دورهمی ۳۴۰۰۰۰ حاشیه نشین ارومیه/ افزایش خاموش جمعیت در سکونت‌گاه‌های غیررسمی ادامه دارد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، افزون بر 600 هزار نفر در بیش از 70  محله در مناطق حاشیه‌ای شهرهای آذربایجان غربی زندگی می‌کنند که بیش از 200 هزار نفر از آنان در ارومیه و در مناطقی چون اسلام آباد، الواج، کشتارگاه، حاجی پیر لو، وکیل آباد، علی آباد، حسین آباد، شهرک پردیس و شهرک گلمان ساکن‌اند.

مهاجرت بی رویه از شهرهای گوناگون به ارومیه و روی آوردن هزاران روستایی خود شهرستان ارومیه به شهرنشینی منجر به ایجاد ده‌ها سکونت گاه غیر رسمی در اطراف این شهرستان شده است، ساخت خانه‌های ارزان قیمت در حاشیه شهر به سرعت انجام شده و فرصت مدیریت و بررسی را از مدیران شهری ربوده است.

حاشیه‌نشینی در ارومیه چالشی جدی برای مدیران شهری، نهادهای فرهنگی و اجتماعی تلقی می‌شود و رشد روزافزون جمعیت در این مناطق  تهدیدی بحران زا در سال‌های آینده است، هریک از سکونت گاه‌ها مسائل خاص خودش را دارد و مشکلاتی مانند کوچه‌های تنگ و باریک، خانه‌های بی دوام و کوچک و فقدان امکانات ورزشی و بهداشتی از بارزترین مشخصه‌های این محله‌های حاشیه نشین  است.

ایجاد فرصت های شغلی در روستاها سدی بر گسترش حاشیه نشینی 

فرماندار ارومیه تعداد سکونتگاه‌های غیر رسمی ارومیه را 26 منطقه و محله عنوان می‌کند و می‌گوید: 250 هزار نفر از مردم ارومیه در سکونتگاه‌های غیر رسمی زندگی می‌کنند که 31 درصد جمعیت ارومیه را تشکیل می‌دهند و وسعت سکونتگاه‌های غیر رسمی ارومیه در حدود 471 هکتار است که 4.5 درصد از مساحت کل این شهر است.

 علیرضا ملامحمدی زاده می‌افزاید: اجرای پروژه‌های متعدد برق رسانی، مخابرات و ایجاد شبکه آب‌رسانی روستایی و گسترش ضریب نفوذ گاز طبیعی در مناطق روستایی احداث فرهنگسراها و خانه محلات، ایجاد مراکز خدمات رسانی از قبیل مراکز جامع سلامت شهری و پایگاه‌های بهداشت توسط مرکز بهداشت از نمونه اقدامات دولت در مناطق حاشیه نشین ارومیه است.

ملامحمدی زاده توجه به توسعه زیرساخت‌ها و امکانات در مناطق روستایی را مؤثرترین راهکار برای جلوگیری از مهاجرت روستا به شهر عنوان می‌کند و تصریح می کند: بهره مندی آسان از خدمات دولتی و ایجاد فرصت‌های شغلی متناسب با ظرفیت‌های منطقه‌ای از جمله مواردی است که می‌تواند در صورت فراهم‌سازی در مناطق روستایی مانع از مهاجرت روستاییان به شهر و گسترش پدیده حاشیه نشینی شود.

وی  بیان می‌کند: با هدف شناسایی و بهره برداری از ظرفیت‌های مناطق حاشیه‌نشین، جلوگیری از تقلیل سرمایه‌های اجتماعی در این مناطق و ارائه خدمات بهتر به ساکنان حاشیه نشین 9 دفتر تسهیلگری در ارومیه فعال شده است.

تشکیل کمیته مهاجرت معکوس در ارومیه

مدیرکل  امور اجتماعی و فرهنگی استانداری  آمار حاشیه‌نشینان این شهرستان را کمی متفاوت‌تر از فرماندار ارومیه  ارائه می‌کند و می‌گوید:  340 هزار نفر حاشیه نشین در ارومیه شناسایی شده که 37 درصد جمعیت این شهرستان است.

سید هادی طباطبایی می‌افزاید: این مسئله آسیب‌ها و مسائل بسیاری را در خود دارد که موجب شده تا کمیته مهاجرت معکوس در استان و شهرستان تشکیل شود.

پروژه های انجام گرفته در سال 85 مشدد مهاجرت به ارومیه

رئیس شورای اسلامی شهر ارومیه می‌گوید: مشکلات اقتصادی و بالا رفتن نرخ بیکاری و سخت شدن زندگی یکی از عامل‌های اصلی افزایش حاشیه‌نشینی در ارومیه است.

محمدرضا علیزاده امامزاده می‌افزاید: حاشیه‌نشینی محصول توزیع ناعادلانه زیرساخت‌ها و سرمایه در مقیاس فضای مناطق شهری و روستایی است و سبب افزایش مشکلات درون‌شهری متعددی می‌شود.

وی بیان می‌کند: در ارومیه پس از طرح جامع سال 85 با برنامه ریزی‌هایی که دراین ارتباط صورت گرفت پروژه‌های بزرگی  انجام شد و این عامل سبب شد تا کسانی که در شهرهای دیگر بیکار هستند برای پیدا کردن کار به ارومیه مهاجرت کنند.

علیزاده تصریح می‌کند: افزایش مهاجرت به ارومیه سبب شد تا مشکلات اقتصادی در این شهر افزایش‌یافته و به‌طور ناهماهنگ منطقه حاشیه‌نشینی در اطراف شهر گسترش یابد ولی این شهر ظرفیت پذیرش حجم بالایی از مهاجر و افراد بیکار را ندارد.

«زمین‌های قولنامه‌ای» مانع پیشرفت مناطق حاشیه نشین 

رئیس کمیسیون نظارت شورای شهر ارومیه می‌گوید: در این مناطق بسیاری از مردم زمین‌های قولنامه‌ای دارند و با اتکا به این قولنامه‌ها اقدام به ساخت‌وساز می‌کنند به همین خاطر تا زمانی که مشکل مالکیت این زمین‌ها حل نشود نمی‌توان ساختار و شکل طرح تفصیلی را عوض کرد.

عبدالرحمن نقشین  می‌افزاید: مناطق اسلام‌آباد، کشتارگاه و بادکی در بافت روستایی بوده بنابراین از پیش زمینی برای فضای سبز و سالن ورزشی و فرهنگسرای این مناطق در نظر گرفته نشده است.

خبرنگار تسنیم با اهالی  این مناطق همراه شد تا نظرات آنان را به عنوان کسانی که سال‌هاست در این شهر زندگی می‌کنند به گوش مسئولان برساند!

حضور کمرنگ دستگاه های نظارتی و امنیتی  در مناطق حاشیه نشین 

سولماز رحیمی از ساکنان محله حاشیه نشین اسلام آباد می‌گوید: در این محله بیشتر از 30هزار نفر زندگی می‌کنند، تفکیک و فروش غیرقانونی زمین‌های اطراف شهر، ساخت و سازهای غیر اصولی و سرخود سبب شده فضای کافی برای امکاناتی مانند فضای سبز و فضاهای آموزشی و فرهنگی وجود نداشته باشد.

این شهروند مناطق حاشیه نشین را مستعدترین محل برای بروز انواع آسیب‌های اجتماعی عنوان می‌کند و می‌افزاید: همواره آمار جرم در نقاط حاشیه شهر به دلیل حضور کمرنگ دستگاه‌های نظارتی و امنیتی بیش از نقاط متراکم و پر جمعیت شهرهاست، افزایش خشونت‌ها، درگیری بین مردم و اعتیاد از اصلی‌ترین بزه‌هایی هستند که در این مناطق  با آن مواجه هستیم و سایه فقر و اعتیاد بر سر کودکان این مناطق سنگینی می‌کند.

 فریده دوستی  یکی دیگر از ساکنان  این منطقه می‌گوید: افرادی که وسع و توان مالی لازم برای سکونت در داخل شهر را ندارند و به مناطق اطراف ارومیه روی آورده‌اند، برخی افراد سودجو و رانت خور بدون رعایت اصول شهری زمین‌های اطراف شهر را به این قشر کم در آمد فروخته اند و همین امر باعث شده  خدمت رسانی به این مناطق  در بدترین شکل ممکن انجام شود و تاوان چند مشاور املاک خاطی و سرمایه دار را  جمعیت محروم  بدهند.

محلات حاشیه نشین ارومیه کلکسیون مشکلات 

وی  می‌افزاید: به دلیل اینکه جایی برای ساخت خانه نداشتیم و وسعمان به ساخت یا خرید منزل در محلات داخل شهر نمی‌رسید در مجاورت آرامستان باغ رضوان سکونت گزیدیم، به رغم اینکه زندگی سالم حق هر شهروندی است در این محل با مشکلاتی از قبیل کمبود فشار آب در طول روز، نبود فاضلاب، کمبود تاکسی و مشکلات بی شمار دیگری مواجه هستیم.

دوستی بیان می‌کند: اطراف این محله را متکدیانی محاصره کرده اند که در طول سال و به صورت حرفه‌ای و سازمان یافته گدایی می‌کنند و حاضر نیستند با وجود انباشت ثروت زیاد منطقه را ترک کنند، با ثروت اندوزی آن‌ها مشکلی نداریم اما فرهنگ آنها با شهرنشینی مغایر است، منظر دیدشان با شهرنشینی هم خوانی ندارد و مردم محله شبانه روز از سرو صدایشان خواب و استراحت ندارند.

شهلا محمد زاده از ساکنین کوچه 69 اسلام آباد نیز می‌گوید: ساخت و سازهای بی رویه در این منطقه  همیشه در حال انجام است و محله را انبوهی از خارهای وحشی و علف‌های هرز در بر گرفته و نبود کانال انتقال آب سطحی نیز انباشت فاضلاب‌ها و بوهای متعفن زباله‌ها را در پی آورده است.

وی می‌افزاید: نبود مکان مناسب جمع‌آوری زباله و پخش بودن زباله‌ها در سر کوچه‌ها و ایجاد منظره نامناسب نیز یکی از دیگر مشکلات اهالی است که سبب نارضایتی مردم ساکن در این منطقه شده است.

به گفته این شهروند افت فشار آب مشکلی است که تمامی ساکنین این کوچه و بعضاً کوچه‌های مجاور در طول روز با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند و این مشکل در این روزهای گرم سال نمود بیشتری دارد.

نسرین سطوت شهروند دیگری در این باره می‌گوید: مناطق حاشیه نشین ارومیه با محرومیت‌های بسیاری عجین شده است شبیه این مناطق را در محله بزرگ 30 هزار نفری اسلام‌آباد می‌توان دید، که کمبود فضای سبز و ورزشگاه و فرهنگسرا به طور بارز و محسوسی آثار و تبعات خود را نشان می‌دهد.

محمد بهزادی از ساکنین  منطقه کشتارگاه ارومیه نیز می‌گوید: با یک نیم نگاه به محله ما در می‌یابید که  تمام منازل مسکونی  بدون  نظارت و صدور مجوز و بدون رعایت کوچک‌ترین اصول مهندسی ساخته شده‌اند.

بهزادی می‌افزاید: یکی از عمده‌ترین مشکلات اهالی این منطقه نبود آسفالت در بعضی از کوچه‌ها و معابر است که مسئولان قول اتمام آن را چند وقت پیش داده بوده‌اند اما هنوز خبری از تکمیلشان نیست.

وی تصریح  می‌کند: یکی از  مشکلات کشتارگاه، نبود فاضلاب شهری و جاری شدن آب‌های ناسالم در کوچه‌هاست که این امر همه ساکنین محله به ویژه کودکان را تهدید می‌کند.

اسلام‌آباد، کشتارگاه، الواج و دیگر محلات حاشیه نشین ارومیه، بعضاً برگ برنده برخی از کاندیداها در دوران انتخابات هستند، مسئولین در ایام انتخابات و گاهی چند ماه قبل‌تر به میان این مردم رفته و به آنها وعده‌هایی می‌دهند تا سبد رأیشان را پر کنند ولی تا به امروز هیچ کدام از آن وعده‌ها تحقق نیافته است و مرور گزارش‌های تسنیم نشانگر این است که  به رغم وعده‌های مدیران شهری در عمل اتفاقی در مناطقِ حاشیه نشین ارومیه رخ نداده است.