مصاحبه| موج‌سواری برخی طرفها بر اعتراضات/پیامدهای خطرناک استعفای دولت حریری
تحلیلگر لبنانی مسائل استراتژیک و تحولات جاری در عراق و لبنان را مشابه هم دانست و گفت: برخی تلاش می‌کنند که موج‌سواری کرده و جنبش و تحرکات را به جای دیگری سوق دهند یا آن را به‌نفع این یا آن کشور سیاسی کنند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، «فیصل عبدالساتر» تحلیلگر ارشد مسائل لبنان در گفت‌وگو با تسنیم به سؤالاتی درباره تحولات اخیر لبنان پاسخ داده است.
وی تحولات جاری در لبنان و عراق را شبیه به هم دانست و گفت: اوضاع در لبنان با اوضاع در عراق شباهت دارد.برخی تلاش می‌کنند که موج‌سواری کرده و جنبش و تحرکات را به جای دیگری سوق دهند یا آن را به‌نفع این یا آن کشور سیاسی کنند یا شعارهایی در داخل سردهند که خطرناکترین آنها، مقابله با مقاومت تحت عنوان خلع سلاح مقاومت است.
نویسنده و پژوهشگر مسائل سیاسی لبنان با اشاره به وضعیت اقتصادی این کشور افزود: آنچه از آن به اقتصاد رانتی یاد می‌کنیم که مشوق تولیدکننده در داخل لبنان نبوده بلکه به سرمایه گذاری اتکا کرده است که برای ثروتمندان بزرگ سودآور است و در نتیجه ما به انفجاری اجتماعی رسیدیم.
مدیر مرکز اطلاع‌رسانی "دال" در لبنان درباره استعفای دولت لبنان هشدار داد و گفت: برخی می‌گویند که استعفای دولت ممکن است معترضان را راضی کند، اما فکر می‌کنم که اصرار بر این امر فضای نامطلوبی درست میکند، زیرا ممکن است روند امور به مرحله‌ای فراتر از سرنگونی یا استعفای دولت برسد.
متن کامل این مصاحبه به‌صورت سؤال و جواب در زیر می‌آید:
تسنیم: برخی معتقدند که تشابهی بین اعتراضات کنونی در عراق و لبنان در قبال اوضاع اقتصادی و معیشتی وجود دارد و با توجه به اینکه ریشه این اعتراضات مشکلات اقتصادی از چندین سال است، پس چرا اعتراضات در این زمان روی می‌دهد؟ آیا نیروها یا کشورهای خاصی در پس‌پرده مطالبات مشروع تظاهرکنندگان هستند؟
عبدالساتر: باید اشاره کنم که اوضاع در لبنان با اوضاع در عراق شباهت دارد، چه‌بسا بین وضعیت دو کشور در دو ماه اخیر وجه تشابهی وجود داشته باشد. بی‌توجهی حکام به مشکلات معیشتی ملت‌ها، پیشینه اجتماعی و اقتصادی مهمترین موتور محرک ملت‌ها است، این وضعیت درباره لبنان صدق میکند و دستاورد سیاست‌هایی است که اقتصاد لبنان بر پایه آن بنا نهاده شده است، یعنی آنچه از آن به اقتصاد رانتی یاد می‌کنیم که مشوق تولیدکننده در داخل لبنان نبوده بلکه به سرمایه گذاری اتکا کرده است که برای ثروتمندان بزرگ سودآور است و در نتیجه ما به انفجاری اجتماعی رسیدیم که باید هم می‌رسیدیم.
درخصوص مسئله زمان اعتراضات، همه تلاش می‌کنند که بحث زمانی را پیش بکشند و از زاویه زمانی وارد موضوع شوند، یعنی اگر دو ماه پیش اعتراضات به وقوع می‌پیوست، می‌گفتیم چرا حالا اتفاق افتاده است و اگر یک ماه پیش بود هم بود، می‌گفتیم که چرا حالا اتفاق افتاده است. شاید عنصر زمان در دنیا و نگاه ما در جهان عرب به فاکتوری اساسی تبدیل شده است که انجام ندادن کاری را توجیه کنیم و بگوییم وقوع چنین امری در این زمان اشتباه است و نباید انجام شود. اما این امر مانع از آن نمی‌شود که فاکتورهای زیادی وارد رویدادهای جاری در لبنان شود. این فاکتورها سؤالاتی واقعی را مطرح می‌کنند. نمی‌دانیم که گروههای مختلفی که جنبش و تحرک گسترده کنونی در شهرهای لبنان را شکل دادند، چه می‌خواهند و در نتیجه، با صحنه‌ای روبه‌رو هستیم که ما را به جایی سوق می‌دهد که ربطی به فقیران و نیازمندان و محرومانی که در اعتراض به گزینه‌های دولت یا برخی مصوبات دولتی به خیابانها آمدند، ندارد.
تسنیم: می‌دانیم که موضع حزب‌الله از همان لحظه اول در تأیید خواسته‌های تظاهرکنندگان بود، اما می‌بینیم که برخی از رسانه‌ها تلاش می‌کنند که تصویری از حزب‌الله نشان دهند که مخالف این اعتراضات هست، این را ما به‌وضوح در رسانه‌های عربستان و رسانه‌های مخالف حزب‌الله می‌بینیم، آیا بعضی طرفها در تلاش برای جذب برخی طرفها یا تظاهرکنندگان به‌منظور ایجاد وضعیتی برای ضربه زدن به محور مقاومت هستند؛ به‌ویژه بعد از شکست جنگ‌های نیابتی تحت فرماندهی آمریکا و عربستان در منطقه علیه مقاومت؟
عبدالساتر: بین سخنرانی امروز (جمعه) سید حسن نصرالله و سخنرانی قبلی ایشان هشت روز گذشته است. امروز نهمین روزی است که مردم به خیابانها آمده‌اند. همه تلاش کردند که حزب‌الله را اینجا و آنجا متهم کنند و بگویند که همراه جنبش یا علیه جنبش و با مردم یا علیه مردم است، در حقیقت این دست سؤالات، سوالات نادرستی است، زیرا مقاومتی که هم و غم مردم را دارد و این تعداد شهید برای دفاع از میهن و دفاع از لبنانی‌ها نثار کرده است، نمی‌تواند کنار فقرا و نیازمندان نباشد. به‌طور قطع، مقاومت از عزت و کرامت شهروندان لبنان حمایت میکند. اما مقاومت و حزب‌الله بخشی از این نظام و این ساختار سیاسی هستند که نمی‌تواند هر چیزی را بدون شراکت واقعی با سایر طرفها انجام دهد لذا سید حسن نصرالله روز 19 اکتبر در سومین روز آغاز تحرکات در مراسم اربعین حسینی(ع) برای افکار عمومی لبنان صحبت کرد و گفت که "پیام قوی شما رسید"، و این موضوع را سه بار تکرار کرد و گفت که "من به شما چیزی نمی‌گویم و شما محق هستید و این جنبش و تحرک همان جنبش و تحرک ما است و دغدغه ما را دارد". سید حسن نصرالله واضح درباره این امر صحبت کرد اما اکنون ما از امور دیگری صحبت می‌کنیم، یعنی بسته شدن جاده‌ها و خیابانها و فلج شدن کامل تردد در لبنان. این امر باعث کمبود شدید مواد غذایی و کالاهای اساسی نظیر نان و سوخت و دارو شده است. این امور ممکن است تأثیر منفی زیادی بر اهالی و مناطق بگذارد. همچنین مواردی از توقیف مردم به‌شیوه‌ای اهانت‌آمیز وجود دارد. حال این سؤال مطرح است که "چطور شما به دولت معترض هستید و می‌گویید که همراه فقیر و مستضعف و دردکشیده هستید، اما در خیابان جلوی برادر خودتان را می‌گیرید و به هر بهانه‌ای تلاش می‌کنید که جلوی تردد او را بگیرید".
اما رسانه‌های طرف مقابل که اکنون به‌راه افتاده‌اند و تلاش می‌کنند که موجی تحریک‌آمیز علیه حزب‌الله به‌راه بیندازند، برای همگان شناخته‌شده هستند. ما چنین امری را زیر نظر داریم و بسیاری از لبنانی‌ها نیز آن را زیر نظر دارند و رصد می‌کنند لذا اگر برخی لبنانی‌ها با تحریک برخی کشورها یا رسانه‌های کینه‌توز عربی یا رسانه‌های آمریکایی یا صهیونیستی در این چارچوب وارد عمل شوند، خودشان ضرر خواهند کرد و همه چیزهایی را که می‌خواستند با این جنبش و تحرکات بسازند، ویران خواهند کرد. بی‌شک، رسانه‌هایی هستند که در تلاش هستند تا تصویر را خراب کنند، عملاً معترضانی هستند که از آنچه روی می‌دهد، ناراحت هستند و صداقت دارند و آنها هیچ ارتباطی (با این اهداف مغرضانه) ندارند. برخی تلاش می‌کنند که موج‌سواری کرده و جنبش و تحرکات را به جای دیگری سوق دهند یا آن را به‌نفع این یا آن کشور سیاسی کنند یا شعارهایی در داخل سردهند که خطرناکترین آنها، مقابله با مقاومت تحت عنوان خلع سلاح مقاومت است.
تسنیم: آیا بعد از بسته اصلاحات سعد حریری نخست وزیر لبنان و توافق گسترده یا اجماع درباره آن، شرایط لازم برای پاسخ به خواسته‌های معترضان فراهم شده است؟
عبدالساتر: واقعیت این است که همه طرف‌های تشکیل‌دهنده دولت از جمله حزب‌الله با بسته اصلاحاتی که حریری ارائه کرد، توافق کردند. [به‌نظر من] این بسته به‌اندازه کافی و وافی برای خارج کردن مردم از خیابانها قانع‌کننده نیست، باید اقداماتی فوری برای راضی کردن مردم لبنان وجود می‌داشت، نمی‌دانم چرا روند امور به این سمت نرفت، می‌توانست گام‌هایی در این چارچوب وجود داشته باشد، مثلاً؛ چرا کسی بازخواست نمی‌شود؟ دولت لبنان تاکنون نتوانسته است یک مفسد را به ما معرفی کند؛ درحالی که به وجود این همه فساد اذعان میکند. رشوه‌خواری و تخلف وجود دارد، هیچ وزیری فوری استعفا نکرده است، اما می‌توانست در چنین موردی توافقی صورت گیرد، می‌توانست درخصوص تغییرات ریشه‌ای در این بسته توافق شود و تغییرات دولتی ریشه‌ای و فوری انجام شود، درباره روزهای گذشته صحبت می‌کنیم، یعنی در روز سوم اعتراضات که سید حسن نصرالله سخنرانی کرد و سپس حریری صحبت کرد. یکشنبه (گذشته) ممکن بود که چیزی انجام شود که مردم و اکثر لبنانی‌های خشمگین را راضی کند که به خیابانها آمدند و اعتراض کردند، متأسفانه از این فرصت استفاده نکردند و نمی‌دانم که محاسبات دولت یا ریاست دولت چیست، سپس جناب رئیس جمهور دیروز (پنجشنبه) صحبت کرد. طبیعتاً من نمی‌خواهم رئیس جمهور را مسئول بدانم، زیرا براساس قانون اساسی و توافقنامه طائف، وی اختیارات ندارد که بتواند به‌تنهایی اقداماتی احتمالاً ریشه‌ای در این چارچوب انجام دهد بلکه باید با رایزنی با نخست وزیر و طرف‌های دیگر اقدام کند. رئیس جمهور به‌تنهایی نمی‌تواند کاری کند زیرا نظام در لبنان، نظام پارلمانی است و این دولت است که کار اجرایی یا قوه مجریه را در دست دارد. نمی‌خواهم بگویم که به‌طور مطلق اقدامات دولت یا رئیس جمهور خوب نبوده است. کسانی هستند که مردم را به سمت و سوی دیگری سوق می‌دهند، برخی می‌گویند که استعفای دولت ممکن است معترضان را راضی کند اما فکر می‌کنم که اصرار بر این امر فضای نامطلوبی درست میکند، زیرا ممکن است روند امور به مرحله‌ای فراتر از سرنگونی یا استعفای دولت برسد، لذا الآن نمی‌توانم پاسخ دقیق و کاملاً مناسبی به این موضوع بدهم؛ با وجود اینکه اعتقاد دارم که استعفای دولت چه‌بسا به خطرات زیادی منجر نشود. برخی دیگر معتقدند که این امر ممکن است شوک ایجاد کرده و ما را به‌سوی مسائل سرنوشت‌سازی سوق دهد که نمی‌دانیم چیست. اگر دولت استعفا کند، شاید برخی در خیابان خواهان استعفای رئیس مجلس یا مجلس یا رئیس جمهور شوند، لذا این امر ما را نگران میکند. برخی رسانه‌ها این‌گونه القا می‌کنند که گویی صحنه سوریه یا صحنه‌های روی‌داده در برخی کشورهای عربی در لبنان تکرار می‌شود و این خطرناک است.
انتهای پیام/+
