیار دارند از جمله شهرداری و اوقاف دراز می‌کند.

انتهای پیام/ ت