یادداشت| سوت‌زنی، ابتکارات رسانه‌ای و مقابله اجتماعی با فساد انتخاباتی

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، مهدی غیرتمند کارشناس اندیشکده سیاست گذاری امیرکبیر در یادداشتی با عنوان مبانی مبارزه مدنی با فساد، به نقش رسانه‌ها اثرگذار رسانه‌ها در تثبیت و گسترش فرهنگ مبارزه با مفاسد اقتصادی در  کشور پرداخته است. متن این یادداشت به شرح زیر است: 

فساد بیش از آنکه فشارهای سنگین اقتصادی را به کشور تحمیل کند، سرمایه‌های اجتماعی و اعتماد عمومی را لکه‌دار می‌کند. امروزه حتی پیشرفته‌ترین کشورها در ساختارهای مدیریت استراتژیک هم اعتراف می‌کنند که بدون همراهی مردم نمی‌توانند از فساد جلوگیری کرده و ساختارهای نظام مندی برای بهره برداری هدفمند از توان مردمی طراحی کنند.بررسی عملکرد این ساختارها نشان می‌دهد که کارآمدی این سیستم نسبت به نظارت متمرکز و حکومتی 9 برابر بیشتر است و اگر جامعه‌ای قصد دارد ورای شعارهای انتخاباتی به صورت موثر خود را از مفسدین مصون بدارد و با گذشت زمان نرخ انجام فساد را کاهش دهد به ناچار باید از ظرفیت مردمی و غیرمتمرکز استفاده کند.

ظرفیت‌های مردمی برای اثرگذاری احتیاج به بسترهایی دارند که برآیند این نیروی عظیم را به نقطه هدف برسانند. نهادهای اجتماعی و مردمی مهمترین نوع این بسترها هستند.در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مکرر به استفاده از توان مردمی تاکید شده اما متاسفانه برای امر مبارزه با فساد هنوز ساختار موثری برای استفاده از این ظرفیت شکل نگرفته است. یکی از مهمترین علل این امر تصویب نکردن قوانینی چون شفافیت و حمایت از گزارش‌دهندگان فساد(سوت‌زنی) است. اما آیا مردم،نهادهای اجتماعی و رسانه‌ها باید اسیر اهمال مسئولان و نمایندگان باشند؟ یا اینکه با مطالبه‌گری و اَعمال منطبق بر شرع و قانون اساسی از به هدر رفتن سرمایه‌های اقتصادی و اعتماد اجتماعی جلوگیری کنند!

با مشاهده ی وقایع موجود آنچه که مسلم است ،این است که اگر نهاد‌های مدنی و رسانه‌ها پرچم شفافیت و حمایت از سوت‌زن‌ها را بلند نکنند شاید به این زودی‌ها آبی از نهادهای مسئول گرم نخواهد شد.

مدیرعامل خبرگزاری تسنیم اخیراً اعلام کرده است که این خبرگزاری از سوت‌زن‌های مرتبط با شفافیت مالی انتخابات حمایت رسانه‌ای و حقوقی خواهد کرد. این اقدام خبرگزاری تسنیم نویدبخش  باز شدن راهی است تا دیگر رسانه‌ها نیز علاوه بر رسانه بودن و فارغ از دعواهای جناحی وارد گود مبارزه با مفسدین شده و از گزارشگران فساد با تمام توان حمایت کنند. عمل خبرگزاری تسنیم از آن جا قابل تقدیر است که در فضای امروز کشور حرکتی آوانگارد و روبه جلو محسوب می‌شود که می‌تواند برخی از راه‌هایی که تا الان بسته بود را باز کند. البته از گذشته نیز رسانه‌های متعهدی وجود داشتند که جسورانه به دل فساد رفته و گزارشاتی در این زمینه تهیه می‌کردند و از مفسدین هراسی نداشتند اما حمایت همه جانبه علاوه بر حمایت رسانه‌ای از سوت زن‌ها حرکتی نو و جدید است.

همچنین گروه مبارزه با فساد اندیشکده‌ی سیاست‌گذاری امیرکبیر به عنوان مجموعه‌ای که مباحث نظری سوت زنی را تبیین کرده و در تلاش است تا قانون حمایت از گزارش‌دهندگان فساد هرچه سریع‌تر از سوی نمایندگان مجلس به تصویب برسد، در حال تاسیس سازمان مردم نهادی است که به پژوهش، مشاوره‌ی حقوقی، حمایت از گزارش‌گران فساد و سوت زن‌ها و همچنین ایجاد مبانی و طراحی مفهومی ساختارهای فسادزدا و روش‌های نوین مبارزه با فساد خواهد پرداخت.

از سوی دیگر نهاد‌های دیگری مانند ستاد امر به معروف و نهی ازمنکر که شاید تا چند وقت اخیر حوزه‌ی فعالیت‌های خود را محدود به مجموعه‌ی خاصی از منکرات کرده بود، با اصلاح نگاه و رویکرد خود پا به عرصه‌ی حمایت از گزارشگران فساد و سوت زن‌ها گذاشته که خود نشان از هوشمندی مدیریتی جوان و انقلابی دارد که می‌تواند روش‌های مرسوم در نهادهای حاکمیتی در برخورد با امر مبارزه با فساد را وارد گام جدیدی کند.

اما همه‌ی این تحرکات امید بخش باید به تصویب قانون سوت‌زنی در مجلس منجر شود تا نهادهای مدنی و رسانه‌ها از ابزار کارامدتری برای مبارزه با فساد برخوردار شوند.همچنین قوه‌ی قضاییه باید با کمک به رسانه‌ها و نهادهایی که فراتر از کارهای روزمره‌ی فعلی وارد عرصه‌ی مبارزه با فساد شده‌اند راه را برای این امر هموارتر کند و با تشویق اینگونه اعمال انگیزه‌ی لازم برای حضور سایرین در این عرصه را ایجاد نماید.

انتهای پیام/