پرونده اقتصادی تسنیم| «کلید را گُم نکنیم»

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، "کلید حلّ مشکلات اقتصادی و مسائل اقتصادی کشور، مسئله‌ی تولید است" این جمله‌ای است که بارها از سوی مقام معظم رهبری اعلام شده و در روزهای اخیر بار دیگر هم تکرار شد. رهبر انقلاب در هنگام اعلام شعار امسال نیز به جدیت به اهمیت رونق تولید و نقش آن در حل مشکلات اقتصادی کشور اشاره کرده بودند.

با این حال اما بعد از گذشت 8 ماه از سال رسماً اتفاق بزرگی در رونق تولید رخ نداد و باعث شد یک بار دیگر مقام معظم رهبری خطاب به مسئولان اعلام کنند که کلید حل مشکلات اقتصادی در رونق تولید است!

برای برآورد عملکرد دولت در رونق تولید بهتر است مروری داشته باشیم به کارنامه‌ی دولتِ روحانی در 6 سال گذشته؛ آقای روحانی در زمان انتخابات با این شعار که  «من می خواهم بگویم همه چیز با تدبیر و امید و با کلید تدبیر حل خواهد شد. شما بدانید (با این کلید) مساله هسته ای و تحریم ها هم حل خواهد شدو رونق اقصادی هم ایجاد خواهد شد.» روی کار آمد؛ اما مرور عملکرد دولت او در اقتصاد و سیاست نشان میدهد که دولتِ روحانی و طیف هم‌فکرش هنوز هم به این اعتقاد نرسیده اند که برای حل مشکلات مردم و اقتصاد کشور باید کلید را از داخل کشور پیدا کرد نه از مسیر غرب، مذاکره با امریکا، برجام، FATF و ... .

دولتِ روحانی در 6 سال گذشته تمام انرژی خود را صرف برجام کرد؛ آقای اکبر ترکان مشاور عالی سابق رئیس جمهور اخیراً در برنامه میدان انقلاب، برای 6 سال گذشته دولت دسته‌بندی خوبی ارائه کرده که کاربردی است(!)، دسته‌بندی‌ای که طرف مقابلش هم به او کمک کرد تا اسم بامسمّایی برای آن بگذارند؛ طبق دسته‌بندی صورت‌گرفته، از 6 سال ریاست جمهوری آقای روحانی، 2 سالش به «امضای برجام» گذشت؛ دو سال دیگرش به «اجرای برجام» و دو سال اخیر به «احیای برجام»! و این صورت کلی کارنامه آقای روحانی است!

کارنامه آقای روحانی درحالی با محوریت مذاکره پر شده است که سهم اقتصاد در آن تقریباً هیچ است؛ آن‌هم درحالی که اقتصاد سالهاست به مسئله و فوریت اول کشور تبدیل شده است و در دو سه سال اخیر مشکلات اقتصادی موجب تحت فشار قرار گرفتن مردم و اقشار ضعیف شده است؛ البته عوامل گوناگونی از ساخت نامحکم  و غیراصولی زیرساخت‌های اقتصاد که یک عامل درونی است تا تحریم‌های حداکثری که عامل بیرونی است دست به دست هم دادند تا اقتصاد به یک مسئله اصلی و به‌عبارت بهتر مسئله اول کشور تبدیل شود.

با این حال اما راهکار نجات اقتصادی اصلاً مبهم و پیچیده نبود؛ در طول سال‌های گذشته تقریباً تمام گروه‌ها و جناح‌های سیاسی و اقتصادی بر مقاومتی کردن اقتصاد اجماع داشتند؛ به‌عبارتی در تمام سال‌های بعد از انقلاب و به‌خصوص سال‌های اخیر «اولویت» اصلی کشور اقتصاد مقاومتی بوده (و هست)، و آنچه باید در «متن» قرار می‌گرفت، قرار گرفتن بر مدار اقتصاد مقاومتی بود و نه مدار توسعه غربی که مهمترین پیش‌شرطش راضی کردن دشمنان و معامله با آنان بود!

یکی از اولویت های اصلی اقتصاد مقاومتی توجه به تولید و رونق تولید داخلی است؛ در سال‌هایی که گذشت، عوامل مختلف دست به دست هم داد تا چرخ تولید از حرکت بایستد و در مواقعی نیز قطار تولید از ریل خارج شود. یکی از عوامل رکود تولید را می توان سیاست های نامناسب برای تقویت تولید دانست که منجر به ضعف و بعضاً ورشکستگی واحدهای تولیدی شد.

تولید داخل درحالی در سایه‌ی بی مهری دولت و بعضاً مردم با مشکلات خود دست و پنجه نرم می کند که اگر با جدیت مورد توجه مردم و مسئولان دولتی قرار گیرد می تواند با رونق خود به کسب و کارهای مردم نیز جان دوباره بدهد؛ رونق تولید قطعاً به کاهش آمار بیکاری و بهبود رشد اقتصادی کمک چشم‌گیری خواهد کرد.

اما تفکرات حاکم در دولت موجب شده حداقل در 6 سال گذشته تولید در اولویت نخست مسئولان و سیاست‌گذاران نباشد؛ در این سال ها همانطور که تاریخ روایت می کند، دولت با اعتقاد بر اینکه کلید حل مشکلات اقتصادی و مردم و حتی تولید در غرب است تلاش کرد با برجام گامی برای حل مشکلات بردارد اما شاید بی توجهی به سابقه‌ی آمریکا باعث شد تا سرانجامِ تلاش های برجامی دولت، "تقریباً هیچ" شود.

بعد از تلاش بیهوده برای حل مشکلات از مسیر برجام و نمایان شدن دستاوردهای پوچ برجامی، دولت و جریان غربگرا تلاش کرده و می کنند که کشور را به پذیرش FATF سوق دهند؛ اینبار نیز این گروه معتقدند اگر بناست مشکلات کشور حل شود یا حداقل بیشتر نشود باید FATF پذیرفته شود در غیر اینصورت بازهم فشارهای اقتصادی بیشتر می شود! این گروه البته قبلاً و پیش از پذیرش برجام، معتقد بودند اگر برجام امضا نشود حتی آب خوردن مردم نیز تحت تاثیر قرار می گیرد!

چشم انتظاری دولت برای حل مشکلات مردم از غرب درحالی ادامه دارد که رهبر انقلاب با اشاره به انتظار 6 ساله‌ی دولت برای ارتباط با غرب در دیدار اخیر با دانش‌آموزان رسماً اعلام کردند: برای رفع مشکلات کشور نمی‌شود به‌انتظار دیگران و خارجی‌ها ماند؛ این انتظار ضربه می‌زند به پیشرفت اقتصادی کشور. یک مدّتی منتظر بمانیم به‌خاطر برجام؛ یک مدّتی منتظر بمانیم به‌خاطر اینکه ببینیم آیا رئیس ‌جمهور آمریکا آن مهلت سه ماه ‌سه ماه را که در قراردادِ برجام متأسفانه گذاشتند ــ وِیوِر ــ تمدید می‌کند یا نه؛ [یعنی] وِیورِ رئیس ‌جمهور آمریکا تمدید می‌شود یا نمی‌شود؛ یک مدّتی معطّل بمانیم برای اینکه ببینیم برنامه‌ی فرانسوی‌ها و رئیس ‌جمهور فرانسه [چه می‌شود]، خب، همه‌اش شد انتظار.

مقام معظم رهبری همچنین تأکید کردند: در حال وجود انتظار، سرمایه‌گذار اقتصادی سرمایه‌گذاری نمی‌کند، تکلیفش معلوم نیست، فعّال اقتصادی تکلیفش معلوم نیست، خود این انتظار کشور را به رکود و عقب‌ماندگی می‌کشانَد، چقدر انتظار بکشیم؟ رها کنید؛حالا من نمی‌گویم رابطه‌ها را قطع کنید، نه؛ رابطه‌ها هم باشد، [اگر] کسی می‌تواند کاری بکند، بکند، منتها دل نبندید به آنها، دل ببندید به داخل، در داخلْ ظرفیّتها خیلی زیاد است.

رهبر انقلاب در خصوص راه حل مشکلات داخلی نیز فرمودند: "من روی یک مسئله میخواهم تکیه کنم و آن همان موضوعی است که در پیام اوّل سال به عنوان شعار امسال عرض کردم به ملّت ایران و مطرح کردم و آن مسئله‌ی رونق تولید است. هشت ماه گذشت! البتّه در این هشت ماه کارهای خوبی انجام گرفته، این را من به شما بگویم؛ کارهای خوبی شده،‌ بخشهایی هم هست که احتیاج دارد به اینکه کار بشود.

«بنده اوّل سال این را به ملّت ایران عرض کردم که کلید حلّ مشکلات اقتصادی کشور و مسائل اقتصادی کشور، مسئله‌ی تولید است؛ بنده اقتصاددان نیستم، این حرف اقتصاددان‌ها است، اجماعیِ همه‌ی اقتصاددان‌ها است. بعد از آن هم که ما شعار سال را اعلام کردیم، هر کسی از صاحب‌نظران اقتصادی که در روزنامه‌ها و در فضای مجازی و غیره حرف زدند، همین را تأیید کردند، گفتند که رونق تولید، کلید حلّ مشکلات اقتصادی کشور است؛ اشتغال را به وجود می‌آورد، بیکاری جوانها که مشکل بزرگی است با اشتغال از بین میرود، ثروت ملّی به وجود می‌آید، رفاه عمومی به وجود می‌آید؛ حتّی پیشرفت علمی به وجود می‌آید؛ وقتی تولید رونق پیدا بکند، کارخانجات، دستگاه‌های صنعتی، دستگاه‌های کشاورزی، احساس احتیاج میکنند به شیوه‌ها و روشهای علمی، دانشگاه‌ها وارد میدان میشوند، رونق علمی هم به وجود می‌آید؛ یعنی کلید حلّ مشکلات اقتصادی کشور، عبارت است از مسئله‌ی رونق تولید که ما امسال اعلام کردیم.»

خب من میخواهم عرض بکنم ما در زمینه‌ی اقتصاد کشور مشکلات داریم دیگر؛ این گرانی، این تورّم، این کم‌ارزش شدن پول ملّی، خب اینها به مردم فشار می‌آورد؛ اگر بخواهیم اینها برطرف بشود، تنها راه همین است که بپردازیم به مسئله‌ی تولید ملّی"

تمام فعالان اقتصادی و کارشناسان خبره در این حوزه اذعان دارند که اگر بناست گامی در جهت کاهش آمار بیکاری، رشد اقتصادی، کاهش تورم، تقویت ارزش پول ملی و ... برداشته شود حتماً باید تولید تقویت شود!کارشناسان معتقدند که اشتغال و امنیت شغلی در سایه تولید به وجود می‌آید و تولید ملی مقدمه‌ای بر اشتغالزایی، کارآفرینی و افزایش بهره‌وری در تمامی عرصه‌ها به شمار می‌رود که بهبود وضعیت اجتماعی، رفاه زندگی مردم و رشد و توسعه اقتصاد کشور را موجب می‌شود.

بنابراین توصیه به مسئولان این است که کلید حل مشکلات اقتصادی را گم نکنند و به جای چشم انتظاری برای ارتباط با غرب، به توان و تولید داخل تکیه کرده و در سال های باقی مانده گامی در جهت حل مشکلات اقتصادی کشور بردارند.

خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در این پرونده درباره مشکلات بخش تولید و اینکه چگونه رونق تولید دیگر مشکلات اقتصادی کشور شامل رکود، بیکاری، تورم و معیشت را حل می کند، با دکتر محمد خوش چهره اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه، دکتر ابراهیم رزاقی اقتصاددان و عضو سابق هیات علمی دانشگاه و احسان سلطانی پژوهشگر اقتصاد و صنعت گفتگو کرده است که در این پرونده منتشر خواهد شد. همچنین یادداشتی از دکتر سیدامیر سیاح کارشناس مسائل اقتصادی را در این باره خواهید خواند.

انتهای پیام/