یک بام و دو هوای جنگلکاری در تالاب هامون/ هشدار پدر کویر شناسی ایران نسبت به یک اقدام عجیب محیط زیستی در سیستان

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، بیش از دو دهه است که لب های تالاب بین المللی هامون به دلیل قهر طبیعت و بدعهدی همسایه خشکیده است. این خشکسالی باعث شده تا طراوت و سرسبزی از سیستان رخت بسته و امید نیز از مردمانش گرفته شود. تالابی که روزگاری سفره پر برکتش را برای سیستانیان پهن کرده بود سالهاست که دیگر خودش هم نای نفس کشیدن ندارد.
 
طی سال های متمادی دولت های مختلف آمدند و رفتند و هر رئیس جمهور، وزیر، استاندار و مدیرکلی که آمد طرحی برای احیای این تالاب داد که هیچ کدام تا امروز نتوانسته آن را احیا کند و همین موارد باعث روند صعودی کوچ تالاب نشینان به سایر نقاط سیستان وبلوچستان و کشور شده است.افزایش مهاجرت از سیستان در کنار مخاطرات امنیتی خاصی که دارد باعث می شود که دیگر نگاه ها نیز از آن سو برداشته شود و امروز شاهد هستیم که کولاک خاک و ریزگرد امان مردم منطقه را بریده به گونه ای که خاک و ریزگرد موجود در داخل ریه های این مردم  نای فریاد کشیدن را از آنان گرفته و چاره ای جز مهاجرت، برایشان باقی نگذاشته است.
 
آنها هم که مانده اند علاقه وافرشان به سرزمین مادری و آبا اجدادیشان دست و پایشان را بسته و هر روز و هر فصل با ورود وزار و مقامات دولتی خواسته هایشان را مطالبه می کنند ولی به گفته خودشان تا آب نباشد هیچ کاری نمی شود انجام داد؛ آبی که راهکارش فعال شدن دیپلماسی قوی مذاکره با همسایه است و اگر حقابه تالاب گرفته شود همه چیز حل خواهد شد.

علی ایحال در هر دوره طرحی خاصی برای تالاب برنامه ریزی شد اما طی روزهای اخیر مسئولان دولتی از اختصاص اعتبار بیش از 85 میلیارد تومان برای مهار ریزگرد و کنترل گرد و غبار در سیستان خبر داده اند که قرار است با بودجه این پروژه حدود 700 هکتار از بستر تالاب هامون را جنگلکاری کنند.

جنگلکاری در سیستان خیانت به مردم است

پیش از رسانه ای شدن این خبر واکنش و انتقادات تند نسبت به غیراصولی بودن این طرح آغاز شد و پروفسور کردوانی اولین کسی بود که با صدای بلند فریاد زد که این طرح خیانت به مردم سیستان است.
 
پدر کویرشناسی ایران در گفتگوی تلفنی با عصرهامون نسبت به جنگلکاری در تالاب بین المللی هامون هشدار داد و این اقدام را خیانت به مردم دانست و گفت: اقدام مسئولان مبنی بر جنگل‌کاری به مساحت 700 هکتار در تالاب هامون برای مقابله با ریزگردها خیانت به مردم و کشور است.وی افزود: مردم سیستان به ویژه هیرمند آب آشامیدنی ندارند که به صورت سقایی با تانکر این مایه حیات برای آنها تامین می شود آن وقت مسئولان به جای یافتن راهکار دائمی به فکر جنگلکاری هستند، جنگلی که کشت هر درخت و درختچه در آن علاوه بر اینکه نیازمند آب است اثری در جلوگیری از وقوع ریزگردها نداشته و از سوی دیگر خوراک دام ها می شود که اجرای این طرح ظلم و خیانت به مردم است.

به گفته وی، مسئولان بر این باور هستند که گرد و غبار و ریز گردها از تالاب هامون است؛ نه این گونه نیست اگر هامون آب هم داشته باشد این گرد و غبارها از طرف نهبندان منشا می گیرد.

پروفسور کردوانی در تکمیل مطلب فوق تصریح کرد: مسئولان باید از نهبندان جایی که باد شدت می گیرد و زمین را می کَند(مانند گربه ای که زمین را چنگ می زند) سنگریزه درشت به اندازه یک پرتقال یا سیب کوچک بریزند تا باد نتواند آن را جدا کند و لابه لای آن تخم گیاه علف بپاشند تا با اندک بارشی سبز شود و دیگر نه باد شدید آن ها را جدا می کند و نه بارندگی های تند فرسایشی ایجاد خواهد کرد که در نهایت منطقه به علفزار تبدیل می شود.

وی خاطرنشان کرد: سال گذشته برای کاهش آثار فرسایش بادی، طرح مالچ ریگی اولین بار در کشور در گرمسار منطقه ای که بدترین ریزگردها را داشت به روش پاشش پرتابی اجرا شد و باید یکبار برای همیشه در سیستان اقدام به اجرای طرح پاشش سنگریزه کرد تا هرسال هزینه ها هدر نرود.این کارشناس تاکید کرد: با اجرای این طرح یک یادگاری برای جمهوری اسلامی ایران و مسئولان ثبت می شود. این را به گوش استاندار سیستان وبلوچستان هم برسانید که راهکار حل مشکل گرد و غبار و بادهای سیستان سنگریزه است نه جنگلکاری آن هم در شرایطی که مردم در بی آبی به سر می برند.

جنگل کاری در تالاب هامون عاقلانه نیست
پاکزاد، رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان اما با اعلام عدم اطلاع از پروژه جنگل کاری در تالاب هامون به خبرنگار ما، گفت: درست است که تالاب در محدوده محیط زیست قرار دارد اما هیچ اطلاعی از این موضوع ندارم.

وی با بیان اینکه تالاب هامون محیطی آبی است و باید با همین سیستم باقی بماند و اصولا جنگل کاری در تالاب عاقلانه و منطقی نیست تاکید کرد: این تالاب به دلیل مخاطرات چند ساله دچار خشکسالی شده اما قرار نیست به این بهانه در سیستم آن دست کاری کنیم.پاکزاد تصریح کرد: اگر بخواهیم به دنبال راه حل برای احیای هامون باشیم نباید طرحی را اجرایی کنیم که بعدها اثراث آن به راحتی از بین برود و جنگل کاری یکی از این شیوه های غلط است.

جنگلکاری در تالاب هامون مساله تازه ای نیست
وحید پورمردان، مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان نیز در این باره به عصرهامون گفت: به منظور مقابله با پدیده ریزگردها و گردو غبار بالغ بر 85  میلیارد تومان اختصاص داده شده که این مبلغ بر اساس طرح و برنامه و درخواست همه ادارات مرتبط بوده و تنها مختص محیط زیست نیست.وی افزود: در قالب این طرح، بیش از 700 هکتار از تالاب هامون جنگل‌کاری می شود که البته هنوز محدوده اجرای آن مشخص نشده است و باید پس از برگزاری جلسه با حضور دستگاه های متولی و تأیید استاندار سیستان و بلوچستان جانمایی آن صورت بگیرد.

وی با بیان اینکه جنگل کاری در تالاب هامون موضوع جدیدی نیست و سالهای متمادی در حال انجام است، تصریح کرد: عموما در تمام دنیا نیز این کار صورت می‌گیرد، ما قصد داریم درختان بومی و بوته های ویژه تالاب هامون که سازگاری خوبی با شرایط دارند را در کانون های بحرانی ریزگرد بکاریم.وی در خصوص تأمین منابع آبی درختان نیز گفت: این گیاهان به آب بسیار اندکی نیاز دارند و نیازشان از رطوبت موجود در تالاب و میزان آبی که در طول سال از کشور افغانستان وارد می شود تأمین خواهد شد.

پورمردان از انتخاب درخت گز گلدانی برای کاشت در بستر این تالاب خبر داد و گفت: در نظر داریم تا این گونه که سالهاست در تالاب هامون رشد کرده را بکاریم، در این طرح مبلغ 85 میلیارد تومانی اختصاص داده شده و تمامی دستگاه ها از قبیل وزارت نیرو، منابع طبیعی و آبخیزداری، دانشگاه علوم پزشکی، محیط زیست و سایر نهاد ها در آن شریک هستند. اینگونه نیست که ابتدا مبلغ اختصاص داده شود و سپس به دنبال برنامه ریزی برای خرج کردن آن باشیم و هر آنچه که برای آن بودجه ابلاغ شده بر اساس طرح ها و برنامه ها و درخواست ادارات مختلف است.وی ادامه داد: جنگل کاری و نهال کاری به‌منظور مقابله با ریز گرد پروژه ای است در سایر کشورهای در حال توسعه خاورمیانه اجرای شده و موفقیت آمیز هم بوده است و با شرایط موجود در تالاب هامون، جنگل کاری و نهال کاری بهترین و شاید تنها راهکار موجود باشد اما باید با کمترین دست کاری در تالاب و با حفظ اصالت تالاب باشد.

این مقام مسئول در پایان طرح پخش سنگ‌ریزه را به صورت آزمایشی قابل اجرا دانست وگفت: امکان ریختن این حجم از سنگریزه آن هم در محیطی به وسعت هزار  کیلومتر شدنی نیست که با توجه به گرمای هوا و تابش مستقیم نور افتاب به سنگ‌ها قطعا امکان کاشت نهال در میان آنها وجود ندارد.                        

منبع:عصر هامون

انتهای پیام/

بازگشت به صفحه رسانه‌‌ها