همت مومیوند:حقوق و بیمه هنرپیشگان صدا مناسب نیست/ سینمای بزرگی داریم ولی دچار فقر ژانر است
یک هنرپیشه صدا درباره کمبود درآمد و مشکلات بیمه صداپیشگان گفتگو کرد.
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران پویا، دوبله و هنرپیشگی صدا یکی از زیباترین و جذابترین هنرهایی است که ایرانیان در ایفای آن نقش دارند. دوبلورهایی بزرگ با صداهایی به یادماندنی که هیچ وقت از خاطرمان نمیروند. همزمانی صدا و همسازی و ایجاد حس و حالی شبیه به خود نقش در فیلم، سریال یا انیمیشن کار بسیار دشواری است. گاهی این نقشها انسانها و شخصیتهای معمولی روزگار ما هستند و گاهی اما موجودات طبیعی، درختان و یا حتی هیولاها، پریها و ارواح. اینکه مخاطب احساس کند صدایی که میشنود همان صدایی است که نقش اصلی دارد توسط دوبلرهایی ممکن است که حداقل 10 سال در این میدان نقش آفرینی کرده باشند.
از سوی دیگر دوبلورها غالبا از وضعیت بد دستمزد رنج میبرند و مساله بیمه برای آنان ایجاد چالشهایی کرده است.
درباره این نکات با «همت مومیوند» دوبلور کاراکتر «پسر جهنمی»، «دایی الیک» در قصههای جزیره، باز در داستان اسباب بازی، هری در فیلم تنها در خانه و... صحبت کردیم. پسر جهنمی که به تازگی در سایتها در حال دانلود است یک کاراکتر شیطانی ولی مهربان و خودمانی است که گویا در زندگی روی زمین اهلیت یافته است. ایجاد یک صدا برای یک موجود قوی هیکل، پایینشهری و جهنمی که بتواند حس و حال آن را برای ما فراهم کند!
آقای مومیوند در سایتهای پخش و دانلود فیلم، کارهای زیادی وجود دارد که با سرعت بالا در حال دوبله، سانسور و بارگذاری هستند. روال کارهای شما صداپیشگان به چه صورت است؟
اصل کار با مدیران دوبلاژ است. برخی از مدیران محترم این حوزه در ارتباط با یکی از موسسات فرهنگی هستند که دارای سرویسهای VODاند. ایشان کارهایی را برای دوبله به ما معرفی می کنند و ما هم در ادامه روی کاراکترها صداگذاری میکنیم.
این نکته را لازم است بگویم که عموما ما با موسساتی که مجوز معتبر دارند کار میکنیم و از همکاری با موسساتی که مجوز ندارند و یا معتبر نیستند پرهیز میکنیم. هرچقدر مدیر دوبلاژ در داد و ستد با این نهادها باشد کارهای جدیدتر و بهتری نیز به ما معرفی میشود.
دستمزدهای ما چه در این حوزه و چه در همکاری با سازمان صداوسیما و... تابع قوانین است و باید همینجا این نکته را بگویم که در قیاس با افزایش تورم و شرایط نامساعد اقتصادی دستمزدهای ما هنرپیشگان صدا آنقدر پایین است که نمیتوانم آن را بگویم. البته برخی از همکاران ما برای خود قسمت تعیین کردهاند و در صورتی که به توافق نرسند همکاری نمیکنند اما بسیاری از ما باید تابع قوانین باشیم. به نظر میرسد که باید دستمزدهای ما باید به روزرسانی شود.
زمانی که فیلمهای فارسی دوبله میشد اغلب درآمد دوستان و همکاران ما از دوبله این آثار بود. تا زمانی ما هم سهم کوچکی از دوبله فیلمهای فارسی داشتیم و در آن زمان استادان ارزشمندی همچون آقای جلیلوند و آقای اسماعیلی تعیین کننده بودند. حق هم داشتند چرا که بسیاری از بازیگران با صدای این هنرمندان درخشیدند و حق هم داشتند که خواهان دستمزدهای بالاتر باشند. این ارقام بر روی دوبلورهای پس از آنها هم اثر گذاشت و سطح کار را بالا بردند؛ اما وقتی بنا بر سیاستها صدای بر سر صحنه مطرح و دوبله فیلمهای فارسی تعطیل شد، دیگر هر فردی درجه مشخصی داشت و زمان فیلم هم مشخص بود و بر این اساس دستمزد افراد تعیین میشد و بر مبنای همین امر تاکنون نیز این شیوه ادامه یافته است.
بیشتر فعالیت ما به جز صداوسیما در حال حاضر با همین سایتهای نمایش خانگی است.
-شرایط بیمه شما هنرمندان به چه صورت است؟ دوبلورهایی که بیمه سازمان صداوسیما نیستند از کجا بیمه میشوند؟
نهاد دیگری که متولی بیمه این صنف است وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و خانه سینما است. ما بیمه تامین اجتماعی هستیم ولی پایه بیمه بازنشستگی ما بسیار پایین بسته شده است به طوریکه مثلا من به عنوان یک بازنشسته از حقوق بسیار پایینی برخوردار هستم.
آقای مومیوند برای القای حس و حال و هوای یک نقش باید چه کرد خصوصا کاراکتری مانند پسر جهنمی؟
تمام چیزی که باید یک دوبلور به کار بگیرد از خود کاراکتر است. باید دوبلور تمام تلاشش را بکند تا صداسازی کند یعنی بداند که مشخصات صدای کاراکتر چیست و سپس صدای خود را شبیه او کند. هرچه عناصری که بتواند حال و هوای کاراکتر را به مخاطب القا کند باید به کار بست. شاید بهتر باشد بگویم که باید خودمان را به کاراکتر نزدیک کنیم. مثلا زمانی کاراکتر خشن است و ما باید خشن باشیم ولی گاهی نقش مانند دایی الیک را باید صداسازی کنیم که مهربان و دوست داشتنی است. برای همین تفاوتهایی که میان نقشهای وجود دارد خود باعث میشود که نحوه صداسازی نیز متفاوت شود.
شما سالها است در حال دوبله آثار خارجی هستید، فیلم و سریال و انیمیشنهای زیادی است که کار میکنید. نظر شما درباره تنوع و جذابیتی که این آثار دارد در قیاس با کارهای داخلی چیست؟
نکته اول اینکه باید اعتراف کنم که جایگاه سینمایی ما جایگاه کمی نیست و اثر گذار است. همین ایام در حال دوبله همزمان در جشنواره فیلم کودکان هستیم. برای یک فیلم هند داشتیم دوبله همزمان انجام میدادیم. بعد از آنکه کار تمام شد از کارگردان هندی فیلم سوال شد که آیا سینمای ایران روی فیلمهای شما تاثیر گذار بوده است؟ جوابی که او داد جالب بود. او گفت که از بچگی سینمای ایران را دنبال میکردم و فیلمهای مجید مجیدی و... را دنبال میکرده است. فیلمهایی که از سینمای ایران دنبال کرده است روی فیلمهای او تاثیر گذار بوده است.
خوب است این نکته را هم درباره دوبله همزمان بگویم که در دوبله همزمان ترس جایگاهی ندارد و فرد دوبلور باید تسلط کافی برای کار داشته باشد. دراصل دوبله همزمان بر این استوار است که فقط فارسی سازی شود آن هم برای درک بهتر مخاطب از دیالوگها مشابه زیرنویس. این هنر همکاران ما است که دوبله همزمان را به دوبله فیلم نزدیک میکنند. اگر قرار باشد یک دوبلور در زمان دوبله همزمان همچنان آن ترس و اضطراب را در دل داشته باشد قطعاً حین کار به مشکل برخواهد خورد چرا که دیگر فرصتی برای تکرار نیست. به یاد دارم نخستین بار که تجربه دوبله همزمان را کسب کردم در جشنواره کودک و نوجوانی بود که به میزبانی شهر کرمان برگزار شد و در تیم آقای جلال مقامی حضور داشتم. من نقش یک پلیس ایست بازرسی را داشتم و در همان ابتدای فیلم، وقتی مدارک یک راننده مرد را چک کردم، به اشتباه به او گفتم بفرمائید خانم. یادم است آقای جلالی خندیدند و گفتند: "بفرمائید خانم؟" اما در نهایت لطف آقای مقامی شامل حال من شد و با وجود این اشتباه از حضور من در این گروه ابراز خرسندی کردند.
بنابراین منکر این نیستم که سینمای ما سینمای تاثیر گذار و بزرگی است ولی باید به این هم اشاره کنم که باید قبول کنیم که سینمای ما دچار نوعی فقر در ژانر است. فیلمهای خارجی در گونههای مختلف سینمایی فیلمهای متعدد دارد، فیلمهایی جذاب که مخاطب ایرانی و جهان آنها را دوست دارند. خوش ساخت اند و در عین حال پر هزینه، برای همین به محض اینکه در سایتهای VOD وارد میشوند مورد توجه قرار میگیرند و دانلود میشوند.
خصوصا در فضای مجازی دوبلههای ما مورد تحلیل و آنالیز دقیق قرار میگیرند و درباره آنها نقد و بررسی میشود. در حال حاضر هم در برای یکی از سایتهای VOD در حال دوبله سریال YELLOWSTONE هستیم. چند فیلم و کارهای جدید دیگری هم برای دوبله داریم.
انتهای پیام/