گزارش تسنیم|مردم ترکیه٬ کشورشان را چگونه معرفی می‌کنند؟
نزدیک به ۵۰ درصد از طرفداران حزب عدالت و توسعه٬ ترکیه را به عنوان یک کشور اسلامی به جهانیان معرفی می‌کنند، اما دو حزب چپ‌گرا در این خصوص دیدگاهی متفاوت دارند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ در سالیان اخیر٬ در ترکیه٬ تلاش برای تحلیل نظرات و دیدگاه‌های مردم در مورد مفاهیم مختلف سیاسی با استفاده از داده‌های اطلاعاتی مبتنی بر تحقیقات میدانی٬ در بسیاری از موسسات تحقیقاتی و مطالعاتی٬ به یک برنامه مداوم و روتین تبدیل شده است.
موسسه تحقیقاتی «مرکز مطالعات ترکی» (CTRS)٬ یکی از این موسسات است که در 26 استان ترکیه دست به نظرسنجی و تحقیقات میدانی زده و نظرات شهروندان این کشور در مورد بسیاری از مسائل سیاسی٬ فرهنگی و دفاعی را جمع‌آوری و تحلیل کرده است. یکی از این موضوعات٬ این است که مردم ترکیه تمایل دارند کشور خود را چگونه برای خود و جهانیان معرفی کنند.
از دید شما٬ ترکیه را باید چگونه معرفی کرد؟
یکی از سوالات مهم نظرسنجی موسسه تحقیقاتی «مرکز مطالعات ترکی» (CTRS)٬ این است که از شهروندان سوال شده: ترکیه چگونه کشوری است و از دید شما٬ ترکیه را باید چگونه معرفی کرد؟ پاسخ‌های مردم به این پرسش از این قرار است:
تحلیل نتایج مربوط به جدول شماره 1 نشان می‌دهد که تعریف ترکیه به عنوان یک کشور اسلامی از فراوانی 33 درصد برخوردار است و بنا بر این نتایج می‌توان گفت یک سوم از مردم ترکیه٬ کشورشان را پیش از هر چیز به عنوان یک کشور اسلامی معرفی می‌کنند.
اما گزینه بعدی یعنی «ترکیه کشوری است دارای ویژگی‌های خاص خودش»٬ با فراوانی 28.5 درصد٬ بخشی از نگاه ویژه مردم ترکیه به کشور خودشان را نشان می‌دهد که شاید معنی روشن آن٬ چنین است: ترکیه از برخی جهات یک تافته جدابافته است و نمی‌توان آن را به راحتی و با گزاره‌های کوتاه و قاطعانه معرفی کرد.
جالب اینجاست که در مورد دو ویژگی توامان و همزمان شرقی و غربی ترکیه٬ دیدگاه‌ها تا حد زیادی به هم نزدیکند. گزینه «ترکیه یک کشور اروپایی است» با 17.5 درصد و گزینه «ترکیه یک کشور خاورمیانه‌ای است» با 16.3 مورد توجه پاسخ‌دهندگان قرار گرفته است.
وقتی که به تعریف ترکیه بر اساس گرایش‌های سیاسی و حزبی مردم می‌رسیم٬ با نتایجی روبرو می‌شویم که نشان می‌دهد تمایلات فکری و سیاسی حزبی تا چه اندازه بر دیدگاه مردم در خصوص چند و چون تعریف کشورشان٬ تاثیر گذاشته است.
نتایج و ارقام قرار گرفته در این جدول نشان می‌دهد:
نزدیک به 50 درصد از طرفداران حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان٬ ترکیه را به عنوان یک کشور اسلامی به جهانیان معرفی می‌کنند.
این در حالی است که دو حزب چپ‌گرا در این خصوص دیدگاهی متفاوت دارند.
حزب جمهوری خلق به عنوان حزب کمالیست‌های سوسیال دموکرات و حزب دموکراتیک خلق‌ها به عنوان یکی از نهادهای اقماری پ.ک.ک هر دو در یک سطح 17 درصدی٬ حاضرند ترکیه را به عنوان یک کشور اسلامی معرفی کنند و این موضوع به خوبی دوقطبی محافظه‌کاران و لاییک‌ها را روشن می‌کند.
در خصوص تعریف ترکیه به عنوان یک کشور اروپایی٬ باز هم چپ‌ها کنار هم قرار گرفته‌اند. به این معنی که 33 درصد از طرفداران حزب جمهوری خلق و نزدیک به 20 درصد از هواداران حزب دموکراتیک خلق‌ها٬ ترکیه را اروپایی می‌دانند و این در حالی است که این رقم نزد سه حزب ملی محافظه‌کار٬ به رقم 14 درصد هم نمی‌رسد.
بررسی این نتایج٬ همچنین نشان‌دهنده این است که بین 22 تا 37 درصد از هواداران 5 حزب مجلس ملی٬ برای ارائه تعریف روشن٬ کوتاه و قاطعانه از ترکیه٬ مکث می‌کنند و به بیان این جمله اکتفا می‌کنند که ترکیه کشوری است دارای ویژگی‌های خاص خودش.
تغییر در تعریف اسلامی بودن ترکیه
نتایج تحقیقات«مرکز مطالعات ترکی» (CTRS)٬ نشان می‌دهد که غیر از تعریف گزینه اسلامی بودن ترکیه٬ هیچکدام از گزینه‌های دیگر در سالیان اخیر٬ دچار تحول نشده‌اند.
بر اساس این تحقیق میدانی در سال 2013 میلادی٬ 37 درصد از مردم٬ ترکیه را به عنوان یک کشور اسلامی تعریف می‌کردند اما این رقم در سال 2015 به 46 درصد رسید.
سپس در سالیان 2016 و 2017 به مرز 40 درصد رسید، اما در سال 2018 به یک باره بر رقم 56 درصد ایستاد و حالا در سال 2019 دوباره پایین آمده و بر رقم 46 درصد رسیده است.
شاید دلیل این امر در این است که اساساً در ترکیه٬ تعریف اسلامی بودن کشور و اسلام‌گرایی مردم٬ دو مقوله متفاوت است.
به عنوان مثال٬ کم نیستند شمار آن دسته از اعضای حزب چپ کمالیستی جمهوری خلق که در نماز جمعه شرکت می‌کنند٬ قرآن می‌خوانند٬ مناسک عبادی اسلامی را به جا می‌آورند اما تمایل دارند خود را جمهوری خواه و کمالیست معرفی کنند.
در همین حال٬ در سه حزب ملی گرای سنتی حرکت ملی٬ خوب و وحدت بزرگ نیز٬ دوری از عبادت و آیین اسلامی وجود ندارد اما تمایل دارند خود را ملی‌گرا بنامند و نه اسلامی. پیچیدگی این مفهوم را زمانی بیشتر و بهتر می‌توان درک کرد که به نمونه‌های پیچیده‌تری همچون کردهای اهل سنت شافعی مذهب٬ کردهای نسبتاً لاییک طرفدار پ.ک.ک و کردها و ترک‌های علوی بیاندیشیم که هر کدام از آنان٬ تعاریف خاصی از مفاهیم اسلام٬ ملی‌گرایی و اسلامی بودن ترکیه دارند.
نتایج تحقیقات میدانی «مرکز مطالعات ترکی» (CTRS)٬ ما را به سوی این واقعیت رهنمون می‌سازد که در معادلات اجتماعی٬ سیاسی و حزبی ترکیه٬ نکات ظریف و خاصی وجود دارد که نیازمند تامل و تحلیل کارشناسی است و نمی‌توان صرفاً بر اساس کلیشه‌های رایج رسانه‌ای و یا مواضع سیاسی حزب حاکم و احزاب مخالف در این مورد نظر قطعی داد.
اما قدر مسلم آن است که زندگی مردم ترکیه٬ از لحاظ پایبندی به آداب و مناسک دینی و سبک زندگی اسلامی و سنتی ترکیه٬ تفاوت چشمگیری با تصاویری دارد که در سریال‌های تلویزیونی ترکیه دیده می‌شوند.
نمایش مردان٬ زنان و دختران برهنه و نیمه برهنه با موهای بور و چشمان رنگی اروپایی٬ فقط شامل درصد پایین و خاصی از مناطق ترکیه است و ساختار کلی روابط و معادلات اجتماعی٬ نشان دهنده سنگینی ظرفیت‌های اسلامی٬ سنتی و ملی گرایانه است.
انتهای پیام/
