یادداشت| استعفای گرینبلات؛ اختلاف با ترامپ یا آغاز بخش جدید «معامله قرن»؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، جیسون گرینبلات که اوایل سال 2017، در آغاز ریاست جمهوری ترامپ از سوی وی، با عنوانِ «فرستاده صلح آمریکا در خاورمیانه» وارد فلسطین شد و به عنوان «مهندس معامله قرن» شناخته می­شد قریب دو هفته پیش از مقام خود استعفا کرد. کنار رفتن گرینبلات از جایگاهی که موتور متحرک «معامله قرن» محسوب می­‌شد آن هم قبل از اعلام بخش سیاسی «معامله قرن»، سؤالات مختلفی را در اذهان همگان ایجاد کرد که: چرا گرینبلات در میانه کار و زمانی که هنوز طرح سیاسی و نهایی معامله قرن رسماً اعلام نشده است این جایگاه را رها کرد؟ آیا این استعفا به دلیل اختلاف با ترامپ و صهیونیست ها بود یا اینکه برنامه‌ای در کار است که گرینبلات ضرورتاً باید در جریان اجرای آن از این پست کنار می‌­رفت؟ و یا اینکه گزینه‌های محتمل دیگری وجود دارد؟

مروری بر فرآیند استعفای گرینبلات

درست 3 هفته مانده به انتخابات کنست رژیم صهیونیستی، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرد دونالد ترامپ بلافاصله پس از انتخاباتِ کنست، بخش سیاسی «معامله قرن» را اعلام خواهد کرد. این در حالی بود که پیش از این، اخباری از این دست را گرینبلات یا کوشنر اعلام می­کردند. همین مسئله یک علامت سؤال بود که آیا گرینبلات از مسئله آگاه نبوده است؟

چند روز پس از اعلام نتانیاهو، دونالد ترامپ اعلام کرد ممکن است بخش سیاسی معامله قرن را پیش از انتخابات رژیم صهیونیستی اعلام کند و زمان مشخصی برای آن در نظر نگرفته است. برخی این اقدام ترامپ را دهن کجی وی به نتانیاهو تفسیر کردند. هنوز اظهار نظر ترامپ از داغی نیفتاده بود که رسانه‌­ها، خبر استعفای گرینبلات را منتشر کردند.

دو تفسیر از استعفای گرینبلات

انتشار خبر استعفای گرینبلات دو نوع واکنش و تفسیر دو گروه را در رسانه‌­ها با خود همراه داشت:

دسته اول گروهی بودند که استعفای گرینبلات را به دلیل اختلافات وی با دونالد ترامپ و صهیونیست­ها توصیف کردند. حامیان این تفسیر معتقدند گرینبلات به دلیل عدم اعلام بخش سیاسی «معامله قرن» و به تعویق افتادن­ های مستمر آن با ترامپ اختلاف پیدا کرده و از این مقام استعفا کرده است.

گروه دوم، کسانی هستند که اعلام کردند گرینبلات همانگونه که خودش اعلام کرده، به دلیل مشکلات شخصی و وعده ­ای که از روز نخست با ترامپ کرده، پس از دو سال قصد دارد به کنار خانواده خود در نیوجرسی رفته، به تجارت شخصی خود بپردازد.

با وجود این دو تفسیر از استعفای گرینبلات، شواهد موجود در عرصه میدانی نتیجه ای متفاوت از این دو تفسیر را نشان می­ دهند که با نگاهی به تفاوت های گرینبلات و کسی که جانشین پست وی شده، قابل دریافت است.

نگاهی به رویکرد گرینبلات

جیسون گرینبلات، یک یهودی ساکن نیوجرسی آمریکا است. عمده فعالیت­ های گرینبلات در عرصه اقتصادی بوده، او یک تاجر و بازرگان محسوب می­ شود. آنچه از «معامله قرن» در دوره گرینبلات به اعلام رسمی رسید، بخش اقتصادی آن تحت نشستی موسوم به «کارگاه منامه» در بحرین بود. این به معنای آن است که یک تاجر و شخصیت اقتصادی اقدام به پایه ریزی بخش اقتصادی «معامله قرن» کرده است. حضور گرینبلات برای بخش اقتصادی «معامله قرن» یک ضرورت بود. او با مجموعه روابطی که از پیش داشت اقدام به ایجاد زیرساخت اقتصادی برای «معامله قرن» کرد.

از سوی دیگر روابط جدیدی که در موضع قدرت برای گرینبلات در این دوره به وجود آمد برای او یک امتیاز بزرگ و یک رانت جدی تلقی می­ شود که از هر دستمزدی ارزشمندتر خواهد بود. این مسئله می تواند حضور وی در آینده سیاسی آمریکا در بخش های اقتصادی را به دنبال داشته باشد. 

جانشین گرینبلات کیست؟

آوی برکویچ، جوان 30 ساله یهودی، فارغ التحصیل رشته حقوق از دانشگاه هاروارد است. او که یک یهودی ارتدوکس است دوستی چندساله با کوشنر، داماد یهودی ترامپ دارد و طی دو سال گذشته در کاخ سفید رفت و آمدهای فراوانی داشته، جزء نزدیکان کوشنر و از مشاوران ترامپ محسوب می­شود. تخصص برکویچ همانگونه که از مدرک تحصیلی او برمی­ آید، عرصه حقوقی است.

تحلیل ماجرا با توجه به تخصص گرینبلات و برکویچ

با نگاهی به عرصه تخصصی گرینبلات یعنی اقتصاد و حضور دو سال و اندی او در این عرصه می ­توان اینگونه فهمید که عرصه­ای که قرار است در معامله قرن از این پس دنبال شود یک عرصه حقوقی است تا سیاسی چرا که یک حقوقدان در این عرصه گمارده شده است.

با این تفاسیر می ­توان برداشت کرد که کنار رفتن گرینبلات نه از سر اختلاف با ترامپ و نه برای رسیدن به امور شخصی از سوی خود او است بلکه دوره او که دوره اقتصادی «معامله قرن» بوده، به سر آمده است و حال که دوره حقوقی «معامله قرن» است دیگر کارایی ندارد و باید این کارویژه را یک شخصیت حقوقی به انجام رساند و به همین دلیل گرینبلات از کار کنار رفته است.

اینکه در برخی رسانه­ ها، از وعده دو ساله گرینبلات با ترامپ سخن رفته شاید با این تفسیر قابل توجیه باشد که گرینبلات از زمان حضور در این پست برای پایان مأموریتش در دورهای که دوره حقوقی «معامله قرن» است، مهیا بوده و با اعلام شروع این دوره، به طور خودکار از این پست کنار رفته است. خداحافظی رمانتیک مقامات رژیم صهیونیستی و کاخ سفید همگی می­ تواند در راستای توجیه این دیدگاه قابل تفسیر باشند.

جمع بندی

کنار رفتن جیسون گرینبلات از پست فرستاده آمریکا در خاورمیانه، نه در راستای اختلاف با ترامپ و نه از سر مسائل شخصی بود. بلکه او در دوره­ای این پست را ترک کرد که از ابتدا برایش مهیا شده بود. گرینبلات به عنوان یک شخصیت اقتصادی و یک بازرگان، مأموریت اجرای بخش اقتصادی «معامله قرن» را برعهده داشته است. حال با پایان یافتن دوره اقتصادی «معامله قرن» و آماده شدن دولت آمریکا برای ارائه بخش سیاسی این طرح، باید گرینبلات به کنار رود و یک شخصیت جدید با کارویژه سیاسی روی کار آید.

اما نکته قابل توجه این است که جانشین گرینبلات یک شخصیت حقوقی و حقوقدان است و این با توجه به تفسیری که در بالا به آن اشاره شد به معنای آن است که بخش بعدی «معامله قرن» بیش از آنکه وجه سیاسی داشته باشد، وجه حقوقی خواهد داشت. گرینبلات از ابتدا با پذیرش این فرآیند در این جایگاه قرار گرفت و حال با پایان آمدن دوره اش ، خود از این جایگاه کنار رفت.

انتهای پیام/