گزارش| افزایش معنا دار هزینه‌های نظامی ترکیه
ترکیه در سالیان ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میلادی علاوه بر شتاب بخشیدن به حرکت در مسیر خودکفایی دفاعی٬ در بخش هزینه‌های نظامی٬ افزایش معنا داری را تجربه کرده است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ روزنامه جمهوریت ترکیه امروز در گزارش کوتاهی به این موضوع اشاره کرده که ترکیه در سالیان 2018 و 2019 میلادی علاوه بر شتاب بخشیدن به حرکت در مسیر خودکفایی دفاعی٬ در بخش هزینه‌های نظامی٬ افزایش معنی‌داری را تجربه کرده است.
بر اساس این گزارش٬ که از متن نهایی حسابرسی سازمان بازرسی ترکیه استخراج شده٬ افزایش 70 درصدی استفاده از اعتبارات صندوق موسوم به صندوق حمایت از صنایع دفاعی(SSDF)٬ یک افزایش معنی‌دار است و در حالی که در سال 2017 میلادی تنها 13 و نیم میلیارد لیره از این صندوق برداشت شده٬ در سال 2018 میلادی میزان برداشت از آن به 22 و نیم میلیارد لیره رسیده است.
بر اساس اعلام نظر کارشناسی سازمان بازرسی ترکیه٬ لیست اموال، هزینه‌ها و پرداختی‌های این صندوق٬ شفاف و قابل اطمینان بوده و پول‌های برداشت شده٬ صرف خرید تجهیزات نظامی و ادوات اطلاعاتی و مخابراتی شده است.
از آن جایی که قرار است افزایش هزینه‌های تسلیحاتی و دفاعی ترکیه٬ فشار سنگینی بر بودجه عمومی کشور وارد نیاورد٬ منابع مالی جدیدی برای تقویت صندوق اعتباری دفاعی ایجاد شده است.
این صندوق٬ علاوه بر بودجه‌های مرسوم٬ بخش و درصد قابل توجهی از درآمدهای شرکت‌های قرعه‌کشی را نیز در اختیار می‌گیرد و به عنوان زیر مجموعه‌ای از سازمان صنایع دفاعی٬ به طور مستقیم توسط شخص رئیس جمهور اداره می‌شود و در زمان لازم و به منظور پرداخت هزینه‌های ناگهانی و پیش‌بینی نشده٬ اعتباراتی در اختیار ارتش٬ ژاندارمری٬ پلیس٬ هنگ ساحلی و سرویس اطلاعاتی میت٬ قرار می‌دهد.
از شب کودتا تا شاخه زیتون
کودتای نظامی نافرجام سال 2016 میلادی٬ برای ترکیه رویداد مهمی بود. چرا که در این سال٬ بخش مهمی از مغز فرماندهی نظامی ترکیه اخراج شد و علاوه بر نیمی از ژنرال‌های باتجربه٬ ده‌ها خلبان و صدها افسر و هزاران نفر از نیروهای پلیس نیز اخراج شدند و بدون تردید٬ نیروهای مسلح ترکیه در آن واقعه٬ بخش قابل توجهی از هیمنه و اعتبار خود را از دست داد.
با این حال٬ رئیس وقت ستادکل نیروهای مسلح ترکیه یعنی ژنرال خلوصی آکار و بسیاری دیگر از فرماندهان رده بالای نظامی در کنار دولت ماندند و حاضر نشدند تمامی خواسته‌های گروه گولن را به جای بیاورند.
دولت ترکیه٬ پس از شکست کودتاگران٬ علاوه بر دستگیری٬ محاکمه و اخراج نظامیان خاطی٬ دست به اقدامات دیگری نیز زد که شاید یکی از مهم‌ترین این اقدامات٬ آغاز عملیات‌های برون‌مرزی سپر فرات و شاخه زیتون بود.
اگر چه از منظر حقوق بین‌الملل٬ اقدام ارتش ترکیه در این دو عملیات مهم٬ به مثابه تجاوز آشکار به خاک کشور همسایه و نادیده‌گرفتن حاکمیت سیاسی یک کشور است٬ اما رجب طیب اردوغان با استفاده از ماشین تبلیغاتی حزب عدالت و توسعه و همچنین تعامل و گفت‌وگوی منطقه‌ای٬ این اقدام را به عنوان تدبیری در مورد حفظ امنیت ملی ترکیه توجیه کرد.
عملیات‌های سپر فرات و شاخه زیتون٬ به بهانه مبارزه با نهادهای اقماری پ.ک.ک در غرب فرات صورت گرفتند اما واقعیت این است که مهم‌ترین کارکرد این دو عملیات٬ بازسازی روحیه ارتش و تجلی هماهنگی بین فرماندهان جدید نیروهای مسلح ترکیه و تیم رئیس جمهوری بود.
اما حالا که مدت مدیدی از کودتا گذشته است٬ ترکیه قصد دارد به شرق فرات نیز حمله‌ور شود و صد البته این حمله٬ هزینه‌های سنگینی بر دست اقتصاد ترکیه می‌گذارد.
از فرات تا عراق٬ قطر و آفریقا
نان تیان از محققین و تحلیل‌گران موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم سوئد (SIPRI) بر این باور است که نوع و ماهیت سیاست خارجی ترکیه در برابر کردهای سوریه و اقدامات تهاجمی نیروهای مسلح ترکیه در غرب و شرق فرات گسترده‌تر خواهد شد و این اقدام٬ موجب بالا رفتن هزینه‌های نظامی ترکیه می‌شود.
در موضوع هزینه‌های نظامی ترکیه در سوریه٬ باید علاوه بر تامین هزینه نظامیان ترکیه‌ای و لجستیک و دیگر هزینه‌های آن٬ حمایت از شبه نظامیان مخالف اسد را نیز به لیست هزینه‌ها افزود. همچنین صرف هزینه‌های کلان در غرب فرات شامل عفرین٬ الباب٬ جرابلس و منبج و همچنین گشت‌های مشترک هوایی و زمینی به اتفاق آمریکایی‌ها در شرق فرات.
البته هزینه‌های نظامی ترکیه فقط محدود به عملیات‌های برون‌مرزی در سوریه نیست و با آن که پ.ک.ک در سالیان اخیر٬ عملاً ضعیف و زمین‌گیر شده٬ اما هنوز هم مبارزه با این گروه٬ در صدر هزینه‌های نظامی ترکیه است.
در سه سال اخیر٬ ترکیه هم در داخل مرزهای خود و هم در شمال عراق٬ بیش از دو هزار عملیات هوایی و زمینی علیه پ.ک.ک انجام داده و علاوه بر صدها سورتی پرواز جنگنده‌ها و بالگردها٬ در بمباران٬ رصد هوایی٬ استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین و همچنین به کارگیری تجهیزات کارآمد رصد زمینی مناطق مرزی کوهستانی و جنگلی و اعزام صدها گروه کماندویی به این مناطق٬ مستلزم پرداخت هزینه‌های گزاف است و تسلیح هزاران نفر از روستاییان بومی کُرد٬ هزینه‌های مادام العمر فرزندان و خانواده‌های کشته شدگان نظامی و چندین و چند نوع هزینه دیگر در این بخش٬ اجتناب‌ناپذیر است.
ترکیه همچنین در چند کشور آفریقایی از جمله سودان و سومالی٬ هزینه‌های نظامی داشته٬ در قطر پایگاه نظامی ایجاد کرده است٬ در مانور نظامی مشترک با جمهوری آذربایجان و کشورهای دیگر شرکت کرده٬ در چارچوب تداوم همکاری با ناتو٬ در افغانستان و نقاط دیگر دست به فعالیت زده و همچنین برای تامین امنیت عملیات اکتشاف نفت در شرق مدیترانه٬ هزینه‌های بالایی پرداخت کرده است.
قراردادهای کلان و خودکفایی در صنایع دفاعی
شاید خرید سامانه موشکی اس 400 از روسیه٬ یکی از سنگین‌ترین قراردادهای دفاعی سالیان اخیر ترکیه باشد. اما واقعیت این است که تقویت رابطه با روسیه در بخش‌های گاز و نفت٬ توریسم٬ صادرات محصولات کشاورزی و فعالیت پیمانکاران ترک در روسیه٬ چندین برابر هزینه اس 400 برای ترکیه سود و منفعت به دنبال آورده است. این در حالی است که ترکیه تاکنون٬ ارقام میلیاردی بالایی برای خرید هواپیمای اف 35 به آمریکا داده و هنوز هواپیمایی تحویل نگرفته است.
در شرایط فعلی٬ ترکیه از یک سو استراتژی تلاش برای رسیدن به خودکفایی نظامی را در پیش گرفته و از دیگر سو٬ برخی از محصولات صنایع دفاعی داخلی خود را به کشورهایی همچون آذربایجان٬ پاکستان و برخی کشورهای آفریقایی صادر کرده و می‌خواهد در این حوزه‌ها بیش از پیش رشد کند.
ترکیه در بخش‌هایی همچون طراحی و ساخت هواپیماهای بدون سرنشین٬ ساخت مهمات مدرن و هوشمند٬ کشتی‌سازی٬ بالگردسازی٬ نفربرهای زرهی و ضدگلوله و تجهیزات دریایی از رشد قابل توجهی برخوردار شده اما هنوز در حوزه حیاتی و مهمی همچون صنایع موشکی٬ مستلزم تلاش بیشتر و طی کردن مسافتی طولانی‌تر است.
انتهای پیام/
