گزارش تسنیم از وضعیت قالیبافان در قزوین؛ وقتی گره تار و پود اقتصاد کشور به دست زنان روستایی باز می‌شود

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قزوین، شاید دامپروری، دسترسی به نخ و پشم و رنگ‌های طبیعی وقتی با هنر دست زنان ایرانی آمیخت، زمینه ای برای صنعتی بزرگ به نام بافت فرش و قالیبافی  شد، دستان توانمند زنان ایرانی از  بافتههای ذهنی بهترین ها را خلق کرد تا جائی که امروز فرش دستبافت ایرانی در فهرست کالاهای استراتژیک، ارزآور و پرطرفدار در دنیا مشهور است.

به گفته کارشناسان، سابقه بافت فرش دستبافت در قزوین بیش از 400 سال عمر دارد و در کاوش های باستان شناسان از مناطق ضیاء آباد در شهرستان تاکستان قزوین با کشف شواهدی بر آغاز دوره یکجانشینی بشر نمونه های دار فرش دستبافت آن زمان موسوم به « دارکوب» مشاهده شده است.

اما به طول کلی می‌توان گفت در دوران صفویه با انتخاب قزوین به عنوان پایتخت ایران، افزایش یکباره جمعیت، رفت و آمد سران و سیاسیون فرش بافی در شهر با جدیت بیشتری دنبال شد.نخستین کارخانه‌های فرش بافی بزرگ در قزوین نیز در همین زمان آغاز به کار کرد و در مقطعی بیش از 3 هزار نفر از اهالی قزوین در کارخانجات فرشبافی مشغول به کار شدند.

آثار حضور فرشبافان، کارخانجات فرشبافی و نخستین فعالیت‌های اینچنین در کاروان سرای های قدیمی شهر مشهود است اما چیزی که از آن زمان برای قزوین به ارمغان ماند، سبک ویژه مردم قزوین در بافت فرش‌ها و شهرت جهانی فرش دستبافت قزوین است که گویا در سال های گذشته به دست فراموشی سپرده شده است.

فروش فرش دستبافت قزوین کمی سخت است

افسانه صالح از بافندگان فرش استان قزوین است، وی که سال هاست در این رشته هنری فعالیت دارد می‌گوید: وقتی فرشی را با عنوان فرش دستبافت قزوین عرضه میکنیم قیمتی که برای آن گذاشته می شود بسیار کمتر از ارزش واقعی آن است پس مجبوریم فرش هایمان را پس از بافت به استان های دیگر کشور ارسال کنیم و با چندین واسطه و البته چند برابر قیمت به فروش برسانیم.

وی گفت: این در حالی است که فعالین این عرصه ارزش فرش دستبافت قزوین را می شناسند و همیشه بافندگان و بازرگانان مطرح کشور به دنبال خرید فرش دستبافت از قزوین هستند.

خانم حکمتیان نیز از دیگر بافندگان فرش دستبافت  در قزوین است او میگوید: من بیش از 30 سال است که در این حوزه کار میکنم و در این سال ها کم کم کمرنگ شدن سبک و سیاق خاص فرش دستبافت قزوین را دیدم چراکه با گسترش فناوری ها و تغییر نقشه های سنتی به دیجیتال طرح و نقشه خاص منطقه قزوین کم کم از بین رفت و بیشتر بافندگان در سراسر کشور نقشه های مشترک دارند از سوی دیگر سلیقه مشتری برای ما مطرح است و خب مردم نمونه های فرش استان های دیگر را از ما میخواهند.

شیرینی دسترنج بافندگان قزوینی زیر دندان تاجران خارجی

سیده حمیده زرآبادی نماینده مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی نیز در این خصوص با بافندگان فرش قزوینی هم نظر است او میگوید: امروز فرش دستبافت حاصل دسترنج بافندگان قزوینی با برند و نام سایر استان ها و حتی سایر کشورها عرضه می شود و بسیاری از بافندگان قزوین هنوز گمنام هستند درحالی که فرش این بافندگان در بهترین کشورهای دنیا با ارغام نجومی به فروش می رسد.

وی بیان کرد: در سال های گذشته توسعه و رونق فرش بافی در استان قزوین به خوبی صورت گرفته است اما گویا هنوز برنامه مشخص و مدونی برای بازاریابی، عرضه و فروش این محصول در بازارهای داخلی و خارجی وجود ندارد از این رو کمترین سود به بافندگان زحمتکش این فرش ها می رسد.

نماینده مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی افزود: بیش از 95 درصد بافندگان فرش در قزوین بانوان هستند و با توجه به این که عمدتا این افراد تخصص و تجربه کافی برای عرضه و فروش این محصول در بازارهای خارجی و داخلی را ندارند نمیتوانند از حق واقعی خود بهره مند شود.

بخش قابل توجهی از فرش دستبافت قزوین توسط بانوان روستایی تولید می‌شود

سعید نبیل رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین نیز چندی قبل در حاشیه نخستین جلسه کارگروه فرش دستبافت استان به خبرنگار تسنیم گفت: بیش از 95 درصد فرش تولیدی در استان قزوین توسط بانوان بافته می شود و 55 درصد بافندگان فرش قزوینی در روستاهای استان ساکن هستند.

وی افزود: قزوین در حال حاضر 6 هزار بافنده فرش فعال دارد که سالانه تعداد زیادی فرش دستبافت توسط این زنان کارآفرین بافته و به بازارها عرضه می شود.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجار استان قزوین خاطرنشان کرد: بیش از 8 هزار نفر در استان قزوین کارت شناسایی بافندگی فرش دریافت کرده اند که به صورت موقت و دائمی به فعالیت در این عرصه می پردازند.

درب بازارهای بزرگ دنیا به روی فرش ایرانی باز است

فرشته دستپاک، رئیس مرکز ملی فرش ایران چندی قبل در سفر یکروزه خود به استان قزوین در جمع خبرنگاران رسانه های گروهی استان قزوین گفت: فرش دستبافت ایرانی امروز به عنوان یکی از کالاهای اساسی و پرطرفدار حتی با افزایش شدت تحریم ها در بهترین و بزرگترین بازارهای دنیا مشتری دارد و میتوان گفت درب بازارهای بزرگ نیا به روی فرش ایرانی باز است.

وی بیان کرد: در شرایط اقتصادی امروز کشور، سیاست ها برای رهایی از اقتصاد نفتی و رسیدن به تولید ارز آور و استراتژیک برای کشور تولید فرش دستبافت میتواند یک گام مهم و اساسی باشد چراکه این محصول به صورت تماما ایرانی تولید می شود، مواد اولیه آن کاملا از داخل کشور تامین می شود و در نهایت با قیمت های مناسب در بازارهای دنیا به فروش می رسد که میتواند زمینه اشتغالزایی و کارآفرینی در کشور را فراهم کند.

رئیس مرکز ملی فرش ایران گفت: استان قزوین در گذشته در زمینه تولید فرش دستبافت جزو بهترین ها در کشور بوده است و امروز هم میتواند به جایگاه سابق خود بازگردد چرا که تنها برند فرش ثبت شده دراین استان از کیفیت خوبی برخوردار است و بافندگان قزوین جزو برترین ها در کشور هستند که با تولید فرش دستبافت میتوانند برای استان اقتصادی پویا و دائمی را رقم بزنند.

بافندگان دیده نمی شوند

اهمیت فرش دستبافت ایرانی در بازارهای جهانی از یک سو، ارز آوری، امنیت اقتصادی و اشتغالزایی زیاد این حرفه در کشور اما گویا سبب نشده است تا با همه تاکیدات امروز کشور بر افزایش تولید فرش دستبافت بافندگان مورد توجه قرار گیرند.

عبدالمحمد زاهدی استاندار قزوین اما در این خصوص به خبرنگار تسنیم در قزوین گفت: برای حمایت از صنعت فرش دستبافت در کشور در مرحله نخست باید از بافندگان فرش حمایت کردچراکه بدون هنر و توانمندی این بافندگان صنعت فرش دستبافت در کشور وجود نخواهد داشت.

وی عنوان کرد: کار کردن در شرایط نامساعد برای این بافندگان مشکلاتی جسمی ایجاد کرده است این در حالی است که از نظر بیمه این افراد نیز مشکلاتی وجوددارد.

زاهدی افزود: برای حمایت از این صنعت باید نیازهای فعالین این عرصه دیده و شنیده شود و مسئولین به دنبال راهی برای رفع این مشکلات باشند.

استاندار قزوین خاطرنشان کرد: توسعه و رونق صنعت فرش دستبافت در کشور میتواند یک جزیره از مشاغل و خدمات را در کشور احیاء کند چرا که فرش یک صنعت مادر است و میتوان در حاشیه آن از عرضه مواد اولیه تا فروش و ارائه آن در بازارها اشتغال و کارآفرینی عظیمی را مشاهده کرد.

1 هزار و 700 بافنده فرش در قزوین بیمه هستند

سعید نبیل رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین به خبرنگار تسنیم گفت: در حال حاضر از نزدیک به 6 هزار فعال قزوین در حوزه فرش دستبافت 1 هزار و 700 نفر از خدمات بیمه ای بهره مند هستند  که امیدواریم با فراهم شدن شرایط مساعد این تعداد افزایش پیدا کند.

به گفته رئیس مرکز ملی فرش ایران در کشور نزدیک به 2 میلیون بافنده فرش توانسته اند از خدمات بیمه ای بهره مند شوند.

کارگاه های تولید فرش دستبافت در قزوین حمایت می شوند

نبیل در خصوص اجرای طرح های حمایتی از بافندگان فرش دستبافت در قزوین گفت: در حال حاضر 38 کارگاه تولی فرش دستبافت در استان قزوین فعالیت میکنند و  این تولیدات از طریق 2 صادر کننده عمده فرش دستبافت از استان قزوین به دست مصرف کننده می رسد.

وی از اعطای 5 میلیارد و 260 میلیون تومان تسهیلات به بافندگان فرش در قزوین خبرداد و گفت: بیش از 577 بافنده فرش در استان قزوین با دریافت تسهیلات حمایتی توانستند برای توسعه و رونق کار خود از اعتبارات تسهیلات مشاغل خانگی بهره مند شوند.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین خاطرنشان کرد: همچنین سال گذشته 97 بافنده فرش دستبافت از استان قزوین توانستند بیش از 3 میلیارد و 450 میلیون تومان تسهیلات در قالب طرح های مورد حمایت و اشتغالزا دریافت کنند که همین اعتبارات کمک خوبی به توسعه این صنعت در استان قزوین بوده است.

تارو پود اقتصاد غیر نقتی ایران در دستان زنان روستائی است

اگرچه شاید کمی این تاثیر بزرگ اقتصادی زنان خانه دار و بافنده روستایی در کشور نادیده گرفته شود اما امروز بخش قابل توجهی از طرح های کارآفرینی و اشتغال در سازمان های حمایتی کشور نظیر کمیته امداد امام خمینی(ره) و بهزیستی به دایر کردن کارگاه های قالیبافی و فعالیت زنان در این عرصه اختصاص دارد.

فعالیتی که توانسته امروز به یک امید و چراغ روشن برای رهایی از اقتصاد غیر نفتی در کشور تبدیل شود و زمینه اشتغال میلیون ها ایرانی را به صورت مستقیم و غیر مستقیم فراهم آورد. چراغی که امروز برای روشنایی و تداوم آن نیازمند حمایت مسئولین است.

گزارش از مریم کشاورز مسعودیان

انتهای پیام/ ع