داستان «عاطفه» از خودکشی تا مدال المپیک + فیلم
کارگردان مستند عاطفه ادعا می‌کند که سوژه‌اش می‌خواست خودکشی کند اما دوربین او کمک کرد تا دوباره به میدان ورزش برگشته و مدال المپیک کسب کند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، روز چهارشنبه، مستند «عاطفه» در قالب جشنواره تلویزیونی مستند به‌روی آنتن رفت، مستندی که روایتی متفاوت داشت و تصاویر منحصر به فردی را ثبت کرده بود. این مستند 30دقیقه‌ای روایتی از زندگی «عاطفه بعیات»، قهرمان المپیک کاراته ناشنوایان جهان، است. او اصالتاً اهل خوزستان است و علی‌رغم محدودیت، موفق شد در مسابقات المپیک ناشنوایان جهان در سال‌های 2013 (صوفیه بلغارستان) و 2017 (سامسون ترکیه) دو مدال برنز کسب کند.
فرهاد عزیزی یکتا، کارگردان این مستند است. او اصالتاً خوزستانی است و می‌گوید که تحصیلات آکادمیک سینمایی ندارد اما کار مستندسازی را به‌صورت تجربی و زیر نظر اساتیدی هم‌چون مرتضی بدری و محمود رحمانی فرا گرفته است. این مستندساز، تاکنون فیلم مستند «قلاب خالی» و فیلم نیمه‌بلند سینمایی «دو لبه تیغ» (با موضوع عزاداری محرم) را کارگردانی کرده است و عاطفه سومین اثر او است که موفق شده به جشنواره تلویزیونی مستند راه پیدا کند. در زیر گفتگویی با این کارگردان داریم:
ماجرای ورزشکار قهرمانی که ناشنوا است
فرهاد عزیزی یکتا ضمن اشاره به سوژه مستند عاطفه گفت: مستند عاطفه پرتره‌ای از عاطفه بعیات، ورزشکار ناشنوای کشورمان است. او یک دختر خوزستانی اهل اهواز است که ناشنوای مادرزادی بوده اما قهرمان رشته کاراته است. جالب است بدانید که عاطفه مدال‌آور دو دوره المپیک ناشنوایان است. او وضعیت مالی خوبی ندارد و به‌نظرم حق او را در ورزش خورده‌اند. البته معتقدم اجحافی که در حق او شده است، مختص به ایشان نیست و برای تمام ورزشکاران معلول است. دقت داشته باشید که وقتی یک فرد سالم وارد دنیای ورزش می‌شود، مقاصدی نظیر بهتر دیده شدن در جامعه را دارد اما وقتی یک معلول وارد دنیای ورزش می‌شود، نشان‌دهنده عزم جدی او است.
ماشینم را فروختم تا پول ساخت «عاطفه» جور شود
وی ادامه داد: در فیلم «عاطفه»، تا جایی که دستم باز بود و می‌توانستم، اوج ناامیدی‌ها را به امید تبدیل کردم. باید بگویم که پول ساخت این مستند را با فروش ماشینم تأمین کردم، در حقیقت ماشین پرایدم را که مدل 84 بود و با آن در آژانس کار می‌کردم فروختم تا مستند عاطفه را بسازم. این فیلم یک دغدغه برایم بود که باید ساخته می‌شد و اگر ساخته نمی‌شد، مرگ منِ فیلم‌ساز رخ می‌داد. خدا را شکر می‌کنم که این مستند ساخته شد و در اوج ناامیدی، امید را نشان دادم. به‌نظرم عاطفه در زندگی خود رنج‌ها و سختی‌های زیادی را کشیده است و اگر می‌گویم که در حق او اجحاف شده است، به همین دلیل است، برای مثال، وقتی که عاطفه از المپیک به ایران و شهر خود یعنی خوزستان برگشت، نه‌تنها هیچ کدام از مسئولان به استقبال او نرفتند، بلکه حتی یک بنر نیز در شهر زده نشد، در حقیقت تمام کسانی که به استقبال او به فرودگاه رفتند اعضای خانواده او بودند اما در مقابل یک خانم شیرازی را می‌شناسم که همراه با عاطفه بود و وقتی به شهرش برگشت، در داخل شهر بنرهای متعدد تبریک زده بودند، خب، چه‌کسی باید بنرهای تبریک را نصب می‌کرد؟ آیا به‌غیر از این است که فرماندار، شهردار و بقیه مسئولین باید به این ورزشکار مدال‌آور توجه می‌کردند؟
عزیزی یکتا تأکید کرد: از این که تمام زندگی‌ام را فروختم و این مستند را ساختم، اصلاً پشیمان نیستم و اگر هزار بار دیگر نیز به عقب برگردم، باز هم این کار را انجام خواهم داد. هزینه‌ای که برای ساخت این مستند انجام دادم برنگشت و اصلاً هم به این فکر نمی‌کنم که آیا لازم است سرمایه خالصی که برای این کار هزینه کردم، برگردد یا خیر. باید بگویم که تنها حوزه هنری 7 میلیون تومان به من پول داد و تهیه‌کنندگی این کار را به‌عهده گرفت.
این کارگردان و مستندساز به روند تولید این فیلم اشاره کرد و گفت: ساخت این مستند را از مرداد 95 آغاز کردم و آخرین خروجی در مهر ماه 97 بیرون آمد، در حقیقت، چیزی بیش از دو سال درگیر ساخت این مستند بودم. در این فیلم 30دقیقه‌ای عمده لوکیشن‌ها در خوزستان و شهر اهواز است و زندگی خانوادگی، ورزشی و شخصی این ورزشکار را از زبان اعضای خانواده، خودش و دیگر ورزشکاران می‌شنویم.
دوربین من مانع خودکشی عاطفه شد!
او در مورد حال‌وهوای این رزوهای عاطفه گفت: بعد از مسابقات المپیک ناشنوایان در سال 2017، عاطفه از ورزش حرفه‌ای خداحافظی کرد. دلیل این کار او مصدومیت‌های شدید و بالا رفتن سنش است. البته باید بگویم که او قبل از مسابقات 2017 و به‌دلیل بی‌مهری‌ها قصد خداحافظی داشت. او خیلی ناامید بود و فقط به‌صرف دوربین و وجود آن امیدوار شد و تمرین کرد. مادرش در فیلم اشاره کرد که "عاطفه می‌خواست خود را از روی پل به داخل آب بیندازد اما او را به استادیوم بردم و دوباره امیدوار شد و ورزش را شروع کرد". به‌نظرم امیدواری عاطفه در مسابقات سال 2017 فقط و فقط به دو دلیل بود؛ دوربین و حمایت‌های مادرش. او سینما را دوست داشت و وارد شدن دوربین به زندگی‌اش برایش جذاب بود، همین مسئله باعث شد تا دوباره تمرین را آغاز کند و در مسابقات 2017 المپیک ناشنوایان مدال کسب کند. او این روزها با خداحافظی از ورزش حرفه‌ای، مشغول مربیگری است.
سوژه جدید، ورزشکار مبتلا به تالاسمی
کارگردان مستند «عاطفه» از ساخت مستند جدید خود با موضوع پرتره زندگی معلولان خبر داد و گفت: در مستند جدید خود باز هم به‌سراغ معلولین رفته‌ام. اولین سوژه‌ام یک معلول جسمی حرکتی بود که به‌دلایلی نشد روی او کار کنم اما تا یک ماه آینده مستند جدید خود را با یک معلول تالاسمی آغاز می‌کنم. سوژه اصلی در این مستند یک ورزشکار است که اکنون درگیر بیماری تالاسمی ماژور شده است. این سوژه 9 بار مرده و برگشته است و در آخرین بار 20 دقیقه مرده است. البته این کار یک پروژه هزینه‌بری است و از آن‌جا که دیگر ماشینی ندارم تا بفروشم تأمین هزینه‌های آن بسیار سخت است. برای این کار یک گزارش تصویری تولید کردم که 800 هزار تومان هزینه داشت اما تاکنون کسی برای تأمین هزینه این کار پای کار نیامده است.
ادامه راه سینمایی خود را مدیون جشنواره تلویزیونی مستند هستم
فرهاد عزیزی یکتا در بخش پایانی صحبت‌های خود در مورد حضور اثر خود در جشنواره تلویزیونی مستند گفت: من ادامه راه سینمایی خود را مدیون جشنواره تلویزیونی مستند هستم. متأسفانه در سینما یک نگاه سمی وجود دارد و آن هم این است که منِ کارگردان وقتی برای ارائه مستند خود پیش یک تهیه‌کننده می‌روم، از من می‌پرسند که "تاکنون چند جایزه گرفته‌ای؟"، این نگاه بسیار کشنده است. او معیار سنجش فکر من و نگاه سینمایی‌ام را براساس یک تندیس، یک لوح تقدیر و یک جشنواره می‌داند. فلان فیلم‌ساز که پسرعمویش دبیر فلان جشنواره بوده و بالا رفته و جایزه‌ای گرفته است، برای کار بعدی خود 4 تهیه‌کننده پیشنهاد می‌دهند تا با او کار کنند. آیا تنها فیلم‌ساز ما او است؟ در این میان چه‌کسانی از بین می‌روند؟ من باید بروم و برای همین کار جدید خود این‌قدر به‌دنبال تهیه‌کننده بگردم تا کسی حاضر شود هزینه کند. معتقدم که جشنواره تلویزیونی مستند کمک کرد تا مستندسازان شهرستانی که از رسانه‌های کمتری برخوردار هستند، دیده شوند. امیدوارم این جشنواره برای همیشه دایر باشد و برگزار شود و کسانی که هیچ‌گاه دیده نمی‌شوند در قالب این جشنواره دیده شوند.
عوامل ساخت این مستند عبارتند از: کارگردانی و تحقیق، فرهاد عزیزی یکتا، تصویربرداران: محمد رمضان احمدی و بهنام بیرم‌وند، تدوین: بهنام بیرم‌وند، مدیر تولید: احمد خنیفر، عکاس: عرفان ساربان، مشاور: ایوب مروانی، طراح پوستر: افروز گوهربخش و برنامه‌ریز: امینه بروایه.
انتهای پیام/ +