احیای اقتصاد فرهنگ با راهاندازی هزار کارگاه سوزن دوزی در سیستان و بلوچستان
نشست خبری پروژه ملی ساماندهی صدور مجوز و راه اندازی هزار کارگاه سوزن دوزی استان سیستان و بلوچستان صبح امروز در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، نشست خبری پروژه ملی ساماندهی صدور مجوز و راه اندازی یک هزار کارگاه سوزن دوزی استان سیستان و بلوچستان صبح امروز با حضور حمید قبادی دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور، عبدالرحیم کردی مدیرعامل منطقه آزاد چابهار، علی زینی وند معاون سیاسی و اجتماعی استانداری سیستان و بلوچستان و حسین مسگرانی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سیستان و بلوچستان در تالار اجتماعات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
در آغاز این نشست، حمید قبادی ضمن تبریک دهه کرامت گفت: راه اندازی یک هزار کارگاه سوزن دوری در استان سیستان و بلوچستان در قالب لباس های ایرانی رخ خواهد داد. این طرح ابتدا از طرف استان به دست ما رسید و هدف آن این است که در قالب دوختهای سنتی، موضوع طراحی و سوزن دوری بلوچ را وارد پوشش ایرانی-اسلامی کند. الحاق سوزن دوزی بلوچ به لباس بانوان ایرانی یکی از بهترین تکنیکها و روشهای موجود است.
وی افزود: استان سیستان و بلوچستان از ظرفیتهای بالقوه بسیار زیادی برخوردار است. کما اینکه سال گذشته نیز از شعار «نقش مکران» در جشنواره مد و لباس فجر استقبال گستردهای شد. با پیشنهاد سپاه استان سیستان و بلوچستان و همکاری منطقه آزاد اقتصادی چابهار این طرح از سال گذشته کلید خورد. پیش از این نیز تفاهم نامهای را با منطقه آزاد چابهار داشتیم تا این منطقه به عنوان یکی از پایگاههای مهم دوخت های سنتی در کشور پیش بینی و شناخته شود.
مشاور اجرایی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: طرح راهاندازی یک هزار کارگاه سوزن دوزی در استان سیستان و بلوچستان با انتخاب مجری غیردولتی آغاز شد. در این راستا مجموعه «ردای سنتی مکران» نیز به عنوان مجری طرح انتخاب شد. در ادامه تفویض اختیار به اداره کل ارشاد استان صورت گرفت و تفاهم نامههای اجرایی میان دستگاههای مربوطه منعقد شد. گام بعدی شناسایی مخاطبان طرح بود که در این راستا واحدهای ذینفع و مرتبط به اجرای این طرح شناسایی شدند و خوشبختانه اکنون در حال دریافت مجوز هستند. گام دیگر این بود که مجوز فعالیتها توسط کارگروه صادر شود. بحث آموزش و بیمه نیز توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به جریان افتاده است. کمیته امداد نیز برای حمایت از این طرح اعلام آمادگی کرده است. مرحله بعد، عقد قرارداد خرید تضمینی است که توسط مجری انجام میشود و نهایتا ایجاد زمینه صادرات برای این طرح گام نهایی ما خواهد بود.
قبادی ادامه داد: اکنون اجرای این طرح در سیستان و بلوچستان آغاز شده و در تهران، مشهد، شیراز و اصفهان نیز در حال برنامهریزی برای اجرا است. خوشبختانه این اتفاق مبارک در سال رونق تولید رقم خورد و طرح به صورت آزمایشی از یک ماه پیش در شهر چابهار آغاز به کار کرد. نکته مهم این بود که ابتدا طرح اجرایی شد سپس اطلاع رسانی آن انجام شد. پیش بینی میکنیم این یک هزار واحد کارگاهی تا پایان سال شناسایی شود.
وی یادآور شد: در این طرح، اتصال طراحی و دوخت سنتی با لباسهای امروز مردم و بهرهگیری از ظرفیتهایی که در سوزن دوزی بلوچ وجود دارد، مدنظر است. لازم است در این روش تلفیقی از دوختهای سنتی با لباسهای کنونی مورد استفاده مردم صورت گیرد و ضمن حفظ ارزشها ، با ذائقه و سلیقه مردم نیز همراه شود.
قبادی خاطرنشان کرد: مسئله اشاعه و ترویج طرحهایی از این دست در حوزه مد و لباس بسیار مهم است. یکی از ارکان مهم و قابل اتکاء حوزه مد و لباس رسانه ها هستند. ما نیز موظف هستیم در چارچوب قانون الگوهای ایرانی-اسلامی را به جامعه معرفی کنیم و تمام تلاشمان این است که از دل هنرنمایی هایی چون سوزن دوزی، بتوانیم الگوهای ارزشمند بومیمان در حوزه مد و لباس را به مردم بشناسانیم.
در ادامه این نشست، عبدالرحیم کردی مدیرعامل منطقه آزاد چابهار گفت: بعضی از من سوال میکنند منطقه آزاد به سوزن دوزی چه ارتباطی دارد؟ باید بگویم در راهبردهای توسعه بخشی به منطقه آزاد چابهار؛ رفاه، توسعه محلی و عمران مناطق از موضوعات مهم و مورد توجه ما بوده است. برای رسیدن به توسعه پایدار به مشارکت جوامع محلی در فرایند توسعه نیاز است. در غیر این صورت این توسعه، توسعهای پایدار نخواهد بود و مشکلات و عوارضی را برای جامعه ایجاد خواهد کرد.
وی افزود: در بررسیهای میدانیای که ما در منطقه داشتیم، تاکید بر این شد که ضروری است بر پتانسیلهای مردم منطقه تکیه کنیم تا بتوانیم بر اقتصادشان اثرگذار باشیم و توانمندیهای مردم را تقویت کنیم. زنان بلوچ با سوزن و نخ زندگی میکنند و گویا این هنر در خونشان است. نقشهایی که آنها میزنند به لحاظ اصالت هنری دارای ظرفیت و ظرافت عجیبی است. ما با این رویکرد سراغ طرح و برنامهریزی رفتیم و کل زنجیره تولید را مطالعه کردیم. در ادامه متوجه شدیم اشکال اساسیای که در این زنجیره وجود دارد، فروش و بازاریابی برای محصولات است.
مدیرعامل منطقه آزاد چابهار ادامه داد: نکته دیگری که متوجه آن شدیم این بود که باید قدری در طرح و رنگهای این محصولات نیز بازنگری کنیم و طرحها و نقوش فعلی را روی قالبهای مختلف طراحی و اجرا کنیم. یکی از کارهایی که به خوبی جواب داد این بود که در سازمان تصمیم گرفتیم هیچ هدیه ای از سازمان به جز صنایع دستی اهدا نشود. سال گذشته نیز موفق شدیم 7 تعاونی سوزن دوزی را برای اولین بار در چابهار ایجاد کنیم و 100 سوزن دوز را هم مستقیما بیمه کنیم. این اتفاق بسیار خوبی بود.
وی ادامه داد: کمکهای دیگری نیز به این هنرمندان سوزن دوز ارائه شد که از جمله آنها این بود که یک گروه صنعتگر را با هزینه خودمان به نمایشگاهی در عمان فرستادیم تا در آنجا محصولاتشان را به عرضه و فروش برسانند. نمایشگاههای بعدی نیز در ایتالیا، روسیه و برخی کشورهای دیگر برگزار شد و خوشبختانه توانستیم صنعت گران را به بازارهای ملی و بین المللی متصل کنیم. هنر سوزن دوزی ریشه و اصالتی دارد که میشود روی آن سرمایه گذاری کرد. این سرمایهگذاری باعث شکوفایی اقتصاد فرهنگ شود.
کردی تصریح کرد: بخشی از مسئولیت اجتماعی ما محرومیت زدایی است و فکر میکنم این طرح در این راستا نیز اتفاق خوبی را رقم خواهد زد. حُسن این طرح این است که با حداقل سرمایه یعنی 1 میلیون تومان میتواند آغاز شود. محصولات نیز پس از آماده شدن از 5 میلیون تومان تا 35 میلیون تومان به فروش میرسند. فکر میکنم اکنون سوزن دوزی به عنوان یک مد اصیل ایرانی خودش را در بازار پوشاک کشور به اثبات رسانده است و در آستین مانتوی بسیاری از بانوان نیز از آن استفاده میشود. اخیرا نیز طرح راه اندازی یک بازارچه صنایع دستی را در چابهار کلید زده ایم و انشاءالله تا عید امسال این بازارچه راه اندازی خواهد شد. امیدواریم طرحهایی از این دست گسترش و تکثیر پیدا کنند.
وی در پایان گفت: از همه همکارانمان که جانانه برای اجرای این طرح تلاش کردند، تشکر میکنم.
در بخش دیگری از این نشست، علی زینیوند معاون سیاسی و اجتماعی استانداری سیستان و بلوچستان گفت: ضرورت توجه به رویکرد فرهنگی یا فرهنگ اقتصاد، در طرحهایی نظیر طرح راهاندازی یک هزار کارگاه سوزن دوزی استان سیستان و بلوچستان این است که میتواند زمینه رشد مشاغل خرد یا همان مشاغل خانگی که اکنون لزوم گسترش آن در کشور مطرح است را فراهم آورد. این امر به ویژه برای استان سیستان و بلوچستان نیز بسیار مهم است؛ خصوصا اگر ناظر به ارتقای یک عنصر هویتی هم باشد.
وی افزود: استان سیستان و بلوچستان آنطور که باید به همگان معرفی نشده است. این استان مملو از ظرفیتهای بی نظیر و پنهان است اما متاسفانه تاکنون تصویری نامطلوب از آن ارائه شده که با همه واقعیتهای آن سنخیت ندارد و زیباییها و تنوع موجود این استان کمتر پوشش داده میشود. خوشبختانه رویدادهایی در حال وقوع است که منجر به بالفعل شدن ظرفیت های بالقوه این استان و ارائه تصویری تازه از زیباییها و ظرفیت های بکر این استان میشود.
معاون سیاسی و اجتماعی استانداری سیستان و بلوچستان گفت: ما از فیلمسازان بومی استان درخواست کردهایم فیلمی با حضور بازیگران تراز اول کشور بسازند و در این فیلم ظرفیت های بالقوه فرهنگی این استان را به نمایش بکشند. این فیلم دو ویژگی دارد؛ نخست اینکه همه عوامل ساخت آن افرادی هستند که خودشان در این استان بزرگ شدهاند. ویژگی دوم هم این است که میخواهیم در این فیلم چهره متفاوتی از استان سیستان و بلوچستان را انعکاس دهیم. این فیلم در تقابل با فیلم شبی که ماه کامل شد نیست اما فکر میکنم اگر خانم آبیار فیلمشان را از طریق مشورت با بدنه بومی استان میساختند، اکنون برخی صحنهها در آن وجود نداشت.
زینیوند ادامه داد: در استان ما ظرفیتهای بالقوه و انبوه بسیاری وجود دارد که یکی از این ظرفیتها همین سوزن دوزی است که در کنار آن ظرفیتهای گردشگری و قومی استان سیستان و بلوچستان نیز معرفی خواهد شد. ما با تمام وجود این رویکرد را دنبال خواهیم کرد و از اجرای چنین طرح های حمایت میکنیم.
وی یادآور شد: موضوع دیگر بحث اشتغال است. اکنون بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان به سمت ایجاد مشاغل خرد و خانگی رفته اند چراکه این مشاغل با سرمایه گذاری اندک میتوانند راه اندازی و شکوفا شوند. این طرح نیز طرحی در راستای اشتغالزایی است. مهم ترین موضوع در ایجاد مشاغل خرد، بازاریابی و تولید هدفمند است. بسیار خوشحالم که دوستانمان با طراحی و تمهید مناسب، ابتدا فکر بازار فروش این طرح را کرده اند.
معاون سیاسی و اجتماعی استانداری سیستان و بلوچستان تاکید کرد: ظرفیتهای بسیار انبوه دیگری در استان سیستان و بلوچستان و قومیتهای مختلف آن وجود دارد که میتوانند بالفعل شوند. ما همواره پشتیبان چنین طرح های مبارکی خواهیم بود.
در بخش دیگری از این مراسم حسین مسگرانی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سیستان و بلوچستان در سخنان کوتاهی گفت: یکی از وظایف ما این بوده که صدور مجوز این کارگاه ها با تسریع و شتاب بیشتری انجام شود و تاکنون حدود 60 مجوز صادر شده است. در ارائه تسهیلات بیمه هنرمندان نیز تسریع خواهیم کرد. امیدواریم در بخش آموزش و عرضه محصولات سوزن دوزی نیز حمایتهای کنونی ادامه پیدا کند.
پرسش و پاسخ خبرنگاران از مدیران و مسئولان حاضر در جلسه پایان بخش این نشست خبری بود.
انتهای پیام/