گزارش| نگاهی به انتخابات ریاست جمهوری در آبخازیا

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، آبخازیا نام سرزمینی است واقع در غرب قفقاز و کرانه شرقی دریای سیاه که حدود 242 هزار نفر جمعیت دارد که بیشترشان تابعیت روسی دارند. وضعیت سیاسی این سرزمین، مسئله اصلی درگیری میان گرجستان و آبخازیا و همچنین از دلایل تنش در روابط گرجستان و روسیه است. در حالی که گرجستان کنترل خود را بر آبخازیا از دست داده، دولت گرجستان و اکثر کشورهای عضو سازمان ملل متحد، آبخازیا را قانوناً بخشی از گرجستان می‌دانند. قانون اساسی گرجستان، این سرزمین را به عنوان جمهوری خودگردان آبخازیا تعریف می‌کند. در همین حال، آبخازیا توسط روسیه، ونزوئلا، نیکاراگوئه، نائورو و سوریه به عنوان یک کشور مستقل به‌رسمیت شناخته شده‌ است. این سرزمین در جنگی که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوری در سال‌های 1992 و 1993 میلادی رخ داد از گرجستان جدا شد، و در سال 1999 رسماً اعلام خودمختاری کرد. این حرکت، آبخازیا را با تحریم‌های بین‌المللی مواجه کرد. نیروهای نظامی روسیه و گرجستان در سال 2008 بر سر دو منطقه جدایی‌طلب آبخازیا و اوستیای جنوبی درگیری نظامی داشتند و تنش‌ها میان دو کشور همچنان بالا است.

دوره قبلی انتخابات ریاست جمهوری آبخازیا در تاریخ 24 آگوست 2014 و در پی استعفای الکساندر آنکواب برگزار گردید. در آن دوره اصلان بژانیا،‌ لئونید دژاپشبا، میراب کیشماریا و رائول خاجیمبا برای تصدی پست ریاست جمهوری نامزد با هم رقابت کردند. خاجیمبا بیش از 50 درصد آرا و بیش از 50 هزار رای در این انتخابات به دست آورد در حالی که بژانیا، اصلی‌ترین رقیب او با بیش از 35 هزار رای و 35 درصد آرا را به خود اختصاص داد.  خاجیمبا پیش از این در سه انتخابات شرکت کرده بود که در هیچ کدام پیروز نشده بود با این حال وی سال‌های متعددی رئیس کابینه وزیران و معاون رئیس جمهور بود.

در سال 2016 نیروهای اپوزیسیون به دنبال برکناری و استعفای رائول خاجیمبا بر آمدند. در تاریخ 10 ژوئیه همان سال آبخازیا رفراندومی را برای برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری انجام داد که با کمترین حضور مردم همراه بود. پس از ناکامی در این رفراندوم، اپوزیسیون اعلام کرد که خودش را برای برگزاری تجمع و راهپیمایی گسترده به منظور تلاش برای نجات مالی کشور و بحران سیاسی آماده می‌کند. اما در نهایت نتوانستند تا دولت را مجبور به کناره گیری کنند.

انتخابات ریاست جمهوری آبخازیا در تاریخ 25 آگوست برگزار خواهد شد. از ابتدای سال جاری میلادی، چندین رویداد، صحنه سیاسی آبخازیا را دستخوش تلاطم کرده است. در ابتدا مجلس قانون گذاری آبخازیا تاریخ 21 ژوئیه را برای این انتخابات تعیین کرده بود. در ماه آوریل، «اصلان بژانیا» از رهبران مطرح اپوزیسون در آبخازیا که به عنوان نامزد متحد فعالان اپوزیسیون برای این انتخابات نامزد شده بود، به طرز مشکوکی مسموم شد. بژانیا به دلیل وجود دوز زیادی از جیوه و آلومینیوم در خونش در یک بیمارستان در مسکو بستری شد و حامیان وی ادعا کردند که این مسمومیت در واقع یک ترور با اهداف سیاسی بوده است. وی تا ماه مه در بیمارستان بستری بود و دستگاه تنفسی و توانایی صحبت کردن وی دچار اخلال شده بود (1). در نهایت تحت فشار حامیان اصلان بژانیا، انتخابات ریاست جمهوری تا تاریخ 25 آگوست به تعویق افتاد (2).

اصلان بژانیا مجددا بستری شده و در حال حاضر نیز در بیمارستان است. تحقیقات درباره این که آیا وی در اثر یک بیماری ناگهانی مسموم شده یا به صورت هدفمند و به دلایل سیاسی دچار مسمومیت شده، در حال انجام است. این مسمومیت و ادامه آن باعث شد که بژانیا از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری کناره گیری کند و در نتیجه وحتد احزاب اپوزیسیون در این انتخابات از بین رفت، در حالی که سایر احزاب در حال معرفی و تبلیغ نامزدهای مدنظر خود هستند.

نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آبخازیا چه کسانی هستند؟

رائول خاجیمبا رئیس جمهور فعلی آبخازیا برای بار دوم نامزد انتخابات ریاست جمهوری شده است.  در کل، 10 نفر در انتخابات آتی ریاست جمهوری به عنوان نامزد ثبت نام کردند. تا تاریخ 20 آگوست کمیسیون مرکزی انتخابات فقط یک نفر را از رقابت های انتخاباتی حذف کرد. کمیسیون مرکزی انتخابات به دلیل این که آستامور اوتیربا، معاون اول رئیس جمهوری را در هنگام ثبت نام مشخص نکرده بود، وی را حذف کرد. بر اساس قانون آبخازیا نامزدهای ریاست جمهوری می بایست به هنگام ثبت نام، معاون ریاست جمهوری را نیز مشخص کنند. از میان 9 نامزد باقی مانده، علاوه بر رائول خاجیمبا رئیس جمهور فعلی آبخازیا شخصیت های سیاسی زیر نیز حضور خواهند داشت:

الخاس کویتسینیا، که از طرف جریان های سیاسی اپوزیسیون جایگزین اصلان بژانیا شد؛

اولگ آرشبا، نماینده گروه سیاسی مخالف دیگری که وابسطه به الکساندر انکواب رئیس جمهور سابق آبخازیا هستند؛

آستامور تاربا، رئیس سابق سرویس امنیت ملی آبخازیا که به مدت 15 سال از عرصه سیاست کناره گیری کرده بود؛

الماس دژاپوا معاون فعلی رویس جمهور که رهبری سازمان «جنبش مشترک» را بر عهده دارد؛

شامیل آردزینبا، معاون سابق نخست وزیر؛

لئونید دزیاپشبا، وزیر سابق کشور؛

آستامور کاکالیا، در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در صحنه سیاسی آبخازیا ظهور کرد و کمپین خود را بر مبارزه با فساد متمرکز کرده است؛

آرتور آنکواب، که اطلاعات خاصی از وی در دسترس نیست.

کدام نامزدها بیش ترین شانس پیروزی را دارند؟

هنوز معلوم نشده که کدام نامزد بیش ترین شانس پیروزی را دارد. معمولا در انتخابات آبخازیا هیچ نظرسنجی برای مشخص کردن میزان محبوبیت نامزدها صورت نمی گیرد. روزنامه نگاران و خبرنگاران محلی معمولا بر اساس گفتگوهای شخصی با مردم درباره میزان محبوبیت نامزدها قضاوت می کنند و این روش را به اندازه کافی قابل اعتماد می دانند. اینال خاشیک از روزنامه نگاران آبخازیایی معتقد است که این انتخابات از نظر بی اعتنایی مردم و رای دهندگان بی سابقه است. وی می گوید که اکثریت مردم یا نمی دانند به چه کسی رای دهند یا به هیچ وجه رای نخواهند داد (3).

دلیل تعدد نامزدها چیست؟

10 نامزد سیاسی برای آبخازیا که تنها حدود 160 هزار رای دهنده برای انتخابات ریاست جمهوری در آن ثبت نام کرده اند، رقم بالایی به نظر می رسد. برخی ناظران معتقدند که تعداد زیاد نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ناشی از تنش ها و درگیری های سیاسی داخلی آبخازیا است. عده ای دولت را به بی کفایتی متهم می کنند و معتقدند که اگر دولت قدرتمند بود، شاهد این تعدد نامزدها نبودیم.

رای دهندگان به دنبال چه هستند؟

ناظران و کارشناسان سیاسی معتقدند که شهروندان آبخازیایی سه خواسته اصلی از دولت دارند: «بهبود کیفیت زندگی، پیدا کردن راه حل برای کاهش جرم و جنایت، از بین بردن فساد و کاهش  دیوان سالاری». از نظر مردم هنوز نامزدی قدم در رقابت های انتخاباتی نگذاشته است که بتوان برای حل این سه خواسته بر روی وی حساب باز کرد. حداقل این مساله ای است که در شبکه های اجتماعی آبخازیا مطرح شده و کارشناسان نیز با آن موافق هستند.

شایان ذکر است که هیچ یک از نامزدها دارای یک برنامه کاری مشخص و روشنی نیستند که در واقع این امر یکی از سنت های سیاسی آبخازیا است. در انتخابات های گوناگون در آبخازیا افراد بدون برنامه عملی شرکت می کنند و بر اساس استعدادهایشان رای مردم را دریافت می کنند. در چند دهه اخیر، گروه های سیاسی برای تامین منافع خود وارد عرصه رقابت های انتخاباتی می شدند. اما به نظر می رسد که این دوره در حال پایان است و در این انتخابات، رای دهندگان دنبال مطالبات خاص خود هستند.

کرملین از چه کسی حمایت می‌کند؟

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به طور آشکار از نامزدی حمایت نکرده است اما دیدار وی با رائول خاجیمبا رئیس جمهور فعلی در ابتدای ماه آگوست در شهر سوچی به عنوان پیام واضحی از سوی کرملین درباره نامزد مورد علاقه روسیه تفسیر می شود.

ژست پوتین یادآور انتخابات ریاست جمهوری آبخازیا در سال 2004 است. در آن انتخابات پوتین به طور آشکار از رائول خاجیمبا که در آن زمان نخست وزیر آبخازیا بود حمایت کرد. اما نتیجه انتخابات باعث یک بحران سیاسی شد؛ چرا که رائول خاجیمبا انتخابات را باخت و سرگئی باگاپش پیروز انتخابات شد. خاجیمبا نتیجه انتخابات را نپذیرفت و در نتیجه اوضاع آبخازیا تا آستانه یک درگیری داخلی جدی پیش رفت.

این بحران تنها زمانی تمام شد که دو نامزد توانستند به سازش برسند. انتخابات جدید برگزار شد و سرگئی باگاپش به عنوان نامزد ریاست جمهوری به همراه رائول خاجیمبا به عنوان معاون رئیس جمهوری شرکت کردند.

چشم انداز وضعیت

وضعیت نامشخص و ناپایدار نامزدها و انتخابات ریاست جمهوری، تاملاتی را درباره آینده آبخازیا دامن زده است. با توجه به این که اکثریت رای دهندگان را مردم معترض به وضع موجود تشکیل می دهد، نامزدها کار سختی برای ارائه تصویری منجی گرایانه از خود دارند. خصوصا که مردم بیش تر دنبال برنامه ها و اقدامات خاص هستند. البته برخی ناظران معتقدند که با سیستم انتخاباتی و فساد سیاسی موجود در آبخازیا، این جمهوری خودخوانده محکوم به بحران دائمی و بدون راه حل است.

مجید اسماعیل زاده، کارشناس مسائل اوراسیا

1. https://jam-news.net/abkhaz-parliament-confirms-opposition-leader-was-poisoned-presidential-elections-may-be-rescheduled/
2. https://jam-news.net/abkhaz-elections-to-be-rescheduled-for-25-august-protests-end/

انتهای پیام /