یادداشت| نگاهی به قصه پُر غصه کشمیر و تنش‌های اخیر

به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم «حسام کیان مقدم» با ارسال یادداشتی نوشت: معضل کشمیر اگرچه عمری طولانی دارد ولی برای بسیاری از مخاطبان داخلی نیز ناشناخته است و ممکن است برخی آن را صرفا نزاعی بین هند و پاکستان تلقی کنند، ولی در حقیقت کشمیر یکی از غم انگیزترین تراژدی هایی است که استعمار در دل مناطق مسلمان نشین کاشته و سال ها است که مردم این منطقه کشته می‌شوند، شکنجه می‌شوند و فشار را تحمل می‌کنند به این دلیل که مسلمان هستند.

کشمیر در افق جغرافیا و تاریخ

کشمیر شمالی‌ترین منطقه شبه قاره است و از نظر جغرافیایی رشته‌های کوه‌های عظیم هیمالیا و قراقرم در آن قرار دارند. بیشتر مردم جهان، کشمیر را به زیبایی‌های فراوان طبیعی آن می شناسند، همچینین این منطقه زیبا در بخش گلگت بلتستان خود میزبان 4 قله بالای هشت هزار متر جهان –مجموع این قله ها 14 قله است- می‌باشد که بلندترین آن قله کی تو است که با 8 هزار و 611 متر ارتفاع دومین کوه بلند جهان به حساب می‌آید.

این منطقه استراتژیک با کشورهای هند، پاکستان، چین، افغانستان و ازبکستان و تاجیکستان همجوار است.  کشمیر پنج منطقه مهم دارد: «دره کشمیر، جامو، لداخ، گلگیت بلتستان و کشمیر آزاد» از این مناطق سه بخش اول در کنترل هند است، دو بخش بعدی در کنترل پاکستان و منطقه ای که اقصای چین نام دارد نیز در جریان یک جنگ توسط پکن از کنترل دهلی نو خارج شده است.

از جمعیت کشمیر آمار دقیقی در دست نیست ولی آن را تا حدود 15 میلیون نفر تخمین می زنند که بیشترین تعداد آنها در کشمیر تحت کنترل (اشغال) هند زندگی می‌کنند. مسلمانان اکثریت مردم منطقه کشمیر اشغالی را تشکیل می دهند و جمعیت آنها را حدود 70 درصد کل ساکنان کشمیر می دانند. از این تعداد حدود 25 درصد شیعه هستند و مابقی ساکنان کشمیر را اهل سنت با گرایشات صوفیانه تشکیل می دهند. البته ساکنان کشمیر آزاد و گلگیت بلتستان در خاک پاکستان تقریبا 100 درصد مسلمان هستند.

اسلام در کشمیر توسط صوفیان مسلمان ایرانی تبلیغ شد و به عمق باور مردم راه یافت. میرسید علی همدانی که در جریان حمله تیمور مجبور به هجرت شد نقش بسیار موثری در این راه داشته است. نقل است که بازرگانان مسلمان نیز تاثیرات فراونی در باور و عقیده مردم داشته‌اند.

عرفای ایرانی علاوه بر اسلام زبان فارسی را نیز در منطقه کشمیر رواج دادند و هنوز هم بسیار دیده می شود که سنگ بناهای تاریخی منطقه به زبان فارسی نوشته شده باشند.

مسلمانان سال ها قدرت را در کشمیر به دست داشتند ولی پس از آنها سیک مذهبان و سپس با ورود روباه پیر استعمار به منطقه عملا هندو مذهب ها و در راس آنها شخصی به نام «گلاب سینک» قدرت را در کشمیر به دست گرفت.

فروش کشمیر سیاه ترین برگ تاریخ

انگلیسی ها برای گسترش قدرت خود در شبه قاره به کمک مردم محلی نیاز داشتند ولی نمی توانستند روی مسلمانان حساب کنند، سیک مذهب ها نیز قدرت را به دست داشتند و تکلیفشان مشخص بود به همین دلیل عملا آنها فقط روی هندو مذهب ها حساب باز کردند. در سال 1846 وقتی انگلیسی ها با کمک دوگراهای هندو مذهب، سیک مذهبان را شکست دادند در معاهده‌ای که به نام «معاهده آمریتسر» شهرت دارد کشمیر را به مبلغ 7 و نیم میلیون روپیه به گلاب سینک فروختند.

به این ترتیب کشمیر به عنوان ایالتی شاهزاده نشین از هند بریتانیایی عملا به هندو مذهبان واگذار شد. در اصل ششصد هزار کشمیری که اکثر آنها مسلمان بودند هریک به مبلغ 12 و نیم روپیه! تقدیم هندوها شدند. هنوز هم بسیاری از کارشناسان شروع نزاع های کنونی را در این معاهده ننگین جستجو می کنند.

برخی بندهای این معاهده عبارتند از:

• دولت بریتانیا کشمیر را برای همیشه به گلاب سینک داده است.

• حکومت دوگراها باید سالی یک راس اسب، 20 راس بز نر و ماده و 3 شال کشمیری به انگلیس هدیه دهد.
• انگلیس در مقابل هر گونه تهدید خارجی از دوگراها حمایت خواهد کرد.

در دوره دوگراها قیام های مردمی بسیاری رخ داد ولی توسط حکومت محلی و انگلیسی ها سرکوب شد تا اینکه هم زمان با استقلال پاکستان در سال 1947 قرار بر این شد که در هر منطقه مسلمانان بیشتری سکونت دارند با خواست مردم به پاکستان ملحق شود و هر جا غیر مسلمانان بیشتری ساکن هستند بخشی از خاک هند باقی بماند، با این روش تکلیف کشمیر نیز تقریبا روشن بود.

حاکمان هندو مذهب کشمیر کاملا مخالف پیوستن به پاکستان بودند ولی رای مردم با آنها تفاوت عمده ای داشت. قیام اولیه مردم در این دوره توسط حکام محلی سرکوب شد و همین باعث که مسلمانان کشمیری از دیگران نیز درخواست کمک کنند بلافاصله مردم مسلمان پاکستان به کمک کشمیری ها آمدند تا آنها را کمک کنند، مهاراجه که خود را مقابل مسلمانان ناتوان می دید بدون در نظر گرفتن رای مردم بلافاصله الحاق به هند را پذیرفت و در 27 اکتوبر سال 1947( دو ماه بعد از استقلال پاکستان) پیوستن به هند را رسمی کرد!

چند روز پس از این اقدام عجیب «جواهر لعل نهرو» نخست وزیر وقت هند اعلام کرد: «این تنها یک تصمیم موقتی است و آینده کشمیر توسط مردم آن مشخص می شود، این تعهدی است که ما نه فقط به مردم کشمیر بلکه به کل جهان می دهیم» نکته جالب اینکه هنوز فایل صوتی سخنرانی نهرو موجود است.

قوانین 370 و 35 ای :

پس از این اتفاق حکومت کشمیر به یکی از دست نشاندگان دولت هند به نام «شیخ عبدالله» سپرده می شود تا اینکه در سال 1954 به منظور تضمین حفظ تناسب جمعیت کشمیر( برای همه پرسی احتمالی) با دستور رئیس جمهور هند قوانین تصویب می شود که از اختلاط جمعیت کشمیر با دیگر نقاط هند جلوگیری به عمل آید.

طبق این قوانین مردم دیگر نقاط هند حق خرید املاک و اشتغال در کشمیر را ندارند و مجلس ایالتی کشمیر حق اعطای تابعیت این منطقه را خواهد داشت. به این ترتیب ترکیب جمعیت اصیل کشمیری همیشه ثابت می ماند.

از آن زمان تاکنون و به دلیل برگزار نشدن همه پرسی جنگ های مختلفی بین هند و پاکستان در گرفته با این حال دولت هند حاضر به انجام همه پرسی نشده است.

همچنین نظامیان هندی که اینک حدود 700 هزار نفر از آنها در منطقه مستقر هستند طی این مدت هر فعالیتی که در آن رنگ آزادی خواهی دیده می شود را نیز به شدت سرکوب می کنند به طوری که تعداد شهدای کشمیری طی 30 سال اخیر به مرز 100 هزار نفر رسیده است.

تعداد افرادی که در این مدت مفقود الاثر شدند نیز بالغ بر ده هزار نفر است که رد برخی از آنها را در گورهای دسته جمعی به دست آورده اند، در کشمیر زنانی که نمی دانند بیوه شده اند یا باید چشم انتظار بازگشت شوهرانشان باشند فراوان هستند.

کور کردن معترضین با استفاده از تفنگ های ساچمه ای یکی دیگر از سخت ترین اقداماتی است که نظامیان هندی به سادگی آن را به انجام می رسانند.

تلاش هند برای تغییر درصد جمعیت کشمیر و اشغال همیشگی آن

طی روزهای اخیر حزب بی جی پی که قدرت را در هند به دست دارد و بارها تصاحب همیشگی کشمیر را یکی از شعارهای انتخاباتی خود اعلام کرده بود دو قانون فوق را ملغی کرده است. به این معنا که هندو مذهبان دیگر مناطق هند می توانند به کشمیر بیایند، صاحب شغل شوند و مسکن خریداری کنند! اقامت دائم داشته باشند و حتی در رای گیری ها نیز شرکت کنند.

این اقدام به معنای اقلیت شدن مسلمانان طی چند سال اخیر است و زمینه برای رای گیری که به سود هند تمام شود نیز کاملا فراهم است، بسیاری از کارشناسان این اقدام را تکرار سیاست رژیم صهیونیستی در فلسطین می دانند.

دولت پاکستان در اعتراض به این اقدام یک سویه هند دست به اعتراضات گسترده‌ای زده است و حتی روز گذشته سفیر هند را نیز از خاک خود اخراج کرده ولی باید پذیرفت که معضل کشمیر تنها به جنگ سیاسی هند و پاکستان ختم نمی شود بلکه آنگونه که امام امت فرمودند: «اگر توحید کلمه کنید، هندوی بدبخت چطور می‌تواند کشمیر عزیز را از ما بگیرد از مسلمانان بگیرد و از کسی کاری برنیاید» زمان وحدت مسلمانان فرا رسیده تا از وارد شدن داغ بزرگی دیگر بر پیکره دنیای اسلام جلوگیری شود.

انتهای پیام/.